HATAY- Tüm semavi dinlere mensup insanların yüzyıllarca birlikte barış içinde yaşadığı, zengin bir mutfağa sahip Hatay, EXPO için gün sayıyor. Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfi Savaş, resmi rakamlara göre ildeki her dört kişiden birinin Suriyeli olduğunu, ancak gerçek sayının çok daha yüksek olduğunu belirtirken, uygulamaya koydukları kırsal kalkınma projeleri ile köylüyü destekleyerek topraklarını Suriyelilere satmasını önlemeye çalıştıklarını söyledi. Savaş, ildeki doğumların yüzde 75’inin Suriyeli olduğunu iddia ederek, demografik yapının hızla değiştiğini belirtti.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi şöyle:
Hatay, yüzlerce yıldır Yahudi, Hristiyan ve Müslüman halklara ev sahipliği yapıyor. İsa’nın on iki havarisinden Aziz Petrus tarafından kurulan Saint Pierre Kilisesi, 1983 yılında Papa VI. Paul tarafından ilan edildiğinden beri hac yeri olarak görülüyor. Kilise ve cami duvarlarının bitişik olduğu ender kentlerden biri olan Hatay, zengin bir mutfağa sahip. Dünyanın en büyük mozaik müzelerinden birine ev sahipliği yapan Hatay, şimdi EXPO’ya hazırlanıyor. Pandemi nedeniyle bir yıl ertelenen "EXPO’21 Hatay", 1 Nisan’da başlayacak.
Lütfi Savaş, Suriye savaşından en fazla etkilenen Hatay’da resmi rakamlara göre 433 bin Suriyeli bulunduğunu, gerçek sayının bundan çok daha fazla olduğunu belirtti. Belediye hizmetlerinden yararlananlar üzerinden yaptıkları hesaplamalara göre ildeki her 4 kişiden 1’inin Suriyeli olduğunu savundu. Suriyelilerin genellikle ticaret yaptıklarını, altın ticaretinin büyük oranda ellerinde olduğunu ifade etti. Savaş, son yıllarda çiftçi sayısının yüzde 74 oranında azaldığını, yerlerini Suriyelilerin aldığını belirtti. Savaş, “Suriyeliler Türk vatandaşlarından daha çok çalışıp daha çok kazanıyorlar, çiftçinin toprağını alıyorlar. Çiftçiyi destekleyerek toprağını satmasını önlemeye çalışıyoruz” dedi.
Suriyelilerin, toprak satışına ilişkin kısıtlamaları aşmak amacıyla alımlarını yakınları adına yaptıklarını anlatan Savaş, Türk vatandaşlığına alınanlar için ise herhangi bir kısıtlama olmadığını söyledi. Sınır ilçesi Yayladağı’nda seçmenlerin yüzde 20’sinin Suriyeli olduğunu iddia eden Savaş, diğer sınır ilçesi Reyhanlı’da bu oranın çok daha yüksek olduğunu ileri sürdü.
Lütfi Savaş, Suriye’deki savaşın Hatay’ı yıprattığını, tarım sektörünü çökerttiğini, bu nedenle vatandaşların topraklarını satmayıp para kazanabilmelerini sağlamak için kırsal kalkınma projesi uyguladıklarını, bu kapsamda 9 bin 700 aileye ulaştıklarını, sözleşmeli tarım yaptırdıklarını söyledi. Savaş, “Vatandaşlarımız topraklarını bırakıp gitmesin diye uğraşıyoruz. İnsanlarımızı kaybetmemeye çalışıyoruz. Büyükşehir Belediyesi olarak bizim yapabileceklerimiz sınırlı. Bunun esas düşünülmesi gereken yer Ankara’dır” diye konuştu.
Hatay’ın ve Türkiye’nin savaştan kaçan Suriyelilere geçici olarak kapılarını açtığını, artık normalleşme sağlanarak evlerine dönmelerini istediklerini belirten Savaş, “Biz her ülkenin kendi florasında yaşamasını istiyoruz. Atatürk Hataylıları Türkiye Cumhuriyeti devletine emanet etti. Demografik yapımızın bozulmasını istemiyoruz” dedi.
“HATAY’DA DOĞUMLARIN YÜZDE 75’İ SURİYELİ”
Kendisinin bir hekim olduğuna dikkat çeken Lütfi Savaş, savaş psikolojisinin kadınların hormonal dengesini değiştirdiğini, normalde 2-3 yıl arayla doğum yapan kadınların savaş ortamında 11-12 ayda peş peşe doğum yapabildiklerini belirtti. Savaş, 6 yıllık evli olan 26 yaşında bir kadının 6 çocuğu bulunduğunu söyledi.
Savaş, Hatay’ın yüzlerce yıldır çok kültürlü bir yapıya sahip olduğunu, farklı inançtaki insanların barış ve huzur içinde yaşadıklarını, Hamursuz bayramını Havra’da, Paskalyayı Kilise’de, Kurban Bayramı’nı camide kutladıklarını anlattı. Savaş, sözlerini şöyle sürdürdü.
“Burası farklı din ve milliyette insanların barış içinde yaşadığı bir yer. Ama bugün Hatay’daki doğumların yüzde 75’i Suriyeli. Demografik yapımız hızla değişiyor. 12 yıl sonra Suriyeli bir büyükşehir belediye başkanı olması hoşuma gitmez. Yayladağı’ndaki son seçim sonuçlarını Suriyeli seçmenler belirledi. Suriye, geçmişte İsrail’le savaştan kaçan Filistinlilere vatandaşlık verdi ama seçme seçilme hakkı vermedi. Bizde çok kolay bir şekilde vatandaşlık veriliyor. Türk vatandaşı olmak bu kadar kolay olmamalı. Reyhanlı’da Suriyeli bir aday olsa seçilirdi. Yirmi sene sonra çocuklarımız azınlıkta kalacak. Bunun insan hakları ile ilgisi yok. Hatay çok kültürlü bir kent. Bayrağımız Türk bayrağı, yüzümüz Ankara. Benim partim Türkiye.”
“BU COĞRAFYANIN ZEMİNİ ÇOK KAYGAN”
Lütfi Savaş, “Hatay’ın tekrar Suriye’ye gitmesi riskini görüyor musunuz” sorusuna, “Gitmesin diye uğraşıyoruz, olmaz olur mu? Bu coğrafyanın zemini çok kaygan. Tarihini, geçmişini iyi bileceksin, coğrafyadaki eksileri artıları iyi bileceksin. Kırsal kalkınma projeleri ile ilgili konuştuğumuz şeylerin altında yatan sebep insanları kaybetmemek, kendi yurtlarında kalmasını, yurduna toprağına sahip çıkmasını sağlamak. Bunu esas düşünmesi gerekenler Ankara’daki siyasetçiler” cevabını verdi.
Tıbbi, aromatik ve endemik bitki örtüsü bakımından zengin doğal floraya sahip olan Hatay’ın bu yönünü vurgulamak amacıyla EXPO’21 Hatay’ın ana odağı “bahçecilik”, ana teması ise “Medeniyetler Bahçesi” olarak belirlendi. EXPO, resmi olarak 30 Haziran’da sona erecek olsa da bu amaçla yapılan alanlar sürekli kullanıma açık olacak.
Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfi Savaş, Hatay mozaiğini tanıtmak amacıyla EXPO alanına 1650 metrekare büyüklüğünde mozaik yapıldığını belirtti. Hatay’ın tarihinin anlatılacağı Varoluş Mozaiği, dünyanın en büyük zemin mozaiği olarak Guinnes Rekorlar Kitabına girecek.
Lütfi Savaş, EXPO için şu ana kadar 585 milyon lira harcandığını, her şey bittiğinde toplam harcamanın 1 milyar liraya ulaşacağını söyledi. Savaş, 2016 yılında Antalya’da yapılan EXPO için özel kanun çıkartılarak vergi, harç indirimi sağlandığını, merkezi bütçeden destek verildiğini, ancak Hatay’daki EXPO için hiçbir destek alamadıklarını belirtti. Savaş, “Uçak seferlerini artırsınlar yeter. Seferlerin artırılması ile ziyaretçi sayımız artar” diye konuştu.
Savaş, Hatay’ın 25 milyar liralık vergi geliri ile geçen yıl Türkiye’de 7. sırada yer aldığını, buna karşılık bütçeden Hatay’a ayrılan ödenekler bakımından 78. sırada kaldıklarını söyledi