ANKARA- Özel sektörün elindeki limanların işletme hakkını ihalesiz 49 yıla uzatan torba teklif kabul edildi. Muhalefet vekilleri karara tepki göstererek, limanların Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne peşkeş çekileceğini ifade etti.
AKP’li milletvekilleri tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulan ve 5 kanunda değişiklik öngören altı maddelik torba kanun teklifi, Sanayi Komisyonu’nda kabul edildi. Gelecek hafta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek teklifin yasalaşması durumunda, şirketlerin elinde bulunan ve kiralama süreleri 49 yıldan az olan limanların kira süresi uzatılacak. Limanların her geçen gün değer kazandığını bildiren ve ihalesiz süre uzatımının kamunun zararına yol açacağını muhalefet, ihalelerin yeniden yapılması durumunda devletin kasasına daha çok para gireceğini ifade etti. Ancak iktidar bu otomatik süre uzatımının “liman ticaretine güven getireceğini” öne sürdü.
TBMM Sanayi Komisyonu’nda gerçekleştirilen görüşmelerde, muhalefetin teklifin fırsat eşitsizliğine yol açması nedeniyle Anayasa'ya aykırı olduğu görüşleri de dikkate alınmadı.
ÇEVRE KATLİAMINA NEDEN OLUYOR
Özelleştirilen limanlarda işletmelerin çevre katliamına açtıklarını söyleyen CHP’li Tahsin Tarhan, kiralama sürelerinin artırılmaması gerektiğini ifade etti. Kocaeli’deki Safiport Limanı’ndan örnek veren Tarhan, “Limanda 39 yıl olarak belirlenen işletme hakkı bu düzenlemeyle otomatik olarak 10 yıl daha uzayacak. Böylelikle 2054’te bitecek olan işletme hakkı 2064 yılına kadar uzatılıyor. Bu liman, Kocaeli Körfezi'ni ‘yatırım’ adı altında betonlaştırdı. Çevre katliamına neden olan bu liman denizi öldürdü, bunun sonucu olarak balıkçılığımıza darbe vuruldu” dedi. İYİ Parti’li Yasin Öztürk de düzenlemeye karşı çıktı. Limanların yeniden ihaleye çıkılması durumunda en az 10 katı daha pahalıya devredileceğini vurgulayan Öztürk, “Türkiye'deki limanların da önemi çok daha stratejik ve önemli hale geldi. Böyle bir ortamda, Covid-19’dan sonra limanların öneminin, fiyatlarının artması ve bunlarla birlikte, liman sirkülasyonunun artmasını da göz önüne aldığımızda, çok daha uygun fiyatlara ihale edilebilecekken bugünden süre uzatımının yapılmasını kabul edemeyiz” diye konuştu. Muhalefet milletvekilleri ayrıca limanların Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri sermayesine peşkeş çekileceğini de dile getirdi. Bu ifadelere karşı çıkan AKP’li İffet Polat ise “Nedense İslam ülkelerine ve Orta Doğu’dan gelen yatırımcılara karşı çok mesafelisiniz. Yani İngilizlerin, Almanların, Hollandalıların getirdiği para para da Katarlılara ve yahut da Birleşik Arap Emirliklerine niye karşı çıkıyorsunuz?” diye sordu.
Stokçulara karşı çeşitli yaptırımların ve kapatılan Etibank, TEK ile özelleştirilen elektrik dağıtım şirketleri adına tapuda tescilli tesislerin TEİAŞ veya TEDAŞ’a bedelsiz devrini öngören maddelerin de yer aldığı teklif, tartışmaların ardından komisyonda kabul edildi.
18 LİMANIN İŞLETME SÜRESİ UZAYACAK
Söz konusu torba yasada aralarında Katarlı QTerminals'in de bulunduğu şirketlere ihale edilen 18 limanın işletme sürelerinin uzatılması planlanıyor. Buna göre, Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi’ne ait 13 liman ile TCDD Genel Müdürlüğü’ne ait olan beş limanın sözleşme süreleri 49 yıl olacak. Söz konusu limanlar Antalya, Hopa, Karaköy, Marmaris, Trabzon, Samsun, Giresun, Sinop gibi çeşitli illerde bulunuyor.