İSTANBUL- Türk turizminin duayen isimlerinden Sinan Vardar, turizmin gelişiminde ulaşım altyapısına dikkat çekti. Türk turizminin duayen isimlerinden Jolly Tur'un Onursal Başkanı Sinan Vardar, sektörün dünden bugüne gelişimini SABAH için değerlendirdi. 35 yılı aşkın süredir sektörün içinde yer alan Vardar, "Turizm sektörü geçen iki yılda sıkıntılı bir süreç yaşadı. Ancak bu ilk değil, daha önce de benzer dönemler geçirdik. Sektör hep dalgalı bir seyir izledi. Ancak her zorluktan sonra çıtayı yeniden yükseltti" dedi. 35 yılı aşkın süredir sektörde olduğunu belirten Vardar, "Turizmin ilk ve ciddi sıçraması Turgut Özal ile başladı. O dönem sağlanan teşvikler ve Türk insanının müteşebbis yapısıyla çok güzel oteller inşa edildi. Ancak pazarlamada eksiklik vardı. İşte bu süreçte tur operatörleri devreye girdi" diye konuştu.
1980'li yıllarda 3-4 tur operatörü olduğunu aktaran Vardar, şöyle devam etti: "80'li yıllarda Almanya'dan turist getiren ilk tur operatörleri arasında yer aldık. Türkiye çok güçlü bir ürün... Muhteşem doğası, harika mutfağı, misafirperver insanları ve yeni tesisleri var. O dönem Alman turistleri de bu yapıyla karşıladık. Türkiye'nin turizmde başarı hikâyesi yazmaması gibi bir durum olamaz. Çünkü turizm misafirperverlik ister ve bu Türk insanının yapısında var."
18 SAATLİK YOL 8 SAATE DÜŞTÜ
1980'li yıllarda turizmde sıçrama yaşandığını aktaran Vardar, o dönemin zorlu bir süreç olduğuna da dikkat çekti. Vardar, şunları anlattı: "Benim turizme başladığım yıllarda Kemer ve Bodrum'da ikişer otel vardı. İstanbul'dan Alanya'ya ilk otobüslü turları ben başlattım. Ardından Bodrum'a tur düzenledik. Ama o dönem ne yol vardı ne de şimdiki gibi havalimanları. İstanbul'dan Bodrum'a 17-18 saatte gidiyorduk. Şimdi 7-8 saate varıyoruz. O dönemde Bodrum'da havalimanı yoktu. İzmir'e turisti indirip, oradan Bodrum'a geçerdik. Ya da Dalamana Havalimanı'na indirip oradan 4-5 saatte Bodrum'a gidiyorduk. Yollar felaketti. O kısacık Datça yolunu 2.5 saatte giderdik. Şimdi o yol yarım saat sürüyor." Turizmin temel taşlarından birinin ulaştırma altyapısı olduğunu vurgulayan Vardar, "Ulaştırma olmadan turizm olmaz. Ulaştırma için de altyapı şart. O dönemde altyapıya doğru düzgün yatırım yoktu. Yol yok, varsa tozlu, virajlı... Şimdi yollar otoban, yağ gibi akıp gidiyor" ifadelerini kullandı.
Arzın talebi oluşturduğunu vurgulayan Vardar, "Mesela yatak arzı önce kıyılarda başladı. Ülkemizin sahil hattı ciddi turist çekiyor. Artık bu bize yetmiyor. Çünkü Türkiye deniz-kum-güneşten ibaret değil. Bizim Karadenizimiz, Güneydoğumuz, bir doğa ve tarih hazinemiz var. Karadeniz'de eskiden ulaşım kabusken yapılan altyapı yatırımlarıyla ciddi bir ivme kazandı. Şimdi biz Karadeniz turizminden bahsediyoruz. Bölge akın akın turist çekiyor. Bu Karadeniz'deki yatak kapasitesini de artırıyor" dedi. Güneydoğu'da o dönemde büyük bir terör sorunu yaşandığını hatırlatan Vardar, "Ancak bugün hükümetimizin terör mücadelede kararlılıkla attığı adımları, bölgeye yapılan turizm tesisleri ve Türk tur operatörlerinin girişimleriyle artık Urfa, Mardin, Antep, Diyarbakır turist ağırlıyor. Turistten ciddi bir gelir elde ediyor. Sadece GAP ve Karadeniz değil, Türkiye'nin her ilinde Afyon'dan Kayseri'ye Erzurum'dan Edirne'ye ciddi bir turizm hareketliliği var. Turizm Anadolu'ya yayılıyor. Bu olması gerekendi çünkü ülkemiz bir açıkhava müzesi" şeklinde konuştu.
TURİZM SAHİPLENİLDİ
Turizmcilerin 1980'li yıllarda fuarlara kendi imkânlarıyla katıldığını anlatan Vardar, "3-4 firma gidip, elinden geldiğince Türkiye'yi tanıtıyordu. Ne fuara destek verilirdi, ne bakanlık standı olurdu. Şimdi firmalara fuar destekleri veriliyor, katılımlar daha kolay" dedi. Son üç yıldır turizmde yaşanan sıkıntıların hükümetin desteğiyle aşıldığını anlatan Vardar, "Hükümet sektörü çok sahiplendi. Uçak yakıt destekleri verildi, kredilerde kolaylık sağlandı. Bunlar önemli adımlar. Sektörün sahipsiz olmadığını gösteriyor" ifadelerini kullandı. Bu yıl turizmin yeniden hareketlendiğini belirten Vardar, "Bu hızlı dönüş, hükümet ve sektörün el ele verip çalışmasıyla oldu. Destek olmasaydı sektör çok büyük yara alırdı" dedi.