'Yıldız Avcısı' New York”ta satıldı

NEW YORK – New York’taki ünlü müzayede evi Christie’s tarafından 3 milyon dolardan satışa sunulan Guennol Star (Guenneol Yıldız Avcısı) adlı Anadolu Bakır Çağı’na ait 23 santimlik heykel dün 12 milyon 700 bin dolara satıldı. Eser için iki alıcı arasında yarım saatlik bir rekabet yaşandı.

Satış, Türkiye’nin de bir süredir eseri geri almaya çalıştığını ortaya çıkardı. Kültür Bakanlığı önceki gün New York Times gazetesinde tam sayfa “açık mektup” yayınladı. Yapılan araştırmalarda, idolün Türkiye kökenli olduğu ve pek çok bölgede ele geçmiş örneklerinin bulunduğunu, Manisa Müzesi’nde benzer örneklerinin yer aldığı ve idolün yasadışı yollarla yurtdışına çıkarılmış olma ihtimalinin yüksek olduğu belirtildi.

‘SATIŞTAN ÇEKİN’ ÇAĞRISI

Müzayede evi ile iletişime geçerek durumu anlatan bakanlık, eserin satıştan çekilmesi ve Türkiye’ye iade edilmesini istedi. İyi niyet çerçevesinde ve diplomatik yollardan yapılan bu girişime müzayede evi tarafından olumsuz yanıt verilmesi üzerine bakanlık, hukuki süreci başlattı. Mahkeme sonucunda alınan karara göre, eser müzayedenin bir parçası olarak kalacak olmasına rağmen, en yüksek fiyatı veren kişi 60 gün boyunca beklemek zorunda kalacak. Buna göre, Christie’s firması 60 gün boyunca ödeme kabul edemeyecek ve ürünü teslim edemeyecek. Christie’s yönetimi, eserin açık artırması başlarken, “Bu eser Türkiye Cumhuriyeti tarafından mülkiyet/hak iddiasına tabidir” duyurusu yaptı ve “eser üzerinde Türkiye’nin tüm haklarının saklı olduğunu” belirtti.

Kilden yapılmış en iyi 15 figür arasında yer alan gösterilen 5 bin yıllık minik heykel, şık ve modern tasarımı ile 20. yüzyıl başlarında modern sanata en büyük ilhamı veren sanat eserleri arasında gösteriliyor. Gelibolu yarımadasından ne zaman kaçırıldığı bilinemeyen ‘Guennol Yıldız Avcısı’, Guenneol adını ilk sahibi olan Gallerli aileden alıyor. Şimdiki sahibi ise New Yorklu bir koleksiyoner.

‘TEŞEKKÜR EDİYORUZ’

Bakanlığın eserin satışa sunulduğu gün New York Times gazetesinde yayınlanan ve tarihi eser kaçakçılığına dikkat çektiği açık mektubunda özetle şöyle denildi: “2012 yılındaki sanat ve fikirlerin uluslararası kültürel değişimi etkinliğinde tanıtılan ve MS 194 yılına ait ‘Orfeus Mozayiği’nin iadesi hususunda Dallas Sanat Müzesi’ne teşekkür ediyoruz. Türkiye’de Perge’de kazı alanından çıkarılan 1800 yıllık ‘Yorgun Herakles’ heykelinin bir parçasını 2011 yılında iade eden Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ne ve mermer parçaları, antik sikkeler, mermer yazıtlar, amforalar, yazılı kanunlar ve Roma dönemine ait bir at koşum takımı da dahil olmak üzere 4 bin 272 adet kültürel mirasın iadesi için tüm özel koleksiyonculara, müzayede evlerine ve üniversitelere teşekkür ediyoruz.”

Duvar