İSTANBUL- Türkiye, turizm açısından nasıl bir yıl geçirdi? 2017'de Rus turistlerin yeniden Türkiye'ye yönelmesiyle nefes alan sektörün kısa ve orta vadeli hedefleri neler? Turizmin önde gelen isimleri rakamlarla, sektör çalışanları da deneyimleriyle konuyu Sputnik'e değerlendirdi.
Yıl boyunca önemli sayıda Rus turistin başta Antalya olmak üzere pek çok Türk şehrini ziyaret etmiş olmasının 2016'da turist rakamlarındaki gerilemenin geride bırakılmasıyla sonuçlandığına işaret eden Yağcı "2014, Antalya'ya gelen Rus turist sayısı bakımından en iyi yıldı. O yıl Antalya, Rusya'dan gelen 3,5 milyon misafiri ağırladı; Türkiye genelinde aynı rakam 4 milyon civarıydı. Fakat daha sonra yaşanan ruble ve uçak krizleri sebebiyle 2016 yılı, Türkiye'ye gelen Rus turist bakımından en kötü yıldı. Geçen yıl yaklaşık 600 ila 800 bin arasında Rus turist Türkiye'yi ziyaret etmişti. Bu da 2014'e kıyasla 2016'da yüzde 80'in üzerinde bir düşüş yaşandığı anlamına geliyor. Rus turistlerin sayısının azalması, Antalya'nın toplam yabancı ziyaretçi sayısını da 12 milyondan 6 milyona düşürdü; Türkiye genelindeki toplam turist sayısı da 40 milyondan 30 milyona geriledi. Bu gerilemenin temel sebeplerinden birisi Rusya pazarlarının kriz sebebiyle Türkiye'de olmamasıydı" dedi.
Yılın başından bu yana başta Antalya olmak üzere Türkiye'ye gelen turist sayısını artıran üç temel faktör olduğuna işaret eden Yağcı bunları şöyle sıraladı:
"2017'ye başladığımızda, Türkiye ve Rusya arasındaki görüşmelerin başlamasıyla yeni bir dönem başladı, sorunlar geride kaldı. 2017 yılında Rusya pazarı, Antalya'deki turizme damgasını vurdu. Aralık sonu itibariyle yaklaşık 4 milyon Rus turist Antalya'ya gelmiş olacak ki bu şimdiye kadar gördüğümüz en iyi rakam. Aynı şekilde Türkiye'yi ziyaret eden Rus turist sayısı da 5 milyona yaklaşacak yılın sonunda. 2017'de yakaladığımız rakam 2014'ün yüzde 7-8 üzerinde. Kriz döneminde Rusların ziyaret edememiş olmasının, Avrupa pazarındaki kayıplardan dolayı oluşan uygun fiyatların ve kapasitenin olması bu artışta rol oynadı."
2017'de Antalya'nın turizmdeki hızlı toparlanması sonucu şehrin halihazırda 10 milyonun üzerinde ziyaretçiyi ağırladığına işaret eden Yağcı "Türkiye genelinde 5 milyon, Antalya'da da 4 milyon turiste ulaşılması oldukça büyük bir başarı. Her ne kadar bu sayıları daha da çok artırabilecek olsak da öncelikli hedefimiz fiyat dengesini kurmak. Fiyatlar, yüzde 20 ila 30 arasında geriye gitti ve sağladığımız bu indirimler çok sürdürülebilir değil. Bunu toparlamak lazım. Buna rağmen Antalya, 10 milyonun üzerinde ziyaretçi ağırlayarak dünyada en fazla sayıda turist ağırlayan şehirler sıralamasında 12'nci sırada geldi. Bu da önemli bir başarı. 2015-16 döneminde turizm sektörü dışında yaşanan bazı sıkıntılardan etkilenmemiş olsaydık Antalya şu an 14-15 milyon turist ağırlar vaziyette olurdu. Hedef de bu rakamlara ulaşmak dedi"
Rus turistlerin Türkiye'de en çok tercih ettiği şehir olan Antalya'nın ardından Türkiye genelindeki turizm rakamları içinse mikrofonu Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık'a yönelttik. 2015-16 döneminde, sektör dışındaki gelişmeler sebebiyle turizmde yaşanan sıkıntıların büyük ölçüde geride kaldığına işaret eden Ayık "2017'de tekrardan geri dönüşün başlamasını bekliyorduk ki güncel rakamlar bu beklentilerimizin karşılandığını ortaya koydu. Muhtemelen 32 milyonun üzerinde turistle yılı tamamlayacağız. 2018 ve takip eden yıllarda, 40 milyon turist ağırladığımız 2014'teki rakamlara ulaşacağımızı düşünüyorum" dedi.
Türkiye'nin 20 yıl içerisinde 80 ila 100 milyon civarı turist ağırlayabileceğinin altını çizen Ayık "Önümüzdeki 20 yıl içerisinde 80-100 milyon misafir ağırlayacak potansiyele sahip.
Türkiye'nin turizmde rakibi yok. Kitle turizminde, tatil ve dinlenme turizmi anlamında bazı İspanya, İtalya ve Yunanistan gibi bazı Akdeniz ülkeleri Türkiye'ye rakip olarak değerlendirilebilse de; kültürel ve doğal değerler alanındaysa Türkiye'nin eşi yok" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin hedeflerine ulaşma yolunda emin adımlarla ilerliyor olduğu, hem rakamlar hem de turizm alanındaki yetkililerinin ifadeleriyle tescilli. Peki turizm sektöründe çalışanlar, çalıştıkları bu sektörü nasıl değerlendiriyor?
Sputnik'in sorularını yanıtlayan turizm sektörü çalışanlarından ilki 25 yaşındaki Yunus. Sekiz yıldır turizm sektöründe çalıştığını söyleyen Yunus, lise öğrencisiyken staj yaparak sektöre giriş yapmış. Antalya'nın en büyük otellerinin yanı sıra İstanbul ve Almanya'da da çalıştığını anlatan Yunus, turizm çalışanı olmayı bu sözlerle anlatıyor:
‘İŞ İMKANI DA PARA KAZANMA ŞANSI DA ÇOK'
"Sekiz sene önce, lise ikide staj yaparak sektöre girdim. Şu an barmen olarak görev yapıyorum. Antalya'nın en kalite otelleri arasında yer alan iki otel ve Almanya'da bir gece kulübünde ve bitki karışımlarını çok iyi bildiğim için çok sayıda detoks menüsü olan kafede çalıştım. Çok efor ve enerji gerektiren bir iş ama daha çok insanlarla uğraşmak. Tatildeki insan profiliyle uğraşmak zor. Hele ki tatil kültürü olmayanlarla… Para kazanmak için İngiltere veya Fransa çok iyi ama sosyal aktivite ve çalışma ortamı olarak Türkiye daha iyi. Çünkü burada sekiz saat çalışıp mesai yapıp çıkabiliyorsun; halbuki İngiltere veya Fransa gibi çalışanlarına çoğunlukla lojmanda sağlayan ülkelerde çalışan olmak, sürekli ek mesai ihtimaliyle karşı karşıya kalmak demek"
Mesleğinin zorluklarına da değinen Yunus "Bu meslek 33 yaşına kadar yapabilirsiniz. Mesleğe erken başlamışsan insanlarla uğraşmaktan yıpranabilirsin. Turizmde kadın çalışan daha avantajlı. Çünkü dünyanın kuralı; erkekler kadınlara daha nazik davranıyor. Mesleğin iyi yanı ise asla kandırılamayacak kadar deneyime sahip olmamız. Haftada bazen bin kişiyle tanışıyoruz. Kandırmaya çalışan biri olduğunda anlıyorsunuz. Bu meslekte başarılı olmak için kendini geliştirmek şart ama iş imkanı çok fazla" diye anlatıyor.
Bu yıl çalıştığı otelin sıklıkla Rus misafirler ağırladığını aktaran Yunus "İki sene önceye kadar daha çok Almanlar geliyordu çalıştığım otele, bu sene Ruslar çok yoğunluklu olarak geldi. Gözlemim Rusya ve Almanya'yı İngiltere, Hollanda ve Fransa'dan gelen misafirlerin takip ettiği yönünde. Tabii, son dönemde Araplar da sıkça ülkeye gelmeye başladı" diye ekliyor.
‘SİYASİ GERGİNLİKLER TURİZMDE KALİTEYİ DÜŞÜRDÜ'
Sputnik'e sektörün durumunu değerlendiren isimlerin bir diğeriyse 30 yaşındaki Erhan. Antalya'nın Alanya beldesinde yaşayan Erhan, bir tekne, turizm ofisi ve bar işletiyor. Son yıllarda Türkiye'deki "istikrarsız ortamın" işlerine kötü etki ettiğini düşünenlerden. Son yıllarda hem turist sayısının hem de turist kalitesinin topyekün düştüğüne işaret eden Erhan şunları söylüyor:
"15-16 yıldır turizm sektöründe çalışıyorum. Bir tekne ve bar işletiyorum. Ayrıca tur ofisimiz var.
Turizmde çalışmaktan son yıllara kadar gayet memnunduk ama son yıllarda bu durum tamamen değişti. Turizm sektöründe büyük sıkıntılar var. Sektör, Türkiye'de yaşanan politik sıkıntılar güvenlik sorunlar ve gerilimlerden önemli ölçüde etkileniyor. Bu şartlar hem turist sayısını hem de Türkiye'ye gelen turist kalitesini düşürdü. Bu da fiyatları düşürdü. Kendimizi korumaya aldık. Sektör değiştirmek zor olduğu için bu sektörde tutunmaya çalışıyoruz."