BERLİN - Alman ekonomi gazetesi Handelsblatt, Türkiye’nin deprem bölgelerinin yeniden yapılanması için sermaye piyasalarından toplamak zorunda olduğu paranın, enflasyonu daha da artırabileceğini yazdı. Gazete, 2024 yılından önce toparlanma olmayacağını dile getirdi.
Türkiye’nin depremle birlikte baş gösteren ekonomik kayıplarını ele alan gazete, haberinde Türkonfed ve ABD bankası Goldman Sachs ve Orta Doğu Enstitüsü’nün görüşüne de yer verdi. Gazete, milli gelirin yüzde 14.3’üne katkıda bulunduğu Türkiye’nin güneydoğusunda tarımın önemine dikkat çekti. Handelsblatt, Türkiye’nin ihracatının yüzde 8.7’si bu bölgeden yapıldığını, bu ihracatın büyük bir kısmının sadece depremden en fazla etkilenen illerden biri olan Gaziantep’ten yapıldığını belirtti.
lman gazete haberinde özetle şu ifadelere yer verdi:
“Özel Türk Girişim ve İş Dünyası Derneği (Türkonfed), depremin toplam zararının 84 milyar dolara kadar çıkabileceğini tahmin ediyor. Türkenfed’e göre, Türkiye deprem nedeniyle gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 1,2’sine denk gelen yaklaşık 10 milyar dolar kadar ekonomik güç kaybedecek. Ayrıca hasarlı ve yıkık binalar nedeniyle 70 milyar dolar, çalışma saati kaybı nedeniyle de yaklaşık üç milyar dolar kayıp yaşanacak.
ABD’nin önde gelen bankalarından Goldman Sachs da Türkiye’nin deprem nedeniyle ekonomik gücünün yaklaşık yüzde birini kaybetmesini bekliyor. Son olarak, ulusal ekonomi korona pandemisinden sonra yılda yüzde 11,4’e varan oranlarda büyüdü. Analistler 2023 yılı için ulusal ekonominin yüzde 3 ila 3,5 oranında büyümesini bekliyorlar.
Türkiye’nin farklı bölgeleri ekonomik olarak güçlü bir şekilde iç içe geçmiş durumda, bu nedenle ulusal düzeyde de olumsuz etkilerden korkuluyor. Washington merkezli Orta Doğu Enstitüsü analistleri bir analizde ‘Toparlanma kademeli olacak ve 2024’ten önce olmayacak’ diye yazdı. Analistlere göre yüzde 2 ila 2,5 arasında bir büyüme kaybı mümkün.
Ancak yeniden yapılanma yeni ekonomik faaliyetleri de tetikliyor. Bu da ekonomiye verilen zararın bir kısmını hafifletebilir. Görece hızlı bir toparlanma için bir başka argüman da Türk ekonomisinin önemli bölümlerinin hala sağlam olması. Örneğin, ülke için önemli bir döviz kaynağı olan turizm bölgeleri depremden etkilenmedi.
Deprem bölgesinde bile altyapının tamamı yıkılmadı. İskenderun’daki liman, barajlar, önemli petrol boru hatları ve havaalanları gibi bazı ana ulaşım yolları sağlam kaldı.
TÜRK HÜKÜMETİ DAHA AZ ALTIN İTHAL EDİYOR
Bloomberg haber ajansına konuşan bir yetkili, Türkiye’nin depremlerin ekonomik etkisini hafifletmek için acil durum planının bir parçası olarak bazı altın ithalatını askıya alacağını söyledi. Türkiye, yükselen enflasyona ve liranın düşüşüne karşı bir koruma olarak değerli metale yatırım yapıyor.
Depremler dizisinin para politikasını nasıl etkileyeceği henüz belirsiz. Her halükarda, Türkiye’nin yeniden yapılanma için sermaye piyasalarından toplamak zorunda olduğu para, ülkedeki enflasyonu daha da körükleyebilir.