ANKARA- Kültür ve Turizm Bakanlığı yaptığı başvuruyla Anadolu kültürünün önemli simgelerinden olan "Nazar Boncuğu"nu sosyal medyanın vazgeçilmez unsurlarından emojilerin arasına dahil etti.
Dünyada internet emojilerinin belirlenmesi ve yaygınlaşması için çalışan bir kar amacı gütmeyen kuruluş olan UNİCODE konsorsiyumuna, Turkey Home tanıtım kampanyası kapsamında yapılan başvuru sonuçlandı.
Turkey Home kampanyasını yürüten Tanıtma Genel Müdürlüğünün 30 Kasım 2017'de yaptığı başvuru sonucunda İngilizcede “Evil Eye Bead” olarak adlandırılan “Nazar Boncuğu” ile ilgili süreç 16 Temmuz itibariyle sonuçlandı. Başlangıç olarak Twitter sosyal medya mecrasının web sürümünde kullanılmaya başlanan “Nazar Boncuğu” emojisinin önümüzdeki günlerde tüm mecra ve platformlara yaygınlaşması bekleniyor.
Türkiye'nin tarihi, kültürel ve doğal güzelliklerini dünya çapında tanıtmak amacıyla 2014'ten bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sürdürülen Turkey Home kampanyası böylece Anadolu kültürüne ait önemli bir unsuru tüm dünyaya tanıtmayı başarmış oldu. Turkey Home kampanyası kapsamında çekilmiş olan “Turkey Home of Evil Eye Bead” isimli bir tanıtım filmi de bulunuyor.
Emojiler günümüzde internet ve özellikle de sosyal medya ortamında iletişim kurmanın yeni bir yolu olarak algılanıyor. Emojiler sayesinde birkaç kelimeyle anlatılabilen bir duygu tek görselle tanımlanabiliyor. Yaklaşık 10 yıl önce ortaya çıkan emojilerin sayısı bugün 3 bine erişmiş durumda.
Nazar Boncuğu Hakkında
İnsanı kem gözlerden koruduğuna dair inanışın yaygın olduğu nazar boncuğu figürü, Müslüman, Musevi ve Hristiyan toplumların dışında Budist ve Hindu toplumlarında da görülür. Tarih boyunca birçok kültürde ve dinsel inançta göz figürü, kötülükleri uzaklaştıran güçlü bir tılsım olarak kabul edilmiştir. Bu yüzden nazar boncukları da genellikle göz şeklinde olur. Kişinin dünyaya açılan penceresi olan göz, her türlü iyi ve kötü düşüncenin ilk çıkış noktası olarak kabul edildiğinden, bakışlardan ve kötü gözlerden korunmak amacıyla emici özelliği olduğuna inanılan mavi renkli taşlar çok eski zamanlardan beri kullanılan bu taşların son hali ise günümüzdeki nazar boncuklarıdır.
Nazar Boncuğunun Özellikleri Nelerdir?
İnancın, geleneğin yanı sıra süs eşyası olarak pek çok kişi nazar boncuğunu çok sık kullanır ve nazar boncuğu yapılırken içine kurşun döküldüğü için bunun iyi şans getirdiği söylenir. Mavi renkli her cam boncuk, eski halk inanışına göre nazarı uzaklaştırmaz. Bu boncuklarda bulunması gereken özellikler vardır.
Kimilerine göre mavi üzerine sarı renkli göz yer almalıdır.
“Göz Ocağı” niteliğinde, daha eski halk inançlarına göre “İyeli/Eyelü”, yâni koruyucu ruhu olan bir yerde eritilmiş olmaları gerekir ve eski zamanlarda nazar boncuğu ocaklarının kuruluşu, geçmişte özel bir tören ile olurdu. Bu ocakta sâdece nazar boncuğu yapılır.Ayrıca gerçek bir nazar boncuğunun yapımı elde olmalıdır. Makinelerle seri halde üretilen boncuklar, sadece süs eşyası olur.
Nazar Boncuğu İnanışının Kökeni
Nazar değmesi inancının, tarih boyunca gözlerle ve bakmakla ilişkisi olduğu söylenmiştir. Kökeni Sümerler’e, Babiller’e ve Eski Mısır’a uzanan nazar değmesi inanışına göre, insanın taşıdığı olumsuz düşünceler, fikrin dışarıya açılmış şekli olan gözlerden dışarı çıkar ve bu da ancak bakışlarla olur. Buna, vurucu güç denir. Vurucu gücü önlemek ve ondan korunmak ise göze gözle karşı gelmekten geçer. Bu şekilde şekli gözü andıran her şeyin, insanı kötü düşünceden ve nazardan koruduğu inancı yaygınlaşmıştır. Özellikle Eski Mısır’da “Osiris’in Gözü” ya da “Horus’un Gözü”, nazara karşı korunma yollarından önemli figürler olarak karşımıza çıkar.
Türk Tarihinde Nazar Boncuğunun Yeri
Tarihteki Türk topluluklarında Nazar boncuğuna verilen munçuk, moncuk, monşak, monçak, monçok, muyınçak gibi tabirlerin bazıları günümüzde bazı ulusların dillerinde bulunmaya devam etmektedir. Kelime olarak "boncuk" anlamına gelir. Bunlar;kişinin veya atın boynuna takılan değerli taş, aslan tırnağı, muska gibi şeylerdir.
Attila Han’ın babasının adı Muncuk’tur ve Türk halk inancında Albıs'ın korktuğu şey olan Gökçe Munçuk (Mavi Boncuk) aslında nazar boncuğu kavramının kökenidir. Kotaz sözcüğü de nazar boncuğu anlamında kullanılan bir kelimedir. Gözün dikkatini farklı tarafa çekmesi nedeniyle korunduğu mantığı mevcuttur ve çok kuvvetli nazarların kotazları (nazar boncuklarını) çatlattığı, kimi zaman da parça parça ettiği anlatılır. Sözcük olarak "kutlu nesne" anlamındadır. Köşgük ve çom tabirleri, nazarlık demektir.
Bizdeki nazar inancı, Orta Asya’ya, Şamanizm dönemine kadar gitmektedir. Geçmişte kötü bakışın, negatif enerjinin insanlara felaket getireceğine inanılmıştır ve günümüzde de nazara inanan insanlar çoktur. Türkler, kötü bakışı engellemek için pek çok nesne kullanmıştır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.