İSTANBUL - Aşının etkisi taleplere henüz olumlu yansımadı ama turizmci sezondan umutlu. Turizm sezonu bu yıl da pandeminin etkisiyle son dakika satışlara kaldı. Erken rezervasyon dönemi bitmedi ancak yerli turistin talebi de beklemede. Oda fiyatlarında maliyet ve kur sebebiyle geçen yıla göre yüzde 30’lara varan artışlar var. Erken rezervasyonda umduğu talebi bulamayan sektör temsilcileri, herkesin tatile ihtiyacı olduğunu düşünerek, talebin nisan mayıs gibi hareketleneceğini belirtiyor. Sektör, iç turizmin son dakika satışlarla geçen yılı aşmasını bekliyor. Yaz tatile olan talep aydan aya artış gösterirken, en çok Temmuz ve Ağustos ayları tercih ediliyor. Bu yıl da villa ve tekne tatiline olan ilgi devam ediyor ve burada rezervasyon artışları yüzde 50‘yi aşıyor. Enuygun’un verilerine göre en çok ilgi gösterilen bölge Akdeniz oldu. Normalleşme haritasındaki mavi renkli şehirleriyle Güneydoğu Anadolu da en çok ilgi gösterilen bölgeler arasında yer alıyor. Kültür turlarına olan ilginin yeniden canlanması bekleniyor.
Mayısta kültür turlarına ilgi var
Bu yıl turizmin geçen yıldan çok daha iyi olacağını umut ettiklerini söyleyen Tur Operatörleri Platformu Sözcüsü Cem Polatoğlu, turizmde iyileşmenin de aşılanmaya paralel artış göstereceğini ifade etti. İç turizmde de artış beklediklerini belirten Polatoğlu, “Deniz-Kum-Güneş turizminde geçen yıla göre yüzde 100, kültür turlarında da yüzde 200 civarı artış bekliyoruz. Otel fiyatlarında geçen yıla göre yüzde 2530 civarında bir artış söz konusu. Bu da enflasyon, döviz kurlarının ve talep artışı göz önüne alınırsa normal sayılır. Temmuz ağustos ayları özellikle Bodrum ve Çeşme Türk turistler tarafından şimdiden talep patlaması yaşıyor. Kültür turlarına ise mayıs-haziran aylarında ilgi var. Karadeniz, Kapadokya ve son 2 yıldır moda olan Gaziantep, Hatay, Kayseri ve Adana illerimize yapılan gastronomi ve kültür turlarına rağbet çok büyük” diye konuştu.
Son dakikada yoğun talep olacak
Tatil Sepeti Genel Müdürü Koray Küçükyılmaz, “Geçen yıla göre, fiyatlarda otel bazlı farklılık var. 2021 yaz tatili fiyatlarında, geçen yıla oranla ortalama yüzde 20-25 civarında bir artış oldu. Dövizdeki artışlar ve otellerin maliyetlerinde ciddi artışlar olunca, bu durum bir şekilde fiyatlara da yansıyor. Fiyatların, kısmen de olsa talebe olumsuz etkisi oluyor. Ancak bir yılı aşkın süredir evlere kapanan insanlar, bu olumsuz ruh halinden sıyrılmak için tatile her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuyor. Tatil talebinin her ay artarak geliştiğini gözlemliyoruz. Özellikle sezon yaklaştıkça, son dakika satışlarında çok daha yoğun bir talep olacak” dedi.
Ramazan Bayramı ile talebi artar
Yerli turistin kasım itibarıyla başlayan erken rezervasyon fırsatlarından faydalanmaya başladığını ve sezon için düşük de olsa talebin geldiğini ifade eden Küçükyılmaz, şunları söyledi: “Bu bizleri umutlandırıyor. Kış sezonunda kayak otelleri ve termal otellere talep aldık. Kış tatili isteği, yaz sezonda da bu talebin oluşacağının göstergesi. Ramazan Bayramı ile iç pazar talebi artar. Yeni sezonda ise, 2020'nin üzerinde bir iç pazar rakamı ile karşılaşmayı öngörüyoruz. 2019 sezonu kadar olmasa da yine de ciddi bir toparlanma bekliyoruz. Aşı, seyahat izin kısıtlamaları sezonun nasıl şekilleneceğini belirleyecek en önemli etken. Mayıs sonu itibariyle ciddi bir hareketlenme bekliyoruz."
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Ülkay Atmaca, iç pazara yönelik çok ciddi erken rezervasyon kampanyaları bulunduğunu belirterek, "Rusya’dan talep yüksek, sezonda fiyatlar yükselir" dedi.
Rezervasyonlar beklentinin altında
Sektörde bu yıl erken rezervasyonda yoğunluk yaşanmadığını ifade eden Dmax Tour Kurucu Ortağı ve CEO’su Nazmiye Ayla Aydoğdu, ocak, şubat aylarında yaz rezervasyonlarının beklentinin altında olduğunu söyleyerek, “Bu ön görmüştük. Bunda artan vakalar ve kısıtlamaların da insan psikolojisine olan etkisini var. Bunun yanında okulların, sınavların akıbeti de ailelerin tatil programlarını netleştirmelerini engelliyor. Nisan ve mayıs itibarıyla hareketin artacak. Genel görüş turizmin geçen yıla göre çok daha hareketli olacağı yönünde. Hem kültür turları hem de deniz tatilleri, villa kiralama hatta mavi turlar seyahatseverlerden rağbet görecek” dedi.
Tekneler erken rezervasyonda doldu
Viravira.co Kurucu Ortağı ve CEO’su Baran Yıldırım, 2021 sezonuna yönelik rezervasyonların 2020 Kasım ayı itibarıyla başladığını ifade etti. Sektörün pandemi nedeniyle tatilini 2021 yılına öteleyen misafirlerin etkisiyle yüzde 15-20’lik bir doluluk oranı ile yıla başladığını ifade eden Yıldırım, “2020 Kasım-Aralık ve 2021 ilk çeyrekte gelen talepler ile doluluk oranı yüzde 40’ı aştı. Bayram haftalarının doluluk oranı ise yüzde 70'e yaklaştı. Pandeminin de etkisiyle rezervasyonların online’a kaydığını görüyoruz. Yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre trafiğimiz yüzde 158, işlem hacmimiz ise yüzde 252 arttı” dedi.
Rusya ile Ukrayna gibi alternatif pazarlardan gelen talep, Avrupa kaynaklı zayıflığı telafi ettiğini söyleyen Yıldırım, şunları anlattı: “Bu yıl sektörün yüksek sezonda yüzde 100’e yakın bir kapasite kullanım oranına yaklaşacağını tahmin ediyoruz. Tarihsel olarak baktığımızda yat turizmi sektörüne gelen talebin yüzde 60-70’i yurt dışından geliyordu. Bu sene yurt içi talep yurtdışı talepten daha fazla. Bu sezon en çok tercih edilen rotalar yüzde 28 ile Göcek, yüzde 24 ile Bozburun ve yüzde 17 ile Marmaris. Bu bölgelere ek olarak Bodrum, Fethiye, Kaş ve Datça da rağbet gören destinasyonlar arasında yerini alıyor. Yunanistan çıkışının olmaması nedeniyle daha yüksek fiyatlı lüks teknelerin bulunduğu Bodrum’da bir miktar zayıflık var.”
Pandemi sonrası uzak ve izole bir tatil alternatifi olan yat turizmine talep artışının da fiyatlara yansıdığını belirten Yıldırım, “Yüksek sezonda kişi başı haftalık 2 bin TL’den başlayan fiyatlarla bir yelkenli tekne kiralayabilirsiniz” dedi.
İstanbul'a yakın oteller artışa geçti
Pandeminin etkisi ile yurt dışına çıkamayan yerli turist bu yıl kar tatili ve spa tatilini tercih etti. Yoğun talep İstanbul’a yakın otellerde fiyat artırırken, kayak merkezleri kar yağışlarıyla birlikte sezonu nisan ayına kadar uzattı. Pandeminin etkisiyle yakın yerlere kaçan yerli turistin tercihi en çok Sapanca, Bolu ve Uludağ destinasyonları oldu. Neredekal.com DÜNYA ile paylaştığı verilere göre oda fiayatlarında, ocak ayı ile mart ayı ile karşılaştırıldığında, İstanbul’da yüzde 32, İstanbul’a yakın yerlerde ise yüzde 20’ye varan artışlar var.
Enuygun ve Wingie'nin kurucu ortağı ve CEO'su Çağlar Erol, 2021 yılının ilk çeyreği biterken, Enuygun kullanıcılarının bu yıl en çok Uludağ otellerinin arattığını ifade ederek, onu İstanbul Antalya ve İzmir otellerinin izlediğini belirtti. Erol, “Pandemi sebebiyle uzun yolculuklar gerçekleştirmek istemeyenlerin ilk tercihi olan İstanbul’a yakın tatil yerleri bu yıl sıklıkla aratılan destinasyonlardan. Geçen yıla göre yüzde 587 artış ile İğneada en çok aranan İstanbul’a yakın yer. Ayrıca Ağva Merkez ve Sapanca’nın da aramaları geçen yıla göre artış gösterdi.“