ANKARA -Anadolu mutfak kültürünün vazgeçilmezleri arasında yer alan "ocakbaşı" geleneğinin kebap ustalarının sağlığını tehlikeye attığı ortaya çıktı. Gaziantep Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi uzmanlarından Dr. Suat Zengin, Mangal Başında Çalışan Kebapçı Ustalarında Kronik Karbon Monoksit Maruziyetinin Etkileri adlı uzmanlık teziyle karbonmonoksitin, kebap ustalarında damar genişlemesi riskini artırdığını; önlem alınmaması halinde kalp krizine neden olabileceğini kanıtladı.
40 ustayla araştırma
Yaklaşık 3 yıl süren araştırma boyunca, 40 usta gözlem altına alındı. Yapılan analizlerin sonucunda kebap ustalarında sigara tiryakilerinden bile daha fazla damar kalınlaşması olduğu belirlendi. Kronik karbonoksite maruz kalan ustaların zamanla vücut bağışıklık sisteminin alarmda olduğunu gösteren C-reaktif protein değerlerinde artış olduğu; göğüste daralma meydana geldiği gözlemlendi. Zengin, sık sık mangal keyfi yapan piknikçilerin de karbonmonoksit zehirlenmesi tehlikesi altında olduğunu savundu.
Tedbir alınmalı
İncelemeye alınan kebapçıların mesai saatlerinin uzunluğuna ve çalışma şartlarının ağırlığına dikkat çeken Suat Zengin, Çalışma saati arttıkça, değerler artıyor. Karbonmonoksitten en az şekilde etkilenmek için koruyucu tedbirlerin alınması şart. Riski en aza indirmek için mangaldan çıkan dumanın uygun baca sistemleriyle tahliye edilmesi ve pişirme yapılmadığı zamanlarda mangal başından uzaklaşılması gerekiyor bilgisini verdi. Zengin, "kronik maruziyet" belirti-lerini ise başağrısı, halsizlik, anoreksi, uykusuzluk, kişilik değişikleri şeklinde sıraladı.