İSTANBUL - Rusya-Ukrayna savaşının ardından özellikle Avrupa’da şirketler savunma alanına yönelirken, analistler, savaşın başlamasının ardından Avrupa’da savunma sanayisinin daha önemli hale geldiğini, şirketlerin de yatırım planlarını buna göre şekillendirdiğini bildirdi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, savaşın başlamasından sonra ülkesinin NATO’nun “GSYH’nin yüzde 2’sinin savunma giderlerine harcanması” hedefine uyacaklarını bildirmişti.
Rusya-Ukrayna savaşını “dönüm noktası” olarak nitelendiren Scholz, Bundeswehr’in modern silahlarla yeterince donatılması için 100 milyar avroluk ek fon açıklamıştı.
Avrupalı hükümetlerin askeri harcamalarındaki artış kararı, tedarik ve hareket kabiliyetini artırmayı da amaçlıyor. AB yeni organizasyonlar, kararlar ve fonlarla hem kurumsal olarak Birliğin hem de devletlerin savunma kapasitesini artırmayı hedefliyor.
Öte yandan yapılan anlaşmalar, kazanılan ihaleler, bilançoların iyi gelmesi, satın almalar, Avrupa’yla ABD ve Asya merkezli savunma ve havacılık şirketlerinin hisseleri için destekleyici unsur oldu.
ASYA MERKEZLİ ŞİRKETLER ÖNE ÇIKTI
Yılın ilk yarısında yatırımcısına Japon Mitsubishi Heavyyüzde 109,1, Güney Koreli Hanwha Aerospace yüzde 100,4, Alman Rheinmetall AG yüzde 65,7, İtalyan Leonardo yüzde 45,1, İngiliz BAE Systems yüzde 19,9, ABD’li RTX Corporation yüzde 19,3 kazandırdı.
Bu dönemde General Dynamics’in hisseleri yüzde 11,7, Fransız Thales’in hisseleri yüzde 11,6, ABD merkezli şirketler L3 Harris Technologies’in hisseleri yüzde 6,6, Lockheed Martin’in hisseleri yüzde 3 değer kazandı.
Çin’li China Aerospace International Holdings Limited de yatırımcısına yüzde 1,6 kazandırdı.
Japonya’da meclis, İngiltere ve İtalya ile savaş uçağı geliştirme projesi kapsamında ortak koordinasyon kurulu oluşturulması için hükümete yetki verdi.
Japon hükümeti, İngiltere ve İtalya ile ortak savaş uçağı geliştirilmesini koordine edecek kurul oluşturulması için muhatap hükümetlerle anlaşma imzalayabilecek. Anlaşma sonrası 2025’te İngiltere’de “Küresel Muharebe Hava Programı (GCAP) Uluslararası Hükümet Örgütü” kurulacak. Kurulun ilk başkanlığını Japonya üstlenecek.
Savaş uçağı projesinde ana üstleniciler olan Japonya’dan Mitsubishi Heavy, İngiltere’den BAE Systems ve İtalya’dan Leonardo S.p.A’dan uzmanlar koordinasyon kurulunda yer alıyor. Aralık 2022’de kamuoyuna duyurulan GCAP kapsamında 2027’ye kadar savaş uçağının dizaynının tamamlanması ve 2035’e kadar askeri üslere konuşlandırılması hedefleniyor.
Mitsubishi Heavy Industries’in yeni nesil nükleer reaktörünün tasarımını neredeyse tamamladığına ve üretim tesisi için inşaata başlayabileceğine dair haberler de şirketin hisse fiyatını olumlu etkiledi.
Hanwha Aerospace ise Ukrayna’daki savaş ve artan ihracat talepleriyle küresel savunma pazarında önemli bir konuma geldi.
BORUSSİA DORTMUND’A SPONSORLUK YAPACAK
Rheinmetall AG de Alman ordusundan 8,5 milyar avro değerinde topçu mühimmatı siparişi aldı. Alman silah üreticisinin satışlarının 2026’ya kadar yıllık ortalama 5’te 1 oranında artması bekleniyor. 2026’da 13 milyar ila 14 milyar avro satış geliri ve yüzde 15’in üzerinde faaliyet karı hedeflenirken Rheinmetall, bu yıl için 7,4 ila 7,6 milyar avro gelir öngörüyor. Şirket ayrıca Düsseldorfer EG buz hokeyi kulübü ve Almanya 1. Futbol Ligi (Bundesliga) takımlarından Borussia Dortmund’la sponsorluk anlaşması imzaladı.
BAE Systems de Avustralya Kraliyet Donanmasının ilk Hunter sınıfı ağır fırkateyninin inşasına başladı. Şirket ayrıca şubatta yeni Amfibi Muharebe savaş aracını test için ABD Deniz Piyadelerine teslim etti.
GÜÇLÜ MALİ PERFORMANSI DA RTX CORPORATİON’IN HİSSELERİNİ OLUMLU ETKİLEDİ
Analistler, General Dynamics’e ise kurumsal yatırımcıların özellikle ilgi gösterdiğini dile getirerek, bunun da şirketin hisse senedi piyasalarındaki güvenilirliğine katkı sağladığını aktardı. General Dynamics, ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) bilgi teknolojileri altyapısını düzenlemek üzere 922 milyon dolarlık sözleşme imzalamıştı.
Thales de Ukrayna’ya hava savunma sistemi sağlanmasına ilişkin Ukrayna ile sözleşme imzaladı.
Öte yandan Lockheed Martin ise havacılık firması Firefly Aerospace’ten 25 roket fırlatma aracı satın almak için bir anlaşma gerçekleştirdi. Şirket ayrıca Suudi Arabistan Yatırım Bakanlığı ve Askeri Sanayii Genel Kurulu’yla Bölge Yüksek İrtifa Hava Savunması (THAAD) sistemi parçalarının üretiminin yerelleşmesi amacıyla anlaşma yapmıştı.
BOEİNG VE AİRBUS YATIRIMCISINI ÜZDÜ
Öte yandan hisse senedi piyasalarında yatırımcısına, Fransız şirket Dassault Aviation yüzde 5,4, ABD’li Northrop Grumman yüzde 6,9, Avrupa merkezli çok uluslu havacılık şirketi Airbus yüzde 8,2, Alman Lufthansa yüzde 29,1, ABD’li Boeing yüzde 30,2 kaybettirdi.
ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB), “Boeing 737 MAX 9” tipi yolcu uçağının gövdesinden bir parçanın koptuğu olaydaki kamuya açık olmayan soruşturma bilgilerini medyaya vererek Kurulun soruşturma yönetmeliklerini ihlal ettiği gerekçesiyle Boeing şirketine yaptırım uyguladı.
Uygulanan yaptırım dahilinde Boeing’in soruşturmaya dair yayımlanmamış bilgileri görmesi yasaklandı. 6-7 Ağustos’ta Washington’da yapılması planlanan soruşturma duruşmasına katılması için şirkete mahkeme celbi gönderilirken, şirket temsilcilerinin duruşmada diğer katılımcılara soru sorma hakkı olmayacağı açıklanmıştı.
AİRBUS DEĞER KAYBETTİ
Ticari uçak teslimatı için yıllık hedefini düşüren Airbus’ın hisseleri ise şirketin bu yıl için uçak teslimatları ve kazanç hedeflerini düşürmesinin ardından değer kaybetti. Uçak üreticisi, havacılık ve uzay bölümündeki zarar ve devam eden tedarik zinciri sorunları nedeniyle 2024 için daha önce açıkladığından daha düşük bir faaliyet karı bekliyor.
Alman hava yolu şirketi Lufthansa Grubu’nun, savunma alanına girmeyi hedeflediğine dair haberlere karşın, şirketin hisseleri yılın ilk yarısında değer kaybetti.
Dünyanın önde gelen savunma ve havacılık şirketlerinin hisselerinin yılın ilk yarısındaki getirileri şöyle:
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.