EMRE VOLKAN ARISOY
CHARLOTTESVILLE /ABD- Charlottesville, Virginia"da Boars Head Inn adli resortta Assistant Restaurant Muduru olarak görev yapan Emre Volkan Arısoy, dünyada ve Türkiye'de yemek turizmi üzerine bir yazı kaleme aldı. Türkiye'den uzakta ama yüreği Türkiye'de olan Arısoy'un yazısı şöyle:
Dünyada ve Türkiye'de yemek turizmi
Culinary Tourism, gunumuzde dilimize Mutfak veya Yemek Turizmi olarak aktarilan bu turizm dali, bugun seyahat endustrisinde hizli gelismekte olan turizm dallarindan bir tanesidir.
Dunyada seyahat trendi, yemek turizmine dogru hizli bir ivme kazanmistir. Bu tip seyahat meraklisi turistler, gittikleri yerlerin yemeklerinin nasil hazirlanip, pisirildigini, nasil sunuldugu ogrenip, ayni zamanda kendi hazirlamis olduklari yemekleri tadarak yeni yoresel yemek cesitlerini, yeni kulturleri ve gezdikleri yerlerin yerel insanlarini yemek turizmi sayesinde kesfetmeye baslamistir.
Google gibi internette her hangi bir arama motorunda culinary tourism adi altinda bir arama yaptiginiz zaman bir cok sayida kaynak bulmak mumkundur. Bu kaynaklarin her biri degisik firsatlar sunmaktadir.
Son yillarda sayilari hizla artmakta olan profesyonel anlamda yemek turizmi turlarini duzenleyen girisimcileri ve turizm organizasyonlarini dunyanin bir cok kosesinde gormekteyiz.
Basta Asya ve Guney Amerika ulkeri gunumuzde ki populer destinasyonlari olusturmaktadirlar. Turlar ozel secilmis bolgelere ve cesitli yemek stillerine gore duzenlenmektedir.
Yemek turizmine olan ilgi her gecen yil o kadar cok artti ki, Amerika"da Uluslararasi Yemek Turizmi Dernegi (The International Culinary Tourism Association) adi altinda kendi organizasyonlarini kurdular.
Bu dernek, girisimcilere, bu tip seyahat ile ilgili gruplara yeni seyahat programlarinin olusmasinda destek olmak ve bu turlarin pazarlanmasina yardim etmek amaci ile 2003 senesinde kuruldu.
ICTA baskani ve CEO"su Erick Wolf"un aciklamalarina gore, dernek bes sene icinde 14.000 uyeye ulasmistir. Wolf ayni zamanda www.foodtrekker.com adli internet sayfasi ile dunyada bu tip seyahat turune merakli kisiler ve gruplar ile iletisim kurmakta ve ayni zamanda Amerika"da haftalik olarak yemek turizmi ile ilgili bultenler hazirlamaktadir.
Yemek turizmi turlarinin tercih edilmesinin en onemli sebeplerinden bir tanesi, bu turlar sayesinde seyahat edilen ulkenin yöresel yemeklerini ve yerel halkını yorenin yemekleri araciligi ile tanima firsati bulabilme ve yeni deneyimler kazanmaktir.Ozellikle gunumuz sehayat anlayisinda bircok turistin bu tip farkli ve ogretici deneyimleri kacirmis oldugunu gormekteyiz.
Turkiye"nin yemek zenginligi henuz yavas yavas dunyada kesfedilmeye baslamistir. Yemeklerin hazirlanisinda kullanilan malzemeler, yasam stili, cografyasi, insanlari ve gelenekleri ile kesfedilmeye baslayan ulkemiz, yemek turizminin Mekke"si olma potensiyeline sahiptir. Onemli olan bu sinirsiz potensiyeli en iyi sekilde degerlendire bilmek ve dunya turizm endustrisine en iyi sekilde tanıtabilmektir.
Ozellikle 2010 Istanbul Avrupa Baskenti organizasyonu, Turkiye"de ki yemek turizmi potensiyelini dunyaya en iyi sekilde tanitma fırsatını hazirlamaktadir.Bilindigi uzere Istanbul"da Turkiye"nin cesitli bolgelerinden degisik tatlar bulmak mumkundur. Bu da 2010"da Turkiye"yi ziyaret edecek yemek meraklisi turistler icin bulunmaz bir firsat olusturmaktadir.
Gunumuzde yemek turizmi bircok degisik turlar halinde organize edilmektedir. Bunlara birkac ornek vermek gerekirse:
Yoresel yemek turlari: Gidilen ulkenin yoresel yemeklerinin yapilisini ogreten, gruplar halinde yapilmaktadir. Turkiye"de yoresel yemek turlari ile ilgili aklima ilk gelen mutfagi ile meshur sehirler; Adana, Antakya, Gaziantep, Malatya, Trabzon, Izmir, ve Kayseri gibi destinasyonlari sayabiliriz.
Sarap Turlari: Ulkenin kendine ozgu saraplari ile bolgenin yoresel yemeklerinin eslestirilmesi ile yapilan turlardir. Italya, Fransa, ve Amerika bu turlarda basi cekmektedir. Sili, Arjantin, Yeni Zellenda ve Avustralya"da yeni popular destinasyonlar olarak ilgi cekmektedir. Turkiye"den bu tip turlara uygun ilk aklima gelen yerler Bozcaada ve Kapadokya bolgesidir.
Sokak Yemekleri Turlari: Ozellikle Asya ve Uzakdogu bolgelerinde basta Japonya, Tayland, Vietnam, Hong Kong ve Endonezya gibi ulkelerde popular sokak yemekleri turlari duzenlenmektedir. Bu listeye Istanbul"da neden eklenmesin diye dusunmekten kendimi alamiyorum.
Gurme yemek siniflari: Gezilen sehirlerin basta gelen buyuk otellerinin ve restaurantlarinin mutfaklarinda bas sefler ile birlikte hazirlanan gurme yemek siniflari.
Restaurant sahipleri ve ascilari icin duzenlenen ozel yemek turlari : Gunumuzde bazi restaurant isletmecileri ozel olarak bu turlara katilmaktatir. Ornegin Amerika"da Meksika yemekleri sunan bir restaurant sahibi, ekibini Meksika"ya goturup yemeklerin nasil yapildigini, yemeklerde kullanilan malzemenin nereden, nasil geldigini, ve kendi yaptiklari Meksika yemekleri ile yorede yapilan yemekler arasinda ki farkli tatlari o bolgenin yerel insanlari tarafindan bizat ogrenme firsatini yakalamaktadirlar. Bu ayni zamanda calisan elemanlar icin cok verimli bir egitim firsati yaratmaktatir.
Yukarida saydigim orneklerin bir kismi Turkiye"de uygulanmaktadir. Fakat yeterli sayiya ve ilgiliye henuz ulasmamistir. Ulkemizde yemek turizmini organize eden birkac girisimci mevcuttur. Turkiye"de ki yemek turizmini, dunyada bu tip seyahat turune merakli turistlere tanita bilmek ve daha fazla degisik opsiyonlar suna bilmek icin, bu girisimcilerin sayisinin daha da artmasi gerekmektedir. Turkiye"nin her bolgesi, kendine ozgu farkli tatlar sunmakta ve bu farkli tatlar Turkiye"de yemek turizmi icin kacinilmaz bir firsat yaratmaktatir.
Yemek turizmine bir diger taraftan bakicak olursak, ayni zamanda seyahat edilen bolge esnafi icinde ekonomik avantaj olusturmaktadir. Konaklama, bolgede ki restarutantlarda yemek yeme, yerel acik pazarlarda alis veris yapma bolge ekonomisine katki saglamaktadir.
Sonuc olarak, yemek turizminin dunyada yakalamis oldugu trendi daha da yukariya cikaracagina inaniyorum. Dunyada ve ulkemizde kesfedilmeyi bekleyen bircok gizli yerler, gizli tatlar bulunmaktadir. Yazimin basinda da belirttigim gibi yemekte kullanilan malzemelerin cesitliligi, ulkemizin cografyasi, kulturu, gelenekleri, ve insanlari Turkiye"yi yemek turizminde daha tam olarak dokunulmamis ve kesfedilmemis bir hazine olarak, dunya pazarinda ki layik oldugu yeri almalidir.
Ilerleyen zaman icinde Turkiye"nin buyuyen bu seyahat endutrisine liderlik etmesi dilegiyle.
EMRE VOLKAN ARISOY KİMDİR?
Oxford Brookes Universitesi"nde BA (Honors) Business Administration and Management uzerine egitim aldi. Daha sonra Bournemouth Universitesi"nde MSc Tourism Management and Planning uzerine yuksek lisans yapti. Tourism Principles and Practice, Tourism Planning and Projects, Managing Organisation, Research Methods, Tourism and Hospitality Education, Impacts of Tourism and Sustainability gibi dersler aldi ve Turkiye"de rural tourism uzerine bitirme tezimi tamamladi. Amaci doktora yapip universite akademisyen olarak kalmakti fakat istedigi bursu bulamayinca otelcilik sektorunde kariyer yapmaya karar verdi.
Amerika"ya stajer olarak 2003 senesinde gitti. Yaklasik 6 sene oldu Halen Assistant Restaurant Muduru olarak Charlottesville, Virginia"da Boars Head Inn www.boarsheadinn.com adli bir resortta kariyerime devam ediyor.
Emre Volkan Arisoy MSc Tourism Management and Planning Bournemouth University, UK