İSTANBUL - Çadır ve konteyner kentler kurulurken fırsatçılar da sahaya çıktı. Bir ay önce 36-40 bin lira olan konteyner fiyatları, 60-120 bin arasına yükseldi. Deprem bölgelerindeki barınma ihtiyacının karşılanması için konteyner kent alanlarının kurulması planlanıyor. Tespit edilen bazı bölgelerde kuruluma da başlandı. Bölgedeki iş dünyası örgütlerinin temsilcileri konteynerlerin OSB'lerin çevresine kurulabileceğini belirtiyor.
Aydınlık'tan Recep Erçin'in haberine göre birçok işyeri fabrika çevresine işçilerin ve ailelerin konaklaması için konteynerler kurmaya başladı.
İstanbul Sanayi Odası, Ankara Sanayi Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası başta olmak üzere Türkiye İhracatçılar Meclisi ve MÜSİAD da bölgeye konteyner kentler kurulması için kampanyalar düzenledi. İş dünyasının taleplerini öğrenmek üzere konuştuğumuz iş insanları artan konteyner fiyatlarına dikkat çektiler.
Hataylı bir iş insanı, “Bir ay önce bir projemiz için konteyner aldık. O zaman fiyat 36 bin liraydı. Şimdi aynı konteynerin 60-62 bin liraya çıktığını görüyoruz. En ucuz konteyner 50 bin liradan başlıyor. 10-15 ayrı firmadan teklif aldık. Niteliğine göre 100-120 bin liraya kadar çıkan fiyatlar da var. Sac fiyatlarında artış olduğunu söylüyorlar. Ama fırsatçılık olduğunu düşünüyoruz. Hem konteyner üreticileri hem de sac üreticileri için.” dedi.
Malatyalı bir iş insanı ise, “Dernek olarak konteyner alımı için kampanya açtık. 1.5 milyar lira buna harcanacak. İşte 15 bin konteyner 100 bin liradan hesapla. Bu konteynerler esasen çöp. Buna harcanacak parayla konut yapılsa ama o da kısa vadede mümkün değil. Mecburen kısa sürede barınma sorununu çözmek için bu yola başvurduk. Bölgeden giden insanlar var. 400 kişinin çalıştığı iş yerine 40 işçi gelmiş, 700 kişi çalışan yere 80 kişi. Barınma sorununu çözmek lazım.” ifadelerini kullandı.
KENDİ ÜRETMEYE BAŞLADI
Malatya merkezli sanayi kuruluşlarından Mimsan'ın Yönetim Kurulu Başkanı Enver İlhan yaptığı yazılı açıklamada, çalışanlarının ve ailelerinin konaklama sorununu çözmek üzere konteyner imalatına başladıklarını açıkladı. Konaklama sorununu çözmek için çok sayıda konteyner siparişi verdiklerini belirten İlhan, “Hatta şu anda çalışanlarımız için konteyner imalatına başladık.” bilgisini verdi.
Konuştuğumuz bir sanayici ise oda olarak tanesine 90 bin lira ödeyerek konteyner aldıklarını ancak bu fiyata zemin, altyapı, transfer dahil olduğunu belirtti. “Belki önceki fiyatlara bunlar dahil olmadığı için bir yanılgı da olabilir.” diyen sanayici, transfer, altyapı ve zemin dışında sadece konteyner 90 bin liraya satılıyor ise fiyatın çok olduğunu belirtti. Öte yandan konteyner kent projesi yapan kurumları da aradık. Birçok oda başkanının artan fiyatlar yüzünden şikayetçi olduğunu öğrendik.
BAKANLIKLAR KARAR ALDI
Ticaret Bakanlığı, geçen hafta aldığı kararla, depremler nedeniyle ilk etapta ortaya çıkan geçici barınma ihtiyacının acilen giderilmesi için konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatının 3 ay yasaklandığını duyurdu. Bakanlık'tan yapılan duyuruda, "Merkez üssü Kahramanmaraş olan depremler nedeniyle ilk etapta ortaya çıkan geçici barınma ihtiyacının acilen giderilebilmesine katkı sunmak amacıyla konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatı 15 Şubat'tan itibaren 3 ay süreyle yasaklanmıştır." ifadesi yer aldı.
Aynı günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle olağanüstü hal ilan edilen 10 ilde konut olarak kullanılacak prefabrik yapı ile konteynerlerde KDV oranını yüzde 1'e indirme kararını, depremzede vatandaşların barınma ihtiyacını karşılamak amacıyla aldıklarını bildirdi.
NAKLİYE MALİYETLERİ YUKARI ÇEKİYOR
Yako Groups, depremzedelere destek olmak amacıyla konteyner üretimine geçtiğini duyurdu. Maliyetine konteyner üretimine başlayan Yako Groups'un Yönetim Kurulu Başkanı Galip Ölmez, “Kendi imkan ve kabiliyetlerimiz ile inisiyatif göstererek, bölge halkına destek olmaya çalıştık. Ticari üretim faaliyetlerimizi durdurarak afet bölgesine destek olmak için konteyner üretimine geçtik. Sektör temsilcilerinden daha da çok ve seri üretim için destek beklediğimizi dile getirmiştik. Bu çağrımız olumlu yanıt buldu.” dedi.
Firmayı arayıp sorduğumuzda içinde lavabosu ve mutfağı dahil konteyner ev maliyetinin tek odalı olanlarda 68 bin lira, çift odalı olanlarda 73 bin lira olduğunu öğrendik. Ancak nakliye maliyetinin 20-30 bin liralara kadar çıktığı belirtildi. Buna göre devletin konteyner kent kurulumlarında nakliye maliyetleri ile ilgili de bir tedbir alması gerekecek.