ÖZKAN ALTINTAŞ-TÜRKİYE TURİZM
NEW YORK / ABD - Karayipler'de 60 kişinin ölümüne yol açan Sandy kasırgası hızla ABD'nin kuzey doğu kıyılarına yaklaşıyor. Sekiz eyalette olağanüstü hal ilan edildi. Kıyı bölgelerinde oturan on binlerce kişi evlerini terk etti; New York borsası kapalı kaldı.
Türk Hava Yolları, ABD'nin doğu kıyılarını vurması beklenen Sandy tayfunu nedeniyle, New York ve Washington seferlerini iptal etti. Türk Hava Yolları'nın internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, iptal edilen seferler şu şekilde:
29 Ekim-TK 0003-İstanbul-New York, 29 Ekim-TK 0004-New York-İstanbul , 29 Ekim-TK 0001-İstanbul-New York, 29 Ekim-TK 0007-İstanbul-Washington , 30 Ekim-TK 0012-New York-İstanbul, 30 Ekim-TK 0008-Washington-İstanbul
BİRÇOK KENTTE ALARMA GEÇİLDİ
Sandy tayfunu nedeniyle Washignton, New York, Philadelpiha ve Boston gibi birçok kentte alarm durumuna geçildi. Başkent Washington’da birçok kurum ile okullar kapatıldı. Uçak, tren, metro ve otobüs seferleri durduruldu. Şehirlerarası tren seferleri de askıya alındı. New York kentinde de hayat durma noktasına geldi. Metro ve otobüs seferleri iptal edildi. New York Borsası ve Birleşmiş Milletler (BM) binası kapatıldı.
75 kilometre hıza ulaşan Sandy tayfununun bugün özellikle New York ve New Jersey bölgesinden başlayarak ABD'nin doğu kıyılarını vurması bekleniyor. Ancak, tayfunun etkisinin Philadelphia, başkent Washington, Baltimore ve Boston'a kadar uzanacağı öngörülüyor.
Tayfunun kuzey ve batıdan gelen soğuk hava dalgalarıyla birleşecek olması nedeniyle, tarihi bir tayfun olabileceği uyarıları yapılıyor. Ayın da dolunay halinde bulunmasının sel baskınlarını artırabileceği belirtiliyor.
Tayfunun olası etkileri nedeniyle başkent Washington'da da 'acil durum' ilan edildi.
Yetkililer, başkentlileri özellikle sel baskınları, yollara ağaç düşmesi ve elektrik kesintileri yönünde uyarıyor. Amerikalıları uyaran ABD Başkanı Barack Obama da “Bunu ciddiye alın' dedi.
TÜRKLER İÇİN KRİZ MERKEZİ
Öte yandan, Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği de Türk vatandaşlarını önlem almaya çağırdı.
Büyükelçilik, tayfundan etkilenebilecek Türk vatandaşlarının acil durumlarda temasa geçebilmeleri için, Kriz Çağrı Merkezi oluşturdu.
ABD'deki Türk vatandaşlarının ulaşabileceği Kriz Çağrı Merkezi'nin numaraları şöyle:
Normal mesai saatlerinde konsolosluk: 1-202-612-6740
24 saat kriz hattı:1-202-612-6747 ve1-202-812-8636
Uzmanlar, tayfunun geçtiğimiz yıl milyonlarca dolarlık hasara neden olan İrene Kasırgası'ndan daha büyük bir yıkıma neden olabileceği konusunda uyarıyor.
MIAMİ'DE DÜNYA MEDİKAL TURİZM FARI İLE BAŞLADI
Geçtiğimiz hafta Miami'de düzenlenen Dünya Medikal Turizm Kongresi ve Fuarı sırasında Türk heyetinin yakalandığı, ortalığı altüst eden Sandy fırtınası Amerika'nın doğu sahillerini tarayarak Kanada'ya doğru gidiyor. Fuar sırasında konuklar otellerden dışarı çıkmadı ve sokaklar ıssız bir hale büründü. Bu arada otellerin kapılarının önüne kum torbaları konularak muhtemel su baskınlarına karşı önlemler alındı. Miami'nin bazı bölgelerinde devam eden fırtınanın etkisi bitince Türk heyeti fuar sonrası Türkiye'ye dönebildi. Ancak fırtına New York'a doğru sürüklenirken bölgelerde alarm verildi.
Sandy'nin, Batı ile kuzeyden gelen soğuk hava sistemiyle birleştiğinde yaklaşık 1800 kilometrelik bir alanda etkili olabilecek bir 'süper kasırga'ya dönüşmesinden korkuluyor.Doğu kıyılarına bu akşam ulaşması beklenen Sandy Kasırgası'nın yaklaşan başkanlık seçimlerde kilit rol oynayan en az dört eyaleti (New Hampshire, North Carolina, Ohio ve Virginia) vurması bekleniyor
Sandy kasırgası, Atlas okyanusu üzerinden ABD'nin nüfusu en yoğun olan bölgelerine doğru yaklaşırken olası şiddetli fırtınaya ve sel felaketine karşı hazırlıklar sürüyor.
Yerel saatle sabah 8'de Sandy kasırgası, saatte 140 kilometreye varan bir hızla, New York'un 505 km. güneydoğusunda etkisini gösteriyordu. New York'da binlerce kişinin evlerini tahliye etmeleri istendi; 76 okulda tahliye edilen kişiler için sığınaklar kuruldu. Washington DC'den Philadelphia, New York ve Boston'a kadar pek çok büyük kentte olağanüstü hal ilan edildi. Güvenlik önlemleri kapsamında New York borsası bugün açılmadı. Borsa yetkilileri "kasırga, insanlarımızın güvenliğini sağlama konusunda büyük güçlük yaratacaktı" dediler.
Geçtiği yerlerde büyük zarara yol açan ve 25 yıldanberi ilk kez olan Sandy fırtınası nedeniyle New Jersey ve New York olmak üzere 8 eyalet ile başkent Washington D.C.’de acil durum ilan edildi. Türk Hava Yollarının New York ve Şikago seferleri iptal edildi. Böylece bayram tatilinde Amerika'ya gidenlerin tatili fırtına geçene kadar bir kaç gün daha uzadı.
NEW YORK'TA HAYAT DURDU
New York belediyesi, kentin 468 metro istasyonunu dün akşam saat 19.00'dan itibaren kapatırken, toplu taşım hizmetlerini de 21.00'den itibaren durdurmuştu. New Jersey Transit de tren seferlerine dün gece yarısı son verdi. Pennsylvania eyaleti otobüs, tren ve metro seferlerini iptal ederken, Amtrak, kuzeydoğu koridorundaki bütün tren seferlerini iptal ettiğini açıkladı.
New Yorklu bir taksi sürücüsü BBC'ye kentte herşeyin kapatılmış göründüğünü anlatırken, "bilim kurgu filminde yaşıyor gibiyim" diyordu. Ülkenin önde gelen havayolu şirketleri, New York'un üç büyük havaalanına binlerce uçak seferini dün akşamdan itibaren iptal ederken, Washington'da işyerleri kapandı, New York'taki BM merkezi de bugünkü toplantıların iptal edildiğini açıkladı. Dokuz eyalette 60,000'ı aşkın askerin yerel makamların olası kurtarma ve yardım çalışmalarına katılmak için hazır bekletildiği de kaydedildi. Massachusetts, Maryland, New York ve the District of Columbia eyaletlerinde olağanüstü durum ilan eden Başkan Obama, dün, fırtınanın oldukça "büyük" ve "tehlikeli" olduğunu belirterek, kasırgadan etkilenecek yerlerde oturan kişileri durumu "ciddiye almaya" çağırdı.
Amerikalıların marketlere hücum ederek alışveriş yaptıktan sonra evlerine kapandıkları bildirildi. New York Belediye Başkanı Cow Cuomo panik içindeki New York'lulara seslenerek yeterli önlemi aldıklarını belirterek halki sakin olmaya çağırdı.
ZARARLAR TAHMİN EDİLİYOR
Öte yandan Karayiplerde 59 can kaybına neden olan Sandy kasırgasının kuzeydoğu eyaletlerinde su baskınlarına, elektrik ve gaz kesintilerine yol açarak 15 milyar dolarlık zarara sebep olacağı hesap ediliyor. 60 milyon insanın etkileneceği Sandy kasırgasının New Jersey kıyılarını dev dalgalarla vurması bekleniyor.
Kasırga nedeniye New York şehrinde metro ve toplu ulaşım seferleri iptal edildi. New Jersey eyaletinde de otobanlar trafiğe kapatılacak. Etkili olacağı bölgelere 30.5 cm yağmur bırakması öngörülen Sandy fırtınasının özellikle New Jersey’de su baskınlarına yol açacağı tahmin ediliyor. New Jersey eyaletinin kıyı bölgelerinde yaşayanların daha güvenli bölgelere tahliyesi için yetkililer uyarıda bulunuyor. Milyonlarca evin elektriksiz kalabileceği kaydediliyor.
Atlantik Okyanusu üzerinde 13 mil hızla kuzey yönünde hareket eden Sandy'nin, pazartesi günü yönünü kuzey batıya çevirerek dev dalgalarla New Jersey ve Maryland eyaletlerinin sahillerini vurması bekleniyor. Karaya vurduğunda saatteki hızının 45 mil (72 km) olacağı hesaplanıyor. New Jersey sahilinden karaya girerek batı yönünde yol alacak olan Sandy'nin özellikle bu eyaletin kıyı kesimlerinde büyük hasara yol açmasından endişe ediliyor. New Jersey Valisi Chris Christie, sahil kesimlerinde oturanların pazar öğlen saatlerine kadar evlerini boşaltmaları konusunda uyardı. Vali ayrıca, kıyı kesiminde yaşanayanların evlerini boşaltmaları için görevlendirdiği kişilerin kapı kapı dolaşarak halktan uyarıyı dikkate almalarını isteyeceklerini belirtti. Vali Christie, okyanus kıyısındaki Atlantik Şehri’nin de tahliye edilmesi konusunda emir verdi. Las Vegas’tan sonra kumarhaneleri ile en fazla tanınan şehir olan Atlantik Şehri’nden yarına kadar onbinlerce insanın tahliye edilmesi bekleniyor.
New York ile New Jersey’de ulaşım Sandy nedeniyle duracak. New Jersey’de otobanların trafiğe kapatılacağı belirtilirken New York şehrinde de metroların pazar gecesi veya pazartesi erken saatlerden itibaren çalışmayacağı bildirildi. Sandy kasırgasının etkili olacağı eyaletlerde 15 milyar dolarlık maddi hasarın oluşabileceği hesap ediliyor.
Saatte 150 KM'ye ulaşan hızıyla Meksika'yı dağıttıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne ulaşan Sandy Kasırgası'nın uzaydan kaydedilen görüntüleri ortaya çıktı.
SON 30 YILIN EN ETKİLİ FIRTINASI OLACAK
New Jersey, New York ve Connecticut eyaletleri başta olmak üzere Amerika’nın kuzeydoğu eyaletlerini pazartesinden itibaren etkisi altına alacak olan Sandy sebebiyle bu bölgelerin son 30 yılın en etkili fırtınası ile karşı karşıya olduğu belirtiliyor. Televizyon kanalları kuzeydoğu eyaletlerinde yaşayanları fırtına öncesi hazırlıklı olmaları konularında uyarıyor. Halkın el lambası, su ve yiyecek depolamaları konusunda tavsiyede bulunuluyor.
Atlantik Oyanusu üzerinde seyreden Sandy kasırgası saatte 75 mil (120 km) hızla kendi çevresinde dönerken kuzey yönünde de saatte 13 mil (21 km) hızla yol alıyor.
OBAMA, FEMA’YA TEDBİRLERİ ARTIRMASI KONUSUNDA EMİR VERDİ
Ulusal Acil Yönetim Merkezi (FEMA), şu ana kadar fırtınanın yol açtığı önemli bir sorun olmadığını bildirdi. FEMA, kasırganın Batı Virginia’da 50-60 santimetre kar bırakacağını da açıkladı. FEMA, ayrıca Sandy’nin yalnızca New York, New Jersey, Connecticut değil Pennsylvania ile Maryland eyaletilerinde de su baskınlarına yol açacağı konusunda uyardı.
ABD Başkanı Barack Obama'nın Yurtiçi Güvenlik Bakanlığı ile FEMA’yı arayarak kasırgaya karşı alınacak tedbirler konusunda bilgi aldığı belirtildi. Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, Obama’nın ayrıca FEMA’dan kasırga ile mücadele için daha sıkı tedbirler almasını istediği belirtildi.
ABD Başkanı Barack Obama, Amerikalıları Sandy kasırgasına karşı uyararak, 'Bu, ciddi ve büyük bir kasırga. Ciddiye alın' dedi. Sandy kasırgasının, bugün New York ve New Jersey bölgesinden başlayarak ABD'nin doğu bölgesine giriş yapması bekleniyor. Kasırganın etkisinin Phiadelphia, başkent Washington DC, Baltimore ve Boston'a kadar uzanacağı öngörülüyor. Kasırganın, kuzey ve batıdan gelen soğuk hava dalgalarıyla birleşecek olması nedeniyle, 'Tarihi bir kasırga' olabileceği uyarıları yapılıyor.
Pazartesi ve salı günkü seçim programlarını iptal eden Obama da Amerikan halkını Sandy kasırgasına yönelik uyardı.
Amerikalılardan, yerel yetkililerin uyarılarına kulak vermelerini isteyen Obama, 'Bu, ciddi ve büyük kasırga. Doğu kıyıları, orta Atlantik ve kuzeyine doğru bölgelerde yaşayan tüm insanlara ilk mesajım, bu kasırgayı çok ciddiye almaları ve tüm eyalet ve yerel yetkililerinin sözlerini takip etmeleri' dedi.
Obama, yetkililerin, kasırgaya karşı tüm hazırlıkların yapıldığınaa dair kendisini bilgilendirdiğini ifade ederek, 'Şu anda kasırganın en büyük etkisinin hangi bölgelere olacağını bilmiyoruz ve bu yüzden kasırgaya karşılığımızın hızlı ve büyük boyutta olması çok önemli' ifadesini kullandı.
En zarar verici etki bırakan kasırga cinsi olan 'Yavaş hareketli türden' olmasının da Sandy'i diğer kasırgalardan ayrı bir yere koyduğunu belirten Obama, bu yüzden de kasırga sonrası temizleme çalışmalarının zaman alabileceğini kaydetti.
Obama ayrıca kasırga sırasında Amerikalıların birbirine yardım etmesini isteyerek, 'Arkadaşlarınızı, yaşlı komşularınızı kontrol edin, onların hazırlıklı olduğundan emin olun' diye konuştu.