İSTANBUL- Hürriyet’ten Burak Coşan, turizm sektöründe yaşanan sıkıntının boyutlarını görmek için 5 gün boyunca İstanbul’un çeşitli yerlerindeki 5 yıldızlı otelleri sabah kahvaltısında gözlemledi. Coşan gözlemlerini şöyle özetledi:
Geçen yıla göre doluluklarda ciddi düşüş var. Turizmciler tespitimizi şu sözlerle doğruladı: “Bir masaya iki garsonun baktığı oluyor. Hedef pazarlar oluşturup o bölgelerde acilen tanıtımı artırmamız gerekiyor.”
Türkiye’nin çevre ülkelerinde yaşanan problemler, ardı ardına yaşanan bombalı saldırılar, Rusya ile yaşanan gerilim ve yurtdışında Türkiye’nin ‘güvensiz bir ülke’ olduğu imajının yaratılmaya çalışılması belki de en çok turizm sektörünü etkiledi. Her şey dahil sisteminin en iyi uygulandığı ülkelerin başında gelen Türkiye’de özellikle kıyı bölgelerde daha sezon açılmadığı için otellerde nasıl bir doluluk olacağı henüz kestirilemiyor. Gelen rezervasyon taleplerinin düşük olması bazı ipuçları verse de, son dakika yapılacak rezervasyonlarla kıyı bölgelerdeki otellerin doluluklarının toparlanabileceği ifade ediliyor.
DESTEK VERİLMELİ
Ancak şehir otellerinde yaşanan problemlerin yansıması çok daha hızlı oldu. Özellikle İstanbul Sultanmet’te yaşanan bombalı saldırı sonrası otellerdeki doluluk oranları bir hayli düştü. İstatistiklere bakıldığında çok büyük düşüşler yaşanmasında, gerçekte otellerin çok zor durumda olduğunu ifade eden Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Timur Bayındır, “Otellerin gelirleri, giderlerini karşılayamaz durumda. Artık zarar eden işyerleri haline geliyorlar. Bu sadece 5 yıldızlı oteller için de geçerli değil. 3-4 yıldızlı otellerde de problem var. Yabancı müşterimiz çok azaldı. Türklerde yok gibi. Eğer turizm sektörü bu sorunları aşabilirse çabuk toparlanır. Ancak zor gözüküyor. Toparlanma için hızlı bir şekilde tanıtım atağına kalkılmalı. Hedef pazarlarda etkili tanıtımlar yapılmalı. Böylelikle Türkiye’nin güvenli bir ülke olduğu algısı yeniden yaratılabilir. Kaybettiğimiz pazarları da geri kazanabiliriz. Bu da ancak devlet desteği ile olur” dedi.
5 GÜNLÜK OTELLER TURU
Uzun süredir hangi sektör temsilcisine sorulsa, hangi otel yöneticisi ile konuşulsa benzer sıkıntılardan bahsediyor, zor durumda olduklarını anlatıyor. Peki gerçekten durum ne? Otellerde yaşanan sıkıntılar hangi boyuta ulaştı. Tüm bunları yerinde görmek için 5 gün boyunca İstanbul’un en çok turist ağırlayan, en lüks otelleri arasında gösterilen 5 tane, 5 yıldızlı otelde sabah kahvaltısı yaptık. Her otelde yaklaşık 2-2.5 saat boyunca kalarak, gözlemde bulunduk.
11 YILDIR BÖYLE BİR ŞEY GÖRMEDİM
İLK olarak Beşiktaş’ta boğaz manzaralı ve ilk 5 yıldızlı otelleri arasında yer alan bir oteldeyiz. Sabah 8’de giriş yaptığımız otelin kahvaltı salonunda bizim dışımızda bir masa daha var. Yaklaşık 30 masanın bulunduğu restoranın neden bu kadar boş olduğunu sorduğumuz garson şunları söylüyor: “Yaklaşık 11 yıldır bu otelde çalışıyorum. Ancak son 2-3 haftadır gördüğüme hiç şahit olmamıştım. Eğer gruplar gelirse kalabalık oluyor. Geçen yıl bu zamanlar otel müşterisi dışındakileri almaya zorlanıyorduk. Çünkü yer bulamıyorduk.”
BOĞAZ MANZARASI DURUMU KURTARIYOR
İKİNCİ gün yine Beşiktaş’ta dünyaca ünlü bir otel zincirine gidiyoruz. Bir çok toplantıya da ev sahipliği yapan otelde aynı saatlerde bulunuyoruz. Ancak bu otelde diğerlerinden farklı bir durum var. Neredeyse tüm masalar dolu. Aynı zamanda hareketlilik de var. Bir masa boşaldığında hemen yerine başka birileri geliyor. Durumu sorduğumuz garson şu cevabı veriyor: “Otelimizde doluluk konusunda bir sorun yok. Çünkü güçlü yurtdışı bağlantılarımız var. Ayrıca muhteşem bir boğaz manzaramız olduğu için tercih ediliyoruz.”
AVRUPALI TURİST EKSİK OLMAZDI
ÜÇÜNCÜ gün ise yine uzun yıllardır Taksim’de faaliyet gösteren 5 yıldızlı bir oteldeyiz. İlk girdiğimizde lobideki sakinlik dikkatimizi çekiyor. Kahvaltı salonuna 08.20’de giriş yapıyoruz. Kahvaltısını yapan 3 masa var. İlk otel kadar kötü bir durum yok. Ancak daha sakin bir ortam hakim. Sohbet ettiğimiz garson ilk sözü “Sultanahmet’te yaşanan patlamadan çok etkilendik” oluyor. Müşteri sayılarının hızla düştüğünü söyleyen çalışan, “Eskiden böyle değildi. En azında sürekli Ortadoğu’dan gelen gruplar olurdu. Avrupalı misafirlerimizde eksik olmazdı. Şimdi ise hiç görmediğim bir durum yaşanıyor” diyor.
BİR MASAYA İKİ GARSON BAKIYORUZ
DÖRDÜNCÜ gün yine Taksim’de, önceki gün gittiğimiz otelin hemen karşısındaki otele gidiyoruz. Mimarisi ve bulunduğu konumla dikkat çeken otelin kahvaltı salonu geniş ve çok masalı olmasına rağmen dolu olan masa sayısı çok fazla değil. Ancak yabancı turist bakımından biraz daha iyi olduğu izlenimini ediniyoruz. Kahvaltı eden müşterilerin tamamı yabancı. Burada da çalışanlarla sohbet ediyoruz. Çalışan şunları söylüyor: “Daha bir yıl öncesine kadar dinlenecek zaman bulamıyorduk, şimdi müşteri bekliyoruz. Müşteri geldiğinde de bir masaya iki garson birlikte bakıyoruz. Biz de bu durumdan pek memnun değiliz. Böyle devam ederse işimizden olacağız.”
ANADOLU YAKASINDA DURUM BİRAZ FARKLI
SON gün ise Anadolu yakasında son dönemlerde bir çok otelin açıldığı bölgedeyiz. 5 yıldızlı zincir markanın oteline kahvaltı yapmak üzere gidiyoruz. Burada da durum pek farklı değil. Diğer otellere göre salona giriş-çıkış yapan sayısı biraz daha fazla. Ancak salonun dolu olduğunu söylemek güç. Buradaki çalışanlar ise diğerlerine göre farklı konulara vurgu yapıyor. Son dönemlerde yaşananlardan dolayı mı otelin boş kaldığını sorduğumuz çalışan, “Biz pek fazla etkilenmedik. Açıldığımızdan beri durum böyle. Çünkü biz bulunduğumuz konum gereği çok fazla turist ağırlamayız. Genellikle iş için gelenler otelimizde konaklıyor. Bazı dönemlerde ise basketbol kulüpleri konaklıyor. Ancak son dönemlerde müşteri sayımızda bir düşüş olduğunu söyleyebilirim” diyor
Burak Coşan-Hürriyet