Side'de Osmanlı döneminin cumbalı evleri gün yüzüne çıktı

Abdurrahman Büyükkeskin
Side-Manavgat/Antalya - Her 5 milyon turistin tatil yaptığı Türkiye turizminin önemli destinasyonları ndan biri olan Side'de üç yıldır Manavgat Belediyesi ve mülkiyet sahiplerini gönüllü sahip çıkmasıyla Osmanlı döneminin simgesi olan 120 Osmanlı Cumbalı evi yeniden restore edilerek dönemin sibil mimarisi ve estetik dokusu günümüzde yeniden hayat buldu.

8.Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın tanıtımı ce tatil yapmasıyla 35 yıl önce turizmde varlığını hissettiren Antalya Side Yarımadası, geçmiş dönemlerde başta Persler olmak üzere birçok devletin istilasına uğramış olmasına karşı gerek Anadolu Selçuklu Devleti, gerek Anadolu Beylikleri ve Osmanlı döneminde 7 asır hiç bir yerleşimin olmadığı   Side Antik Kentte Side Yarımadasında ilk yerleşim Osmanlı Padişahı 2'nci Abdülhamid'in Girit Adasında çıkan isyanlar sonrası Girit'te yaşayan Türkleri gemilerle Antalya Limanı'na taşıması; ardındanda oğlu Şehzade Selim adına 1845 yılında Side Antik Kente Selimiye köyünü kurulmasıyla başlar.


Gemilerle gelen Giritliler Antalya'da Selimiye, Muradiye, Ahmediye ve Kadriye gibi kurulan köylere yerleştirilir. Selimiye köyüne yerleştirilen Giritliler köy meydanına Osmanlının son dönem sivil mimarisi ve estetik dokusunu yansıtan 120 Cumbalı ev yapar . Penceresinden Side Limanına bakan birinci kuşak . Giritliler bir gün yeniden Girit'e dönecekleri umuduyla yaşar. Bugün 120 Osmanlı döneminin sivil mimarisi günümüze taşıyan cumbslı evler üçüncü kuşak Giritliler tarafından turizme hizmet veriyor.' ' dedi.

 

Side Antik Kentin tarihi, kültürel ve arkeolojik zenginliği  İzmir Efes'ten sonra 1947 yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından Almanyaya gönderilen Türkiye'nin ilk arkeologlarından Ordinaryüs. Prof. Dr. Arif Müfit Mansel tarafından kazı çalışması yapması ile başlar. Mansel Side de  20 yıl aralıksız kazı çalışması  yapar. Öğrencisi Prof. Dr. Jale İNAN iLE yaptıkları kazılarda gün yüzüne çıkardıkları Helenistik, Roma ve BİZANS DÖNEMİ  eserleri günümüzde Side müzesinde sergileniyor.





Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen,' Side'de Osmanlı dönemi sivil mimarisini ve estetik dokusunu yansıtan cumbalı evleri yanında önünde nekadar kaçak yapı varsa hepsini yıktık. Görüntü kirliliği oluşturan kaçak yapılar yıkılınca Osmanlı döneminde kalma cumvalı evleri mülkiyet sahipleri ile işbirliği yaparak restore ederek dönemin mimari ve estetik dokusunu günümüze taşıdık. Side'yi Side yapan arkeolojik zenginliğidir. Dünyada aktif bir şekilde turizmin yapıldığı yaşamın var olduğu tek tarihi ören yeri Side.. Dünyanın hiçbir ülkesinde böylesi   turizm ile iç içe olan tarihi ören yeri yok. İtalya Roma'da bile olmayan Roma dönemi eserleri Side'de var. Bunlardan biride Side Antik Kent girişinde bulunan Anıtsal Çeşme(Dokuzçeşmeler).''şeklinde konuştu.