THY ve Pegasus ne zaman uçacak?

Haber Türk'ten Güntay Şimşek havacılığın durumunu sorguluyor ve  "Türkiye’de dış ve iç hat tarifeli seferler yapan Türk Hava Yolları, Pegasus ve Corendon ne zaman yeniden uçmaya başlayabilir? Diğer charter uçuşları yapan Türk tescilli şirketleri Onur Air, Freebird ve Tailwind’i önümüzdeki aylarda nasıl bir turizm pazarı bekliyor? " diyor
Şimşek'in yazısı şöyle:
Yaşadığımız süreç küresel havacılık sektörünü derinden etkiliyor. Neticesinin ne olacağını da kestirmek kolay değil. Yeni tip koronavirüs salgının sektör üzerindeki etkilerini belli aralıklarla araştıran Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği – IATA, son olarak gelir kaybının 252 milyar dolar olacağını açıkladı. Bu bir hafta öncesinin bilgisi ve krizin boyutu her hafta değişiyor.

Ayrıca IATA’nın çalışmaları da ağırlıkla havacılık sektöründeki değişimler üzerinden yapılan varsayımlar üzerine kurulu. Dünyanın bu çalkantılardan ne kadar etkileneceği ve eski günlere kaç ayda dönebileceğinin henüz net cevabı yok. Havayollarının yolcu ve kargo kaybı, düşük verimlilik, uçuş ağı daralması, filo küçülmesi, şirket birleşmeleri gibi gerçeklerle yüzleşmesi söz konusu. Dolayısıyla bu dönemde yaşananların ne gibi tahribatlar bırakacağının hesabını yapmak o kadar kolay değil.

Mesela Türkiye’de dış ve iç hat tarifeli seferler yapan Türk Hava Yolları, Pegasus ve Corendon ne zaman yeniden uçmaya başlayabilir? Diğer charter uçuşları yapan Türk tescilli şirketleri Onur Air, Freebird ve Tailwind’i önümüzdeki aylarda nasıl bir turizm pazarı bekliyor? Bu soruların cevabı şu an var mı? Küresel havacılık için de durum bundan farklı değil. 

Havayolları, salgın (pandemi) sebebiyle getirilen uçuş yasakları ve talep azlığı yüzünden uçak seferlerini iptal ettiler. Türkiye’de ise Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) kararlar doğrultusunda uçuşlar yapılmıyor. THY, dış hatlarda 1 Mayıs, iç hatlarda ise 20 Nisan’a kadar, Pegasus da iç ve dış hatlarda 1 Mayıs’a kadar sefer yapamayacak. Ama bu tarihlerden sonra yeniden uçuşların başlayıp başlamayacağını da gelişmeler ışığında yine SHGM duyuracak.

Havacılık analizleri yapan Cirium’a göre ise, 6 Nisan 2020 itibarı ile dünya çapında yaklaşık 14 bin 500 yolcu uçağı yerde yatıyor. En az 7 gün yerde hareketsiz kalan uçaklar, yere çekilmiş (ground) kabul ediliyor. Bu rakamlara göre küresel yolcu uçağı filosunun tahminen yüzde 45’i kullanılıyor veya ground edilmemiş görünüyor. Uçakların utilizasyon (kullanım) oranları ise ayrı bir durum.

Bir başka kurumun, Official Aviation Guide’ın (OAG) verileri de 30 Mart itibariyle küresel uçak trafiğinin yüzde 50’ye yakın düştüğünü gösteriyor.

Havayollarının filosundaki Airbus uçaklarının % 59’u, Boeing’lerin ise MAX’ler dahil % 55’i yerde yatıyor. Salgının bu hızda devam etmesi halinde yerde yatan uçak oranının da kısa sürede % 80’ne çıkması bekleniyor. Dünyada 70’ten fazla majör havayolu uçuşlarının tamamını durdurmuş, diğerleri de uçuşlarının çoğunu iptal etmiş vaziyette.

Uçakların yerde yatmasının da ciddi bir maliyeti var. Dar gövdeli bir uçağın park, uçucu ekipleri, idari, yer personeli ve diğer giderleri dahil tüm maliyetinin aylık ortalaması yaklaşık 400 bin dolar seviyesinde.

Şirketlerin filosundaki uçak sayısı, personelini koruma stratejisi, nakit çıkışı kontrolü ve tüm bunlarla birlikte krize dayanma gücü ayakta kalmalarıyla ilgili bir durum. Şüphesiz bayrak taşıyıcı havayolları devletlerden alacakları destekle ve diğer şirketler de kendi yedek akçeleriyle bu krizi atlatacaklardır. Bu imkanı olmayan birçok havayolları ise birleşme yollarını arayacaktır. Fakat devletler ne kadar şirketini bu krizden sağlam çıkarırsa, krizi de o kadar başarıyla atlatmış olacaklardır.

Öte yandan, krizi atlatmış uçuş ağı güçlü olan havayollarının daha hızlı toparlanacağını söylemek mümkün. Bir çok hatta birleşmelerden ve şirket eksilmelerinden dolayı ortaya çıkacak kapasiteler de bu havayolları için bir fırsat olacaktır.