Son günlerde dillerde “değişim” veya “yeniden” kelimelir dolaşıyor. Bir yandanda “inovasyon” deniliyor. Finansal Forum gazetesinde yer alan bir yazı yeniden yapılanmanın sorlarını ortaya koymuş. Belki bazılarına yardımcı olur diye buraya aldım.
Yeniden yapılanma, kurumların ve firmaların değişen koşullara uyum için yeniden örgütlenmelerini tanımlayan bir terim. Günümüzde küçük bir işyerinden, devlete kadar her kurumun ve yapının yenilenmesi şart. Örgütsel yapısını, dizayn, üretim ve pazarlama süreçlerini değişen koşullara göre yeniden tanımlayan ve değiştiren şirketler pazar payını koruyup, büyütebiliyor. Yeniden yapılanmayanlar ise kaybediyor. Ancak yeniden yapılanma yeni bir yasa çıkarılarak veya örgüt şemasını kağıt üzerinde değiştirerek yapılacak bir iş değil.
Uzun, sabırlı ve bilimsel bir çalışma olmazsa, reform çabaları yeniden yapılanma ile sonuçlanmaz, hatta eskisinden daha kötü bir yapı ile karşı karışya kalınabilir. Yapılanmaya niyetlenenlerin atacakları adımları şöyle özetlemek mümkün:
1-İşi ve sektörü yeniden tanımla: Yeni dönemde işin temel niteliklerinin nasıl değiştiğini, sektördeki trendlerin yön ve içeriğini kapsamlı olarak araştırmak gerekir. Yapılanma sürecinin başında, tablonun bütünü dikkatle incelenmeli. Dünya, ülke ve toplumdaki eğilimleri büyüteç altına alan ve geleceği araştıran bir yaklaşım, başarı şansını arttırır.
2-Eldekilerin bir envanterini yap: Çalışmalara başlamadan eldeki imkan ve kaynakların bir envanterini yapmak yararlı olur. Şirket faaliyetinin, aynı sektördeki tüm dünya ve Türkiye şirketlerinin bir kıyaslama (benchmarking) çalışması çerçevesinde incelenmesi önemli ipuçları sağlayabilir.
3-Yeni dönemin oyun kurallarını incele: Bilgi çağının ve teknolojik ilerlemenin şirket faaliyetine etkisinin incelenmesi, şirketteki tüm süreçlerin yenilenmesini kolaylaştırır. Pazarın ağırlık merkezinin arzdan talebe kayması ise, şirketin dış dünya ile ilişkilerinin yeni baştan kurulmasını bile gerekli kılabilir.
4-Küreselleşmeyi dikkate al: Küreselleşme ile rekabet alanı genişledi. Artık dünyanın dört köşesinden rakipler geliyor, gelecek. Biz de dünyanın tüm pazarlarına girecek şekilde işlerimizi yeniden düzenleyeceğiz. Temel hedef, mutlaka dünya standartlarına göre mal ve hizmet üretimi olacak.
5-Kozaya gir: Eylem aşamasına geçmeden önce yukarıdaki tüm araştırmaların, demografik tahminler ile siyasi ve sosyal gelişmelerin de kullanılacağı bir "dönüşüm" döneminin yaşanması gerekiyor. Kozaya giriş döneminde yapılacak kapsamlı ve ayrıntılı analizler, bütünsel bir yeniden yapılanma programının hazırlanmasını kolaylaştırır.
6-Stratejini yeniden belirle: Bugüne kadar eldeki imkanlara ve rekabet ortamına göre strateji belirlenirdi. Türkçesi ile ayağımızı yorganımıza göre uzatırdık. Yeni dönemde ise gerçekçi ama büyük hedefler belirlemek ve şirketin yapısını bu hedeflere ulaşacak şekilde yeniden kurmak gerekiyor.
7-Sonuçları iyi izle: Programın uygulanma aşamasında sonuçların sık sık analiz edilmesi ve rekabet gücünün yükseltilmesi olarak belirlenen temel amaca ne ölçüde ulaşıldığının tespiti gerekir. Yeniden yapılanma sırasında organizasyonda farklı değişim hızları ortaya çıkar. Bazı bölümler, daha kısa sürede değişir, bazıları daha uzun sürede... Dışarıdan bakıldığında kurumda bir karmaşa varmış gibi görünür. Ancak değişen ve yeniden yapılanan her kurumda bu düzensizlik yaşanır. Önemli olan, yönetimin farklı değişim hızlarını algılaması ve gerekli önlemleri almasıdır.
8-Değişime uyumu otomatiğe bağla: Örgütsel yapıya, değişimi algılayacak bir erken uyarı sisteminin dahil edilmesi ve şirketteki reformların ertelenmeden yapılması, şirketin sonraki dönemlerinde kendiliğinden ve otomatik bir şekilde yeni koşullara uyum göstermesine imkan verir. Böylece şirketin, sık sık masraflı ve kapsamlı yeniden yapılanma programları uygulamasına gerek kalmaz. Bu otomotik mekanizmanın işlemesi için yenilikçilik (inovasyon) çalışmalarının sürekli olması şarttır.
