İSTANBUL- Türkiye’de turizm sektörü son yıllarda hızla büyürken yatırımcılar da kurumsallaşıyor. Rixos’tan Dedeman’a, Divan’dan Princess’a Türk otel markaları, zincirlerine dünyanın çeşitli şehirlerinde halkalar ekliyorlar.
Türkiye’de son 15 yılın en gözde yatırım alanı turizm oldu. Rakamlar da bunu gösteriyor. 2000’de 10.4 milyon olan yabancı ziyaretçi sayısının 15 yılda 36.2 milyona ulaşması en önemli faktör. Geçen yıl bu rakam politik gelişmeler ve güvenlik nedeniyle düşse de sektörün yakın zamanda 2015 rakamını tekrar yakalaması bekleniyor.
Turizmdeki bu hızlı büyüme, Türk yatırımcıları dünyadaki benzer şirketler gibi kurumsallaşmaya itti. Rixos, Dedeman, Divan, Princess gibi markalar Türkiye’de öğrendiklerini son yıllarda yurtdışına taşımaya başladı. Artık Latin Amerika’dan Orta Asya’ya, Kuzey Afrika’dan Batı Avrupa’ya Türk turizmcilerin otelleri dikkat çekiyor. Geçtiğimiz hafta bu listeye Doğuş Grubu’nun İsviçre operasyonu da eklendi. İspanya, Hırvatistan, Yunanistan gibi ülkelerde oteli bulunan Doğuş’un İsviçre’de aldığı lüks oteli Dünya Gazetesi ilk kez sizlere duyurmuştu.
Peki Türk yatırımcıların hangi ülkelerde otelleri var?
Hangi yeni pazarlara odaklanıyorlar?
Bunun yanıtını sizler için araştırdık.
Kıta kıta Türklerin sahibi olduğu önemli yatırımları listeledik.
Önce kısa bir bilgi vermek gerekiyor.
Türklerin 4 kıtada 24 ülkede çoğu 5 yıldızlı 56 oteli bulunuyor.
Amerika’nın en büyüğü Sudi Özkan’ın Princess’i
Kıtanın en büyük Türk yatırımcısı Princess International Group (PIG). İş adamı Sudi Özkan’ın yönettiği Princess’ın en önemli yatırımları kıtanın orta kesiminde yer alıyor. Belize, Guyana, Panama, Saint Martin, Surinam ve Dominik Cumhuriyeti’nde gruba ait 8 otel bulunuyor. Otellerin oda sayısı 50 ile 120 arasında değişiyor. Özkan’a ait Princess’ın ayrıca bu ülkelerde kumarhaneleri de bulunuyor.
Amerika kıtasının kuzeyinde ise The Marmara Grubu’na ait bir otel var. The Marmara Manhattan adıyla hizmet veren otel, ABD’nin New York kentinde bulunuyor. Grubun hedefi yakın zamanda 2 otel daha açmak ve sayıyı 3’e çıkarmak. Adana’daki Sheraton otelini yapan Adalı Grubu’nun ise ABD’nin Kuzey Dakota eyaletinde oteli bulunuyor. Hedef bu rakamı 10’a ulaştırmak.
İstanbul’daki Ritz-Carlton otelinin sahibi Süzer Grubu’nun Miami’deki Setai Hotel’le ilgilendiği bilinirken, yine aynı kentte işadamı Mehmet Albayrak’ın yapacağı projede de lüks bir otel yatırımı olacak. Fettah Tamince’ye ait Rixos’un hedefinde de kıtada otel açmak var. Hedef ülkeler ise Küba, Meksika ve ABD. Otellerini Mytha Hotel Anthology çatısı altında toplayan Ferit Şahenk’e ait Doğuş Grubu’nun Miami’deki otelini 2018’in ilk ayında devreye alacağı biliniyor.
Avrupa’da Şahenk’in büyümesi devam ediyor
Amerika’da olduğu gibi Avrupa’da da Princess otelleri dikkat çekiyor. Özkan’ın sahibi olduğu bu oteller Bulgaristan ve Makedonya’da bulunuyor. Kıtanın en önemli Türk yatırımcısı ise Ferit Şahenk’e ait Doğuş Grubu. Doğuş’un İtalya, Yunanistan ve Hırvatistan’da ikişer oteli çalışıyor veya tamamlanmak üzere. İspanya’da Aldrovandi Villa Borghese otelini alan Şahenk geçen ay İsviçre’nin Luzern kentinde bulunan tarihi Weggis Park Hotel’i de bünyesine kattı.
İsviçre’deki bir başka Türk yatırımcı ise Rixos’un patronu Fettah Tamince. Rixos’un dünyaca ünlü Davos kasabasında Rixos Flüela Davos adıyla bir oteli var. Rixos’un bir diğer oteli ise Hırvatistan’daki Libertas Dubrovnik. Türk otelcilik zinciri Titanic’in Almanya’da 3, Permak Grubu’nun ise İtalya’da 1 oteli bulunuyor. Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı Nihat Özdemir’in yaptığı Limak Grubu’nun Avrupa’da inşaatı devam eden bir oteli var. Bu otel Makedonya’da bulunuyor. Limak'ın ayrıca Kosova, Fransa ve İngiltere’de önümüzdeki birkaç yıl içinde otel açma planı var.
Özellikle Orta Asya’da güçlüler
Türk yatırımcıların Asya’daki hedef pazarı Türk cumhuriyetleri ve Ortadoğu.
Birleşik Arap Emirlikleri’nde 3 oteli bulunan Rixos’un Kazakistan’daki tesis sayısı 4. En önemlisi ise Astanda’daki President oteli. Suriye ile siyasi görüşmeler bu otelde yapılıyor. Azerbaycan’da Quba otelini işleten Rixos’un Rusya, ve Gürcistan’da da iki oteli var. Kazakistan’daki bir diğer Türk markası Dedeman. Gruba ait olan otelin adı Oskeman Tavros. Dedeman’ın Irak’ta da bir oteli hizmet veriyor. Grubun Suriye otelleri savaş nedeniyle kapatıldı. Koç Holding’in işlettiği Divan’ın ise 3 ülkede oteli bulunuyor. Bunlar Azerbaycan, Gürcistan ve Irak’ta çalışıyor. Princess Oteli’nin Gürcistan’da bir oteli var. Turizm cenneti Maldivler’de de Türk yatırımcıların izi bulunuyor. Aydeniz İnşaat’ın bu ülkede 110 milyon dolarlık yatırımla kurduğu bir oteli hizmet veriyor. Son dönemde dikkat çeken İran’a ise girmek isteyen markalar da var. Rixos ilk açıklama yapan şirket olarak öne çıkıyor. Ayrıca Rixos’un Malezya, Vietnam ve Maldivler’de de otel açma planları bulunuyor.
Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan’da otel işleten Türk firması Gemikaya Holding. Dünyanın ilk tuz oteli Gemikaya tarafından bu bölgede açıldı. Dubai’ye girmeye hazırlanan bir başka Türk grubu ise Doğuş. Önümüzdeki haftalarda Doğuş, bu ülkede otel açmayı planlıyor.
Sahra altı Afrika’ya da girdiler
Türk turizmcilerin Afrika’daki en önemli yatırımları Kuzey kısmında. Rixos’un Arap Baharı öncesi iki farklı ülkede oteli bulunuyordu. Libya’daki kapandı. Mısır’da ise gruba ait 3 otel bulunuyor. En önemlisi tatil cenneti Şarmel el Şeyh’teki. Kıtanın Sahra Altı olarak kabul edilen orta kesmine ilk giren Princess otellerinin sahibi Sudi Özkan. Grubun Trimantium Princess adıyla işlettiği otel, Tanzanya’da faaliyet gösteriyor.
Kerim Ülker / Dünya