İSTANBUL - Aralarında THY’nin de bulunduğu 300’e yakın hava yolu şirketini çatısı altında toplayan IATA’nın 2020 yılı tahminlerine göre, şirketler 4 milyar 720 milyon kişiyi uçuracak, 29.3 milyar dolar kâr elde edecek.
Türk Hava Yolları dahil 290 havayolu şirketini çatısı altında toplayan ve hava trafiğinin yüzde 82’sini temsil eden Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) 2020 yılına ilişkin tahminlerini açıkladı. IATA hesaplamalarına göre global havacılık endüstrisi 2020 yılında 29.3 milyar dolarlık bir net kar rakamına ulaşacak. Bu öngörü gerçekleşirse havacılık endüstrisi karlılıkta kesintisiz olarak 11 yılını da tamamlamış olacak. IATA 2019 için net kar rakamını ise 25.9 milyar dolar olarak öngörüyor. Bu sonuçlarla havayollarının yolcu başına geliri 2019 yılında 5.70 dolar ve gelecek yıl için de 6.20 dolar olacak. 2020 yılında toplam 4 milyar 720 milyon kişinin hava yoluyla seyahat etmesi bekleniyor.
IATA verileri bölgesel bazda hava yollarının karlılık performansını da değerlendirdi. Buna göre Afrika, Güney Amerika ve Ortadoğu bölgesi hava yolları 2019’u para kaybederek kapatacaklar. Güney Amerika ise bölge ekonomilerinin güçlenmesiyle 2020’de yeniden karlılık çizgisini yakalayacak. Kuzey Amerika bölgesi ise karlılık ve finansal performansta sektöre öncülük etmeye devam ederken, 2019 yılında yaratılan toplam karın yüzde 65’ini ve 2020 yılında da yüzde 56’sını tek başına oluşturacak. Kuzey Amerika bölgesinde faaliyet gösteren hava yollarının 2020 net kar öngörüsü 16.5 milyar dolar olarak açıklandı. Türkiye’nin içinde yer aldığı Avrupa bölgesinin de 2019 yılında 6.2 milyar dolar kar beklentisi bulunurken, 2020 yılı için öngörülen kar rakamı ciddi bir artışla 7.2 milyar dolara ulaşacak. Çin ve Hindistan’ın da içinde yer aldığı Asya-Pasifik bölgesinde faaliyet gösteren hava yollarını için 2019’da 4.9 milyar dolar, 2020 için de 6 milyar dolar net kar rakamı öngörülüyor. Yakıt maliyeti azalacak
Sektörün en önemli harcama kalemi olan petrol fiyatlarının 2020 yılında varil başına 63 dolara düşmesi ve sektörün yakıt harcamalarının da 182 milyar dolara inmesi bekleniyor. Bu rakamla yakıt harcamalarının toplam harcamalar içindeki payı yüzde 22.1 olacak (2019 yılı 188 milyar dolar ve payı yüzde 23.7).
IATA verileri 2020 yılında tüketicilerin ve iş dünyasının hava taşımacılığına yönelik harcamalarının 908 milyar dolara çıkacağını gösteriyor. Bu rakam 2019 yılına kıyasla yüzde 4’lük bir artışı temsil ederken küresel GSYH’nin yüzde 1’ini oluşturuyor.2019 yılında hava yolu kanalından gerçekleşen ticaretin hacmi 7.1 trilyon dolar olarak hesaplanıyor. Havayolu aracılığıyla gerçekleşen turizmin yarattığı değer ise 2019 yılına kıyasla yüzde 7.3’lük artışla 2020’de 968 milyar dolara ulaşacak.
Hava kargoda hava bozacak
Öte yandan hava kargo 2012 yılından bu yana ilk kez 2019’da negatif bir tabloya giriş yaptı. Yıllık yüzde 3.3 olarak hesaplanan talepteki düşüş 2009’dan sonraki en hızlı düşüş olarak görülüyor. IATA verilerine göre hava kargo miktarı 2018 yılında 63.3 milyon ton iken, bu rakamın 2019’da 61.2 milyon tona inmesi bekleniyor. Hava kargo trafiğinin 2020 yılında yüzde 2’lik bir artışla 62.4 milyon tona çıkması öngörülse de bu rakam 2018 yılının altında bir rakamı temsil ediyor. Kargo gelirleri de 2020 yılında 101.2 milyar dolar olarak öngörüldü.
Bilet fiyatları düşüyor
IATA Başkanı Alexandre de Juniac havayoluyla seyahatin her geçen gün daha ekonomik hale geldiğini belirterek “Bugün ortalama gidiş dönüşlü bilet fiyatları enflasyondan arındırılmış olarak bakıldığında 20 yıl öncesine göre yüzde 62 daha aşağıda görünüyor. Bu şu anlama geliyor ki özellikle yükselen ekonomilerde gençler için seyahat fırsatları alabildiğine artmış durumda. Ki bu gençlerin anne babaları o yaşlarda havayoluyla seyahati ancak hayal edebilirlerdi. Bugün havayoluyla seyahat en emniyetli seyahat biçimi ve yolcular güven içinde uçmaktadırlar. Uçmak özgürlüktür ve bu özgürlük hem refahı artırıyor hem de insanların hayatını daha iyi yönde değiştiriyor. Ve bu özgürlüğe ulaşmak hiçbir zaman bu kadar kolay olmamıştı” dedi.
Karbon salımı düşmanımız!
1945 yılında havayoluyla yılda 9 milyon yolcu taşındığını bugün ise sadece 18 saat içinde bu sayıya ulaşıldığını belirten Juniac tüm insan eylemleri gibi havacılık endüstrisinin de çevresel etkileri olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Uçaklar benzin yakıyor ve karbon salımında bulunuyor. Bugün havacılık sanayi insan kaynaklı karbon salımının sadece yüzde 2’sini oluşturuyor. Yakıt verimliliğinde yıllık ortalama yüzde 1.5’lik bir iyileşme sağladık. 2020’den sonra yüzde 2.3’e ulaşıyoruz. 2020’den itibaren karbon nötr bir büyüme taahhüdümüz var. Bu sayede iklim finansmanına toplam 40 milyar dolarlık bir katkımız olacak. Paris Anlaşması hedeflerine uygun olarak da havacılık endüstrisinin karbon salınımlarını 2050 yılında 2005 yılı düzeylerine indirmeyi taahhüt etmiş durumdayız. Uçmak değil karbon salımı düşmanımız. Hedefimiz dünyayı, bireyleri sürdürülebilir bir şekilde ve gururla uçabilir tutmaktır.”
Kadın işgücünde artış
Havayolları 2019 yılına kıyasla yüzde 5.2’lik bir artışla 2020 yılında toplam 136 milyar dolarlık vergi katkısında bulunacak. Havayollarında istihdam edilen kişi sayısı ise 2019 yılına oranla yüzde 1.6 artarak 2 milyon 950 bin kişiye ulaşacak. IATA Başkanı Juniac hava yollarında üst görevlerde ve bazı teknik pozisyonlarda kadın oranının yetersiz olduğuna dikkat çekerek “2025 yılı hedefimiz üst görevlerdeki ve bazı spesifik pozisyonlardaki kadın oranını en az yüzde 25’e çıkarmaktır. Eğer iş gücünde kadınların potansiyelini yeterince değerlendiremezsek gelecek için hedeflediğimiz kapasiteye de ulaşamayız. Kadın iş gücünün artırılması konusunda üye havayollarımızdan aldığımız tepkiler de destekleyici oldu” diyor.