TAIPEI – Korona virüsü Çin’de üretimi, tüketimi, turizmi durdurdu. Dünya teknoloji devlerinin tedarik ülkesi olan Çin’de çalışma hayatı durunca destek alamayan Apple, Hyundai, Ford ve benzeri kuruluşlar sıkıntı çekmeye başladılar.
Düşük maliyetli üretim ve güçlü tüketici harcamaları ile tanınan Güneydoğu Asya'da, Myanmar'dan Filipinler'e kadar olan ülkeler 2020 için % 20'den fazla bir oranda ekonomik büyüme öngörmüştü. Şimdi ise sadece altı hafta içinde Çin'deki ölümcül koronavirüs salgını sonrası hiç kimse bu kadar emin değil.
Çin dışında koronavirüs etkileri, “En acil ekonomik etkiler, Çin'den gelen turist varışlarındaki düşüş, Çin'den mal ihracatı ve Çin tedarik zincirine entegre ekonomilere aktarımın durmasıyla ortaya çıkacak” denildi.
Yeni koronavirüs hastalığı Aralık ayında Çin kenti Wuhan'da keşfedildi. Şimdiye kadar, çoğunlukla Çin'de 43.143 kişiyi hastaladı ve 1.018 kişiyi öldürdü. Çin, en çok etkilenen şehirlerini kapattı ve hastalığı okullardan ve işyerlerinden uzak tutmak için Ay Yeni Yılı tatilini bir hafta uzattı. Çoğu işçi Pazartesi günü görevlerine geri döndü.
Ekonomistler, Güneydoğu Asya'nın Çin'e olan yakın ekonomik ve ticari bağlantıları nedeniyle özellikle etkileneceğini düşünüyor.
TURISTLER EVDE KALıYOR
Genellikle Ay Yeni Yıl sezonunda zirveye çıkan Çin'den Güneydoğu Asya'ya yönelik 1 Şubat'a kadar hedef ülkeler tarafından getirilen turist grupları giriş kısıtlamaları nedeniyle iptal edildi.
Çinli plaj seven turistler arasında popüler olan bir Malezya kenti Kota Kinabalu'nun yakınında oteller 31 Ocak'a kadar boşaltıldı. Komşu Brunei'de göçmenlik memurları, Çinli turistleri gelmeden önce Wuhan'ı ziyaret edip etmedikleri konusunda inceleme yaptılar. Singapur, 31 Ocak'ta Çin'den gelenleri yasakladı.
Pazar araştırma firması IHS Markit'tin Asya-Pasifik baş ekonomisti Rajiv Biswas, Güneydoğu Asyalıların “korku” ve “panik” içinde olduklarını söyledi.
Biswas, “Sadece turizme bakarsak, bu yılın en azından ilk çeyreği için zaten oldukça büyük bir olumsuz şok. Bunun ötesinde, bu salgının ne kadar sürdüğüne bağlı, ancak şu andan itibaren aniden ortadan kaybolması pek olası görünmüyor.”
Singapur, 2018 yılında Çin'den gelen turistin% 18'ini aldı. Çinli turistler, geçen yıl Filipinler için uluslararası turizmin% 20'sini ve Malezya'ya gelen turistlerin % 11'ini oluşturdular.
Güneydoğu Asyalılar hastalıklardan kaçınmak için evde kalarak kendi hizmet sektörlerine zarar verdiler. Kapalı dükkanlar, restoranlar ve halka açık etkinlikler, bunun yerine uzun süre kapalı kalmak durumunda olan gıda stoklarının bozulacağı bildirildi.
İMALAT TEDARIK ZINCIRI
Vietnam ve Kamboçya gibi ülkelerde üretim bir darbe alıyor. Çünkü yabancı fabrikaların Çin'den hammadde alacağından kimse emin olamıyor. Çin, çelik ve elektronik parça tedarik ediyor. Yabancı yatırımcılar, geçtiğimiz on yıl içinde Çin'de daha yüksek işletme maliyetlerinden kaçınmak için Güneydoğu Asya'da fabrikalar açtılar. 2020’de ekonomik büyümenin Kamboçya ve Myanmar'da% 6.8 ve Vietnam'da% 6.7 yükseleceği bekleniyordu.
Ancak Hanoi'deki Mekong Ekonomisi baş ekonomisti Adam McCarty, bazı fabrikaların bu ay Vietnam'da hammadde eksikliği nedeniyle kapandığını söyledi. McCarty, “Kısa vadede sipariş verilmesinde salgının büyük etkisi olacak” dedi.
31 Ocak'ta Singapur'daki Nanyang Teknoloji Üniversitesi'nden S. Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu, Raj, Hyundai ve Ford gibi otomobil üreticilerinin bu durumdan büyük yara aldığını bildirdi. Ay Yeni Yılı tatilinden sonra okulların ve fabrikaların yeniden açılmasının ertelendiği belirtildi.
Çin’den tedarikte bulunan dünya devi Apple hakkında ise “tedarik zincirinin planlarını yeniden gözden geçirirken virüsün üretim üzerindeki etkisi konusunda uyarıda bulndu” deniliyor.
McCarty, “Uzun vadede Çin’den tedarikte bulunanların Çin'in riskini göz önünde bulundurmalarını ve yeniden düşünmelerini sağlayabilir. Çünkü Çin üretime kapanabilir” dedi.
ALTı AYA KADAR OLAN ETKILER
Analistler, virüsün Güneydoğu Asya ekonomileri üzerindeki etkisinin üç ila altı ay süreceğini düşünüyor. İyileşme Çin'in salgını kontrol etme yeteneğine bağlı olacaktır. Ayrıca endüstrilerin hükümetin desteğine ihtiyacı bulunuyor
Polaris başkanı Liang Kuo-yuan, “Tabii ki, ilk çeyrekte ve ikinci çeyrekte kesin bir etki olacak, ancak bundan sonra bu şeyin ne kadar süreceği ve buna dayanabilecek şirketler olup olmadığına bağlı” dedi.
Taipei Araştırma Enstitüsü araştırma organizasyonu.
“Eğer büyük firma iseniz, o zaman sorun değil. Küçük ve orta ölçekli firmalar iseniz, dayanamazsınız ve iflas sorunuyla karşı karşıyasınız ”dedi.
BIR UMUT ıŞıĞı VAR.
Vietnam'ın para otoritesi bankalardan ekonomiyi canlandırmak için kredi faiz oranlarını düşük tutmalarını istiyor. Pazar araştırma firması TrendForce, teknolojide, bilgisayar sunucuları için tedarik zincirinin Çinli çalışanlarının Pazartesi günü işe geri dönmesinin ardından “beklenenden daha iyi” iyileştiğini söyledi.