TYD: 567 BİN YATAK 13 YAŞINDA

İSTANBUL- Turizm Yatırımcıları Derneği-TYD'nin yaptığı araştırmaya göre büyümeye devam eden Türk turizminin sahip olduğu tesislerde 567 bin yatak bulunuyor. Bu yatakların yaşları ise 13 olarak belirlendi. Yatak yaşının yenilenmemesi ise Türkiye'nin dünyanın kritik bölgesinde bulunması ve dış etkenlerden öncelikle turizmin etkilenmesi olarak görüldü.
T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, 2008 sonu itibariyle uluslararası standartlara sahip işletme belgeli yatak kapasitemiz 567.000 "dir. Ayrıca yatırım belgeli 40.000 civarında yatağın da fiilen işletmede olduğu tahmin ediliyor.
Konaklama sektöründeki yatak kapasitemizin yaş dağılımını saptamak amacıyla, işletme belgesi olan yatak sayısını baz alarak yıllara göre dağılımını inceledik. Bunun için 5 yıllık dönemler itibariyle 2008"den geriye doğru gidilerek araştırma yapıldı.



Bilindiği üzere, 1983 yılına kadar olan dönem Türk turizminin emekleme çağıdır. Turist sayısı ve turizm gelirinin düşüklüğü, turizm yatırımlarının da düşük seyretmesine neden olmuştur.
1980-85 yılları arasında Türk turizminin hukuki ve ekonomik altyapısını oluşturarak geleceğini belirleyen, yatırımları hızlandıran, dünya ile entagrasyonunu sağlayan üç önemli karar alınmıştır.



1980 tarihli “Turizmi Teşvik Çerçeve Kararı”, 1982"de çıkartılan 2634 sayılı “Turizmi Teşvik Kanunu” ve 1985 yılında turizmin “kalkınmada özel önem taşıyan sektör” kapsamına alınması, turizm yatırımlarında, etkileri 1990"ların ortasına kadar devam eden bir hızlanmaya neden olmuştur.
Yatırımcılarımıza sağlanan destekler ile, 1984-1988 yılları arasında 56.000, 1989-1993 yılları arasında da 113.000 yeni yatak inşa edilmiştir.
Sektöre sağlanan desteklerin yavaşlaması, ekonomimizde yaşanan 1994 döviz krizi ve daha sonra Asya ve Rusya"da görülen ekonomik krizler 1994-1998 yılları arasında yatırım eğiliminin düşmesine neden olmuştur.
1999 yılındaki deprem felaketinin sonrasında Türk turizminin yakaladığı yatırım ivmesi tekrar hareketlenmiştir. Burada Türkiye"de turizmin geleceğine duyulan güven kilit rol oynamaktadır. Diğer sektörlerde elde edilen sermaye, turizm sektörüne yönelmiş ve bugün de devam etmektedir. 1999-2003 yılları arasında 107.000, 2004-2008 yılları arasında ise 146.000 yeni yatak sisteme girmiştir. Konaklama kapasitemizin % 44,7"si 1999-2008 yılları arasındaki 10 yıl içinde inşa edilmiştir.

2008 sonu itibariyle konaklama kapasitemizi oluşturan 567.000 yatağımızın ortalama yaşı ise 13"tür. (*)



(*) Ortalama yatak yaşı şöyle hesaplanmıştır:



TÜRK TURİZMİNDE BÜYÜME EĞİLİMİ VE VERGİSEL ORANLAR
(1980-2009)

1980-1990 : Turizmi Teşvik Kanunu"nun çıkması, turizmin öncelikli sektör ilan edilmesi, arazi tahsisi ve yatırım teşviklerinin uygulanmasıyla yatak kapasitesinin artması.
1991-2000 : Destinasyon sayısının artması, kültür turlarının ilgi görmesi, arazi tahsislerinin yaygınlaşması, yatırımcı sayısının artması.
2001-2009 : Charter uçuşlarının artması, tanıtma harcamalarının artması, BDT pazarının canlanması, AB"nin avroya geçmesi ve avronun değerlenmesi, yatırımların Anadolu"ya yayılması, golf/kongre/sağlık gibi alternatif turizmçeşitlerinin devreye girmesi.


Not: 1994-2004 yılları arasında Kurumlar Vergisine ilave olarak Savunma Sanayi Destekleme Fonu(SSDF)
adı altında Kurumlar vergisinin % 10"u oranında vergi uygulanmıştır.