ÖZKAN ALTINTAŞ-TÜRKİYE TURİZM
ESKİŞEHİR- Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden biri olan, eğlence hayatı, alışveriş merkezleri ile canlı ve 24 saat yaşayan şehir kimliği kazanan Eskişehir’de Odunpazarı Evleri bir mücevher gibi turizme armağan olarak parlıyor.
Türkiye'nin asırlık kuruluşu Çift Geyik Karaca'nın konuğu olarak gazetecilerle yaptığımız Eskişehir turunda Odunpazarı Evleri'ni gezdik. Eskişehir'de değişimi izledik. Odunpazarı'nrın ise yıllar önceki görünümüne kavuşarak Eskişehir turizmini ileriye doğru taşıyan önemli bir güç olduğunu farkettik. Önümüzdeki yıllarda Odunpazarı'nın dünya gündemine taşınacağını ve Türk turizmine değerli katkıları olacağının izlerini gördük.
Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı, Eskişehirlilerin samimi ve misafirperver yaklaşımı ile şehri ziyaret eden turistlerde güzel bir izlenim bırakması sonucu 2012’de 3.5 milyon yerli ve yabancı turist beklediklerini söyledi.
Bölgenin 2011’de 2.5 milyon turiste ev sahipliği yaptığını belirten Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı “Safranbolu’nun 35, Beypazarı’nın 15 yılda kat ettiği mesafeden daha fazlasını yedi yıl gibi kısa bir sürede katettik. Bölgeyi şehrimize 10 bin kişilik istihdam ve 500 milyon lira ekonomik katkı sağlayan önemli bir cazibe merkezine dönüştüreceğiz” dedi.
Burhan Sakallı şöyle devam etti: “Sivil Türk mumarisinin en güzel örneklerine ve yüzlerce anıt esere ev sahipliği yapan tarihi Odunpazarı’nda 2005 yılında hemşehrilerimizle birlikte hayat geçirdiğimiz Odunpazarı Evleri Yaşatma Projesi ara vermeden devam ediyor. 1500 evin bulunduğu bölgede bugüne kadar 28 sokakta 280 ev, üç cami, bir külliye, iki çarşı, bir kervansaray, bir han ve 15 çeşmeyi yeniden hayata döndürmeyi başardık. Odunpazarı, çarşıların, camileri, külliyeleri, hanları, el sanatları ürünleri satan çarşıları, çeşmeleri, kıraathaneleri, butik otelleri, ışıltılı sokakları, atölyeleri, tarihi ve mimari dokusu ile yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı haline geldi.
SİVİL TÜRK MİMARİSİNİN BAŞKENTİ
Odunpazarı Projesi ile Eskişehir'i bir turizm markasına çevirmeye çalıştıklarını söyleyen Odunpazarı Belediyesi Başkanı Burhan Sakallı, "Yaptığımız tüm çalışmaları Odunpazarı evlerini sivil Türk mimarisinin başkenti haline getirmek için yapıyoruz. Bu çalışma ile hedefimiz çok büyük. Türkiye'deki en iyi örneklerin bulunduğu bir tarihi doku yaratıyoruz. 2005 yılında bu işe başladığımızda bize yapamazsınız diyenler oldu. Bugün Odunpazarı'ndan bir dünya markası çıkardık.4 etaptan oluşan projemizde 3.etabı bitirmek üzereyiz. Tüm çalışmalar tamamlandığında 300 ev, 30 sokakta tarih yeniden can bulmuş olacak" diye konuştu.
Odunpazarı yapılanmasının sadece mimari değil bir ticaret projesi de olduğunu söyleyen Sakallı, "Biz Odunpazarı evlerini restore ederken orada yaşayan insanların sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik yapılarını da restore ettik. Bu yapılanma sonucunda birçok kadın kendi iş yerlerini açtı ve çalışmaya başladı. Bu yerlerden birçok başarı öyküsü çıktı" şeklinde konuştu.
7 KONAKLI ABACI KONAK OTELİ
Eskişehir'in turizm hedeflerinde önemli bir yere sahip olan tarihi Odunpazarı Evleri’nin 2005 yılında başlanan restorasyon çalışmalarının 3. etabı tamamlanma aşamasına geldi. Toplam 30 sokaktaki 300 evin tarihi dokularına uygun olarak restore edildiği proje kapsamında Odunpazarı Belediyesi de 2012 başında Abacı Oteli hizmete açtı.
Odunpazarı Evleri’nin içinde 7 konaktan oluşan Abacı Konak Oteli ise tarihin yaşatıldığı görünümüyle bölgeye ayrı bir değer katıyor. Akarbaşı, Mal Hatun, Dorlion, Midas, Osmangazı, Kurşunlu ve Yunus Emre konakları tam anlamıyla butik otel kavramını gözler önüne seriyor.
Orta bölümünde bulunan bahçesinde park görünümünde dinlenme alanları ve restoranı, ayrıca restoranları bulunan rengarenk konaklardan oluşan Abacı Oteli’in Genel Müdürü Nazım Yeniova ile Ticari Şefi Fatih Yetkin, Eskişehir’e değer katmak için çalıştıklarını söylediler. Eskişehir’in çeşitli bölgelerinde 222 Park, Majha Bistro, Passage Cafe, Mamül Pasta gibi yatırımları bulunan Abacı Grup’un bölge turizmine katkısı devam ediyor.
HIZLI TREN ZİYARETÇİ SAYISINI ARTIRDI
Eskişehir'deki 35 otelden sadece 16'sının turistik otel kaydının bulunduğunu ifade eden Sakallı, "oteller ve misafirhaneler istatistiklere girmiyor. Aslında konaklayan insan sayısı yaklaşık 750 bin civarında. Bayram döneminde 120 otobüs Odunpazarı'nı ziyaret etti. 2010 yılında Eskişehir'e kayıtlara geçmeyenler de dahil olmak üzere 2.5 milyon turistin geldiği düşünülüyor. 500 milyon TL'lik bir ekonomik sirkülasyon bekliyoruz" şeklinde konuştu.
Ankara-Eskişehir arasındaki hızlı trenin devreye girmesi ile Ankara'dan gelen turist sayısının da arttığını söyleyen Sakallı, "İstanbul-Eskişehir hızlı treninin 2013 yılında bitmesi ile İstanbul'dan gelen turist sayısında da bir patlama yaşanacağı düşünülüyor" dedi.
Yaptıkları tüm çalışmalarda birçok yerden destek aldıklarını söyleyen Sakallı, "Belediye fonundan harcama yapmadan, Odunpazarı Evlerini Yaşatma Projesi"ni gerçekleştiriyoruz. Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Başbakanlık Tanıtma Vakfı'dan destek aldık. Bunun yanında da sponsorluklar alıyoruz. Odunpazarın'daki onarılan tüm çeşmeleri sponsorluk desteği ile restore ettik" dedi.
KADIN GİRİŞİMCİLER ESKİ EVLERİ EKONOMİYE KATTI
Odunpazarı Evleri'nin eski sakinlerinden olan Gülşen Cengiz, 2005 yılında restore edilen evde 7 kuşaktır oturuyor ve yapılan yenilemeler sonunda, kahve, çay ve mantı hizmeti veren Hafız Efendi Konağı'nı açtı. Odunpazarı Meslek Edindirme Kursları bünyesinde çalışmalar gerçekleştiren ve 2 yıldır halı dokumacılığı yapan Yasemin Gürcan, 10 halı tezgahında 10 kursiyere eğitim veriyor.
Hacer Hala Ev Yemekleri ise Eskişehir'e 4 yıldır hizmet veriyor. İşletme sahibi Hülya Işık, müşterilerinden gördüğü yoğun ilgiden çok memnun. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi mezunu olan Arzu Bayraktaroğlu, doğduğu binada Arzu'nun Yeri'nin işletmeciliğini yapıyor. Nurşen Çopur ise Kars-ı Nur adlı işletmenin sahibi. Daha önce hiç çalışmamış olan Çopur, 15 yıldır kendi evinde yaptığı saç tokalarını ve boyamalarını artık kendi dükkânında satıyor. Hür Gümüş'ün sahibi Hürriyet Çakmak ise, iş yaşamında ulaştığı ilerlemeyi "Aklımın ucundan bile geçmeyen şeylere sahip oldum" sözleriyle anlatıyor.
ODUNPAZARI TARİHİ
Bizans döneminde Dorylaion şehri olarak bilinen ve 1176 yılında Selçuklu hükümdarlarından II. Kılıçarslan tarafından fethedilen şehir uzun süre Sultanönü Sancağı olarak kaldı. Bizans'tan Selçuklulara, Osmanlılardan Cumhuriyet'e kadar uzanan bir şehirdir.
Eskişehir. Bazı tarihçilere göre Karacaşehir olarak bilinen Odunpazarı; Eskişehir'in güney kesimindeki tepelerin üzerine kuruldu.
Eskişehir'de 1905 yılında çıkan büyük yangın kentin aşağıda bulunan esnaf bölgesini ortadan kaldırınca, ticarethaneler ve kamu yapılarının bu bölgeye doğru kaydığı "Odunpazarı" ismini alan bölge, aynı zamanda; lületaşı ustaları, bakırcılar ve demirciler gibi geleneksel el sanatlarının isimleriyle anılan sokakların kurulmasına sahne oldu. Osmanlı sivil mimari örneklerini koruyan kent, kıvrımlı yolları, çıkmaz sokakları, ahşap süslemeli bitişik düzenli, cumbalı evleri ile örf, adet ve geleneklerini koruyarak bir bütün olarak günümüze kadar geldi.
DİNSEL VE SOSYAL AMAÇLI YAPILAR
Odunpazarı'nda dinsel ve sosyal amaçlı yapılar, kamu yapıları ve ticari yapılar bulunmaktadır. Kurşunlu Camii ve Külliyesi, Çoban Mustafa Paşa tarafından 1525'de bir külliye halinde yapıldı.
Akoğlan Camii, Müftü Camii, Tiryakizade Hasan Paşa Camii, Sivrioğlu Camii, şeyh Şahabettin Türbesi, dini yapılar olarak yer alır.
Kamu yapılarının başında Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi üslup ve yapısal özellikleri taşıyan Atatürk Lisesi, Cumhuriyet Tarihi Müzesi (eski Askerlik şubesi) ve Mal Hatun ilköğretim okulu geliyor. Odunpazarı Semti, "Odunpazarı Tarihi ve Kentsel Sit Alanı" olarak tescil edilerek korunmaya alındı.
GİZEMLİ ODUNPAZARI EVLERİ
Odunpazarı'nda evler, tipik Türk mimarisinin özgün örneklerinden olan ahşap, çatılar arasına doldurulan kerpiçlerle yapılmış cumbalı evlerden oluşur. Odunpazarı'nda birbirine bakan pencereler, sokaklar arasında gezerken devasa bir konaklar ve yanında beton yığını yapılar göze çarpıyor. Beton yığınına baktıkça üşüyorsunuz, konağa baktıkça içiniz ısınıyor. Konağın terk edilmeden önceki hali gözünüzün önüne geliyor ve içiniz burkuluyor.
YUNUS EMRE’NİN DİZELERİ
Odunpazarı'nda Orta mahalle, Cunudiye, Dede mahallelerini birbirlerine açılan odalar gibi yer alıyor. Çoban Çeşme Sokağı, Yeğilefendi Sokağı, Kalender Sokak’ı geçerken, gönüllerin dil mimarı, sevginin, kardeşliğin, evrensel insan hassasiyetini her dem yüreğinde gül gibi taşıyan ve Eskişehir'in dünyada övünç kaynağı Yunus Emre’nin dizeleri göze çarpıyor.
"Bunlar bir vakit beyler idi, kapıcılar korlar idi. Gel imdi gör, bilmeyesin, bey hangisidir ya kulları"
ODUNPAZARI DÜNYA MARKASI OLACAK
Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı, Odunpazarı'nın tarihi dokusunu ve içindeki tüm sivil mimari özellikleri ile canlandırıp, bölgeyi tarihi, kültürel ve sosyal yönüyle Türkiye genelinde bir markaya dönüştürmek isterken "Doğduğum topraklarla ödeşiyorum, mirası miras olarak bırakıyorum" diyor.
Odunpazarı; çarşıları, hanları, arastaları, kır kıraathaneleri, restoranları, butik otelleri, ışıl ışıl sokakları ve Türkiye'nin en iyi korunan tarihi mimari dokusuyla yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı haline geldi.
Odunpazarı'nda yemeğinizi yiyor, çayınızı içiyor, el sanatları ürünleri satın alabiliyor ve butik otellerde konaklayabiliyorsunuz. Camilerin, şadırvanların, kervansarayların ve 300 yıllık evlerin bulunduğu Odunpazarı bölgesi restorasyon çalışmaları ile Türk turizmine kazandırıldı.
ODUNPAZARI GÖRKEMLİ GELECEĞE HAZIRLANIYOR
Eskişehir'de şehir merkezinde yapılaşma başlayınca Odunpazarı bölgesindeki tarihi evlerde oturan ve maddi durumu iyi olanlar daha modern bir yaşam beklentisiyle evlerini terk ettiler. Aslında bu evlerde Osmanlı döneminde ve Cumhuriyetin ilk yılarında varlıklı insanlar yaşıyordu. Evler boş kalınca köyden kente göçen fakir insanları zamanla bu evlere yerleştiler. Evlerde hiçbir bakım ve onarım yapmayınca zamanla bu tarihi evler birer harabe görünümü kazandı. Tarihi bölge kimsesizlerin ve sahipsizlerin mekanı oldu. Uzun yıllar ihmal edilen bu bölge kaderine terk edildi. Odunpazarı'nda oturan insanların bölgeye girmesi neredeyse imkansız hale geldı. Odunpazarı Belediyesi, bu duruma son vermek için çalışma başlattı.
Belediye Başkanı Burhan Sakallı, yok olmayla karşı karşıya kalan tarihi ve kültürel mirası Türkiye'ye kazandırmaya çalışıyor.
ATLI HAN’DA EL SANATLARI HAYAT BULUYOR
Atlı Han, tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte çok eskilere dayanan bir çarşı olarak tanınıyor. Odunpazarı'na gelen tüccarlar, seyyah ve yolcular Atlı Han’da konaklıyorlardı. Ancak uzun yıllar kullanılmayınca harabeye dönmüş, bakımsızlıktan dolayı tamamen yıkılan han, orijinal yapısından esinlenerek yine Odunpazarı Belediyesi tarafından yeniden inşa edilerek geleneksel el sanatları çarşısına dönüştürüldü.
Zemin ve birinci kattan oluşan Atlı Han, içerisinde sanat atölyeleri ile lületaşı, gümüş ve geleneksel el sanatları ürünlerinin üretilip teşhir ve satışının yapıldığı bölümlerin yanı sıra, restoran ve kafeterya ile sosyal hayata kazandırılarak ticari bir merkez olarak hizmet veriyor.
OTANTİK FİLM PLATOLARI
Odunpazarı Belediyesi, restorasyonu yapılan ve yapılacak bölgelerin altyapısını bir daha kazı yapılmamak üzere tamamıyla değiştiriyor. İçme suyu, yağmur suyu, kanalizasyon, elektrik ve telefon hatları yenileniyor, doğalgaz döşeniyor. Tüm sokaklar yenilenerek Arnavut kaldırımlarına dönüşüyor.
Gerçek bir film platosu olarak tarihin derin sayfalarını gözler önüne seriyor.
TÜRKİYE'NİN YENİ MARKASI
Odunpazarı Belediye Başkanı Burhan Sakallı,, restorasyon bölgesinde yaşayanların, özellikle bayanların sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik durumlarını iyileştirmek için çeşitli projeleri hayata geçirdiklerini belirtti.
Burhan Sakallı: "Restorasyon yaptığımız bölgelerdeki özellikle kadınları meslek sahibi yapmak için KOSGEB ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı ile işbirliği yapıyoruz. Onları kursa gönderiyoruz. Yeni restorasyon bölgesinde işyeri açmak isteyen hemşehrilerimize hibe kredisi veriyor ve demirbaş yardımı yapıyoruz. Mimari dokuyu iyileştirmekle kalmıyor aynı zamanda bölgemizin sosyo-ekonomik yapısını da iyileştiriyor, restore ediyoruz" dedi.
Odunpazarı evleri tarihin gün yüzüne çıkışını gösteriyor. Odunpazarı Osmanlı'dan günümüze tanınan mimari dokusu ve bütün ihtişamıyla yeniden ayağa kalkıyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.