İSTANBUL, Bankaların ‘Borcuna sadık’ olarak tanımladığı turizm sektörüne kullandırdığı kredilerin geri dönüşünde yaşanan sorun büyüyor. Ziyaretçi sayısının % 13 artışla 50 milyona, turizm gelirinin %17 artışla 34 Milyar Dolara ulaştığı 2019’da sektör, aldığı krediyi geri ödeyemiyor. Turizm sektöründe batık kredi oranı, ikiye katlandı.
Kısa adı BDDK olan Bankacılık denetleme ve Düzenleme Kurumu’nun verilerine göre 2019 yılı sonunda bankaların sektöre kullandırdığı kredilerden geri dönüşünde sorun yaşananların oranı yıl başında yüzde 4.88 iken yıl sonunda bu oran ikiye katlanarak yüzde 9.41’e yükseldi.
Bu, Kasım ayına göre yüzde 32,25 artışa karşılık geliyor. BDDK verilerini değerlendiren bankacılar, “Kredi miktarı son çeyrekte yüzde 4,57 büyürken takipteki kredi miktarı aynı dönemde yüzde 84,73 büyüyorsa, sorun var demektir. Bu durumda 2020’de turizm yatırımlarının finansmanında sıkıntı yaşanır” diyor.
İcralık oteller artar
Bankacılık literatüründe ‘Takipte’, ‘Geri dönüşü sorunlu’ olarak tanımlanan, kamuoyunda ise ‘Batık’ kredi olarak bilinen bankaların kullandırdığı kredilerin geri dönüşünde sorunlu olanların oranı 2020 yılında da böyle devam ederse; bu, yaşanan iflaslar ve bankaların alacaklarını tahsil için tesislere haciz koyma işlemlerinin artmasına neden olacak.
Krediler başka alanda mı kullanıldı
Turizm kredilerinin takip oranlarındaki artışın bir nedeninin de sektördeki bazı firmaların çektikleri kredileri diğer alanlardaki yatırımlarının finansmanında kullanmaları olabileceği belirtiliyor.
Buna gerekçe olarak da turizm yatırımcılarının bir bölümünün başka sektörlerden turizme girdiğine işaret edilerek oteli olan firmanın otelini teminat gösterip diğer alanlardaki finansman ihtiyacı için kredi almış ve bu krediler batmış olabileceği belirtiliyor.
AKTOB Başkanı Erkan Yağcı, Dostlar Platformu’nun düzenlediği toplantısına konuk oldu. Toplantıda turizm sektörü ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Yağcı, ‘Antalya’ya gelen turist otellerden çıkmıyor, şehre katma değer bırakmıyor’ şeklindeki eleştirilere de yanıt verdi.
”Ulaşım sorununu çözerseniz…”
Turistin şehre gitmesini, sürekli otelde kalmamasını kendilerinin de istediğini ifade eden Erkan Yağcı, ”Önce kendimize şu soruyu sormalıyız; turist neden ve nereye gitsin?” ifadelerini kullandı.
Turistlerin Aspendos’taki etkinliklere katıldığını, ancak kent merkezine gidemediğini belirten Yağcı, ”Ulaşım sorunu var. Siz Kundu ve Belek’le, hatta ilerleyen zamanda Alanya ile Antalya arasında raylı sistemi kurar, ulaşım sorununu çözerseniz turist kent merkezine, Kaleiçi gibi cazibe merkezlerine iner. Bu da yerel yönetimlerin bütçesi ile mümkün değil. Merkezi hükümetin bu sorunu çözmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
”Turist başına harcamada dünya ortalaması 1.040 dolar”
2019 yılında dünyada 1,5 milyar kişinin seyahat ettiğini, bu rakamın sektörde 1 trilyon 476 milyar gelire karşılık geldiğini kaydeden Yağcı, turistlerin kişi başı harcamasının ortalama 1.040 dolar olduğunu, ancak Türkiye’deki turist başına harcamanın 660 dolar olduğunu ifade etti.
Fransa’nın 90 milyon turiste karşılık 65 milyar dolar turizm geliri elde ettiğini, İspanya’nın ise ağırladığı 82 milyon turistten kişi başına 980 dolar kazandığını belirten Yağcı, ”Biz ise 51 milyon turistle rekor yılımız olan 2019 da 34 milyar doları yakalayabildik. 2014’le mukayese ettiğimizde turist sayısında 10 milyon artışa karşı gelirde pek artışımız yok. Çünkü 2014’de kişi başı gelirde 800 dolara çıkmıştık. Dünya ortalamasına yakındık. Şimdi ise 660 dolar civarındayız” şeklinde konuştu.