İSTANBUL, Türkiye'de yaşanan ekonomik gelişmelerden iş jeti pazarı da payını alıyor. Airport Haber'den Murat Herdem'in "Ne oluyor? Türkiye’deki her üç jetten biri satılık!" başlıklı yazısına göre özellikle inşaat sektöründe yaşanan kriz, iş jeti pazarına da doğrudan yansıyor. Yazıya göre; çok sayıda şirket özel jetini satışa çıkardı. Jetini satışa çıkaranlar arasında kamuoyunun yakından tanıdığı holding ve şirketlerde bulunuyor.Türkiye’deki her üç jetten biri satılık! Ülker grubunun iki uçağını satmasının ardından çok sayıda şirketin de özel iş jetini satışa çıkardığı ortaya çıktı. Türkiye'de yaşanan ekonomik gelişmelerden iş jeti pazarı da payını alıyor.
Türkiye’de iş jeti pazarı 2001 krizinden sonra belki de en zor dönemlerinden birini yaşıyor. 2016 yılına kadar altın çağını yaşayan iş jeti pazarında bugünlerde herkes dertli mi dertli… Hava taksi ruhsatı olan firmalar birer ikişer uçaklarını satıp ruhsatlarını iptal ederken özellikle inşaat sektöründe yaşanan kriz, iş jeti pazarına da doğrudan yansıyor. Şu anda Türkiye’de havacılık, sadece yeni havalimanı ve Türk Hava Yolları özelinde değerlendirildiği için sektörün diğer oyuncularının ne durumda olduğunu ya görmüyoruz ya da görmek istemiyoruz.
Mesela iş jeti pazarı resmen yangın yeri…
Satılan özel jetler, kapatılan genel havacılık işletmeleri, işsiz kalan havacılık çalışanları...
Özellikle inşaat sektöründe faaliyet gösterip iş jeti olan şirketlerin ilk başvurdukları yöntem, ellerindeki milyon dolarlık uçaklarını satışa çıkarmak.
Şu anda 29 iş jetinin satışa çıkarıldığını, bir kısmının satıldığını ve bir kısmının da satılmak için görüşmelerin sürdüğünü biliyorum.
Yakın geçmişte Sabancı ailesine ait Döysa Havacılık’ın, filosundaki son uçak olan Challenger 605’i satarak iş jeti pazarından çekildiğini, aynı şekilde Ülker grubunun da iki uçağını sattığını hatırlatalım.
Türkiye’deki iş jeti pazarında şu anda öylesine derin bir kriz var ki, neredeyse mevcut üç uçaktan biri satılık veya satılmış…
Küçük bir araştırma ile iş jeti pazarında satılık olan uçakları derledim. İsterseniz bir göz atalım.
Simit Sarayı’nın sahibi Abdullah Kavukçu, Göztepe Spor Kulübü Başkanı Mehmet Sepil’den satın aldığı TC-SPL tescilli Challenger 300 tipi uçağını satıyor.
Galatasaray Kulübü eski Asbaşkanı işadamı Adnan Polat, TC-KHA kuyruk tescilli Hawker 800XP tipi uçağını satıyor.
Borusan Holding, TC-MLA kuyruk tescilli Embraer Legacy 500 ve TC-DLZ kuyruk tescilli Cessna Citation XLS tipi uçağını satıyor.
ICK Yapı, TC-ICK kuyruk tescilli Challenger 604 tipi uçağını satıyor.
Ankara merkezli Söğüt inşaat, TC-RED ve TC-ICT tescilli Cessna Sovereign tipi iki uçağını satıyor.
Arkas Holding, TC-ARD kuyruk tescilli Challenger 604 tipi uçağını satıyor.
Nurol Holding, TC-SGO kuyruk tescilli Falcon 2000 LX tipi uçağını satıyor.
Skyline Havacılık, Hawker 400XP tipi ve TC-MSK tescilli Sağlık Bakanlığı’na kiraladığı Legacy 600 tipi iki uçağını satıyor.
Ziver Havacılık, TC-NEO kuyruk tescilli Hawker 400 ile birlikte Devlet Hava Meydanları İşletmeleri’nden satın aldığı TC-LAA ve TC-LAB tescilli Citation 5 tiplerindeüç uçağını da satıyor.
Genç İnşaat, TC-GNC kuyruk tescilli Falcon 2000 tipi uçağını satıyor.
Yakın Doğu Üniversitesi, TC-DOU tescilli Citation Mustang tipi uçağını satıyor.
Doğuş Grubu’na ait Körfez Havacılık, TC-KHB tescilli Gulfstream 450 modeli iş jetini satıyor.
ST Havacılık'ın sahibi Tarkan Ser, TC-VSR tescilli Embraer Legacy uçağını bir süre önce Rusya’ya sattı.
Demirören Holding, TC-DMR tescilli Hawker 850XP tipi uçağını iki hafta önce ABD’ye sattı.
Rönesans İnşaat bünyesindeki Rec havacılık, Gulfstream G450 tipi iki uçağından TC-REC tescilli olanı sattı ancak uçak bir ay sonra iade edildi. Yeniden müşteri aranmaya başlandı.
Gördüğünüz gibi iş jeti pazarında çok ciddi bir yangın sözkonusu. 100 civarında uçağın olduğu sektörde 30’a yakın uçağın satış listesinde olduğunu düşünürsek, her üç uçaktan birinin satılmak istendiği bir tablo çıkıyor karşımıza.
Tabi yukarıda saydıklarım arasında elindeki uçağını satıp bir başka uçak almak isteyenler de olabilir ancak sektörün içinden deneyimli isimlerden aldığım bilgilerden yola çıkarak, birçok işadamının maddi zorluklar yaşadığı için ya da ekonomik belirsizlik ortamında bir süre risk almamak adına havacılıktan çekilme kararı aldıklarını da unutmayalım.
ETHEM SANCAK’IN GÖZÜ JET TERMİNALİNDE!
Bu arada İstanbul Havalimanı’na taşınma sürecinde özellikle Atatürk Havalimanı’nda konuşlanan özel jet işletmeci ve sahiplerinin, o bölgedeki hangarların akibetinin belirsiz olmasından dolayı kafalarının karışık olduğunu ve bunun da satış kararlarında etkili olduğunu ifade etmeliyim.
Hazır yeri gelmişken, sektörde konuşulan bir kulis bilgisini de aktarayım. İddiaya göre, Atatürk Havalimanı’ndaki havayolu şirketleri İstanbul Havalimanı’na taşındıktan sonra işletmeci firma TAV’ın da işletme sözleşmesi fesh edilecek. Genel havacılık terminalini de işleten TAV’ın sözleşmesinin feshedilmesinden sonra, buradaki işletmeyi devralmak için işadamı Ethem Sancak ve Bonair’in ortak bir çalışma yürüttüğünü ve fesih sonrasında genel havacılık terminalinin işletmesini alabilmek için şimdiden sıkı bir çalışma içerisine girdiğini de dipnot olarak aktarayım.