KASTAMONU - Türkiye'nin en önemli sarımsak üretim merkezi olan Kastamonu'nun Taşköprü ilçesinde üreticiler, olası hırsızlık olaylarına karşı geceleri ellerinde tüfekle tarlada nöbet tutuyor.
Geçtiğimiz hafta başlayan sarımsak hasadının ardından çiftçiler, sarımsakları kuruması için 10 gün boyunca tarlada bırakıyor. Çiftçiler, bu süre içinde herhangi bir hırsızlık olayı yaşanmaması için gece tarlada nöbet tutuyor.
Sarımsak üretiminin büyük emek isteyen bir iş olduğunu anlatan üretici Cengiz Durgut ise, Taşköprü sarımsağının yerini başka hiçbir bölge sarımsağının tutmadığını söyledi. Hasadın ardından sarımsakları kuruma süresi boyunca tarlada bıraktıklarını belirten Durgut, "Bu süre içinde hırsızlık olayları ile karşılaşabiliyoruz. Sarımsağımız kuruyuncaya kadar yaklaşık 10 gün nöbet tutacağız. Bunun 4 günü geride kaldı, yaklaşık 6 gün daha tarladayız" diye konuştu.
Adına festivaller düzenlenen ve bölge halkının "beyaz altın" olarak nitelendirdiği Taşköprü sarımsağının üretildiği ilçede 25 bin dönüm alanda 4 bin aile geçimini sarımsaktan karşılıyor. Yıllara göre değişkenlik göstermekle birlikte ilçede her yıl 20-25 bin ton sarımsak üretiliyor.
Sarımsağın Faydaları Nelerdir?
Sarımsak (Allium sativum), Alliaceae familyasına dahil olan, Alliumcinsinden bir soğanlı bitki türü. 25-100 cm yüksekliğe kadar boy atar. Yapraklarında, saplarında ve toprak altındaki soğanında kokulu bir yağ bulunur.
Sarımsak yıllık bir bitkidir. Soğan, yabani soğan, zambak ve pırasa ile akraba olan sarımsak doğada yabani ortamda yetişmez. Tarih boyunca bir kültür bitkisi olduğu, olasılıkla güneybatı Asya'da doğada yetişen Allium longicuspis türünden türetilmiş olduğu düşünülmektedir.
Sıklıkla "sarmısak" olarak da anılan sarımsağın en iyi kaliteye sahip olanı, germanyum ve selenyum bakımından zengin topraklarda yetişir.
Türkiye'de sarımsak üretiminin en yoğun yapıldığı yer Kastamonu ilinin Taşköprü ilçesidir. Raf ömrü uzun tadı ve kokusu keskindir. Taşköprü sarımsağı başka yerlerde de yetiştirilmek istenmiş maalesef Taşköprü toprağında yetişen sarımsağın kokusu ve tadı alınamamıştır. Burada yetişen sarımsakların büyük kısmı ilaç fabrikalarına antibiyotik imalatı için verilmektedir. Raf ömrü çok uzun olan Taşköprü sarımsağı bir yıl süreyle soğuk hava depolarına ihtiyaç duyulmaksızın saklanabilmektedir.
Sarımsak, bilinen en iyi antibiyotiklerden bir tanesidir. Ülkemizde her yöremizde yetişebilen sarımsak özellikle Kastamonu bölgesinde geçim kaynağıdır. Sarımsağın kullanıldığı yiyecekler ise şunlardır. Salam, sosis, sucuk, pastırma ve yemeklerdir.
Sarımsağın Besin Değerleri:
Yemeklere ve şarküteri ürünlerine lezzet katan sarımsağın 100 gramında, 28,2 gr karbonhidrat, 63, 8 su, 5,3 gr protein, 0,2 gr yağ, 1,1 gr selüloz bulunmaktadır. 100 gr sarımsağın içerisinde 140 kalori vardır. Sarımsağın içerisinde bulunan vitaminler, A, BJ, 82 niasin ve C vitaminleri bulunmaktadır. Keskin kokusunu aldığı Aliyi - sulfitir. İçerisinde bulunan bu yağların özelliği ise yağ yaktırıcı olmasıdır.
Bitkisel Özellikleri
Sarımsak zambak familyasındandır ve iki yılda oluşumunu tamamlayan bir bitkidir. Sarımsağın oluşum sürecinde yani ilk yıl üç veya dört dişten oluşan bir başa sahiptir. İkinci yılında ise çiçek açıp tohum veren sarımsak oluşumunu tamamlar. İlk dikilimi ise dişlerinden olur. Pırasaya benzer bir büyümesi olur. Toprağın üst kısmına çıkan yeşil dalları taze iken tüketilebilir.
Sarımsak Çeşitleri:
Sarımsağı iki türü bulunmaktadır. Birinci tür herkes tarafından bilinen beyaz sarımsaktır. İkinci türü ise piyasada nadir bulunan pembe sarımsaktır. Bu iki türün ülkemizde yetiştirildiği yer ise Kastamonudur. Bazı yörelerde ince olurken bazı yörelerde ise iri dişli ve etli olur. Bu durum sadece toprağın verimine ve ilklim koşullarına bağlıdır. Türkiye de sarımsak yetiştiren illerimiz ve ilçelerimiz ise şunlardır. Kastamonu, Edirne ve Balıkesirdir. Bu yörelerimizde yetiştirilen sarımsakların kendi aralarında belirgin özellikleri bulunmaktadır. Bu illler ve ilçeler dışında ise yetiştirilen sarımsaklar ticari değil, tamamen kişisel kullanım için üretilmektedir.
Sarımsağın Faydaları:
Sarımsağın en iyi bilinen faydası bağışıklık sistemini desteklemesi ve vücudu mikroplara karşı korumasıdır. Pişmiş veya çiğ sarımsakta antibiyotik Özelliği bulunmaktadır.
Kanda bulunan kolesterollü düzenler. Kanın durulmasını sağlar. Yağlanmayı aza indirir ve damar sisteminin düzenli çalışmasını sağlar.
Yüksek tansiyonun düşmesini kolaylaştırır ve tansiyon hastalarının hayatını kolaylaştırır.
Şeker hastalığına iyi gelir ve kanda bulunan şekeri düzenler.
Vücudu kanser başta olmak üzere ağır hastalıklardan korur. Bedeni dinç tutar ve çabuk yorulma problemini ortadan kaldırır.
Mide gazını alır, bağırsak sistemini düzene koyar.
Sindirim problemi yaşayanlar için iyi bir hazım kolaylaştırıcıdır.
İştah açıcı özelliği bulunduğu için kilo alamayanlara yardımcı bir gıdadır.
Cilde iyi gelir. Cilt yüzeyinde var olan yaraların iyileşme sürecinde yapıcı özelliği bulunur.
Vücutta bulunan toksinleri atar vücut sistemini temizler.
İçeriğinde afrodizyak özelliği olduğu için cinsel gücü artırır.
Sarımsağın çok faydalı olduğunu biliyor ve paylaşıyoruz. Şunu da unutmamak gerekiyor ki toplu taşıma araçlarını kullananlar, cami, mescit veya buna benzer ortamlara katılanlar başkalarını rahatsız etmeme adına sarımsak tüketmemelilerdir.