İSTANBUL- Türk turizminin duayen isimlerinden Sinan Vardar, yeni sezon öncesi çözüm önerilerini Takvim'e açıkladı: Turizm gelirleri ihracat kapsamına alınmalı. Turizmci de ihracatçı sayılmalı. Tekstile verildiği gibi teşvik verilmeli. Turist başına prim sistemi getirilmeli.
"Tur operatörlüğüne teşvik edilebilir, uzun vadeli krediler verilebilir. Tur operatörleri olmasaydı, Türkiye'nin şu andaki durumu hayaldi. Maalesef yaşayan tur operatörlerinin hepsinde büyük bir sıkıntı var. Kapanma aşamasındalar. Türkiye'ye hakiki döviz girdisi sağlıyorlar. Tur operatörleri olmasaydı, Türkiye'ye bugün değil 20 milyon, 2 milyon turist bile gelmeyecekti."
Turizmci ihracatçı sayılsın
Turizmin duayenlerinden Sinan Vardar sektörün sorunlarına kalıcı çözümler gerektiğini belirterek, 'Turizmciler ihracatçı kategorisine sokulsun' dedi.
Türkiye'nin bacasız sanayisi turizm, son günlerde çıkış yolu arıyor. Krizle birlikte sıkıntı yaşayan sektör gelecek desteklere kilitlenmiş durumdayken, turizmin duayenlerinden Sinan Vardar çözüm önerilerini TAKVİM'e anlattı.
ÜVEY EVLAT
Aynı zamanda Jolly Tur'un kurucusu ve Onursal Başkanı da olan Sinan Vardar, öncelikle turizmcinin ihracatçı sayılması gerektiğini söyledi. Vardar, ülkeye 20 milylar doların üzerinde döviz girdisi sağlayan bir sektörün teşvik bile alamadığını belirterek şunları kaydetti: "Turizm gelirleri ihracat kapsamına alınmalı. Turizmci de ihracatçı sayılmalı. Nasıl tekstilciye teşvik veriliyorsa, turizmciye de kolaylıklar sağlanmalı. Örneğin, turist başına prim sistemi getirilmeli. Nedense ülkemizde Turizmci hep üvey evlattır. Çünkü biz 'ağlamayı' bilmiyoruz." Sektörün sadece otelcilerden oluştuğu düşüncesinin yanılgılara yol açtığını belirten Vardar, aksine turizmin 3 öğesinin bulunduğunu, bunların bir araya gelmesi gerektiğini vurguladı. Vardar, "Turizmin 3 öğesi var. Oteller, ulaşım ve tur operatörleri. Bu 3 öğe bir araya geldiği zaman ülkeye turist geliyor" dedi. Türk tur operatörlerinin yurt dışında ofisler açmasının da bir ilk olduğunu belirten vardar, "Dünyanın hiçbir yerinde, başka bir ülkede şirket kurup kendi ülkesine turist getiren operatör yoktur. Ama sorunlarına çözüm bulunmuyor" diye konuştu.
Sinan Vardar son dönemde Türkiye için Rusya pazarının çok önemli olduğunu hatırlatarak şu bilgileri verdi: "Bugün Rusya'da 6 milyon pasaport var. Bunun 3 milyonu Türkiye'ye geliyor. Ekonomisi gelişen Rusya'da demek ki 50 milyon pasaport olursa, 25 milyonu gelecek."
GECEKONDU
Otellerin yapıldığı bölgelerin çevre düzenlemesinin de gerekli şekilde yapılmadığını söyleyen Vardar, 5 yıldızlı otellerin hemen yanında gecekonduların olduğunu belirtti. Vardar, "Otellerimiz 5 yıldızlı ama asvaltı geçtiğiniz zaman karşısı gecekondu. Bu yüzden ucuza gidiyor. Oteller 50 dönüm halinde verildi. Biz 'bin dönüm verin, insanlar etrafını düzenlesin' diyoruz" dedi.
Ortadoğu için Tarsus
"Adana'dan Tarsus'a kadar 80 kilometrelik sahil şeridi önem kazanacak. Burası Ortadoğu için önemli. Ben olsam buranın tesisleşmesini teşvik ederim ve Ortadoğu'dan turist çekerim. Hatay'a Suriye'den 1.5 milyona yakın turist geliyor. Halbuki Şam ile Antalya arası uçuşu sadece 1 saat sürüyor."
'Kumarhaneler 1.5 milyar $ getirir'
Çok tartışılan kumarhanelerin sıkı denetimle yeniden açılması gerektiğini söyleyen Sinan Vardar'ın bu konudaki görüşleri şöyle: "Yüksek kapasitedeki otellere kumarhane ruhsatı verilse ve bunlar çok iyi denetlense devlet bunlardan yüzde 90 vergi alır. Kumarhanelerden 1.5 milyar dolar gelir elde edilir. Kimse kimseyi aldatmasın; İstanbul'da bir sürü yerel kumarhane var. Bugün Antalya'ya gelen 8 milyon turist, 200 euroluk oynasa, 16 milyon euro gelir gelir. Antalya'da yaşayan Antalya'daki kumarhaneye giremeyecek, Avrupa'da böyledir. Hamburg'da oturan Berlin'dekine girebilir ama Hamburg'dakine giremez."
Görülmeyen sorunlar
* "Turizmci TBMM'de nedense hiç temsil edilmez...
* Turizmci ihracat yapar ama ihracatçı sayılmaz...
* Sektör odalarında turizmcinin temsilcisi yoktur...
* Kendi içimizde de birlik yok. TURSAB ayrı yörüngede, otelci ayrı yörüngede...
* Turizmci devlet kapısında ağlamayı beceremiyor..."
Yapılması gerekenler
"Kumarhaneler açılmalı...
* Devlet eliyle tur operatörlerine kredi verilmeli.
* Yeni charterlar açılmalı. Sivil havacılığa destek olunmalı...
* THY, Anadolu Jet benzeri dışarı için de bir şirket kurmalı...
* 21 milyar dolar getiren sektörün tanıtım bütçesi 100 bin dolar olmaz. Bu bütçe 1 milyar dolara çıkmalı...
* Karadeniz tanıtılsa İsviçre'ye rakip olur...
* Asıl potansiyel içerde. 75 milyon nüfusta 500 bin kişi seyehat ediyor...
* Turizm potansiyelimizin yüzde 5'ini kullanabiliyoruz..."