ADANA -Tarihi eser kaçakçılığı kapsamında geçen yıl Türkiye genelinde polis ve jandarma ekiplerinin yaptığı operasyonlarda 68 bin 12 tarihi eserin ele geçirdiği, olaylarla ilgili 4 bin 998 kişinin yakalandığı bildirildi.
Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Daire Başkanlığı'nın "2010 Yılında Gerçekleşen Mali Suçlara" yönelik raporuna göre, tarihi eserler, çalınarak yurt içi ve yurt dışında astronomik fiyatlarla satılmasının yanı sıra imitasyonları da yapılıyor. Bunun için gelişen teknolojiyi kullanan kaçakçılar, gerçeği ile ayırt etmenin çok güç olduğu paha biçilmez tarihi eserlerin taklitleriyle dolandırıcılık yapıyorlar.
Dolandırıcılığın önüne geçmek amacıyla çeşitli kanallarca KOM Daire Başkanlığına intikal ettirilen tarihi eser görüntülerinin ve bilgilerinin tümü, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan "Eski Eser Takip ve Değerlendirme Programına" girilerek veri tabanı oluşturuluyor.
Kültür ve tabiat varlıkları kaçakçılığı ile mücadele kapsamında, Türkiye genelinde geçen yıl polis ve jandarmanın operasyonlarında 68 bin 12 tarihi eser ele geçirildiği, 4 bin 998 kaçakçının da yakalandığı bildirildi.
MÜZELERİN KÜLTÜR ENVANTERİ GELİŞİYOR
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre ise, polis ve jandarmanın tarihi eser operasyonlarında ele geçirilen eserler, olayın gerçekleştiği en yakın müze müdürlüğü uzmanlarınca incelendikten sonra 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında açılan adli soruşturma tamamlanıncaya kadar emanete alınıyor. Bu eserler, daha sonra müzedeki olması gereken yerlerine iade ediliyor.
Raporda, operasyonlarda ele geçirilen eserlerin müzelere kazandırılarak kültür varlıkların uygun ortamda korunmasının sağlandığı ve müzelerin kültür envanterini zenginleştiği kaydedildi.
Tarihi eser kaçakçılığının yöntem ve tekniklerinin profesyonelce ve uluslararası düzeyde yürütüldüğünün belirtildiği raporda, yurt dışına kaçırılan kültür varlıklarının Türkiye'ye iadesi için yasal yollardan her türlü hukuki girişimde bulunulduğu ve bunun için de çok yüksek meblağlarda ödeme yapıldığı belirtildi.
Raporda, sadece Uşak-Karun Hazineleri ve Antalya-Elmalı Sikkeleri için ABD'ye yaklaşık 17 milyon dolar ödeme yapıldığı, tüm bu çalışmalara rağmen Anadolu kökenli eserlerin çoğunun halen yurt dışında bulunduğu kaydedildi.
YRD. DOÇ. DR. SERDAR GİRGİNER
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Serdar Girginer, eski eser kaçakçılığı ve arkeolojik alan tahribatlarının Türkiye'de tam anlamıyla engellenilemeyen konuların başında geldiğini söyledi.
Girginer, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve güvenlik güçlerinin bu konuda elinden gelen mücadeleyi layıkıyla yaptıklarını ancak, çok sayıda tarihi eserin halen yurt dışında olduğunun tahmin edildiğini kaydetti.
Tarihi eserlerin nesilden nesile geçecek miraslar olduğunu, bu nedenle sadece polisiye tedbirlerle sorunun çözümünü beklemek yerine her bireyin bu sorumluluğu taşıması gerektiğini ifade eden Girginer, şunları söyledi:
"Sorunun temelinde insanımızın ülkemizin dünyanın çoğu ülkesinde olmayan tarihsel ve arkeolojik değerlerimizin önemini bilmemesinden kaynaklanıyor. Dolayısıyla İlköğretim programlarından başlayarak ülkemizin bu olağanüstü Arkeolojik değerlerinin anlatılması, ders programlarına ders olarak konulması, hatta Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'ndan bahsedilmesi gerekiyor. Yani küçük yaşta öğrenci eski eserin ne olduğu, nasıl korunacağı, tesadü fen rastladığında kanuna uygun bir şekilde ne yapacağı öğrenmesi gerekiyor. Ancak bu şekildeki bir bilinçlendirme ve eğitimle eski eser kaçakçılığı ve tahribatın ı önleyebiliriz." .