İSTANBUL - Dev gemilerin rotasını Türkiye’ye çevirmesiyle birlikte 2023’te yıldızı yeniden parlayan kruvaziyer sektörü, 15.’si gerçekleşen Travel Turkey İzmir’de ‘’Turizmin Yükselen Değeri: Kruvaziyer’’ başlıklı oturum, sektöre yön veren temsilcileri buluşturdu.
TÜRSAB İzmir BTK Başkanı Kıvanç Meriç’in moderatörlüğünde gerçekleşen panelde sektörün son 10 yılda izlediği değişim ve gelişimi Celestyal Türkiye Direktörü ve Karavan Turizm Cruise Direktörü Özgü Alnıtemiz anlattı: ‘’10 yıllık dönemde çok şey yaşadık; sektör istikrarlı bir şekilde büyürken birçok sebeple kayıp yıllarımız da oldu. 2015 yılı aslında en pik yaptığımız sezondu aşağı yukarı 1,5 milyon yabancı turistin geldiği yıldı. Ardından 2016, 15 Temmuz süreci, coğrafi şartlardan kaynaklı sıkıntılar, Galataport’un açık olmaması, pandemi süreci derken sektör neredeyse durma noktasına gelmişti. Pandemi sonrası toparlanma dönemi başladı. 2023 ile yine 1,5 milyona ulaşacak. Ülkemize daha fazla gemi gelmeye başladı, Galataport açıldı eski sayılara yeniden yaklaştık. Aslına bakarsanız toplam 80 bin kruvaziyer yolcusundan bahsediyoruz bu bizim ülke potansiyelimiz için gerçekten çok az. Türkiye’den yurtdışına gemi ile giden yolcu hakikaten çok az, aslında daha bebek bir sektör kruvaziyer. Çabalarımız bunu daha da arttırmak ve Türk yolcusunu kruvaziyer ile tanıştırmak. Şunu unutmamak gerek Türkiye’ye gelen gemilerle kruvaziyerin ülkemizdeki gelişmesi doğru orantılı.’’
Türkiye’nin dünya kruvaziyer sektöründe bir cazibe merkezi olduğuna da dikkat çeken Özgü Alnıtemiz, ‘’Coğrafi olarak büyük avantaja sahip ülkemizin olmadığı bir destinasyon düşünülemez. Akdeniz çanağında Türkiye pazarı olmadan Efes olmadan, İstanbul olmadan olmaz. 2023’te Galataport’a gelen gemilerin sayısı oldukça arttı hepimiz gördük, Yenikapı’da bir liman yıllardır gündemde. Türkiye cruise pazarında bir hub, bir cazibe merkezi konumunda’’ dedi. Misafirlerinin yüzde 23’ünün İzmir, yüzde 22’sinin İstanbul, yüzde 10’unun Ankara ve geri kalanının Anadolu’nun diğer şehirlerinden geldiğini belirten Özgü Alnıtemiz, ‘’Kruvaziyeri Türk misafirlere sevdirmek misyonuyla çalışıyoruz. Vizesiz dönemde 30 bin misafiri gemilerimize bindirmiştik. Sonraki vizeli yılları 12 bin yolcu ile kapattık. 2023 yüzde 40 büyüme ile bizim de şaşırdığımız bir yıl oldu. İç pazarda fiyatların çok yükselmesi nedeniyle daha çok tercih edildik. Gündemde yine vize kolaylığı var, eski sayılara ulaşmak mümkün her şey değişebilir’’ diye konuştu.
Costa Türkiye Direktörü Ercan Abitağaoğlu ise kruvaziyer turizminin ülkemiz açısından yarattığı değere şöyle dikkat çekti: ‘’Gemilerle 4,5 bin yolcu 1,2 bin personel yaklaşık 6 bin kişi ziyaret ediyor limanlarımızı. Burada hem Türk kültürünü yakından görmüş oluyor, hem de Türkiye’nin ne kadar güvenli bir ülke olduğunu deneyimliyorlar ve ülkelerine döndüklerinde Türkiye’nin fahri turizm elçileri haline geliyorlar. Sosyal medyada beğeniler, paylaşımlar hiç para vermeden ülkenizin bir anda milyarlarca insana ulaşmasını sağlıyorsunuz. Bu veriler de katlanarak artıyor. Nerede bir deniz varsa orada bir kruvaziyer vardır. Ve tüm dünyada kruvaziyer tatili o kadar seviliyor ki cruise şirketleri bir gemi inşa ettirmek istediğinde 5 yıl sonraya randevu veriliyor. Bu da şunu işaret ediyor kruvaziyer sektörü de tersane sektörü de çok hızlı büyüyor ve kapasiteler artıyor. Bunun sebebi müthiş talep.’’ Türkler’in cruise ilgisinin arttığını kaydeden Ercan Abitağaoğlu ‘’Fiyortlar, kuzey denizi Türk misafirler açısından popülaritesi hızla yükselen destinasyonlar. Uçak bağlantısı çok kolay olan kış döneminde Dubai, Abu Dabi, Doha turu İzmir, Antalya ve Ankara’dan direk uçuşların olması, fiyatların makul olması talebi yükseltiyor. Batı Akdeniz’in popülaritesi hala oldukça yüksek. 104 günlük dünya turu, 2025 yılında yapmayı hedeflediğimiz Kuzey Kutbu İzlanda turumuz olacak. Dolayısı ile keşif demek kruvaziyer seyahati demek’’ diye konuştu.
TÜRSAB Yönetim Kurulu Üyesi ve Çesa Turizm Direktörü Engin Ceylan ise ‘’İzmir halkı olarak gelen gemilerden ne kadar faydalanıyorsunuz, bölge halkı cruise seyahatini tercih ediyor mu?’’ sorularına şu yanıtı verdi: ‘’Bizim en büyük avantajımız Ege Bölgesi’nde denizle haşır neşir olmamız. Gemilerin İzmir çıkışlı olması, Kuşadası, Marmaris, Bodrum limanlarına yakın olması bizim için avantaj. İlk satışı yaptıktan sonra daha sonraki turları anlatmamıza gerek kalmıyor hatta onlar bize anlatıyor; şu paket olsun vs diye. Hem kendi acentemde hem TÜRSAB’dan aldığımız geri bildirimlere göre hakikaten kruvaziyer yükselen bir trend. Cumhuriyetimizin 100. Yılı kutlu olsun, Mustafa Kemal Atatürk’ün çok güzel bir sözü var, İstikbal Göklerdedir. Bizim için de istikbal denizlerdedir artık. Denizlerimizde hatırı sayılır bir turizm hareketi yaşanıyor. İzmirli halk kruvaziyer turizmini tanıyor ve satışlarımızı arttırıyor.’’ Yunanistan ile gelişen vize kolaylığı konusu da panelin gündemindeydi. Engin Ceylan, vize kolaylığının yaratacağı potansiyele ve artan gemi trafiğinin önemine dikkat çekti: ‘’TÜRSAB olarak konsolosluklarla görüşmelerimiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın ziyaretinde açıklaması süreçleri ile gelişen kapı vizesi uygulaması turizmcilere büyük bir atak getirecektir. Resmi açıklama henüz gelmedi ancak Nisan ayı gibi başlamasını bekliyoruz. Bununla birlikte büyük bir patlama bekliyoruz. İstanbul iki büyük havalimanı ile HUB şehir olma adayı, doğu ve batıda tam orta noktada bir şehir. Keza Amerika’ya THY’nin seferlerini arttırması ile Amerikan gemileri de İstanbul’u önemli bir liman haline getirdiler. 2024 yılı için limanlarımıza 1500’den fazla gemi seferi bekliyoruz. Bunlar çok önemli gelişmeler, her limandan Türk yolcu almasa bile yüzde 20 yolcu alması bizim için çok önemli. Çünkü öncesinde yada sonrasında konaklaması, yemek yemesi, alışveriş yapmasını düşünürsek çok büyük katma değeri var. Bu iniş binişleri arttırmaya çalışıyoruz.’’
‘’Vize kolaylığı Anadolu’daki potansiyeli de harekete geçirir’’
Kruvaziyer turizminin ülkemizde emekleme döneminde olduğuna dikkat çeken Jolly Tur Outoging & Cruise Direktörü Tolga Tekin 2023’ün kruvaziyer turizmi için altın bir yıl olduğuna işaret ederek şöyle konuştu: ‘’Biz cruise’da misafirlerimize neler yaşayacaklarını anlatmaya, farkındalık yaratmaya çalışıyoruz, 5 yıldızlı deluxe bir otelin aslında kendileriyle beraber seyahat ettiğini ve aslında bunun avantajlarını anlatıyoruz. Evet cruise’da bilinçli bir kitle de var, bu kitle bilhassa Yunan Adaları ile başlayıp daha sonra uzun rotalara çıkmayı tercih etti, ediyor. Kruvaziyer profilinin yaş grubu da önceki yıllarda yüksekti ancak bu da artık değişiyor, gemide çocukla seyahatin ne kadar kolay ve avantajlı olduğunu anlatıyoruz. 2023 senesi yurt dışı paket turlar ve cruise’da tahminlerimizin çok üzerinde altın yıl olarak nitelendirebileceğimiz bir yıl oldu. Bunun en önemli nedeni fiyatlar. Türkiye’deki otelci dostlarımızla konuşuyoruz, maalesef girdi maliyetleri sebebiyle fiyatlar bu sene oldukça yüksekti, önümüzdeki yıl da öyle olacak gibi görünüyor. Bu fiyatlar nedeniyle bu sezon ciddi bir kitle zaman zaman vize problemi yaşamalarına rağmen yurtdışına seyahat etmeyi, cruise’a binmeyi tercih etti. 2024 planlarımız çok daha geniş ve çok yüksek; bir de yeni alınan karar ile Yunan adalarına vize kolaylığı netleşirse 2024 senesi inanılmaz bir potansiyelle geçebilir.’’ Anadolu’da da ciddi potansiyel olduğuna dikkat çeken Tolga Tekin; ‘’Özellikle Balkanlara çok büyük bir talep alıyoruz, bu potansiyele Yunan Adaları’nı eklersek vize kolaylığı ile bu dalganın tüm Türkiye’yi etkisi altına alacağını söyleyebilirim’’ dedi.