DİYARBAKIR - Diyarbakır’da, Avrupa Birliği tarafından Romanlar için ilk anlamı taşıyan Mezopotamya’nın kayıp halkı Domlar projesi tamamlandı. Projenin tamamlanmasını kendilerine has kutlayan Domlar, yapılan çalışmalarla bilinirlik ve güvenirliklerinin arttığını söyledi.
Türkiye’de ilk defa Domlarla ilgili bir proje Avrupa Birliği tarafından kabul edilerek hayata geçti. MEKSA Vakfı tarafından düzenlenen Mezopotamya’nın Kalıp Halkı Domlar isimli proje sayesinde 150 Dom kadınına mesleki eğitim verilerek istihdama kazandırılmalarının önü açıldı. Özellikle el sanatlarına yönelik mesleklerin seçildiği projede, öğrenip yaptıkları ürünleri kolayca satmaları amaçlandı. Yaklaşık 1 yıl süren projede sepet örücülüğü, deri işleme, ipek puşi dokuma ile ilgili atölyeler kuruldu. Proje kapsamında halk oyunları, okuma yazma eğitim ve okulu destekleyici eğitimler de verildi.
Projenin son gününde bu sefer Domlar sahne aldı. Aldıkları eğitimleri hem halk oyunlarında hem de şarkı söylemede gösteren Domlar, kendi mahallelerinde yine kendilerine unutulmaz bir gün yaşattı. Diyarbakır’daki Domlara İstanbul, Ankara, İzmir, Hatay, Gaziantep, Samsun ve Edirne’den gelen Romanlar da destek verdi.
“Dom istihdamına yardımcı olacağız”
Projeyi hayata geçiren MEKSA Vakfı’nın Başkanı Sertaç Işık, AB projesi kapsamında Meksa Vakfı ve Sıfır Ayrımcılık Derneği ortaklığında projeyi hayata geçirdiklerini söyledi. Projenin içerisinde 150 Dom kadına mesleki eğitim çalışmalarının olduğunu hatırlatan Işık, “Bunun dışında sosyal ve kültürel etkinlikler, bilinçlendirme ve bilgilendirme seminerleri oldukça fazla verildi. Amaç Diyarbakır’da Dom ve Romanlar için görünürlük faaliyeti oluşturmak, farkındalıklarını arttırmak, özellikle sosyal içerme kapsamında birtakım faaliyetleri gerçekleştirerek Dom nüfusun hem istihdam oranını arttırma hem de sosyal yaşamın içerisinde daha görünür bir hale gelmelerini sağlamaktı. Proje tamamlandıktan sonra, özellikle Domların istihdam ile ilgili boyutunu işletmelerde ve özel sektörde kamu daireleri ile görüşerek sağlamaya çalışıyoruz. Dün bir çalıştay yaptık, 11 ilden Dom ve Roman derneklerinin yöneticileri de katıldı. Burada Domların Romanların genel anlamda Türkiye’deki sorunları tartışıldı. Bugün de yine Dom mahallesinde bir müzikli ve kendi kültürlerini yansıtacakları bir tören tertip ettik, bu törenin ardından projeyi kapatmayı amaçlıyoruz” dedi.
“Proje sayesinde bilinirliğimiz arttı”
Domlar, Romenler Gençlik Spor Kulübü ve Kültür Derneği Başkanı Mehmet Demir ise, bu proje sayesinde kendilerini tüm Türkiye’nin tanıdığını söyledi. Demir, “İnsanlar bize yaklaşımları değişti, inşallah bundan sonra çok daha güzel olur. Bizim insanlarımız sıradan insan değil, nüfusumuz da az değil. Bu projede bize destek veren herkese çok teşekkür ederim” diye konuştu.
Karadeniz Bölgesi Roman Kültürü Araştırma Derneği Başkanı Selim Gökçen de projenin kapanışında Diyarbakırlı Domları yalnız bırakmadı. Projenin kapanış etkinliğine katılan Gökçen şu ifadeleri kullandı:
“Samsun Canik ilçesinin Yavuz Selim Mahallesinden geldim. Karadeniz’den, Samsun’dan sırf Mehmet Demir’e destek vermek amaçlı Diyarbakır’a geldik. Diyarbakır halkını ve Dom mahallesini sevdik. Yeniköy Mahallesini tanımış olduk bu proje sayesinde. Domların Romanların sorunları hep aynı, sorunlarımızın çözümü için daha katkı verici adımlar bekliyoruz.”