İSTANBUL- Türk vatandaşlarının, Avrupa ülkelerinin ardından ABD, İngiltere ve Kanada vize başvurularında da ret haberleri giderek artıyor. İhracatçılar vize probleminin finansman sorunun önüne geçtiğini belirtirken, Bulgaristan’dan Türk TIR’larına Bulagaristan vizesi şartı getirildi.
Schengen ile başlayan iş dünyasının vize sorunu yeni ülkelerle genişliyor. Kanada, ABD ve İngiltere’den de ‘ret’ yanıtlarının arttığına dikkat çeken iş insanları, sorunun Türkiye’nin küresel pazarlardaki rekabet gücü aşındıracak boyuta ulaştığını vurguluyorlar.
Ekonomim’den Aysel Yücel’in haberine göre, Schengen vizesi başvurularında yaşanan engellerin Türk iş dünyasına faturası büyürken, zorluk çıkaran ülke ağı da genişliyor. Avrupa ülkeleri ve ABD’nin ardından İngiltere ve Kanada vize başvurularında da iş dünyasından artan sayıda ret haberleri gelmeye başladı.
Öte yandan, vize başvurularında tarife dışı bir engel de taşımacılık ayağında ortaya çıktı. Türk sürücülerin Schengen vizesini kabul etmeyen Bulgaristan, ikili taşımalarda Türk şoförlere Bulgaristan vizesi alma şartı getirdi.
Vize problemleri nedeniyle yurt dışı fuarlarına katılamayan, yabancı müşterileriyle ikili görüşmelerini gerçekleştiremeyen iş dünyasının küresel pazarlarda rekabet gücü aşınırken, Türkiye’nin ihracat yükünü de yabancı TIR’lar taşımaya başladı.
ABD VİZE BAŞVURULARINDA SÜRE 12 AYA KADAR ÇIKTI
Türk vatandaşları ve iş insanları bir süredir vize konusunda büyük sıkıntı yaşıyor. Özellikle Schengen vizesi başvurularında randevu süreleri uzarken, artan sayıda ret gelmeye başlamıştı. Bazı ülkeler belirli bir tarihe kadar vize başvurularını durdurdu, zor alınan randevuların çoğu da aylar sonrasına veriliyor. ABD vize başvurularında sürenin 12 aya kadar çıktığı ifade ediliyor. Tüm bu ülkelere yönelik seyahatlerde kabul edilen vize başvurularında da ret sayılarında ciddi artışlar söz konusu. Sadece Schengen vize başvurularında geçen yıl yüzde 15’lerde olan ret oranının, bu yıl yüzde 50’lere kadar çıktığı konuşuluyor.
“İHRACATÇILARIN VİZE SORUNU FİNANSMAN SORUNUNUN ÖNÜNE GEÇTİ”
İhracatçılar hemen hemen tüm ihracatçı birliklerinde vize konusunun ana gündemlerden biri olduğuna vurgu yapıyor. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, son bir yıldır ihracatçıların krediye ulaşamadıkları için kendilerini aradığını ve çözüm talep ettiklerini hatırlatırken, “Son dönemde ise beni arayan ihracatçıların kredi şikayeti vize yakınmalarının gerisinde kaldı” dedi. Eskinazi, “İhracatçılarımız online vize başvurularının çok ileri tarihli randevular verilmesi ve başvuruların uzun sürmesi nedeniyle işlerinin aksadığını dillendiriyorlar” şeklinde konuştu.
RET NEDENLERİNDEN BİRİ ‘İLTİCA BAŞVURULARINDAKİ ARTIŞ’
Vize başvurularında ret oranının artması neden kaynaklanıyor? Bu konuda ana neden olarak Türkiye vatandaşlığına kabul edilen Ortadoğu ve Asyalı göçmen sayısındaki artış gösteriliyor. Ülkeye kaçak yollardan giriş yapan yeterince göçmen olduğunu düşünen Avrupa ülkelerinin, resmi kanallardan göçmen girişini engellemeye çalıştığı öne sürülüyor. İhracatçılar da, Schengen vizesi başvurularında en çok ret yanıtı alan Türk pasaportlarının bu tip pasaportlar olmasını bu iddianın bir kanıtı olarak gösteriyor. Diğer yandan, Türkiye’den Avrupa’ya ve bahsi geçen diğer ülkelere yapılan iltica başvurularında da rekor artışlar olduğu, bunun da vize engellerinin nedenlerinden biri olduğu savunuluyor.
BULGARİSTAN’DAN TÜRK TIRLARINA TARİFE DIŞI ENGEL
Uluslararası nakliyeciler mayıs öncesine kadar Schengen vizesiyle giriş yaptıkları Bulgaristan’la da vize sorunu yaşamaya başladı. Uluslararası Nakliyeciler Derneği’nin (UND) verdiği bilgiye göre, Bulgaristan'ın son haftalarda başlattığı yeni uygulama kapsamında Schengen vizesi olan TIR sürücülerinin Schengen vizesi ile Bulgaristan’a yük boşaltılmasına veya yük alınmasına izin verilmiyor. Bulgaristan Schengen vizesi ile sadece transit geçişlere izin verirken, ülkede yükleme boşaltma için Bulgaristan vizesi talep ediyor. Schengen vizesi ile yük boşaltan sürücülerin Bulgaristan’da cezai yaptırıma maruz kaldığına dikkat çeken UND yetkilileri, ‘tarife dışı’ olarak nitelendirdikleri bu uygulamanın ortadan kaldırılması için bir süredir Dışişleri Bakanlığının, Bulgaristan’ın Türkiye’deki misyonları nezdinde girişimler yaptığını ifade etti. Ancak girişimlerden henüz olumlu bir sonuç alınamadı.