İSTANBUL- Türkiye'deki firmalar artık üniformayı terk edip, tasarımcılarla çalışmaya başladı. Bu alandaki en genç modacılardan Selda Eruzun, 500 şirketi özel tasarımıyla giydiriyor.
Gencinden yaşlısına hatta çocuklara kadar ulaşan moda çılgınlığı, kurumsal firmalara da sıçradı. Yeni yeni gelişen ‘kurumsal moda’ kavramıyla birlikte restoran, kafe ve otel çalışanlarında yıllardır görmeye alıştığımız sıkıcı üniformalar yerini özel tasarıma bırakıyor. Firmalar, özel tasarım giysiler için ‘kurumsal modacı’ların kapısını çalıyor. Son yıllarda daha çok havayolu firmalarında host ve hosteslerin kostümlerinden aşina olduğumuz kurumsal moda, bugün kafelerden restoranlara, hastanelerden otellere kadar yayılmış durumda.
2007 yılında kurduğu Washa markasıyla firmalara özel tasarım yapan kurumsal modacı Selda Eruzun, telekomünikasyon sektöründe yönetici olarak çalışırken, radikal bir karar alıp moda eğitimi almaya karar vermiş. Ancak artan modacılar içinde farklı bir yer edinmek için daha önceki kurumsal iş hayatı tecrübesini modayla birleştiren Selda Eruzun, firma çalışanlarına özel tasarım yapacağı ‘kurumsal moda’ fikriyle yola çıkmış. “Tasarım üzerine marka çalışmalarımı yaparken çok fazla rakibim olduğunu fark ettim. Örneğin Bağdat Caddesi’nde Erenköy’den Şaşkınbakkal’a gidene kadar 50’ye yakın moda evi olduğunu görmek bana ‘Bağdat Caddesi’nin 51. moda evine ihtiyacı yok’ gerçeğini fısıldadı” diyen Eruzun, modanın renkleriyle iş dünyasının sert rüzgârlarını sentezlediğini söylüyor.
Modanın rengi işle birleşti
Artık firmaların siyah pantolon ve beyaz gömlekle idare etmek zorunda olmadıklarını belirten Eruzun, “Sadece bir tişört ya da pantolon değil, o firmanın talepleri doğrultusunda firmaya özel üretim, logo ve detaylarla harmanlanmış yaratıcı tasarımlar satıyoruz” diyor. 1. sınıf diye adlandırılan restoran ve kafelerin neredeyse tümüyle gerek dönemsel gerek sürekli olarak çalıştıklarını ifade eden Eruzun, Cafe Crown, SushiCo, Les Ottomans, Reina gibi mekânların yanında Mey İçki, Yıldız Holding, Anadolu Grubu, Kosifler Holding, İnoksan gibi toplamda 500’e yakın firmaya hizmet verdiklerini belirtiyor. Her işletmenin bir ruhu ve kimliği olduğuna dikkat çeken Selda Eruzun, önce müşterinin kime ve hangi segmentte hizmet ettiğini analiz ettiklerini ve bunun sonucunda doğru ambalajı çizip, üretip, müşteriye sunduklarını söylüyor.
Kurumsal kimlikle uyumlu
Türkiye’de kurumsal modacıların sayısı hızla artıyor. Sinan İz de bunlardan birisi. Ünlü İtalyan restoran Mezzaluna’nın Türkiye’deki şubelerini de mutfağından garsonuna kadar giydiren Sinan İz, Schneider Elektrik’in mühendisleri ve teknik ekibi için bile tasarım yapıyor. İz’in portföyünde Hillside, Marriott Hotel, Verita gibi kurumlar da bulunuyor. Butik olarak çalıştığını ve çok fazla firmaya yayılmak istemediğini vurgulayan Sinan İz, firmanın genel analizini de yaparak, bir kurumsal kimlik yarattığını belirtiyor. 10 yıldır kurumsal tasarım alanındaki boşluğu gördüğünü ancak 4 yıl önce yöneticilik kariyerini bırakarak bu işe girdiğini anlatan İz, “Eskiden kurumsal kıyafetler siyah tişört, beyaz gömlek yani garson tipiydi. Şimdi firmalar görüntüye para harcıyorlar, kurumsal kimlik oluşturuyorlar” diyor. İz, aynı zamanda Marmara Üniversitesi Tekstil Tasarımı bölümünde ders veriyor.
Tasarımlar ihraç ediliyor
4 yıldır kendi adını taşıyan ‘Sınanız’ markasıyla kurumsal tasarım yapan Sinan İz, firmalara yönelik, aksesuvardan kıyafete her türlü promosyon ürününe kadar özel tasarım yapıyor. Moda tasarım eğitimi aldıktan sonra yaklaşık 20 yıldır birçok firmada yönetici pozisyonunda çalışan ancak daha sonra kendi markasını kuran Sinan İz, Türkiye’deki firmaların yanında başta Uzakdoğu olmak üzere yurtdışındaki firmalar için de tasarım yapıyor. Yani bir başka deyişle İz, yurtdışında 10’a yakın firmaya ‘kurumsal tasarım’ ihraç ediyor. İki yıldır hiç müşteri aramadığını, genelde referans yoluyla firmaların kendisine ulaştığını belirten Sinan İz, İngiltere’de bir firma için lüks hamam kesesi bile ürettiğini söylüyor. Ağırlıklı olarak otel ve restoranlarla çalışan İz, kıyafet dışında deri, metal gibi aksesuvarlar da üretiyor.
Coco Chanel de orduyu giydirmişti
Dünyada kurumsal modayı başlatan ilk isim ‘ilklerin modacısı’ Fransız Coco Chanel oldu. Kadınlara ilk pantolonu o giydirdi, matem rengi sayılan siyahı modanın vazgeçilmez renklerinden biri yaptı, No: 5 parfümü, zincir saplı çantası, babetleri ünlü oldu. 18 yaşında terziliğe başlayan, 1910 yılında da ilk dükkânını açan Chanel, 1920’lerde bazı özel firmalar için de tasarım yaptı. Chanel ayrıca Türk askerlerini de giydirdi. 1930’lu yıllarda Atatürk, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin üniformalarını Coco Chanel’e tasarlattı. Türk ordusu 1980’lere kadar Chanel imzasını taşıyan üniformalar giydi. Bundan dört yıl önce ise TSK kıyafetlerinin son tasarımını Arzu Kaprol yaptı. Kaprol, üniformalarda Chanel tarafından tasarlanan kısımları değiştirmedi.