İZMİR - İzmir'in Menderes ilçesi sınırlarında yer alan, İyonya'nın pagan kutsal alanlarından Klaros Kutsal Alanı'ndaki kazı çalışmaları Kültür ve Turizm Bakanlığı izni, İzmir Büyükşehir Belediyesi desteği ile Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Onur Zunal danışmanlığında devam ediyor.
Antik Çağ'da seçkinlerin "gelecekten haber almak" için ziyaret ettiği kehanet merkezinin yer aldığı Klaros Kutsal Alanı'ndaki yeni dönem kazılarında, milattan sonra 5 ila 7. yüzyıla tarihlenen oyun tablası ve çatallı haç gibi izler bulundu.
'KLAROS KUTSAL ALANI DAHA UZUN SÜRE YERLEŞİM GÖRDÜ'
Kazılarda çıkan buluntular; Roma İmparatorluğu tarafından, Hristiyanlığın resmi din olarak kabul edildiği milattan sonra 380 yılından itibaren pagan inancını simgelediği için terk edildiği veya boşaltıldığı düşünülen Klaros Kutsal Alanı'nın aslında daha uzun süre yerleşim gördüğü veya ziyaret edildiği görüşünü destekliyor.
Dr. Onur Zunal, "Burası, Antik Çağ'ın en önemli alanlarından bir tanesi, bir pagan kutsal alanı ve aynı zamanda çok önemli bir kehanet merkezi. Son yıllarda özellikle yapmış olduğumuz çalışmalar Klaros'un Hristiyanlık resmi din ilan edildikten sonra, yani milattan sonra 380 yılından sonra da devam eden bir kullanımını bize göstermiş durumda. Bu kullanımın şu andaki veriler göz önünde bulundurularak milattan sonra 7. yüzyıla kadar devam ettiğini tespit
'7. YÜZYILLA BERABER ANITSAL MİMARİYE GEÇİLDİ'
Klaros'ta milattan önce 7. yüzyılla beraber anıtsal bir mimariye geçildiğini söyleyen Zunal, bundan sonra Apollon, Leto ve Artemis'e adanmış sunakların ve tapınakların yapımına başlandığını söyledi.
Zunal, yürütülen arkeolojik kazı çalışmalarının özellikle milattan sonra 380 yılında Hristiyanlığın resmi ilan tarihiyle beraber buranın terk edildiği yönünde olduğuna işaret etti.
Zunal, sözlerine şöyle devam etti:
"Birkaç yıldır yapmış olduğumuz çalışmalar, elde edilen seramikler, metal buluntular ve sikkeler bize aslında buranın milattan sonra 7. yüzyıla kadar kullanıldığını göstermiş durumda. İzlerin ve buluntuların tarihini 'stil kritiği' yöntemiyle belirleyebildik. Tarihini bilmediğimiz eserleri, özellikle seramikleri bildiğimiz formlarla karşılaştırıyoruz. Aynı zamanda tabii ki birtakım sikkeler zaten üzerinde imparatorluk resimleri olduğu için hangi imparatora ait olduğunu bize söylüyor. Tabii ki bunların bulunduğu durum da çok önemli. Yani bir kazı sırasında aynı tabaka içerisinde pek çok buluntu buluyorsunuz ve bunların her biri aynı zamanda tarihlendirme kriteri oluyor."
Onur Zunal, kentin tarihini yaklaşık 300 yıl ileri çeken çalışmalara ilişkin makalelerin ulusal ve uluslararası dergilerde yayımlandığını da belirtti.
'BURAYI HALA ZİYARET EDENLER VAR'
Hristiyanlığa geçişe rağmen Klaros'un "kutsal alan" işlevinin devam ettiğini söyleyen Zunal, şu ifadeleri kullandı:
"Burayı hala ziyaret edenler var. Klaros'taki enerjiye inanan pek çok insan var. Yurt içinden ve yurt dışından pek çok kişi var. Apollon'a inanan kişilerin buraya özellikle belirli dönemlerde gelip birtakım ayinler yaptığına da şahit olmuştuk. Dolayısıyla aslında milattan sonra 7. yüzyılda da kentin terk edildiğini söylemek yanlış olabilir. 2020'li yıllarda bile Klaros'a inanan kişilerin bir şekilde buraya geldiklerini ve kendi ritüellerini yaptıklarını görüyoruz."