Carettaların yuvaları için belediyeden hendekli koruma

ABDURRAHMAN BÜYÜKKESKIN
MANAVGAT-  Dünyada nesli koruma altındaki caretta carettaların yuvalarını korumak için alınan önlemler, sorumsuz sürücüler nedeniyle heba oluyor. Manavgat'ta traktörle üzerinden geçilen deniz kaplumbağası yuvası tahrip edildi. 100'ün üzerinde yumurtanın zarar gördüğü tahmin edilirken, Hacettepe Üniversitesi'nden Dr. Ali Fuat Canbolat, yumurtalar kırılmasa dahi yavruların sıkışan kumu aşıp dışarı çıkamayacağı için büyük oranda öleceklerini söyledi. Manavgat Belediyesi ise araçların girişini önlemek için plaja hendek kazdı.
 

Manavgat Belediye Boğaz Sahili'nde Caretta carettaların yumurtlama alanı olan 16 noktaya uyarı levhası dikerek korumaya aldı. Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen, deniz kaplumbağalarının yumurtlama yaptığı alanlarda bazı çevreye duyarsız kişilerin kumsalda motosiklet ve ATV quart motor kullandığını öğrenenince çok sinirlendi . Başkan Şükrü Sözen, sahilde çevre duyarlılığı olmayan kilşilerin sahilde motosiklet kullanmaları için sahilde büyük boy '' hendek açtırdı.


Boğaz sahilinde 16 noktada işaret ve tabelalarla koruma altına alınan caretta caretta üreme alanlarının bilinçsiz vatandaşlarca tahrip edilmesi üzerine ateş püskürdü. Başkanı Şükrü Sözen, tabelalı önlemleri artırırken, kazdırdığı hendekler ve bariyerlerle, sahili motorlu araç giriş ve çıkışlarına kapattı.

Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesinde bulunan caretta carettaların Akdeniz'deki yuvalama noktalarından Antalya'nın Manavgat ilçesindeki Titreyengöl, Boğaz ve Ulualan bölgelerinde işaretlemeler ve tabelalarla yuvalar koruma altına alınmıştı. Ancak boğaz mevkiinin bir kısmında deniz kaplumbağalarının yuvaları kimliği henüz belirlenemeyen kişi ya da kişilerce tahrip edildi. Yılda yalnızca bir kez kıyıya çıkarak kumsalda yuva yapıp yumurtalarını bırakan deniz kaplumbağalarından birinin yuvasının üzerinden geçen traktör, 100 civarı yumurtaya zarar verdi. Traktörün kumsala kadar gelen ve burada kuma saplanan bir arazi aracını kurtarmak için geldiği öne sürülürken traktörün yuvada oluşturduğu tahribat ve lastik izleri dikkat çekti.

HENDEKLİ KORUMA

Tahrip edilen yuvanın yakınında 5 yuvanın daha olduğu görülürken diğer yuvaların da zarar görmemesi için Manavgat Belediyesi tarafından plaja uyarı yazıları asılıp, hendek kazılarak motorlu araçların girişi yasaklandı. Plajın etrafında ATV ve traktörlere ait çok sayıda lastik izi dikkat çekerken, karpuz kabuğundan peçetelere, plastik şişelerden teneke kutulara çok sayıda çöpün de etrafa saçıldığı gözlendi.

DENİZ KAPLUMBAĞASI YUVALAMA KUMSALI İLAN EDİLMELİ

Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) Başkanı Hacettepe Üniversitesi'nden Dr. Ali Fuat Canbolat, tahrip edilen alanda inceleme yaptı. Plajda 300 metre yürüyen ve çok sayıda yuva tespit eden Dr. Canbolat, Boğaz mevkiinin deniz kaplumbağası yuvalama kumsalı ilan edilmesi gerektiğini söyledi. Uzmanlar tarafından plajda çalışmalar yapılıp durum tespitinden sonra elde edilen raporun bilim kuruluna sunulmasının ardından plajın yuvalama kumsalı olarak ilan edilebileceğini anlatan Dr. Canbolat, "Yuvalama alanı ilan edilirse en azından daha hassas olunur bu alanda. Tabi kaplumbağaların yuvalama dönemiyle turizm sezonu üst üste geliyor her yıl. O yüzden olabildiğince onları rahatsız etmemeye çalışıyoruz. Sonuçta dünya yalnızca insanlara ait değil. Bu alana zarar veren kişi ya da kişiler tespit edildikten sonra gerekli şekilde cezai işlemin uygulanması lazım" dedi.

YUMURTALAR KIRILMASA BİLE YAVRULAR ÖLÜYOR

Kumun altında yumurtaların kırılmaması halinde dahi yavruların yumurtadan çıkınca ölme ihtimalinin çok yüksek olduğunu anlatan Dr. Canbolat şöyle konuştu:
"Traktör burada yuvanın tam üstünden geçmiş. Kaplumbağa buraya yumurtasını bıraktıktan sonra üzerini kumla örtüp yumuşak bir tabaka bırakıştı. Ancak lastikler o yumuşak kumu baskılayıp sertleştirdi. Yumurtalar kırılmasa bile yavrular yumurtadan çıktıktan sonra sert kumu aşamayıp yüzeye çıkamadıkları için yine ölecek."

Manavgat Belediyesi'nin iyi niyetle plaja hendekli bir önlem aldığını ifade eden Dr. Canbolat, bu uygulamanın da doğru olmadığını, hendek yerine kazıklarla araçların geçişinin önlenmesinin uygun olacağını sözlerine ekledi.