İSTANBUL - Turizm, Restoran Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (TURYİD) alkol yasaklarını düzenleyen yasa tasarısının mevcut haliyle Meclis'ten çıkması halinde işletmelerini kapatmaya varacak büyük olumsuzluklar yaşanabileceğine dikkat çekti.
TURYİD tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi:
"Yılda kişi başı ancak 1.5 litre gibi son derece düşük oranda alkollü içki tüketiminin olduğu ve bu sebeple de kişi başı alkollü içki tüketiminde Avrupa sonuncusu olarak listeye bile girmeyen Ülkemizde,olmayan alkolizm tehlikesi gerekçe gösterilerek, bütün içki satış noktalarını ve Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli olsun olmasın kapalı ve/veya açık alanları olan tüm tüketim noktalarını (otel/ tatil köyü/ kongre merkezi/ restaurantlar/ eğlence tesisleri/ yatlar/ marinalar/ v.s.) dahi kapatmaya vardıracak veya yerli-yabancı müşteri beklentilerine bağlı hizmet standartlarında, beklentilerinde olumsuz büyük değişiklikler yaratacak bir Yasa değişikliği önerisinin mevcut haliyle kabul edilmeyeceğini düşünmekteyiz.
Anayasa ’nın 58. Maddesi “alkolle mücadele görevi” değil, gençleri ve çocukları alkol ve uyuşturucu bağımlılığıdan koruma görevi vermektedir.
Amaç; alkol-alkol kullanımı ile mücadele değil, alkol bağımlılığı ile mücadele olmalıdır. Oysa "Bağımlılık" ile mücadele konusu, önümüze "Alkollü içki ile mücadele" olarak konulmaktadır.
YASAK GETİRİLEN YAŞ SINIRI 18’DİR.
Bazı maddelerinin değiştirilmesi önerilen “İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu”nun asıl amacının, “Bu maddelerin dağıtım ve tüketiminin bir düzen içinde gerçekleşmesi’nin sağlanması olduğu tartışmasızdır. Öngörülen diğer amaç ve tedbirler, bu amacın gereği gibi gerçekleştirilmesi için düşünülmüş tedbir ve önlemlerdir. Bu amaç bertaraf edilip, temel hak ve hürriyetler ile çalışma hürriyetinin kısıtlanmaması mutlak bir zorunluluktur.
18 yaşını bitirmiş olmanın, hareket ve kararlarından sorumlu bir birey haline gelmek olduğu T.C. Anayasasında da yer almış ve Anayasa’nın 67. Maddesinde; “Onsekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçme ve halkoylamasına katılma haklarına sahiptir.” denilirken, 68. Maddede de; “Parti üyesi olabilmek için onsekiz yaşını doldurmuş olmak gerekir.” hükmüne yer verilmiştir. “İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu”nda da yasak getirilen yaş sınırı hep 18’dir.
YANLIŞ ANLAŞILMALARA YOL AÇACAKTIR
Genç ve çocukların alkolizm/alkol bağımlılığı ve sigara ve uyuşturucu tehlikesinden korunması için, ilk ve ortaöğretim kurumlarında her türlü eğitim desteği vermeye elbette bizler de hazırız. Ancak alkolizm ile mücadele etme yöntemi, 18 yaş üstünün girebildiği işletmeleri kapatmak, ekonomiyi ve turizmi baltalamak olmamalıdır.
Alkol firmalarının işletmelerde etkinlik düzenlemeleri, müzik ve sanat etkinliklerini desteklemelerinin kısıtlanması da anlaşılır gibi değil. Yazılı mecralarda reklam ve ilanlar yerine 18 yaş altına yönelik olmayan belgeli işletmeler alkol firmalarının pazarlama faaliyetlerini sürdürebileceği etkinliklere destek olabileceği mecralar olmalıdır. Tasarının bu şekli ile kabulü konuyu bir kez daha gençleri alkol bağımlılığından korumaktan çıkarıp alkol firmalarının her koşulda pazarlama faaliyetlerini engellemeye yönelik olacaktır. Alkol bağımlılığı ile ciddi boyutta uğraşan ülkelerde firmaların tanıtım ve pazarlama faaliyetleri özellikle bu tür işletmeler ile kısıtlanmaya çalışılırken ülkemizde aksini önermek yine son derece yanlış anlaşılmalara yol açacaktır.
TURYİD üyesi işletmeler ve oteller aslında gözönünde olan, kayıtlı ekonomiye sahip, denetlenmeye müsait kanunlara ve normlara uyan işletmelerdir. Gençleri evlere, karanlık köşelere yönlendirmek ve kaçak hatta sahte ürünlerin tüketimine sevketmek yerine devletin gerekli makamlarından belge almış işletmelere yönlendirmek ve buralarda denetimleri sıklaştırmak aslında en makul ve gerçekçi yaklaşımdır.
Alkol satan ruhsatlı işletmelerde denetimlerin arttırılması ve 18 yaş altına alkol sattığı tespit edilen işletmeler, yöneticileri ve satan kişiler hakkında çok ağır yaptırımlar getirilmesi TURYİD olarak sonuna kadar destekleyeceğimiz ve takipçisi olacağımız önerimizdir.
DÜNYANIN HİÇBİR YERİNDE YOK!
Dünyanın hiçbir yerinde, taslaktaki düzenlemeler gibi, bir turistik işletmeye ya da bir otele 100 metre yakınında bir ibadethane ya da her türlü eğitim öğretim faaliyetinin icra edildiği tesisler var diye, ya da içki tüketildiği sokaktan görülüyor diye içki satış yasağı getirilmemiştir.
Bu ortamda, Ülkemizde çok büyük bir alkolizm tehlikesi varmış gibi, ülke ekonomisine döviz cinsi ile büyük girdi sağlayan, katma değeri çok fazla olan Yeme-İçme-Eğlence –Konaklama Sektörünün ; Belediyeden, Kültür ve Turizm Bakanlığından, TAPDK dan resmi ruhsatlarını-belgelerini almış, vergilerini ödeyen, işletmelerinin, 100 metre yakınında herhangi bir eğitim kurumu/ibadethane var diye içki satış yasağı getirmek, bunun yanında 100 metre yakınında eğitim kurumu/ibadethane olmayan yerlerde dahi “dışarıdan görülmek” gibi fiziki/ coğrafi koşullara tamamen ters düşen bir tanım ile, içki satışını, daha da öte tüketimini yasaklamak arzusu her bakımdan amacını aşan davranışlardır.
Sigara satışı yapan tekel büfelerinin dışarıdan sigara teşhirinden esinlenen bu taslak düzenleme, alkol ile sigarayı tamamen aynı kefede görenlerin bakış açısını sergilemektedir. Sigaranın sağlığa zararlı olduğu, içenin de etrafındakilerin de sağlığını tehdit ettiği bilimsel açıdan söylenmektedir. Oysa alkol; dozunda ve ölçülü, sorumluluk çerçevesinde kullanılırsa bir sosyalleşme olayıdır.
DUBAİ'DEN BİLE GERİDE
Dünya’da ekonomik krizler ve siyasi sıkıntılar yaşanıyor, ancak biz son yıllarda Turizmde gerek gelen turist sayısı, gerekse turizm geliri yönünden artışımızı sürdürdük. 2012 yılında 32 milyon yabancı pasaportlu misafir ağırladık. İngiltere ’yi geride bırakarak 6'ıncı sıraya yükseldik. Taslağın kabulü halinde bu tür bir uygulama bizi, Ülkemizi Turizmde, alkol politikası konusunda Dubai’den bile geriye atacaktır. Bilindiği üzere neredeyse tüm Arap Ülkelerinde turistik tesislerde alkollü içki tüketimi serbesttir.
Bir kez daha belirtmek isteriz ki; Yasa değişikliğinin kabul edilmesi halinde 50 milyar dolarlık turizm sektörü, dolayısıyla Ülkemiz, telafisi imkansız zararlara uğrayacaktır. Böyle bir neticenin; gerek tüketim geliri /ÖTV v.s. vergi kayıpları, gerekse Ülke imajı açısından doğacak olumsuzluklardan kaynaklanacağı kuşkusuzdur.
Bugün Türkiye ’de Turizm-Yeme/İçme/Eğlence sektöründe bir milyonun üzerinde çalışan personel ve bu kişilerin bakmakla yükümlü olduğu milyonlarca aile bulunmakta. Yasa bu haliyle geçerse; Turizm belgeli bir çok otel-restaurant ve diğer tesislerden başlayarak, bugün TURYİD üyesi işletmelerin de aralarında olduğu, yiyecek-içecek-eğlence-konaklama işletmelerinin bazı bölgelerde tamamının, bazı bölgelerde çoğunluğunun kapanması anlamına gelecektir.
YERLİ VE YABANCI BÜTÜN YATIRIMCILARI UZAKLAŞTIRACAK
Diğer bir taraftan da Kanunlar ve nizamlar çerçevesinde, ülkenin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verdiği hakların, yerli-yabancı yatırımcı-işletmecinin ellerinden alınması olacaktır binlere varan tesisler için.
Gerek 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde tanınmış teşviklere -istisnalara güvenen, tahsis/Yap-İşlet-Devret Sözleşmelerini imzalayan yerli, yabancı işletmeciler kadar, belgesiz yatırım ve işletmeler açısından yürürlükteki mevzuata güvenen yerli-yabancı kuruluşlarca pek çok ticari faaliyete (Üretim-İthalat dahil) girişilmiş, uzun vadeli Sözleşmeler akdedilmiş, bunun gereği olan istihdamlar-üretim/tüketim kalemleri için bağlantılar yapılmıştır.
Bunca yerli ve yabancı turizm yatırımının yapıldığı, son günlerin ekonomik olarak en güçlü ülkelerinden biri olan ülkemizde, böyle bir yasanın çıkması, yerli ve yabancı bütün yatırımcıları uzaklaştıracak, büyüme imkanı kalmayacak, en önemlisi sürdürülebilir politikalar üretilemeyecek, güvenilirlik yok olacaktır.
Türkiye’de ekonomik olarak çok büyük olan yeme içme sektörünü etkileyecek böyle bir Kanun değişikliği önerilmeden-görüşülmeden-kabul edilemeden önce, sektörün tüm temsilcilerinin görüşlerinin alınmasının gerektiği, bunun için de hala imkan olduğu inancındayız.
Ümit ediyoruz ki Meclis Çalışma Komisyonu, Meclis bu kanun değişikliği teklifinin bütün sonuçlarını her yönüyle düşünür ve TURYİD’in de aralarında yer alacağı Sivil Toplum Örgütlerinin görüşlerini dikkate alarak çalışmasını tamamlar."