ISTANBUL- Şişecam, Türkiye’nin en global şirketlerinden biri. 14 ülkede, 43 tesisiyle devasa bir yapıya ulaşan şirket, 3 yıldır sadeleşmek için adımlar atıyor. Son olarak 5 şirketini Şişecam çatısı altında birleştirdi. Şişecam Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kirman, Capital’dan Ebru Fırat Tayman’a birleşmeyle daha entegre, dijital, optimize ve operasyonel açıdan mükemmel olacaklarını söylüyor ve ekliyor:
“Yeni bir yükseliş dönemine adım atacağız.”
Bugün düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyaf gibi camın tüm temel alanlarıyla soda ve krom bileşiklerini kapsayan kimyasallar iş kolunda küresel bir oyuncu olan Şişecam, 14 ülkedeki 43 tesisiyle üretim faaliyetlerini sürdürüyor. Yaklaşık 22 bin çalışanı olan şirketin, toplam istihdamının yüzde 45’i yurt dışında. Bu devasa yapı, iş süreçlerinde sadeleşmeyi zorunlu kılınca şirket, son 3 yılda önemli adımlar attı. Son olarak Anadolu Cam, Denizli Cam, Soda Sanayii, Trakya Cam ve Paşabahçe Cam, Şişecam çatısı altında birleştirildi. Şişecam Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kırman, bu birleşmeyle daha entegre, dijital, optimize ve operasyonel açıdan mükemmel olacaklarını söylüyor ve “Yeni bir yükseliş dönemine adım atacağız” diyor. Şişecam Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kırman, birleşme ve sonuçlarına ilişkin sorularımızı şöyle yanıtladı:
Şişecam’ın organik ve inorganik büyüme modeli, 14 ülkede 43 üretim tesisi, 18 ülkede 67 iştirak, 4 iş kolu ve 5 halka açık şirketten oluşan karmaşık bir yapıyı beraberinde getirdi. Uluslararası ve rekabetçi yapıya uygun modelin oluşturulması, hukuki altyapının yönetsel yapıyla uyumunun sağlanması ve faaliyetlerimizde merkezileşme yoluyla sinerji yaratılması amacıyla “tüzel kişilik ve hissedarlık yapılarında sadeleşme” büyük önem taşıyordu. Bu kapsamda öncelikle mevcut bazı iştiraklerimizde çapraz hissedarlıkları ortadan kaldırdık. Birtakım uluslararası iş ortaklıklarımızdaki payları satın aldık ve özellikle son 3 yılda hissedarlık yapısı açısından önemli sadeleşme adımları attık. 2020 başındaysa ana iştiraklerimizin tüzel kişilik ve hissedarlık yapısında sadeleşmeye gitmek amacıyla Borsa İstanbul’da işlem gören Anadolu Cam, Denizli Cam, Soda Sanayii ve Trakya Cam ile birlikte halka açık olmayan Paşabahçe Cam’ın tek çatı altında konsolide edilmesine ilişkin çalışmaları başlattık. Bu işlemler sonucunda da ekim başı itibarıyla Borsa İstanbul’ da işlem gören tek şirketimiz Şişecam oldu.
Bu birleşmeden neler bekliyorsunuz?
Tek çatı altında birleştirme hamlemiz, uzun dönem stratejilerimiz ve küresel piyasalardaki rekabetçi hedeflerimiz doğrultusunda kritik bir dönüm noktası oldu. Bugün “camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olma” vizyonumuz var. Birleşme hamlesi sayesinde öncelikle farklı iş kollarında dört kıtaya yayılan bir coğrafyanın etkin yönetimini mümkün kılan, çeviklik ve yalınlık sağlayan çok boyutlu bir dönüşüm sürecini tamamlayacağız. Küresel salgın sonrasında kurulacak olan yeni dünya düzeninde, değişen konjonktüre uyum sağlayabilmek için gerekli altyapıya sahip olacağız. Şişecam’ın yarattığı ekonomik değer ve sahip olduğu rekabet gücünü artıracağız. Küresel rekabette gücümüze güç katacağız. Tüm paydaşlarımız için daha fazla değer yaratacağız. Şişecam’ın iddialı küresel hedeflerine ulaşması için faaliyet alanlarımızda etkinliğimizi artıracak stratejik adımların yanı sıra gelecek vaat ettiğine inandığımız yeni iş alanlarındaki yatırım fırsatlarını değerlendireceğiz.
İş süreçleriniz nasıl etkilenecek?
Yeni yapımız, yönetişim ve kilit önem taşıyan karar alma süreçlerinde hız ve etkinliğimizi daha da yüksek bir seviyeye taşımamıza imkân verecek. Ayrıca iş kollarımız arasında sinerji yaratmayı ve yeni iş alanlarına açılma konusunda gerekli altyapıyı hazırlamayı amaçlıyoruz. Böylece küresel yapılanmamızın olgunluğunu artıracağız. Birleşme sayesinde ayrıca tedarik zinciri, satış ve pazarlamayla üretim ve planlama gibi ana fonksiyonlarımızın merkezileştirilmesiyle maliyet optimizasyonu sağlamayı amaçlıyoruz. Mali işler, insan kaynakları, bilgi teknolojileri gibi kurumsal destek fonksiyonlarının merkezileştirilmesini sağlamıştık. Satın alma fonksiyonunun merkezileştirilmesine ise 2017’de başladık. Yerel ve uluslararası satın alma operasyonlarının merkezileştiği 2018’den bu yana yıllık tasarrufumuz tedarikçi sözleşmeleri tutarının yüzde 4-5’i seviyesinde gerçekleşiyor. Bu adım sayesinde odağımızda “küresel mükemmellik” ilkesi yer alacak. Önümüzdeki dönemde yetkin insan kaynağı ve akıllı teknoloji kullanımıyla bütünsel kurumsal yönetim yaklaşımını merkezine alan, daha entegre, dijital, optimize ve operasyonel açıdan mükemmel bir Şişecam hedefliyoruz. Bu doğrultuda, organizasyonel yapımızın küresel olarak entegre edilmesiyle çok boyutlu bir dönüşüm gerçekleştireceğiz. Büyük veri kullanımıyla dijital dönüşüm yolculuğumuzu tamamlayacağız. Tüm değer zincirinde yüksek sinerji yaratacak etkili kaynak ve varlık yönetimiyle optimizasyonu sağlayacağız. Çevik, yalın ve etkin operasyonlarla da mükemmelliğe ulaşacağız.
Birleşmenin kısa vadeli etkileri neler olur?
Şişecam yüzde 49 ile ülkemizin halka açıklık oranı en yüksek sınai şirketi oldu. Şişecam’ın bugünkü piyasa değeri 2,7 milyar dolar seviyesine ulaştı. Yani halka açıklık oranı ve işlem derinliği arttı. 1 Ekim 2020 tarihi itibarıyla MSCI Global Standart Endeksi’ne de dâhil edildi. Önümüzdeki dönemde diğer önemli endekslerde de yer alarak, uluslararası fon ve yatırımcılar açısından daha da fazla ilgi odağı olacağımıza inanıyoruz. Birleşmeyi takip eden 2-3 yılın sonunda FAVÖK marjında asgari bazda yıllık ek 200-300 baz puan artış hedefliyoruz. Dört kıtaya yayılan bir coğrafyada yer alan operasyonumuz daha etkin yönetimi mümkün kılacak. Yeni dünya düzeninde pazardaki yeni talep ve ihtiyaçlar doğrultusunda hızla hareket ederek, yenilikçi teknoloji ve çözümlerimizi müşterilerimize sunacağız. Bu dönemde değer yaratacak yeni iş alanlarından ve stratejik iş birliklerinden yararlanan dinamik bir portföy yönetimi gerçekleştireceğiz.
Orta vadede katkıları neler olacak?
Orta vadede değer katacağına inandığımız yeni iş alanlarındaki fırsatları da değerlendireceğiz. Şişecam sadece cam sanayindeki güçlü konumuyla değil diğer faaliyet alanlarındaki gelişim ve yatırımlarıyla da dikkat çekecek. Yeni yükseliş döneminde güçlendirilmiş finansal kaynaklar ve tekleşmiş sermaye yönetimi sayesinde organik ve inorganik büyüme fırsatlarını daha etkin bir şekilde değerlendireceğiz. Yüzde 60 olan uluslararası satışların payını orta vadede yüzde 70’e çıkarmayı hedefliyoruz. Ayrıca üretimimiz içinde yüzde 42 paya sahip yurt dışı üretimimizi yüzde 50’ye yükseltmeyi amaçlıyoruz. Bugün 3,2 milyar dolar seviyesinde olan satış gelirlerimizi ise uzun vadede 5 milyar dolar seviyesine çıkarmak istiyoruz.
Nisan ayında salgının etkisiyle satışlarımız küresel ölçekte düşüş yaşadı. Hızla aldığımız kararlar ve etkin kriz yönetimi sayesinde mayıs ayında tekrar yükselişe geçti. Özellikle hazirandan itibaren ülkemiz başta olmak üzere birçok coğrafyada karantina uygulamasının hafifletilmesi ve normalleşmeyle birlikte satış performansımız haziran-eylül döneminde güçlü bir şekilde geri dönüş yaptı. Ocak-eylül konsolide net satışlarımız yüzde 11 artışla 14,6 milyar TL seviyesine ulaştı. İhracat gelirimiz ise 500 milyon dolar oldu. Türkiye’den yapılan ihracat ile yurt dışı üretimden satışların toplamını ifade eden uluslararası satışların konsolide satışlar içindeki payı yüzde 60 seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde 3,5 milyon ton cam, 1,7 milyon ton soda ve 3 milyon ton endüstriyel hammadde üretimi gerçekleştirdik. Aynı dönemde FAVÖK marjı yüzde 30 seviyesinde gerçekleşti.
Salgında nasıl aksiyonlar aldınız?
Küresel salgının başlangıcından itibaren maliyet tasarrufuna yönelik önlemleri hızla devreye aldık. Diğer sanayi kollarından farklı olarak izabe teknolojisine dayalı olan mevcut iş kollarımızda kesintisiz üretim yapılması zorunluluğundan hareketle girdi verdiğimiz sektörlerdeki gelişmeleri de dikkate alarak üretim planlarımız ve iş süreçlerimizi hızla güncelledik. Optimizasyon çalışmalarımız ve aldığımız aksiyonların etkisiyle yılın 9 aylık döneminde konsolide FAVÖK hacmimiz 4,4 milyar TL oldu. Ayrıca güçlü mali yapımız operasyonlarımız açısından gerekli yatırımlara ara vermeden devam etmemizi, istihdamı artırmamızı ve 9 aylık dönemde yaklaşık 1,1 milyar TL yatırım yapmamızı sağladı. Salgının yarattığı belirsizliğe rağmen değer yaratmayı sürdürdük. Özellikle iç pazar talebi paralelinde üretim kapasitemizde artış sağlanması ihtiyacına yönelik olarak Ankara’nın Polatlı ilçesindeki düzcam tesisimizde 2018-2020 döneminde gerçekleştirdiğimiz 1 milyar TL seviyesindeki yatırımla hayata geçirdiğimiz 240 bin ton kapasiteli yeni fırını 2 Ekim’de ateşledik.
Bu yıl bittiğinde hedefleriniz tutacak mı?
Yılın ilk çeyreğinde beklenti ve hedeflerimiz doğrultusunda sonuçlar elde ettik. Ancak ikinci çeyrekte küresel salgın etkisini gösterdi. Bu süreçte gıda ve ilaç başta olmak üzere kritik sektörlere girdi sağlayan kimyasallar ve cam ambalaj iş kollarımız dirençli bir performans gösterdi. Otomotiv, beyaz eşya ve inşaat gibi lokomotif sektörlere girdi sağlayan düzcam iş kolumuzun yanı sıra turizm sektörü ve hane halkı tüketiminden doğrudan etkilenen cam eşyası faaliyet alanımızda ise talepte önemli bir daralma yaşandı. Ancak mayısta normalleşme sürecinin başlamasıyla birlikte talepte bir hareketlilik başladı. Haziranda ise normalleşmenin hızlanmasıyla iç talepte, uluslararası pazarlarda karantina önemlerinin hafifletilmesi ve sınırların açılmasıyla da ihracatta toparlanma ivme kazandı. Yılın tamamı anlamında geçen yıla göre tahminlerimizi olumlu yönde geliştiren bir performans sergilediğimiz haziran-eylülle birlikte birlikte ekim ayında da sergilediğimiz performans son çeyrek için olumlu bir sinyal verdi.
Yeniden yapılanma dışında ajandanızda neler var? Neye odaklandınız?
Dünyanın en büyük üç üreticisinden biri olma hedefimize kararlılıkla ilerliyoruz. Zirveye giden yoldaki ana odağımız olan “sürdürülebilir değer yaratan büyüme” stratejisini, “yetkin insan kaynağı ve akıllı teknoloji” kullanımıyla etkin bir şekilde uygulamak üzere gelecek planlarımızı oluşturduk. Bu kapsamda bizi küresel hedeflerimize taşıyacak olan stratejik odaklarımızı globalleşme, operasyonel mükemmellik, müşteri merkezlilik, inovasyon ve katma değerli ürünler, insan odağı ve yetkinlikler, stratejik iş birlikleri ve yeni iş alanları ve sürdürülebilirlik olarak sıralayabiliriz.
Yurt dışına yönelik planlarda neler var?
Hedeflerimize sadece organik büyümeyle ulaşılmayacağını biliyoruz. Bu nedenle özellikle yurt dışında şirket satın alma ve ortak girişim olanaklarını içeren ve Şişecam’a değer yaratacak yeni fırsatları önemsiyoruz. Son dönemde de gerçekleştirdiğimiz önemli operasyonlarla yeni ve mevcut pazarlarda etkinliğimizi artırarak hedeflerimiz doğrultusunda büyüyoruz. Doğal soda üretimine yönelik ABD’de yeni bir yatırım yapıyoruz. Küresel pazar payımızı artırmada önemli rol oynayacak bu yatırımın 2024’te tamamlanmasını öngörüyoruz. Geçtiğimiz yıl ayrıca İtalya’daki ikinci düzcam yatırımımız olan Manfredonia tesisini yenileme ve modernizasyon yatırımını rekor sürede tamamlayarak, devreye aldık. Avrupa’nın en büyük düzcam üreticisi olarak İtalya’da ikinci, AB’deki üçüncü düzcam üretim tesisimiz olan Manfredonia’nın gerek coğrafi konumu gerekse yıllık 190 bin ton üretim kapasitesiyle Avrupa’daki düzcam faaliyetlerimiz açısından stratejik fayda sağlamasını hedefliyoruz. Tesisin faaliyete geçmesiyle birlikte İtalya’daki düzcam üretim kapasitemiz ikiye katlanarak, yıllık 410 bin tona ulaştı. Ürün gamımız daha da genişlerken İtalya’da mimari camlar pazarında en büyük üretici konumuna geldik. Önümüzdeki dönemde de yurt dışında faaliyet alanlarımızda etkinliğimizi artıracak stratejik adımların yanı sıra gelecek vaat ettiğine inandığımız yeni iş alanlarındaki yatırım fırsatlarını değerlendireceğiz.
ŞİŞECAM İLK ÜÇTE OLMA HEDEFİNİN NERESİNDE?
“Şişecam, dünya cam sektörünün ana faaliyet alanları olan düzcam, cam ev eşyası ve cam ambalajın üçünde birden faaliyet gösteren tek küresel şirket. Ayrıca Şişecam bu üç alanda da dünyanın önde gelen üreticileri arasında yer alan yegâne “gelişmekte olan ülke” orijinli firma olduğu gibi üç alanda birden uluslararası ölçekte bir başarıya imza attı. Şişecam dünyada cam ev eşyasında en büyük 3, cam ambalaj ve düzcamda ise en büyük 5 üretici arasında. Ayrıca krom kimyasallarında dünya lideri. Dünyanın en büyük 8 soda üreticisi arasında yer alıyor. ABD’deki doğal soda yatırımımızın hayata geçmesi sonrasında, soda alanında dünyanın en büyük 5 oyuncusundan biri olacağız.”
DİJİTALLEŞME YOLCULUĞU
YENİ KÜLTÜR Dönüşüm sürecinin ilk fazında tekilleştirilmiş organizasyonun yeniden yapılandırılmasına odaklanacağız ve operasyonel mükemmellik en önemli stratejik önceliklerimiz arasında konumlanacak. Yeni yapıda operasyonel mükemmellik kapsamında alacağımız aksiyonlarla dijital dönüşüm yolculuğumuzda hız kazanacağız. Dijitalleşme olgusunu, üretim hattının dijital yetkinliklerle donatılmasının ötesinde değer zincirinin tamamının dijitalleşmesini merkeze alan yeni bir kültürün hâkim olduğu bir kavram olarak ele alıyoruz.
VERİMLİLİK Dijital dönüşüm kapsamında faaliyet alanlarının ve iş süreçlerinin en iyi şekilde entegre olduğu örnek uygulamalarla global rekabetçi yapının güçlendirilmesi için çalışıyoruz. Tüm değer zincirinde optimizasyon ve verimlilik artışı için dijitalleşme ve otomasyon çalışmaları sürdürüyoruz. Gelişmiş üretim ağı ve tesislerindeki yüksek otomasyon ile akıllı fabrikaların oluşturulması, tesisler arası “öğrenen işletme” yapısının geliştirilmesi ve Endüstri 4.0 uyumluluğuyla her alanda üretim verimliliğinin artırılmasını hedefliyoruz.
ÖNEMLİ PROJELER Dijital dönüşüm yolculuğumuzda, dünya çapında projelere imza atıyoruz. Örneğin SAP’nin küresel anlamda en büyük üç projesinden birisi Şişecam’da hayata geçiyor. Süreç tamamlandığında, diğer projeleriyle birlikte Şişecam, bulut tabanlı sistemler ve büyük veri işleme becerilerine ek olarak, yapay zekâ analitiği ve ileri teknolojiler kullanılması için gereken temel araçlara sahip olacak.