ÖZKAN ALTINTAŞ- TÜRKİYE TURİZM
İSTANBUL- Türk turizminden yaptığı yeniliklerle tanınan Prontotour'un Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, “Bölgedeki sıkıntılı durum ve krize rağmen bir çok branşlarda büyüdük, bazılarında ise olduğumuz yerde kaldık. Erken rezervasyon nedeniyle kruvaziyer turizminde büyüdük. İncoming’de Euro Cup MICE’de bize büyük kazanç sağladı” dedi.
SATIŞ FİYATLARIMIZ ARTTI
2016’nın zor bir yıl olduğunu ve 2017’den toparlanma beklediklerini söyleyen Ali Onaran, ortalama satış fiyatlarında da yüzde 5,24 artış olduğunu belirterek “Bütün sıkıntılara rağmen Türk Lirası olarak baktığımızda yüzde 20 büyüdük. Avro olarak yüzde 15 büyümeyi hedefliyorduk, yüzde 5’lik sapma ile yüzde 10 büyüdük. Yurtiçi turlarda yüzde 28 büyüme yakaladık. Ama bu segmentin bizim toplam faaliyetimiz içindeki payı yüzde 5 civarında. 2017 için bu payı artırmayı da düşünüyorduk. Ancak bu büyüme faaliyetimiz şimdilik bekleyecek” dedi.
DARBE SONRASı HıZLı TOPARLANDıK
Turizm basınını Tarabya’daki evinde eşi Eda Onaran ve kızı Sare ile birlikte ağırlayan ağırlayan Ali Onaran darbe girişimi sonrası herşeyin sıfıra düştüğünü söyledi. Darbe ile yüzde 70 ekside seyrederken şaşırtıcı bir şekilde toparlandıklarını söyledi. Bunun Türk halkının heşeye rağmen gezmeye olan tutkusuna bağlayan Ali Onaran “Prontotour müşterisinin yüzde 20’sinin yeşil pasaportlu kamu personeli olduğunu gördük. Yani 5 kişide bir kişi kamu personeli . Bu nedenle pazarlama ekiplerimizi kamuya yönelttik. Darbe girişimi olan 15 Temmuz’da bu kesim yurtdışına çıkamadı. İki üç ay bizim performansımızı düşürdü” dedi.
PERSONELIN YÜZDE 10’UNU ÇıKARDıK
Yaşanan kriz nedeniyle Prontotour olarak yüzde 10 civarında personel çıkardıklarını belirten Ali Onaran, personel çıkarırken performansı temel alarak değerlendirme yaptıklarını söyledi.
15 Temmuz sonrasında çok ciddi tasarruf tedbirleri aldıklarını söyleyen Ali Onaran şunları söyledi: “Herkes gibi bizde tedbirler aldık. Satışlarımız yüzde 70 durmuştu. İki hafta sonra her şey değişti. Ama o zamanki durum öyleydi. Karamsar tablo daha uzun sürebilirdi. Fakat kısa sürede toparlanma oldu ve herkes tatile çıkmaya karar verdi. Ancak bu durum çok hızlı düzelmeyecek. Türkiye turizminde fiyatlar çok hızlı düştu ve bazı bölgelerde 1990’lı yılların fiyatlarına geldi. Bu krizıden sağlam, büyük yapıların yara almadan çıktıklarını görüyoruz. Küçük yapıdaki kuruluşların koybolacağını düşünüyorum.” diye konuştu.
GÜÇLÜ OLAN AYAKTA KALACAK
Sıkıntılı dönemde Prontotur için çıkarılan dedikodular kulağımıza geliyor. “Pronto’nun bankalarla, krediyle işi olduğını belirten Onaran “Pronto olarak bizim için dedikodular çıkarıldı. Çok güçlü olmazsanız bu tür dedikodular zarar verebilir. Kendi işinde sağlam olanlar bu tür şeylerden pek de etkilenmiyor. Bizim gibi faaliyette bulunan Etstur gibi, Jollytur gibi yerli seyahat pazarı aktörlerinin artık daha sağlam olduğunu düşünüyorum” dedi.
TÜRK HALKI KRUVAZIYERİ SEVDİ
Prontotour’un istatistiklerindan aldığı notları sıralayan Ali Onaran, kara turlarında kişi sayısı olarak yüzde 8, ciro olarak yüzde 8,57 büyüdüklerini belirtti. Gemi turlarında ise kişi sayısında yüzde 20, ciroda ise yüzde 42 yükselme olduğunu ve kruvaziyer turizminin giderek büyüdüğünü söyleyen Ali Onaran
“Kruvaziyer segmenti giderek büyüyor. Artık kara turları ve gemi turları olarak segmentleri ayırmaya başladık. Tüm şirketlerde de gemi turlarında aynı durum görülüyor. Yirmi yıl önceki gemilerle şimdiki gemiler arasında büyük konfor farkı var. Çok lüks restoranlar, dünyanın en iyi aşçıları ve son derece konforlu kamaralar var. Gemilerde verilen bu hizmetler cazibeyi daha da artırıyor” dedi.
TURLARIN 60 GÜNE İNMESİ TEHLİKEDİR
Gemi seyahatlerindeki artışın ekim ayındaki ciroda etkili olduğunu söyleyen Ali Onaran kişi sayısında yüzde 45 yüzde ciroda yüzde 76 büyüme yaşadıklarını söyleri. Darbe sonrası taleplerin aynı aya toplanmasının büyük etkisinin bulunduğunu beliren Onaran şöyle devam etti: “2015 ile 2016’yı karşılaştırdığımızda iyi bir tablo görüyoruz. Ortalama gün sayımız artıyor. Turlar 60 günün altına inerse bu Türkiye’de ciddi sorunlar olduğunu gösterir. 15 Temmuz sonrasında bu ortalama 55 güne inmişti. Şimdi yeniden 70’li rakamlara ulaştık. Bundan sonra erken rezervasyonun 90 günlere geleceğini düşünüyoruz.”
DARBE SONRASı 4 BIN IPTAL VE KRİZ MASASI
Darbe girişimi sonrası 4 bin kişinin tatilini iptal ettiğini belirten Ali Onaran şöyle devam etti:“Önümüzü göremez olduk. 14 kişilik bir kriz masası kurduk. Kriz masası iptalleri veertelemeleri yönetti. Bu çalışma sonrası son üç ayda iptal ettirenlerden her ay 8-10 kişi geri dönmeye başladı. Bugüne kadar 300 civarında kişi geri dönerek tekrar rezervasyon yaptırdı. Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 70’inin haklarını koruduk. Yüzde 30’unun paralarını iade ettik. Türk halkı her türlü değişikliklere kolay uyum sağlıyor. Bu nedenle yaşanan kötü dönemi kolay atlattık. 2017 için çalıştığımız tedarikçiler, havayolları ve diğer partnerlerimizin yüzde 80’inden fazlası ile anlaşmalarımızı yaptık. Ancak dikkatle davranıyoruz ve geçen yıl yüzde 80-90 riskli girdiğimiz yerlere bu yıl daha az riskli giriyoruz.”
TÜRKİYE’YE GELEN TURİST YOKOLDU
Turizmde yaşanan krizin en çok etkilendiği alanın “incoming” turlar olduğunu söyleyen Ali Onaran “Pronto’nun incoming turlarının yüzde 90’a yakını kayboldu. Bu ise 10 bin kişi demektir. Ancak MICE DMC departmanı açısından şansımız vardı. Euro Cup organizasyonu ile durumu atlattık. Avrupa Kupası maçlarında sponsor şirketlerin belirli sayıda kişiyi karşılaşmalara götürmesi gerekiyordu. Bu rndenle Avrupa kupasında yaptığımız yaklaşık 2 milyon avro ciro bu segmenti kurtardı. Bütün bunların yanında Türkiye’ye getirdiğimiz turist yok oldu. Krizi Türklere yönelik ürün satan firmalar ve bunların da belli büyüklükte ve güçlü olanları olanları daha az hissetti. Küçük kuruluşlar büyük sansıntılar yaşadı ve hala yaşıyorlar. Antalya krizoen en çok yara alan oldu. İstanbul’da krizden en çok etkilenen Sultanahmet bölgesi oldu.
ZANZİBAR’DA YAVAŞLADIK
Zanzibar’daki otel yatımlarında kendilerine tahsis edilen arazinin değerinin giderek arttığını ve dünya otel zincirlerinin bu ülkeye otel yatırımlarını hızlandırdıklarını belirten Ali Onaran, “Zanzibar’da biraz daha zamana ihtiyacımız var. THY’nın direkt uçuşlara başlamasıyla bölge daha değer kazanıyor. Ancak son durumlar nedeniyle bu ülkedeki çalışmalarımızı yavaşlattık” dedi.
DENEYIM TURLARı BAŞLATTıK
Pronto olarak yenilikler yaptıklarını anlatan Ali Onarak, deneyim turlarına bayşladıklarını söyledi.:
Ali Onaran şenilikleri şöyle anlattı: ““Pronto Plus diye bir ürünümüz var. Ancak lüks seyahat değildir. Daha içi dolu, daha tematik paketler olarak sunduk. Deneyimsel turlar bu yıl yaklaşık yüzde 100 oranında büyüdü. Önümüzdeki yıl da hedefimiz bu segmentte yine yüzde 80-100 arası büyümek. Rakamlar henüz yüksek değil. Bu yıl 1200 kişiyi Prontoplus turları ile gezdirdik. Önümüzdeki yıl 2.400’e çıkarmayı hedefliyoruz. Sayıyı artırarak bu segmentte de fiyatı düşürmeyi hedefliyoruz.”
YAZARLI TURLAR BAŞLATTIK
Ali OnaRan ‘Yazarlar ve kitaplar turları’ başlattıklarını belirerek Romanya’nın Transilvanya bölgesinde Kazıklı Voyvoda veya Drakula’nın yaşadığı bölgeyi gezdirdiklerini belirtti. Ayrıca yazar.Tuna Kiremetçi ile “Selanik’te Sonbahar”, Ayşe Kulin ile Bosna turları benzeri turlar planladıklarını, Prag’da Franz Kafka’nın yaşadığı yerlerin Yekta Kopan’ın anlatımı ile gezdirileceğini belirtti.
GENÇLİK TURİZMİ İÇİN: PIU
Yaklaşık bir yıldanberi “Pronto Genç” projesi üzerrnde çalıştıklarını belirten Ali Onaran üniversiteler ile çalışan bir reklam ajansı ile işbirliği kurduklarını belirtti. Ancak darbe girişimi snrası projeyi ertelediklerini söyledi. Ali Onaran gençlere yönelik turların genç nüfusa sahip Türkiye’nin ihtiyacı olduğunu ve gerçek anlamda gençler için kitle turu yapan bulunmadığını belirterek “Bu projeyi mutlaka hayata geçireceğiz Adını bile koydu. Projenin adı PIU olacak” dedi.