ÖNER ILGAZ-TÜRKİYE TURİZM
İSTANBUL- İstanbul Ticaret Odası’nın önderliğinde düzenlenen "Zeytin ve Zeytinyağı Paneli" Türkiye’nin sektör temsilcilerini ve uzmanları buluşturdu. Panele Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi-UZZK, Marmara Birlik, Tariş, Ant Gıda, BZZTG, Kültür ve Turizm Bakanlığı gibi kuruluşlar ve konuya hakim konuşmacıların katıldı.
TOPLANTI HAKKINDA YORUM
Panele katılımcı az olduğundan meclis salonunda yapılacak panel, 6’katta ki tören salonuna alındı. Biraz gecikmeyle başlayan panel konuşmacılarının tüm sektörü temsil ettiğini söylemek güçtü. Tarım bakanlığı yoktu. İşin esas muhatabı kendileridir.
Üretici temsilcileri yoktu. Küçük yağhane temsilcileri katılmamıştı. Tüketici derneklerinden hiç kimse yoktu. Kimse Türkiye’nin zeytin bölgelerindeki köylerde, cola şişelerinde güneşin altında 1,5 lt si 6 TL’ye satılan karıştırılmış zeytinyağının, küçük dürüst zeytinyağı üreticisinin rakibi olduğundan bahsetmedi.
Ülkemizde her sektörde olduğu gibi, her kurum kendisini bu sektörün tek otoritesi olarak görüyor ve konuştuklarının tek doğru olduğunu düşünüyorlar. Bu panelden "Gelin beraberce şu dağınıklığa bir son verelim" çağrısı çıkmadı. Olan zeytin üreticisine oluyor yazıktır.
Şimdi gelelim toplantıya….
SELÇUK TAYFUN OK: YETERİNCE ÜZERİNE EĞİLMİYORUZ
Toplantının açılış konuşmasını yapan İTO Genel Sekreter Yardımcısı Selçuk Tayfun Ok zeytin ve zeytinyağının önemli besin girdilerimizden olduğunu belirterek “Ancak yeterince üzerine eğilmiyoruz. Biz oda olarak ta bu ürünlerin ihracı için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Fakat başarılı olamadık. Japonya bizden sadece orkinos balığı alıyor, biraz da salça. Oysa bu ihracatları realize etmeliyiz” dedi.
Daha sonra düzenlenen oturumun başkanı Prof. Dr.Mehmet Pala panelin Türkiye’nin nemli ürünü zeytin için yararlı olacağı temennisi ile ilk konuşmacıyı davet etti.
DR.MUSTAFA TAN: ÜRETİM MALİYETİ DÜŞÜRÜLMELİDİR
Konuşmacı UZZK (Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi) Başkanı Dr.Mustafa Tan son 6 yılda sektörde çok gelişmeler yaşandığını, zeytinyağının bir hükümet ve devlet politikası haline getirildiğini belirterek, mevcut zeytin ağacının %60’ı kadar daha fidan dikildiğinden bahsetti. Dr.Mustafa Tan, Tarım satış kooperatiflerinin, uluslararası kuruluşların kredi desteklerini kesmesiyle zorluklar yaşadığını belirterek “Türkiye’de desteklerin çok azdır. AB ülkelerinde 1 Euro/kgr destek veriliyor. Ülkemizde üretim maliyetinin mutlaka düşürülmesi gerekiyor. Halen hasat maliyetinin makineyle 50 krş/kgr’dır. Merdivenaltı hasat üretim maliyeti 2,5tl/kgr olarak belirleniyor. Zeytinyağı pahalıdır imajı pompalanıyor. Bu konularda yetkin ve yetkili kuruluşların konuşması gerekiyor. Konu çok ciddidir ve ülke penceresi açısından bakılması gerekiyor. Türkiye’de gen kaynağı bulunmaktadır. Susuz alanlarda da ürün yetişebilir. Eski ağaçların bakımı için üreticiye destek verilmesi şarttır.”
İBRAHİM MİNARECİ: TEŞVİKLE MERDİVENALTI KALMAZ
Daha sonra söz alan Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Başkanı İbrahim Minareci, Türkiye de 500.000 ailenin bu işten geçindiğini ve dünyada 2.458.000 Ton/yıl zeytin üretildiğini,ülkemizde 270.000 Ton/yıl tüketildiğini, ağaç başı verimin 11 Kgr (ortalama)olduğunu belirterek şunları söyledi “İstatistikler eksiktir. Fidan dikimine dikkat edilmediği için verim düşüklüğü yaşanıyor. Tüketimin artması gerekiyor. Merdiven altı imalata göz açtırılmaması gerekiyor. İhracat desteklerinin artırılması, tarımsal desteklere mutlaka destek sağlanması gerekiyor. Zeytinde %50 merdivenaltı imalat bulunuyor. Uygun teşvikler uygun yerlerde kullanılırsa merdivenaltı imalat kalmaz.”
H.CAHİT ÇETİN: KAÇ TANE ULUSAL ZEYTİNYAĞI MARKAMIZ VAR?
Tariş Başkanı H.Cahit Çetin "Zeytinyağlı yiyemem aman, basma da fistan giyemem aman demekle bu işler hal olmuyor” diye başladığı sözlerine Yunanistan 26Lt/yıl zeytinyağı tüketiyor. Biz 2Lt/yıl tüketiyoruz” dedi.
H.Cahit Çetin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın mutlaka taraf olması gerektiğini belirterek şunları söyledi: “Zeytinyağı Akdeniz gurmesi için önemlidir. Zeytinyağında değişik lezzetler vardır. Tüketici hangi bölgenin, hangi coğrafyanın ürününü yediğini ambalajında okuyabilmelidir. Ülkemiz 3 milyar dolarlık likit yağ ithal ediyor. Allah aşkına söyler misiniz kaç tane ulusal zeytinyağı markamız var?”
MUAMMER GÜNGÖR: ZEYTİN KANUNU NEDEN ÇIKMAZ?
Ant Gıda Genel Müdürü Muammer Güngör yağlık zeytinin kgr’nın 60-65 kuruş olduğunu, zeytin çiftçisinin kötü durumda olduğunu ve devlet desteğinin şart olduğunu belirterek sözlerine başladı. Muammer Güngör şöyle devam etti: “Ülkemizde satılan zeytinlerin %80 i dökmedir. Dökme zeytin satışı engellenmelidir. Paketlenmiş olarak satılmalıdır. İlmi 88 çeşit, yerel olarak da 29 çeşit zeytinimiz vardır. Denetimler yersizdir. Bu denetimleri aslında TOBB ve STK’lar yapmalıdır. Bir teşvik verilecek ise bu sadece Gemlik tipi zeytine verilmelidir. Zeytinde fire %30 dur. Eski ağacı olan zeytinlikler rehabilite edilmelidir. Bir zeytin kanunu neden çıkmaz?”
MEHMET SEMERCİ: BALIKESİR DÜNYANIN ÖNEMLİ ZEYTİNYAĞI BÖLGESİDİR
Balıkesir Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Grubu Başkanı Mehmet Semerci 12 bin yıllık geçmişi olan zeytinyağına gereken değeri vermediğimizi belirterek “Günümüzde bile projeleri, yapıtları dillendirilen Da Vinci, İtalya’nın en nefis zeytinyağının çıktığı Vinci kasabasında doğup 13 yıl yaşamıştır. Zeytinyağı ile beslendiği için o ışıl ışıl zekaya sahiptir. Dünyada üç önemli zeytinyağı bölgesi vardır. Bunlarda birisi de Balıkesir’dir. Gereken değer verilmelidir” dedi.
FATİH BÜYÜKERŞEN: BAKANLIK ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞINA DESTEĞE HAZIR
KTB temsilcisi Fatih Büyükerşen turizmin geliştirilmesinde çalışmalar yapıldığını anlattı. Zeytinyağı çalıştayı ve tepkileri, UZK’den proje göndererek destek istediklerini ve red cevabı aldıklarını belirtti. Bakanlığın zeytin ve zeytinyağına her türlü desteğe hazır olduğunu söyledi.
Toplantıda görüşlerini sunanlardan öğretim üyesi Güzin Yalın, zeytinyağlı yemekler diye bir bölümün sadece Türk mutfağında olduğunu, zeytinyağında çok hurafe olduğunu "zeytinyağı ile kızartma olmaz, yanar" gibi aslı olmayan iddilar bulunduğunu söyledi.
Uzman Diyetisyen Banu Topalakçı’da “Yağ tüketecekseniz zeytinyağı olsun. Tabii ki sızma olması şartıyla” şeklinde konuştu.