İSTANBUL- Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş 1,5 yılı geride bırakırken savaşın maddi maliyeti şimdiye kadar 400 milyar doları aştı. Savaş sonrasında ülkenin yeniden inşa edilme sürecinde Türk şirketleri ile Japon devleti bir araya gelerek ortak çalışma yürütmek istiyor.
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasıyla birlikte yüzlerce milyar dolarlık hasara neden olan işgal sürecinde Türk şirketleri, savaş sürecinde altyapı çalışmalarına ise devam ederek Ukrayna’ya destek oluyor. Kimilerine göre 1 trilyon doları bulacağı tahmin edilen ülkenin yeniden imarı sürecinde de Türk şirketleri ile Japon devleri bir araya gelerek ortak çalışma yapmak istiyor.
Dünya gazetesinden Kerim Ülker'in haberine göre bu görüşmelerle ilgili ilk önemli toplantı Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odasıyla birlikte, Japonya’nın Türkiye Büyükelçiliği, Japonya Uluslararası Kalkınma Ajansı (JICA) ve Japonya Dış Ticaret Organizasyonu (JETRO)’nun desteği ve Yanmar Türkiye’nin ana sponsorluğunda 21 Eylül’de İstanbul’da yapılacak.
"3 DOST ÜLKE BİR ARADA ÇALIŞACAK"
Türkiye-Ukrayna-Japonya iş forumuna önemli katılım olacağını dile getiren Türkiye-Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Başkanı Burak Pehlivan, “Şimdiden Japonya ekonominse yön veren Mitsubishi Corp, Marubeni Corp, Sumitomo Corp, Yanmar, Itochu Corp, Sojitz Corp, JBIC, JETRO, JICA ve Mitisu gibi Japon kurum ve kuruluşları foruma katılacaklar. Türkiye’den de önemli katılımlar gerçekleşecek. Kardeş ülke Ukrayna’nın yeninden yapılanma sürecinde 3 dost ülke bir arada çalışacak” dedi.
Ukrayna’da, Rusya’nın tüm uluslararası hukuk kurallarını ihlal ederek başlattığı haksız savaş, tarifi zor insani acılara yol açtığı gibi, Ukrayna’nın fiziki altyapısını da tahrip ettiğini dile getiren Pehlivan, “Rusya’nın limanları ablukaya almasıyla Ukrayna’nın dış ticaret ve lojistik imkanları daralırken, halkı yıldırma, direnme iradesini zayıflatma amaçlı özellikle geçtiğimiz yılın ekim ayından itibaren enerji altyapısını hedef alınan saldırılarda ülke enerji altyapısının yaklaşık yüzde 50’si belirli oranda tahrip oldu.
Ukrayna ekonomisi 2022 yılında yüzde 29,5 oranında küçülürken, dış ticaretteki daralma ise yüzde 32 oranında gerçekleşti. Daha dramatik olarak ekonomik aktivitelerde azalma ağır sanayide yüzde 55’i, inşaat sektöründeyse yüzde 65’i buldu” diye konuştu.
MADDİ ZARAR EN AZ 411 MİLYAR DOLAR
Pehlivan’ın verdiği bilgilere göre Ukrayna hükümeti ve Dünya Bankası’nın en son değerlendirmelerine göre savaşın Ukrayna’da oluşturduğu maddi zarar en az 411 milyar dolar. Ancak geçmişte yapılanın, bugünün şartlarına göre yeniden inşası, ülkenin eksik ve eskiyen altyapısının yenilenmesi için en az 750 milyar dolarlık bir bütçeye ihtiyaç duyulduğu birçok kurumun ortak düşüncesi. Avrupa Yatırım Bankası gibi kuruluşlarsa Ukrayna’nın yeniden imar ve inşa maliyetinin 1 trilyon doların da üstüne çıkacağını hesaplıyor.
Ukrayna’da savaş öncesi 700’ün üzerinde Türk firması faaliyet gösteriyor, Türk yatırımları 4,5 milyar doları buluyordu. Son 5 yıl itibarıyla Türkiye, ülkedeki en büyük yabancı sermaye yatırımcısı olmuş, toplamda ise ilk üç yabancı sermaye yatırımcısı ülkeden biriydi.
3 ŞUBAT 2022'DE SERBEST TİCARET ANTLAŞMASI İMZALANDI
Serbest Ticaret Antlaşması olmamasına rağmen, 2020’den 2021 yılına dış ticaret hacmimiz yüzde 55 artmış, savaş başlamadan önceki son ay olan Ocak 2022’de ise bu yüzde 55’lik artışın üzerine, 2021 yılının Ocak ayına göre yüzde 56’lık bir artış daha gerçekleşmişti. Üstelik 3 Şubat 2022’de, Türkiye ve Ukrayna arasında müzakereleri 15 yıldır devam eden Serbest Ticaret Antlaşması da imzalandı.
Türk müteahhitlerin 2020 yılında yurtdışında en çok iş aldıkları ikinci, 2021’de ise üçüncü ülke Ukrayna olmuştu. Pehlivan, şu açıklamayı yaptı:
“İnşaat firmalarımız, Ukrayna’da aralarında ülkenin ve başkentin dışa açılan kapısı olan Kiev Borispil Uluslararası Havalimanı terminali, Avrupa’nın en modern stadyumlarından biri, beş yıldızlı oteller, binlerce kilometre yol ve otoyol inşaatı, ulaştırma köprüleri, raylı sistemler, yüz binlerce metrekare yaşam alanı, alışveriş merkezleri, enerji santralleri ve endüstriyel tesislerin de yer aldığı, toplam tutarı 8 milyar doları geçen 200’ün üzerinde proje gerçekleştirmişlerdi.
Savaş başladığında ülkede Türk inşaat firmalarının devam eden işlerinin tutarı ise 2,5 milyar doları buluyordu. Yabancı ülke inşaat firmaları arasında açık ara en çok iş yapan ve en büyük başarıyı sergileyen firmalar Türk müteahhitlik firmalarıydı. Türkiye, Ukrayna’nın vazgeçilmez dostu ve ortağı olmuştur “