TUREB: Mesleğinizi koruyun!

ÖZKAN ALTINTAŞ-TÜRKİYE TURİZM

---

İSTANBUL- TUREB- Turist Rehberleri Birliği Başkanı Uğur Ayyıldız, Antalya Rehberler Odası-ARO, İzmir Rehberler Odası-İZRO ve İstanbul Rehberler Odası-İRO başkanlarının Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay"ın davetine çağrılı olmadıkları için nezaketen TUREB Başkanı olarak katılmadıklarını belirtti. Ancak IRO başkanının rehberlik mesleğinin hayati konusu olan meslek yasası üzerinde görüşme yapılan toplantıda büyük bir saygısızlık yaptığını ileri sürdü.
TUREB Başkanı Uğur Ayyıldız açıklamasında şunlara yer verdi:
“Bilindiği gibi, Uzunca bir süredir destek vererek görüş paylaşıp, Meseğimizle ilgili sorunların çözümüne çare olacağını öngördüğümüz ve Rehberlerin içine sinen bir yasa arayışımız ve beklentimiz vardır.
Önceki yıllarda, ' Turist Rehberleri Birliği ve Rehber Odaları 'yasa çalışması yapılmıştır.Ancak, Bir türlü son erek gerçekleşmemiş ve Bakanlık bürokratının masa sümeninin altında beklemektedir.
"Turist Rehberleri Birliği ve Rehber Odaları Meslek Yasa tasarısı" ile ilgili son günlerde gelişen olayları sizlerin dikkatine sunuyoruz. “

İRO TARAFTAR DERNEKLERİ İLE BAKANLIK TOPLANTISINI BASTI
Açıklamasında “İRO taraftar rehber dernekleriyle bakanlıktaki toplantıyı bastı” diyen TUREB Başkanı Uğur Ayyıldız, rehberlerin meslek yasası ile ilgili olarak kapalı kapılar ardında yürütülen çalışmalarda yaptıkları hataları örtbas etmek için böyle bir tutum içinde olduklarını düşünüyoruz. Hazırlanan yasa taslağının rehberlik mesleğini bitirici ve teslimiyetçi bir kimliğe bürütnmesinde payı olan İRO"nun toplantıya "sabote” ederk karambole getirnmek istediğini belirterek “Ancak bakan Ertuğrul Günay toplantıda hukukçuluğun verdiği adalet anlayışı ile niceliğin değil niteliğin önemli olduğunu vurgulayarak, turist rehberleri için en iyi şartların oluşmasına gayret göstereceğini belirtti. Bakanın iyi niyeti hatalı olarak hazırlanan yasa taslağında en çok tartışılan maddelerin çıkarılmasıyla görüldü. Revizyon yapılan yasa taslağı rehber odaları ve tüm rehber örgütlerinin görüşlerine açıldı. Bu konuda tüm rehber arkadaşların mesleklerinin geleceği için tüm hassasiyeti göstererek aklı selim içinde taslağı inceleyip görüşlerini bildirmeleri gerekmektedir. Türk turizminin en önemli temel taşlarından olan profesyonel turist rehberliğinin bazı menfaatler uğruna meslektaşlarını zor durumda bırakan, ehil olmayan kişilerin eline teslim etmemek için tüm rehberlerin dikkatli olmaları gerekmektedir.
TUREB"e gelen bakanlık yazısında Turist Rehberliği Kanunu Taslağı"nın maddeleri üzerindeki görüş ve önerilerinizi 01.09.2009 tarihine kadar üyesi olduğunuz veya en yakındaki rehber örgürüne ulaştırmanız durumunda, bakanlıkça değerlendirilmek üzere yönlendirilecektir. Arzu edenlerin Tureb genel sekreteri Recep Karacan"a ulaşmak üzere ilknur.g@hotmail. com e-mail adresine mail gönderebilirler.”

BAKANLIKTA YAPILAN TOPLANTININ NOTLARI
Konuyu yakından takip edenleriniz iyi bildiği gibi yaklaşık 2 ay önce, İRO Başkanı Şerif YENEN ve Turist Rehberleri Dernekler Federasyonu (TUREF) yetkilerince yapılan duyuru ve toplantılarla, turist rehberlerine sürpriz bir açıklama iletildi.

Üzerinde yıllardır çalışıp görüşler verilen ve hazırlanan Özerk ve Müstakil Turist Rehberleri (TUREB) meslek yasasından vazgeçilip, yeni bir anlayış ve arayışla, TOBB, TURSAB, Bakanlık ve Bakan desteği aldığı iddiasıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde yapılandırılacak turist rehberliği meslek yasası çalışması yaptıkları anlatıldı.

Bu çalışmanın kendilerince (İRO ve TUREF) yönlendirildiği, ARO, İZRO, TUREB"le işbirliği içinde olmadıklarını ve yapılan taslak çalışmayı söz konusu rehber meslek örgütleriyle paylaşmak istemedikleri dile getirildi.

Sayıları 12.000"i aşmış turist rehberlerinin meslek yapılanmalarıyla ilgili böyle bir çalışmanın bütün rehber örgütlerinden ve ilgili diğer kurumlardan (Üniversiteler, sektör temsilcilerinden) gizlenerek dar bir rehber kesimiyle yapılması çeşitli platformlarda tartışıldı.

ARO, İZRO ve TUREB Başkanlıkları bu duyumları, TOBB ve Bakanlık yetkililerine yazılı ve sözlü iletti ve yazılı, görsel basın ve internet gazetelerinde haber konusu oldu.

Nihayet, Turizm Bakanlığı Hukuk Müşavirliği tarafından 5/7/2009 Cuma saat 15.30 itibariyle, ARO ve İZRO Başkanlıklarına 8/7/ 2009 Çarşamba ya kadar cevaplanmak üzere taslak örneği gönderilerek görüş soruldu.

Bu denli önemli bir yasa çalışması taslağı, yetersiz bir zaman aralığında incelendi ve rehberlere ve ilgili kurumlara görüş soruldu, değerlendirmeler yapılıp, söz konusu taslaktaki bazı olumsuzluklar ARO, İZRO'nun ilk tespitleri olan görüşleri bakanlık yetkililerine iletildi.
Önerilen bu taslak çalışmanın rehberlerin ve sektörün ihtiyacına cevap olmadığı ve özerk müstakil bir yasanın gerekliliği, Alan kılavuzluğunun meşrulaştırıldığı, Türkçe rehberlik getirildiği ve Lisans düzeyinde olması gereken eğitim vurgulandı.

Taslak içeriğine değinilmeden, Turist Rehberlerin TOBB vesayeti altına alındığı bu taslak yerine özerk ve özel olan Turist Rehberleri Birliği ve Rehber odaları yasa tasarısı üzerine çalışma yapılması tekrar talep edildi.
ARO, İZRO ve TUREB Başkanlığınca Bakan GÜNAY'a yapılan ziyaret talebi olumlu karşılandı ve yapılan ziyaretle bakan GÜNAY'a sıkıntılar iletildi ve Bakan GÜNAY bürokratlarına kendinin de hazır bulunacağı, oda başkanlarının, akademisyenlerin ve bürokratların katılımıyla bir toplantı düzenlenmesi yönünde talimat verdi.

Araştırma ve Eğitim Genel Md. Mahmut EVKURAN tarafından, ARO, İRO ve İZRO Başkanları isimleriyle toplantıya davet edildiler.

Toplantı öncesi bakanın yoğun programı gerekçelendirilerek bürokratlarca toplantı amacına yönelik çalışma önerilmiştir. ARO ve İZRO olarak meslek yasa tasarısı üzerine odaklanma yönünde karar alınmış olduğu için bu görüş yerinde bulunmuştur.

Ve toplantı gerçekleşti:

26/8/2009 Tarihinde, Turizm Bakanlığı/ Ankara Emek tesislerinde G katındaki toplantı salonunda yapılan toplantı, yaklaşık 2 saat sürmüştür.

Bakan Ertuğrul GÜNAY toplantıya başkanlık etmiş, Bakanlık Bürokratları; Müsteşar Yardımcısı Nihat GÜL, Yatırımlar, Eğitim-Araştırma ve Tanıtım Genel Müdürleri, Daire Başkanları, Bakanlık Hukuk müşaviri ve bakanlık memurları, Üniversiteler adına Yrd. Doç.Dr. Özdal DEĞİRMENCİOĞLU, Rehber Esnaf odaları adına, ARO adına ARO Başkanı Osman ÖZBULDU (ismen çağrılı), ARO Başkan yrd. Şahin ŞAHAKALKAN (faydalı olacağı düşüncesiyle yönetim kurulu kararıyla), İZRO adına Başkan katılımlı değil (ismen çağrılı ancak, Özel nedenle Amerika"da olması nedeniyle) yerine Bşk.Yrd Hüsnü OVACIK, ARO ve İZRO adına hukukçu Cafer ÖZKAN, İRO adına Şerif YENEN (ismen çağrılı) ve İRO adına hukukçu Burak ÖDER toplantıda hazır bulunmuşlardır.

Ayrıca, toplantı çağrılı davetlisi olmamakla birlikte, TUREF'i oluşturan ARED, KURED, BORED, KARDER, ÇARED,TUREBİSTANBUL ve REHBERANT'ın başkan, başkan yardımcıları ve bazı yönetim kurulu üyeleri toplantıya gelmiş katılma talebinde bulunmuşlardır. Bu durum hemen toplantı öncesi ortaya çıktığı ve bildirilen toplantı formatına aykırı olduğu için, ARO ve İZRO olarak dile getirilip, Toplantıyı bildikleri halde, çağrılı olmadıkları için gelmeyen TUREB'i oluşturan MARED, ÇİRED, KONTURED, VANTURED, ŞURED, ÇURED,GARED, KARED, TUREB ANTALYA dernekleri temsilcilerinin görüşleri alınmadığı için haksızlık olacağı, toplantıyı düzenleyen bürokratlara söylendi.
Ancak, Bürokratlar bu oldu bitti karşısında, toplantı formatını değiştirilmesine göz yumarak, rehber temsilcilerini dışlayamayacakları gerekçesiyle, bu zorlamaya müdahale edemediler ve toplantı sıkıntılı başladı.

Bakan Ertuğrul GÜNAY'ın toplantıya katılımı öncesi, Eğitim ve Araştırma Genel Müdürü Mahmut EVKURAN, bir takdim konuşması yaptı ve Bakanlığın Meslek Yasamız'ın en kısa zamanda çıkması için çaba sarf ettiğini, Bakan'ın da bu yönde, toplantı katılımcılarından olumlu katkılar beklediğini bildirdi.

Bakan GÜNAY, Toplantı masasındaki yerine geçmeden önce, toplantı katılımcılarının masalarındaki yerlerine giderek, ellerini sıkıp, katılımlarından dolayı memnun olduğunu söyledi. Konuşmasında ise, turist rehberliği mesleğine önem verdiğini, rehberlik mesleğini icra etmese de kızının da rehber olması nedeniyle, rehberlerin sıkıntılarını bildiğini ve rehberlerin sıkıntılarının aşılmasına yardımcı olacak meslek yasasının desteklediğini, bir an önce çıkmasında yarar gördüğünü, toplantı katılımcısı olan biz rehber temsilcilerinin görüşlerini dinlemek istediğini söyledi.

Söz alan ARO ve İZRO olarak, “toplantıya katılan rehber temsilcilerinin bildirilen toplantı formatına aykırı olduğu ve sıkıntılı olduğu” görüşü paylaşıldı.

Bunu üzerine, bakan bu kişilerin kimler olduğu yönünde, bürokratlara sordu ve kişileri görmek istediğini söyledi ve “bu kadar önemli toplantıda, sayısal ortak görüşlerden ziyade, yasa hazırlığı yapılan rehberlik mesleğine katılımcıların ne tür bir katkı sağlayacağına bakacağını, kendisi için önemli olanın görüşler olduğunu” dile getirdi.

Rehberlerin yasal statüsünün net bir şekilde belirlenmemesinin sebep olduğu sıkıntıları bildiğini, mesleği icra ediş şekli itibariyle, esnaf tanımlamasına uymadığını, bu nedenle rehberleri daha iyi tanımlayacak bir statü belirleme çabası içinde olduklarını ifade etti.

Gazi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Özdal DEĞİRMENCİOĞLU;
Üniversite hukukçularının görüşü alınıp, Üniversiteler adına yazılı olarak görüşlerini bakanlığa verdiklerini, Özerk bir meslek yasasına gerek olduğu ve önerilen bu tasarı çalışmayla, Bakanlığın yetkilerinin TOBB'a bırakıldığı ve sıkıntılara neden olacağı, TOBB vesayetiyle, rehberlerin mevcut sorunların artacağını söyledi.

İZRO ve ARO adına hukukçu Cafer ÖZKAN;
Anayasanın135 maddesine göre, meslek kuruluşu olabilmenin koşulları;
1-Belli bir mesleğe mensup olanları kapsayacak,
2-Yöneticileri yargı denetiminde ve gizli oyla kendi üyelerince seçilecek,
3-Tüzel kişiliği olacak,
“Bu tasarıda bu durum yoktur. Bu tasarıyla yasal sıkıntılar olacağı ve sorunların çözülemeyeceği,
Bu tasarı yasalaşır ve bu yasanın uygulamasından kaynaklanacak sorunla mahkemeye gidilip, sonuçta anayasa mahkemesi kararıyla kanun düşerse, Bu kanunla tüm rehber örgütlenmelerini kayıp etmiş rehberler zayıf düşecektir” yönünde görüşünü iletti ve “Özerk ve müstakil bir meslek yasasının gereği” vurgulandı. “Taslağın genel hukuk kavramlarına uygun olduğunu, ancak, uygulamada içerik itibariyle sıkıntılara sebep olacağını” söyledi.

İRO adına hukukçusu Burak ÖDER; Yasal bir sıkıntı olmadığı yönünde görüş paylaştı.

İRO Başkanı Şerif YENEN;
Bu yasayla örnek bir sonuç ortaya çıkacağı ve diğer ülkelerin dahi bu yasayı benimseyeceğini, önceki yasa tasarının Kıbrıs rehberleri için örnek olduğunu belirterek, bir an önce bu yasanın çıkarılmasını istedi. İRO'nun Türkiye"nin ve dünyanın en büyük rehber örgütü ve bu yasanın doğru bir çalışma olduğunu ve desteklediklerini söyledi.

TUREF üyesi kuruluşların başkanları örgütlerinin görüşlerini dile getirerek yasa taslağına destek verdiklerini belirttiler. ARO ve İZRO'nun esnaf odaları olarak, kişisel çıkarları için rehberlerin işlerini zorlaştırdıkları, sorun çıkardıklarını, sicil denetimi yaptırdıkları ve kendilerinden seminer almak isteyen rehberlere olumsuz davrandıklarını, İRO'nun kendilerine sahip çıkan çalışmalar yaptığını söylediler.

Bu arada, Antalya'da kurulu olan Rehberant başkanının gerçek dışı iddialarla, bir ARO uygulamasını bakan'a şikayet etmesi üzerine, ARO yöneticileri tarafından 'Yalan söylüyor' diye sözel müdahale edildi. Bakan GÜNAY hiç kimsenin kendi huzurunda bu şekilde konuşamayacağını, herkesin kendilerine söz sırası gelince düşüncelerini açıklayabileceklerini söyledi. Gerilmiş ortam, bakanın yapıcı uyarısıyla normal akışına yöneldi.

ARO ve İZRO yöneticileri;
Rehber Meslek yasa tasarı çalışmalarının yıllardır sürdüğünü ve mutlu sona ulaşmak istediklerini, pek çok kez görüşler verildiği ve rehberlerin sorunlarının arttığı, bir an önce mesleğe nitelik kazandıracak bir yasanın meclise getirilip yasallaşmasının faydalı olacağını söylediler.

Önerilen yasa her kadar bizlerin haberi olmadan hazırlanmışsa da, son dakikada, yaptığımız önerilerle olumlu değişiklikler yapılmıştır. Bu önerilen yasa tasarısı içerikleriyle rehber menfaatine uygun bazı olumluluklar taşımaktadır. Bu olumlu kazanımlar mevcut profesyonel turist rehberleri yönetmeliğinde yapılandırılabiliceği gibi, mesleki yeterlilik kanunun öngördüğü şekliyle standartlar belirlenerek rehber olabilmenin şartları oluşturulabilirdi denilince,

ARO başkanı Osman ÖZBULDU,
Rehberlik yeterince etkin mevzuatla desteklenmediği için, önceki örgütlenmelerinin rehber derneği olmasına rağmen, meslektaşların sorunlarının çözümümde mevcut yasaları en iyi değerlendirmek adına derneği fesih ederek, esnaf odası ARO'yu kurduklarını ve 5 yıl gibi bir süre olmasına karşın, üyeleriyle birlikte pek çok rehberin sorunlarının çözümüne katkı verdiklerini söyledi.

Önerilen bu yasa tasarısı sorunludur. Bakanlık bünyesinde kalalım. TOBB vesayeti bize uygun değil, kaldı ki bazı maddeler çeşitli sorunların riskini taşımaktadır. Teşkilatlanmanın atamalarla yapılandırılacak olması sorunludur. Rehberlerin sorunlarının çözümündeki temsil gücü zayıflayacak, belki de yok olacaktır. Osman ÖZBULDU olarak ben, rehberlik olan mesleğimi yapmak isterim. Başkanlık bizim hedefimiz değildir. Görevi bırakmasını biliriz, dedi.
Rehberlerin Sorunlarını çözmeyecek olan bu yasayla, TOBB'un vesayeti altına girmektense, daha iyisi yapılamayacaksa, asıl ihtiyaç olan yasa elde edilinceye kadar mesleki yeterlilik kanunun öngördüğü şekliyle standartlar belirlensin, mevcut profesyonel turist rehberleri yönetmeliğinde iyileştirmeler yapılandırılsın. ARO ve İZRO olarak, Özerk ve müstakil bir yasa istediklerini, bu amaçla önceki Hükümet döneminde hazırlanmış rehberlik meslek yasası üzerine yoğunlaşalım, denilince,

Bakan GÜNAY,
Bürokratlardan önceki meslek yasası çalışmasıyla ilgili bilgi aldı ve “mesleğin çıkarlarını koruyan ve standartları açık bir şekilde ortaya koyan bir kanun sorunların çözümü için daha doğru olacaktır” dedi.

ARO Bşk. Yrd. Şahin ŞAHAKALKAN,
2010 Yılının ilk aylarında esnaf odaları seçime gideceği için gelecek yeni yönetimlerle daha farklı çalışmalar yapılabileceği, çalışmaları yürütürken takvim olarak öngörülmesi yönünde uyardı.

İRO Başkanı Şerif YENEN;
“TOBB Başkanı Rifat HİSARCIKLIOĞLU'nun yeni meslek odaları kurulmasına karşı olduğu söyledi, bu nedenle, TOBB bünyesinde yapılanma oluşturmak ve TOBB'un destelediği bu tasarının arkasındayız” dedi.

İZRO Bşk.Yrd. Hüsnü OVACIK'ın TOBB'un sermaye guruplarının oluşturacağı yeni odalar kurulmasını istemediği ve geçmiş tarihli ARO ve İZRO olarak, TOBB'a yapılan bir ziyarette, genel sekreterin rehberliğin sermaye değil, emek ağırlıklı bir meslek olması nedeniyle, rehberler meslek yasasına karşı olmayacakları görüşünde olduğu uyarısı üzerine,
Bakan GÜNAY “bu konuyu TOBB Başkanı Rıfat HİSARCIKLIOĞLU ile kendisinin görüşeceğini, Özerk ve müstakil bir rehber meslek yasasına karşı fikirlerini alacağını” söyledi. Ancak, esnaf statüsünde kalmanın da sorunlar taşıması dolayısıyla, “önerilen yasa maddeleri üzerinde rehberlerin çalışmasında yarar olduğunu ve kendisinin de maddeler üzerinde çalışacağını, sakıncaları bölümleri inceleyeceğini” söyledi.

Bu arada, “mevcut rehber meslek örgütü yöneticileri arasındaki çatışma varmış gibi bir görüntünün faydalı olmadığını” belirti.

Bakan Ertuğrul GÜNAY, “Yasa Tasarısı'nı Meclis açılır açılmaz gündeme getirmeyi planlıyordum. Ancak, Bakanlık olarak biraz daha üzerinde çalışacağız; taslak Parlamento'ya ne kadar geç gelirse Yasa'nın çıkma olasılığının o oranda azaldığını belirtmeliyim” dedi.
Toplantı, Bakan GÜNAY'ın Turist Rehberliği Meslek Yasa Taslağı'nın tüm Oda ve derneklere gönderilerek görüş istenmesi talimatı ile sona erdi.
ARO ve İZRO olarak kanaatimiz odur ki; Bakan GÜNAY rehber meslek yasasının kendi döneminde ve en uygun şekilde yasallaşmasını gerçekten istemektedir.

BAKANLIĞIN 26 /8/ 2009 TARİHLİ TOBB YASA TASARISI ŞÖYLE

TURİST REHBERLİĞİ KANUNU TASLAĞI

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve Kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı turist rehberliği mesleğine kabule, mesleğin icrasına ve meslek örgütlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

(2) Türkiye"de turist rehberliği mesleğinin icrası bu Kanun hükümlerine tâbidir.

Tanımlar

MADDE 2 – (1) Bu Kanunda geçen;

a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,

b) Birlik: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,

c) İcra Komitesi: Bu Kanunla Birlik nezdinde kurulan Turist Rehberleri İcra Komitesini,

ç) Levha: Turist rehberliği mesleğini icra etme hakkına sahip olanlar ile mesleği fiilen icra etme yetkisine sahip olan ve olmayanları gösteren ve Birlik nezdinde tutulan kayıtları,

d) Meslek: Turist rehberliği mesleğini,

e) Oda: Ticaret veya ticaret ve sanayi odasını,

f) Sektör Meclisi: Bu Kanunla Birlik nezdinde kurulan Turist Rehberleri Sektör Meclisini,

g) Turist rehberi: Turist rehberliği mesleğini icra etme hak ve yetkisine sahip olan, kişi veya grup halindeki yerli veya yabancı turistleri gezi öncesinde seçmiş oldukları dili kullanarak kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerler ile varlıkları tanıtarak gezdiren veya seyahat acentaları tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentasının yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütüp acenta adına yöneten gerçek kişiyi,

ğ) Meslek Yönetmeliği: Bu Kanun uyarınca çıkarılacak Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliğini,

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Mesleğe Kabul, Mesleğin İcrası ve Korunması,

Levha, Disiplin, Taban Ücretler ve Mesleğin Örgütlenmesi

Mesleğe kabul

MADDE 3 – (1) Turist rehberliği mesleğine kabul edilebilmek için su koşullar gerekir:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b) Başvuru tarihi itibarıyla reşit olmak,

c) Bakanlığın görüşü alınarak mesleğe yönelik eğitim verdiği İcra Komitesi tarafından kabul edilen turist rehberi eğitimine yönelik lisans programlarından birinden mezun olmak veya Meslek Yönetmeliğinde belirlenen lisans programlarından birinden mezun olduktan sonra, Bakanlığın görüsü alınarak mesleğe yönelik eğitim verdiği İcra Komitesi tarafından kabul edilen yüksek lisans programlarından birini tamamlamak veya turist rehberi ihtiyacının olduğu hallerde İcra Komitesi"nin kararı ve Bakanlığın izni ile İcra Komitesi tarafından Bakanlığın gözetim ve denetimi altında düzenlenen turist rehberliği sertifika programını başarıyla tamamlamış olmak,

ç) İcra Komitesince belirlenen yabancı dillerden birinde; İcra Komitesi ve Bakanlığın işbirliği içinde yapacağı veya konusunda uzmanlaşmış kamu kurum veya kuruluşlarına yaptıracağı yabancı dil sınavında basarili olmak veya Meslek Yönetmeliğinde belirlenen yabancı dil yeterlik belgelerinden birine sahip olmak,

d) Bakanlığın gözetim ve denetimi altında, İcra Komitesi tarafından düzenlenecek uygulama gezisi programını tamamlamak ve gezi sonunda yapılacak sınavda basarili olmak,

e) Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir yıldan fazla hapis cezası ile cezalandırılmamış; 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu veya 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununa muhalefetten, bu kanunlardan her biri için ayrı olmak üzere, bir defadan fazla hüküm giymemiş veya affa uğramış veya tecil edilmiş olsalar bile basit veya nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alim satımlara fesat karıştırma, karapara aklama gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlardan veya Devletin şahsiyetine karşı islenen suçlar ile Devlet sırlarını açığa vurma, Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlarından veya bu suçlara iştirakten veya 31/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna muhalefetten hüküm giymemiş olmak,

f) Daha önce meslekten çıkarılmamış olmak,

g) Bu Kanunda belirlenen mesleğe engel hali bulunmamak ve

ğ) Levhaya kayıt ücretini ödemiş olmak.

(2) Mesleğe kabul için başvuranlardan yukarıdaki şartları taşıyanların dosyası ve İcra Komitesi kararıyla düzenlenen turist rehberliği ruhsatnamesi, mesleğe kabul işlemleri için Bakanlık onayına sunulur. Bakanlık, otuz gün içinde gerekli incelemeleri yapar ve başvurusunu kabul ettiği turist rehberlerinin ruhsatnamesini onaylayarak, dosyası ile birlikte İcra Komitesine gönderir. Başvurunun onaylanmaması durumunda dosya, onaylanmama gerekçesi ile birlikte İcra Komitesine iade edilir. Mesleğe kabul edilenler Turist Rehberleri Levhasına yazılır.

(3) Mesleğe kabul koşullarını taşımamalarına rağmen mesleğe kabul edilmiş olanlar, İcra Komitesinin kararı ve Bakanlık onayıyla meslekten çıkarılır.

(4) Mesleğe kabulü engelleyen bir suçtan hüküm giyen veya mesleğe kabulü engelleyen bir fiili nedeniyle cezalandırılanların turist rehberi sıfatı sona erer ve bunlar İcra Komitesinin kararı ve Bakanlık onayıyla levhadan silinir.

Mesleğin icrası

MADDE 4 – (1) Turist rehberi unvanı ancak bu Kanunda öngörülen usul ve esaslarla kazanılır.

(2) Meslek, serbest meslek seklinde veya 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tâbi olarak yürütülür. Ancak kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışanlar kurumlarından izin almak veya kurumu tarafından görevlendirilmek ve bu kanunda öngörülen koşulları yerine getirmek kaydıyla mesleği icra edebilir.

(3) Meslek aşağıdaki koşul ve kurallar dahilinde icra edilir:

a) Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanlar hariç olmak üzere; mesleğin icra edilebilmesi için levhaya kayıt olmak zorunludur.

b) Levhaya kayıtlı turist rehberleri, mesleği fiilen icra edip etmeyeceklerine bağlı olarak aktif ve pasif turist rehberi olarak ayrılırlar. Aktif olacak turist rehberlerinin çalışma kartı almaları zorunludur, çalışma kartları iki yıl süreyle geçerli olacak şekilde düzenlenir. Levhaya kayıt koşullarını kaybetmiş veya mali yükümlülüklerini yerine getirmemiş olanlara çalışma kartı verilmez. Çalışma kartı almayan turist rehberleri ile yazılı olarak başvuran turist rehberleri levhada pasif turist rehberi olarak gösterilir. Pasif turist rehberleri mesleği icra edemezler.

c) Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışmaları nedeniyle levhaya kayıt yükümlülüğünden istisna tutulanlar istekleri üzerine levhaya pasif turist rehberi olarak kaydedilir. Aktif turist rehberleri çalışma kartı almadıkça, üstlendikleri kamu görevinin gereği dışında mesleği icra edemezler.

ç) Turist rehberlerinin, aktif ve pasif turist rehberleri için İcra Komitesince ayrı ayrı ve iki yıl için belirlenecek aidatı ödemeleri zorunludur. Süresi içinde ödenmeyen aidatlar yasal faizi ile tahsil edilir.

d) Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanlar hariç olmak üzere; aralıksız beş yıl süreyle pasif turist rehberi olarak kalanların aktif olabilmeleri için, Bakanlığın gözetimi ve denetimi altında İcra Komitesi tarafından yapılacak bilgi sınavında başarılı olmaları gerekir.

e) Meslek sadece çalışma kartında belirtilen yabancı dillerde veya Meslek Yönetmeliğinin izin verdiği hallerde Türkçe icra edilir.

f) Yurtdışına seyahatler dışında, mesleğin icrasında Türkiye"nin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal ve benzeri değerlerinin ve varlıklarının, Bakanlığın kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılması esastır.

g) Meslek hukuk ve etik kurallarına uygun olarak icra edilir. Turist rehberleri, mesleki onur, itibar ve vakarla bağdaşmayan herhangi bir faaliyet ve eylemde bulunamazlar. Mesleğe ilişkin diğer etik ilke ve kurallar, bu Kanun hükümleri ile tüketicinin korunmasına ilişkin mevzuat dikkate alınarak Sektör Meclisi tarafından belirlenir.

ğ) Turist rehberleri, mesleğe ilişkin özelliklerini göstermek üzere, mevzuata uygun olarak ve Meslek Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslarla reklam veya tanıtım yapabilir ve doğrudan turiste rehberlik hizmeti sunabilirler. Ancak meslek 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu uyarınca seyahat acentacılığı faaliyeti niteliği taşıyacak şekilde icra edilemez ve seyahat acentacılığı faaliyeti niteliğini taşıyacak şekilde reklam veya tanıtım yapılamaz.

Mesleğin korunması

MADDE 5 – (1) Turist rehberliği hizmeti sadece turist rehberleri tarafından sunulur.

(2) Bu Kanunun izin verdiği haller dışında, hiçbir kişi veya kuruluş tarafından hangi ad altında olursa olsun turist rehberliği niteliğinde bir faaliyet yürütülmesine hak kazandıracak eğitim programı veya belge düzenlenemez. Bu iddiayla eğitim programı veya belge düzenleyenler, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesi uyarınca ve belge düzenlemeleri halinde resmi belgede sahtecilik suçundan, diğer hallerde ise bu suça teşebbüsten cezalandırılır; tüzel kişiler hakkında anılan kanunun 60 inci maddesinde belirtilen güvenlik tedbirleri uygulanır. Ayrıca, ceza kovuşturmasının sonucuna bakılmaksızın ve 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak koşulu ile, Bakanlık tarafından fiilin ağırlığı ile süresi dikkate alınarak ayrıca bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır. Bu fiillerin islenmesi mesleğe engel hal oluşturur.

(3) Turist rehberi ruhsatnamesine sahip olmadan turist rehberliği yapmak yasaktır. Bu fiili isleyenler üç aydan altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Suçun tekrarı halinde mesleğe engel hal teşkil eder.

(4) Bu Kanunda öngörülen istisnalar saklı kalmak kaydıyla, turist rehberlerinin, levhada aktif turist rehberi olarak kaydı olmadan ve çalışma kartı almadan turist rehberliği yapmaları yasaktır. Bu fiili isleyenler, disiplin cezası yanında, İcra Komitesi tarafından fiilin ağırlığı ile süresi dikkate alınarak bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idari para cezasıyla cezalandırılır.

(5) İkinci, üçüncü ve dördüncü fıkrada yasaklanan fiilleri isleyenler ile meslekten geçici olarak men edilmiş veya çıkarılmış olmasına rağmen turist rehberliği yapanlar, İcra Komitesi tarafından görevlendirilen denetçiler, Bakanlık yetkilileri veya faaliyette bulundukları yerin mülki amirliğince faaliyetten men edilir. Birinci ve ikinci fıkraya aykırılık halleri gecikmeksizin görevli Cumhuriyet savcılığına bildirilir. Üçüncü ve dördüncü fıkrada belirtilen fiilleri isleyenler ile meslekten geçici olarak men edilmiş olmasına rağmen turist rehberliği yapanlar disiplin soruşturması yapılmak üzere İcra Komitesine bildirilir.

(6) Üçüncü, dördüncü ve besinci fıkraya aykırı olarak turist rehberliği faaliyetinde bulunanları her ne ad altında olursa olsun turist rehberliği niteliğinde bir faaliyette bulunmak üzere çalıştıranlar, ilgili ceza kovuşturmasının sonucuna bakılmaksızın ve 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Bakanlık tarafından beşbin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar idari para cezasıyla cezalandırılır ve tâbi oldukları mevzuat uyarınca haklarında ayrıca işlem yapılır.

(7) Bu maddede belirtilen idari para cezaları, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır ve 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca tahsil edilir.

(8) Bu Kanunun gerektirdiği her türlü denetim, Bakanlık veya Meslek Yönetmeliğinde belirlenen esas ve usullerle İcra Komitesi tarafından yapılır. İcra Komitesi gerek gördüğünde kolluk kuvvetlerinden yardim alır.

Disiplin işleri

MADDE 6 – (1) İcra Komitesince, mesleğini bu Kanunda belirlendiği şekilde icra etmeyen ve meslek kuralları ile etik ilkelerine uymayan rehberlere aşağıdaki disiplin cezaları verilir:

a) Uyarma cezası: Mesleğin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin turist rehberine yazılı olarak bildirilmesidir ve meslek icra edilirken çalışma kartının bulundurulmaması, görünür şekilde taşınmaması veya disiplin yönetmeliğinde uyarma cezası ile cezalandırılması öngörülen diğer fiillerin islenmesi halinde verilir.

b) Kınama cezası: Mesleğini icra ederken kusurlu davrandığının turist rehberine yazılı olarak bildirilmesidir ve tüketici yanıltılarak is alınması, isin taahhüdü aykırı olarak ifa edilmesi, tüketiciyi koruma mevzuatına veya mesleğin etik ilkelerine aykırı davranılması, uyarma ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren altı ay içinde uyarma cezası gerektiren bir disiplin suçunun veya disiplin yönetmeliğinde kınama cezası ile cezalandırılması öngörülen fiillerin islenmesi halinde verilir.

c) Meslekten geçici men cezası: Turist rehberinin mesleği icra etmesinin belirli süreyle yasaklanmasıdır. Bu cezayı alan turist rehberi, ceza süresince mesleği icra etme hak ve yetkisini kaybeder, çalışma kartını Birliğe veya kurulmuşsa çalıştığı ildeki İcra Komitesi temsilciliğine teslim etmek zorundadır ve ceza süresince levhada pasif üye olarak gösterilir. Meslekten geçici men cezası aşağıda belirtilen hallerde verilir ve süresi fiilin ağırlığı ile sonuçları dikkate alınarak belirlenir:

1) Bir aydan üç aya kadar meslekten men cezası, çıkar sağlamak amacıyla ve zorunlu olmadıkça turun süre ve güzergahının değiştirilmesi, yetkililerce yapılan denetimlerde bilgi vermekten kaçınılması, gerçeğin gizlenmesi veya yalan veya eksik bilgi verilmesi, meslekten men cezası tebliğ edilmiş olmasına rağmen verilen süre içinde çalışma kartının teslim edilmemesi, kınama ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlediği tarihten itibaren altı ay içinde kınama cezası gerektiren bir disiplin suçunun islenmesi veya disiplin yönetmeliğinde bir aydan üç aya kadar meslekten geçici men cezası ile cezalandırılması öngörülen fiillerin islenmesi halinde verilir.

2) Üç aydan altı aya kadar meslekten men cezası, turist gruplarına veya turistik kuruluşlara kasıtlı olarak zarar verilmesi, turizm meslek kuruluşlarına, yöneticilerine, çalışanlarına veya mesleğe karşı güven ve itibari zedeleyecek veya turizme zarar verecek nitelikte haksiz söz ve davranışlarda bulunulması halinde verilir.

3) Altı aydan bir yıla kadar meslekten men cezası, yasal istisnalar saklı olmak üzere, mesleğin levhada aktif turist rehberi olmadan, çalışma kartı almadan, çalışma kartında belirtilen dilden başka bir dilde veya meslekten geçici men cezası alınan süre içinde icra edilmesi; bölgesel turist rehberlerinin bölgeleri dışında çalışması veya meslekten geçici men ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde meslekten geçici men cezası gerektiren bir disiplin suçunun islenmesi halinde verilir.

ç) Meslekten çıkarma cezası: Mesleğini icra ederken kusurlu davranan turist rehberinin turist rehberliği ruhsatnamesinin ve çalışma kartının iptal edilerek mesleği icrasının süresiz yasaklanmasıdır ve ülke yararına ve milli onura aykırı hareket, söz ve davranışlarda bulunulması; meslek, turist rehberi unvanı, turist rehberliği ruhsatnamesi veya çalışma kartı kullanılarak suç işlendiğinin veya islenmesine yardim edildiğinin mahkeme kararıyla tespit edilmesi; mesleğe kabul edilirken, levhaya kayıt yaptırırken veya çalışma kartı alırken sahte belge verilmesi veya yalan beyanda bulunulması; altı aydan bir yıla kadar meslekten geçici men ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde, altı aydan bir yıla kadar meslekten geçici men cezası gerektiren bir disiplin suçunun islenmesi veya levhada aktif turist rehberi olarak kaydı olmadan veya çalışma kartı almadan turist rehberliği faaliyetinde bulunulduğunun iki kez tespit edilmesi halinde verilir. Meslekten çıkarma cezası alanlar levhadan silinir.

(2) Meslekten geçici men ve meslekten çıkarma cezaları Türkiye Seyahat Acentaları Birliğine bildirilir.

(3) Disiplin soruşturması aşağıdaki şekilde yürütülerek karara bağlanır:

a) İcra Komitesi üyeleri kendi haklarında veya üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarının disiplin soruşturmalarında görev alamazlar ve disiplin soruşturmasının görüşüleceği veya karara bağlanacağı toplantılara katılamazlar. Disiplin soruşturmasına ilişkin oylamalarda çekimser oy kullanılamaz.

b) Savunma alınmadan disiplin cezası verilemez. Soruşturmacının on günden az, otuz günden çok olmamak üzere verdiği süre içinde savunma yapmayanlar savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.

c) Disiplin cezalarına karşı, cezanın tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde İcra Komitesine itiraz edilebilir. İtiraz halinde, disiplin cezası itiraz sonuçlanana kadar kesinleşmez. İtiraz, gerek görülen hallerde yeniden soruşturma yapılarak incelenir ve itiraz edilen karar onaylanır veya yeniden karar verilir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesinleşir ve uygulanır.

ç) Kovuşturma ve hüküm tesisi, disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanmasına engel değildir.

d) Disiplin soruşturmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlığın uygun görüsü alınarak Birlik tarafından çıkarılacak disiplin yönetmeliğinde belirlenir.

(4) Uyarma ve kınama cezası gerektiren disiplin suçlarında fiilin öğrenilmesinden itibaren üç ay ve fiil tarihinden itibaren bir yıl içinde, meslekten geçici men cezasını gerektiren disiplin suçlarında fiilin öğrenilmesinden itibaren altı ay ve fiil tarihinden itibaren iki yıl içinde, meslekten çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçlarında fiilin öğrenilmesinden itibaren bir yıl ve fiil tarihinden itibaren beş yıl içinde disiplin soruşturmasına başlanılmazsa veya disiplin soruşturmasının başlatılmasından itibaren bir yıl içinde karar verilmezse disiplin suçu zamanaşımına uğrar. Ancak ceza kanunları uyarınca suç oluşturan fiillerde, ilgili zamanaşımı süresi yukarıda belirtilen zamanaşımı sürelerinden daha uzunsa, ceza kanunlarındaki süreler uygulanır.


Levha ve sicil dosyaları

MADDE 7 - (1) Turist Rehberleri Levhası ile turist rehberinin mesleğe ilişkin işlemlerini gösteren meslek sicilleri İcra Komitesinin gözetimi ve denetimi altında ve yönetmelik hükümleri çerçevesinde Birlik nezdinde tutulur. Levha, Birliğin resmi İnternet sitesinde yayınlanır.

(2) Levha ve meslek sicillerindeki değişiklikler en geç 15 is günü içerisinde İcra Komitesine ve Bakanlığa bildirilir.

(3) İcra Komitesi, levha ve sicil dosyalarının tutulması için ortak veri tabanı oluşturur.

Taban ücretler

MADDE 8 – (1) Turist rehberi taban ücret tarifesi, İcra Komitesi ve Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin görüşleri alındıktan sonra Bakanlık tarafından her yıl en geç Aralık ayında tespit edilir. Taban ücretler net olarak ve en az 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılacak şekilde tespit edilir ve izleyen takvim yılının başından itibaren yürürlüğe girmek üzere Resmi Gazete"de yayımlanır. Tarifenin yayımlanmadığı hallerde önceki yılın taban ücretleri Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Tarifede 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa tâbi olarak çalışan rehberler için geçerli taban ücretler de net olarak belirlenir.

(2) Turist rehberleri taban ücret tarifesinde belirlenenin altında bir ücretle mesleklerini icra edemezler. Taban ücret altında çalışılabilecek sosyal ve kamusal nitelikli turist rehberliği hizmetleri Meslek Yönetmeliğinde belirlenir.

(3) Tur için yazılı sözleşme yapılması esastır. Elektronik ortam, e-posta veya faks yoluyla da sözleşme yapılabilir. Seyahat Acentası ve Rehber, tur süresince sözleşmeyi tur dosyasında muhafaza etmek zorundadır. Sözleşme yapmayan veya taban ücretin altında ücret kararlaştıran turist rehberi Bakanlık tarafından, turun toplam süresine karşılık gelen taban ücret kadar idari para cezasıyla cezalandırılır. Seyahat Acentası veya tüketicinin, verilecek cezayı genel hükümlere göre rehbere rücu etme hakkı saklıdır.

Turist Rehberleri Sektör Meclisi ve İcra Komitesi

MADDE 9 – (1) Birlik nezdinde, dört yıl süre ile görev yapmak üzere kırk üyeden oluşan Turist Rehberleri Sektör Meclisi oluşturulur. Sektör Meclisinin otuzbeş asil ve otuzbeş yedek üyesi Meslek Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre levhaya kayıtlı aktif turist rehberleri tarafından, beş üyesi ise Birlik Yönetim Kurulu tarafından seçilir. Sektör Meclisi ilk toplantıda kendi içinden bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer. Seçimlerin yapılmasına ilişkin esas ve usuller Meslek Yönetmeliğinde belirlenir; ancak turist rehberleri tarafından yapılan seçimde ayni sayıda oy alanlar, aktif turist rehberliği süreleri esas alınarak sıralanır. 5174 sayılı ve 18/06/2004 tarihli Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 57 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü Turist Rehberleri Sektör Meclisi hakkında uygulanmaz. Sektör Meclisi gündemde konu olmasa dahi bir takvim yılında en az bir kere toplantıya çağrılır.

(2) Sektör Meclisi turist rehberi üyeleri içinden, dört yıl süre ile görev yapmak üzere dokuz kişiden oluşan Turist Rehberleri İcra Komitesi için altı asil ve altı yedek üye seçer, Sektör Meclisi başkanı İcra komitesinin doğal asil üyesi ve başkanıdır. İcra Komitesine Birlik Yönetim Kurulu tarafından bir üye ile Birlik Genel Sekreteri veya görevlendireceği yardımcısı daimî üye olarak atanır. Seçimlerin yapılmasına ilişkin esas ve usuller Meslek Yönetmeliğinde belirlenir; ancak Sektör Meclisi tarafından yapılan seçimde ayni sayıda oy alanlar, aktif turist rehberliği süreleri esas alınarak sıralanır. İcra Komitesinin merkezi Sektör Meclisi tarafından belirlenir. İcra Komitesi ilk toplantıda kendi içinden bir başkan yardımcısı seçer. İcra Komitesi, gündemde konu olmasa dahi her ay en az bir kere toplanır.

(3) Sektör Meclisine turist rehberleri tarafından seçilebilmek için en az beş yıl kesintisiz aktif turist rehberliği yapmış olmak zorunludur. Mülga Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde vizeli olarak icra edilmiş rehberlik hizmeti süresi, aktif turist rehberliği süresine dahildir. Uyarma cezası hariç olmak üzere, geçmiş beş yıl içinde disiplin cezası alanlar ile hakkında turist rehberliğine engel bir suçtan dolayı kovuşturma açılmasına karar verilenler kovuşturma tamamlanana kadar Sektör Meclisine ve İcra Komitesine seçilemez. Seçilme yeterliliğini sonradan kaybeden veya bir takvim yılı içinde üç toplantıya geçerli bir mazereti olmadan katılmayan üyelerin üyelikleri kendiliğinden düşer. Yedek üyelerde de asil üyelerde aranan nitelikler aranır. Boşalan üyelikler seçimde aldıkları oy sayısı sırasıyla yedek üyelerle tamamlanır.

(4) Sektör Meclisi ve İcra Komitesi, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla alınır.

(5) Sektör Meclisi bu Kanunda verilen diğer görevler yanında aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir:

a) İcra Komitesi tarafından Sektör Meclisinde görüşülüp karara bağlanmasında yarar görülen hususları görüşüp karara bağlamak,

b) Mesleğin genel menfaatine ilişkin hususları görüşerek ilke veya tavsiye kararları almak,

c) Mesleki uzmanlık dallarını ve uzman turist rehberlerine tanınacak mesleki öncelikleri belirlemek,

ç) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.

(6) İcra Komitesi bu Kanunda verilen diğer görevler yanında aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir:

a) Sektör Meclisi gündemini hazırlamak, Meclisi toplantıya çağırmak ve Sektör Meclisi kararlarının gereğini yerine getirmek,

b) Turist Rehberleri Levhası, çalışma kartları ve meslek sicillerine yönelik usul ve esasları belirlemek, bu kapsamdaki işlemleri yürütmek ve denetlemek,

c) Turist rehberlerinin mesleki faaliyetlerini denetlemek, tüketici şikâyetlerini değerlendirmek ve turist rehberleri arasında haksiz rekabeti ve haksiz uygulamaları ortadan kaldırmak için gerekli tüm önlemleri almak ve uygulamak,

ç) Yurt içinde ve yurt dışında turist rehberliğine ilişkin gelişmeler ile idari ve yasal düzenlemeleri izleyerek toplayacağı bilgileri mensuplarına ve ilgililere ulaştırmak, turist rehberliğine ilişkin olarak yurt içinde ve yurt dışındaki meslek kuruluşlarıyla irtibat kurmak ve Sektör Meclisi kararıyla bunlara üye olmak,

d) Hizmet içi seminer, kurs, konferans, gezi ve uygulama gezisi gibi her türlü eğitim faaliyetini yapmak veya yaptırmak,

e) Birlik Yönetim Kuruluna sunulmak üzere yıllık rapor hazırlamak,

f) Levhaya kayıt, aidat, eğitim faaliyetleri ve uygulama gezisi ücretlerini belirlemek,

g) Birlik Yönetim Kurulu tarafından tahsis edilecek bütçe ödeneklerini kullanmak,

ğ) Meslek Yönetmeliğine veya bu kanuna dayanılarak çıkarılacak diğer yönetmeliklere ilişkin işlemleri yürütmek,

h) Mesleğe kabul ve çalışma kartı için başvurularda gerekli adli sicil kayıtlarını resmi makamlardan istemek.

ı) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.

(7) Levhaya kayıtlı beşyüz turist rehberinin bulunduğu veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun gördüğü yerlerde, bu Kanunla ve İcra Komitesince verilecek görevleri yapmak üzere İcra Komitesinin kararıyla İcra Komitesi temsilciliği oluşturulur ve bir temsilci atanır. Temsilcilikler Meslek Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslarla faaliyet gösterirler.

(8) Sektör Meclisinin, İcra Komitesinin ve İcra Komitesi temsilciliklerinin görevlerini yerine getirmesi için gereken harcamalar Birlik tarafından karşılanır ve bütçe ödenekleri İcra Komitesinin teklifi üzerine tahsis edilir. Birlik, İcra Komitesinin talebi doğrultusunda Sektör Meclisinin, İcra Komitesinin ve İcra Komitesi temsilciliklerinin görevlerini etkin bir biçimde gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli personel ve teknik donanımın temini gibi gerekli önlemleri alır. İcra Komitesi temsilciliklerinin kurulduğu yerlerde temsilciliğin mekanı, personeli ve teknik donanımı levhaya kayıt, aidat gelirleri ve İcra Komitesi tarafından belirlenen bütçe ödeneği kullanım izni meblağının toplamını asmamak üzere temsilci tarafından belirlenir.

(9) İcra Komitesi Başkanı ve onun verdiği yetki kapsamında Başkan Yardımcısı Sektör Meclisinin ve İcra Komitesinin faaliyetlerinin veya kararlarının gerektirdiği her türlü yazışmayı yapabilir.

(10) Sektör Meclisi ve İcra Komitesince alınan kararlar en geç onbeş gün içinde Birlik Yönetim Kuruluna bildirilir. Kararların isleme konulabilmesine yönelik usule ilişkin işlemler Birlik tarafından yerine getirilir. İcra Komitesi, Sektör Meclisinin ve İcra Komitesinin kararlarının gerektirdiği is ve işlemleri yerine getirebilmek için gerektiğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun görüsü ile ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına görev verebilir.

(11) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 94 üncü maddesi Sektör Meclisi ve İcra Komitesi için de uygulanır. İcra Komitesi üyelerine, disiplin işlerinde soruşturmacılara ve Uyuşmazlık Çözüm Kurulu üyelerine ödenecek huzur hakki ve diğer ödemeler, İcra Komitesinin önerisi doğrultusunda Birlik Yönetim Kurulunu tarafından yapılacak teklif üzerine Birlik Genel Kurulunca tespit edilir.

(12) Levhaya kayıt ücreti ile aidatlar Birlik Yönetim Kurulunun uygun görüsü alınarak İcra Komitesi tarafından belirlenir. Bu ödemeler ile İcra Komitesi tarafından elde edilen eğitim faaliyeti ücretleri, uygulama gezisi ücretleri ve diğer gelirler Sektör Meclisinin, İcra Komitesinin ve İcra Komitesi temsilciliklerinin harcamalarında kullanılmak üzere Birlik bütçesine gelir kaydedilir.

(13) Sektör Meclisi ve İcra Komitesi üyeleri, bu maddede belirtilen görev süreleri dolsa dahi, seçimlerin tamamlanmasına kadar görevlerini geçici olarak sürdürürler.

(14) Sektör Meclisinin ve İcra Komitesinin çalışma esas ve usulleri Meslek Yönetmeliğinde belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Uyuşmazlık Çözüm Kurulu

MADDE 10 – (1) Birlik nezdinde, turist rehberleri ile seyahat acentaları veya tur operatörleri arasındaki mesleğe ilişkin uyuşmazlıkları çözmek üzere, İcra Komitesi, Bakanlık ve Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu tarafından seçilecek ikişer asil ve sıra numarası verilen ikişer yedek üye ile Birlik Yönetim Kurulu tarafından seçilecek bir asil ve bir yedek üyeden oluşan yedi kişilik Uyuşmazlık Çözüm Kurulu oluşturulur. Üyelerin görev süresi dört yıldır, ancak görev süreleri dolsa dahi, seçimlerin tamamlanmasına kadar görevlerini geçici olarak sürdürürler.

(2) Kurul ve üyeleri görevinde bağımsızdır. Kurulun hiçbir üyesi Kurul önünde herhangi bir tarafın vekili veya temsilcisi sıfatıyla görev yapamaz. Uyuşmazlık Çözüm Kurulu üyeliği Sektör Meclisi ve İcra Komitesi üyeliğiyle bağdaşmaz.

(3) Kurul üyeliğine seçilebilmek için hukuk fakültesi mezunu ve en az on yıllık mesleki tecrübeye sahip olmak gerekir. Turist rehberliğine engel bir suçtan dolayı hüküm giyenler üye seçilemez. Seçilme yeterliliğini sonradan kaybeden veya bir takvim yılı içinde üç toplantıya geçerli bir mazereti olmadan katılmayan üyeler istifa etmiş sayılır. Yedek üyelerde de asil üyelerde aranan nitelikler aranır. Asil üyelerin katılamadığı hallerde kurul toplantısına yedek üyeler katılır. Asil üyelik sıfatının yitirildiği hallerde ise yedek üyeler sıra sayısıyla asil üye sıfatını kazanır ve ayni usulle yeni yedek üye seçilir. Üyeler istifa etmedikçe veya istifa etmiş sayılmadıkça yerlerine yenisi atanamaz.

(4) Kurul üye tam sayısıyla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla alınır.

(5) Mesleğe ilişkin uyuşmazlıklarda kurula başvurulması zorunludur ve kurula başvuru yasal başvuru ve zamanaşımı sürelerini kurul kararı tebliğ edilene kadar durdurur. Kurul uyuşmazlığa ilişkin başvuru ve zamanaşımı sürelerini ve uyuşmazlığın esasına ilişkin mevzuatı esas alarak karar verir. Kurul kararına karşı, kurul ve karşı taraf hasım gösterilerek doksan gün içinde uyuşmazlığın esasi hakkında görevli yargı yoluna başvurulmazsa karar kesinleşir ve ilam hükmünde kabul edilir. Görevsiz yargı yerine başvurma hakkındaki yasal düzenlemeler saklıdır.

(6) Birlik, kurulun görevlerini yerine getirmesi için gereken harcamaları karşılar ve kurulun görevlerini etkin bir biçimde gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli sayıda personel ve gerekli teknik donanımın temini gibi gerekli önlemleri alır.

(7) Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun işleyişine ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Meslek yönetmeliği ile diğer yönetmelikler

MADDE 11 – (1) Meslek Yönetmeliği ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak diğer yönetmelikler ve bunlarda yapılacak ek ve değişiklikler İcra Komitesi tarafından yapılan teklif üzerine Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince çıkarılır. Meslek Yönetmeliği ve disiplin yönetmeliği ile bunların ek ve değişikliklerinde Bakanlığın uygun görüsü alınır.

(3) Bu Kanunda belirlenenler yanında aşağıda belirtilen hususlar da Meslek Yönetmeliğinde düzenlenir:

a) Turist rehberliği niteliğindeki hizmet veya faaliyetler,

b) Turist rehberliği ve uzmanlık sertifika programlarının düzenlenmesi ile meslekte uzmanlığa ilişkin usul ve esaslar,

c) Acenta - Rehber Hizmet Tip Sözleşmesi,

ç) Levhaya ve yayınlanmasına, sicil dosyalarına ve çalışma kartlarına ilişkin hususlar,

d) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde turist rehberliği mesleği kapsamındaki asli ve sürekli görevler,

e) Gerek görülen hallerde bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer hususlar.

(4) Meslek Yönetmeliği ile bu kanuna dayanılarak çıkarılan diğer yönetmelikler Resmi Gazetede yayımlanır.

Saklı tutulan haklar

MADDE 12 - (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla rehberlik kimlik kartına sahip olanların unvanları, bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (e), (f) ve (g) bendinde öngörülen koşulları taşımaları ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde levhaya yazılmak kaydıyla saklıdır. Bunlar için, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde İcra Komitesi tarafından ruhsatname düzenlenerek onay için Bakanlığa sunulur.

(2) Süresine ve niteliğine bakılmaksızın, turist rehberliğine yönelik öğretim yapan bir yükseköğretim kurumuna veya Bakanlık tarafından açılmış olan turist rehberi kurslarına bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kayıtlı olanlar bu öğretimi tamamlamaları ve (c) bendi hariç olmak üzere bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında öngörülen koşulları taşımaları kaydıyla mesleğe kabul edilir.

(3) Rehberlik belgesine sahip iken, vize yükümlülüğünü yerine getirmemesi veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışmaları nedeniyle meslekten men edilenler, meslekten çıkarılanlar veya rehberlik kimlik kartı iptal edilenler bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde başvurmaları halinde Bakanlığın gözetimi ve denetimi altında İcra Komitesi tarafından yapılacak sınavda başarılı olmaları ve bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında öngörülen koşulları taşımaları koşuluyla mesleğe kabul edilir.

(4) Bölgesel rehberlik belgesine sahip iken, bölgesi dışında faaliyette bulunması veya vize yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle meslekten men edilenler veya bu nedenle rehberlik kimlik kartı iptal edilenlerden;

a) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde başvuran ve (c), (ç) ve (d) bentleri hariç olmak üzere bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında öngörülen koşulları yerine getirenler mesleği bölgesel rehberlik belgelerinde belirtilen bölgede icra etmek üzere,

b) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde başvuran ve (c) ile (ç) bentleri hariç olmak üzere bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında öngörülen koşulları yerine getirenler mesleği bölge kısıtlaması olmaksızın icra etmek üzere

mesleğe kabul edilirler.

(5) Bölgesel rehberlik belgesine sahip olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde başvurmaları ve (c) ile (ç) bentleri hariç olmak üzere bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında öngörülen koşulları yerine getirmeleri koşuluyla mesleği bölge kısıtlaması olmaksızın icra etmek üzere mesleğe kabul edilirler.

(6) Bu maddede belirtilen süreler kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışanlar için bu görevlerinden ayrılma tarihlerinden başlamak üzere ayni süreyle uzamış sayılır.

Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerindeki asli ve sürekli görevlerde çalışanlar

Madde 13 – (1) Bu Kanunun 3, 4, 5 ve 6 ncı maddeleri, anılan maddelerdeki istisnalar saklı olmak kaydıyla, turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerindeki asli ve sürekli görevlerde çalışanlar hakkında da uygulanır.

Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 14 – (1) 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun a) 57 nci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“Sigorta acenteleri ve turist rehberleri için oluşturulacak Türkiye sektör meclisleriyle ilgili Sigortacılık Kanunu ve Turist Rehberliği Kanunundaki hükümler saklıdır.”

(2) 16/4/2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür Ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (m) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“Rehberlikle ilgili mevzuat hükümleri ile verilen görevleri yapmak, turist rehberliği mesleği ve rehberlik hizmetleri alanında kültür ve turizm politikalarının gerektirdiği tedbirleri almak ve denetim yapmak.”

(3) Diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri Turist Rehberliği hakkında uygulanmaz.

GEÇICI MADDE 1 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde Birlik Yönetim Kurulu ve Bakanlık tarafından, bu Kanunda aranan seçilme koşullarını taşıyan kişiler arasından geçici bir İcra Komitesi oluşturulur. Geçici İcra Komitesi, Sektör Meclisi tarafından İcra Komitesi seçimleri yapılana kadar görevine devam eder.

(2) İlk Meslek Yönetmeliği, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde, Bakanlığın uygun görüsü alınarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince çıkarılır.

(3) Sektör Meclisi seçimleri Meslek Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihi izleyen birinci yılın sonunda yapılır.

(4) Sektör Meclisi seçimlerin tamamlanmasından itibaren bir ay içinde ilk toplantısını yaparak İcra Komitesi üyelerini seçer.

(5) Uyuşmazlık Çözüm Kurulu üyeleri ise, Geçici İcra Komitesinin oluşturulmasından itibaren bir ay içinde seçilir.

GEÇICI MADDE 2 – 16/4/2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna dayanılarak çıkarılan ve 25/11/2005 tarihli ve 26004 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliğinin bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz ve anılan yönetmelik Meslek Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle yürürlükten kaldırılır.

Yürürlük

MADDE 15 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.


Yürütme

MADDE 16 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür