Yörüklerin zorlu yolculuğu

MUĞLA -Yörükler, Anadolu'da bin yıldır yaşatılan göçer kültürünün unutulmaması için mücadele ediyor.  Göçerlerin son temsilcileri olan ve yaz mevsimini Muğla'nın Yılanlı, İkizce, Göktepe ve Fethiye'nin yaylalarında geçiren Yörüklerin zorlu yolculukları başladı.
At, eşek ve keçileriyle birlikte sahillerden yaylalara, yaylalardan sahillere göçerek geleneklerini sürdüren Yörükler, yılın yarısını yaylalarda, kalanını da sahillerde geçiriyor. Ancak, eskiden olduğu gibi at ve deve sırtında değil, traktörlerle göç ediyorlar.
Uzaklığına göre 2 ilâ 5 gün arasında yaylaya ulaşacak Yörükler, yaklaşık 6 ay sonra, havaların soğumaya başlamasıyla sahil kesimlerine yeniden dönecekler.



Yörüklerin zorlu yolculuğu öncesinde, Muğla'nın Yılanlı yaylasında, Muğla Yörük Obaları Derneği tarafından "3. Yörük Türkmen Şenliği" düzenlendi. Şenliğe Aydın, Antalya, Isparta, Muğla, Milas, Yatağan ve Fethiye'de yaşayan Yörükler ve aileleri katıldı.
Muğla Valisi Ahmet Altıparmak, şenlikte, geçmişi olmayan bir milletin geleceğinin olamayacağını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Örfü, ananesi ve seremonisi olmayan bir milletin büyük devlet kurması ve geleceğe bu devleti, bu bayrağı, bu milleti taşıması mümkün değildir. Onun için bu emeğe teşekkür ediyorum. Bu emeğe saygı olarak, geldiğimiz gün verdiğimiz bir söz vardı. Muğla Yörük Obaları Derneğini güzel bir mekana kavuşturacağımızı söylemiştik. Derneğin kendi mekanında hizmet vereceğini söylemiştik. Bunu ben Muğla'dan ayrılmadan gerçekleştireceğiz. İnşallah yeni hizmet yerlerini kendilerine teslim edeceğiz. İnsanlar yaptıkları, ettikleri ile değil hissettikleri ile hatırlanır. Ben 2 yıldır Muğla'da görev yapıyorum. Muğla'da sizlerden dostluk, güzellik, kardeşlik, uzlaşma, saygınlık ve onur hissettim. Bunun için herkese teşekkür ediyorum. "
Muğla Yörük Obaları Derneği Başkanı Nurhan Keleş ise amaçlarının Yörük ve Türkmen geleneklerini yaşatmak olduğunu belirterek, "bugün burada binlerce kişi bu kültürü yaşatmak amacıyla bir araya geldi. Dünya'da yaşanan değişim esnasında çocuklarımızın kültürlerini unutması bizi çok üzüyor. Çocuklarımızın kültürlerini unutmaması için yoğun çaba harcıyoruz" dedi.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Halk Bilimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muhtar Kutlu ise, Yörüklerin Anadolu'ya göçünün Oğuzların Anadolu'ya gelişiyle başladığını ifade ederek, "Yörüklük, Türkmenlik'ten farklı bir şey değil. Yörükler, Türkmenlerin göçen kolları. Yörük kültürünün Türkmen kültüründen fazla bir farkı yok" diye konuştu.
Türkiye'nin farklı bölgelerinde yaşayan Yörüklerin kültü rlerini yaşatma çabasının mutlaka desteklenmesinin önemine işaret eden Kutlu, şöyle konuştu:
"Yörük kültürünün yaşatılması için Yörüklere ait belgeler, bilgiler öncelikle koruma altına alınmalı. Yörükler, günümüzde yerleşik hayata geçiyorlar. Bu süreçte önemli olan geçmişle olan bağı koparmamak. Göçün, çad ırın, sözlü kültürün, masalın ve hikayenin korunması önemli. Bugün göçebilmenin şatları çok zor. Türkiye'de Sarıkeçili Yörükleri yerleşik hayata geçme konusunda direnç gösteriyorlar."
İkizce Yaylası'nda düzenlenen "Yörük Türkmen Şenliği" kapsamında unutulmaya yüz tutan geleneksel "Yörük Düğünü ve Yörük Göçü" de canlandırıldı. Yaklaşık 100 kadın ve erkek tarafından canlandırılan düğünde, "Gelin alma, kına merasimi, çeyiz gönderme, gelin alayı ve karşılama" bölümleri şenliği izleyenlerin ve turistlerin beğenisini kazandı. Yağmur altında canlandırılan ve bir d önem beyaz perdeye de aktarılan "Boş Beşik" isimli hikaye izleyenleri hüzünlendirdi.
Yaylanın farklı noktalarına Yörük çadırları kuruldu ve çadırlarda Yörükler bağlama eşliğinde türküler söylediler. Gelin alma töreninde, geline ait çeyizlerin eşek ve develer yardımıyla taşınması dikkati çekti.
Yörük düğünü kapsamında gösteri yapan "Muğla Yö rük Obaları" ve "Aydın Yörük Dernekleri" halk oyunları ekibi, izleyicilerden yoğun ilgi gördü. Şenlik kapsamında "Yörük ve Türkmen Ağası" olarak Güven Akerkan seçildi.
Yörük Türkmen Şenliği'ne Hollanda'dan katılan gezginler Marijke Meeuwsen ile Evalie Van Dertak'ın 4 yıldır Muğla'da Yörük kültürünü araştırdıkları öğrenildi.
Hollandalı gezginler, keçe konusunda uzman olduklarını anlatarak, "Gezdiğimiz yerlerde Yörükler'e keçe ile ilgili bilgiler de veriyoruz. Keçeden ayakkabı, terlik, battaniye nasıl yapılır onu anlatıyoruz. Keçeden bir evde kullanılabilecek eşyaların büyük bölümünü yapıyoruz. Yörük kültürüne hayranız. Bu kültürü tanımak isteyen çok sayıda Hollanda vatandaşı var" dediler.