ANKARA- Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik uyarınca Suriyeli sığınmacılar, bundan böyle Türkiye’de çalışma izni olmaksızın çalışamayacak ve çalıştırılamayacak. Tarımda mevsimlik işçi olarak çalışacak Suriyeliler ise çalışma izninden muaf olacak.

Türkiye’de bulunan Suriyelilere çalışma izni verilmesine yönelik düzenlemeler içeren yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikte yer alan düzenlemeler satır başlarıyla şöyle:

Geçici koruma sağlanan yabancılar, Türkiye’de çalışma izni olmaksızın çalışamayacak ve çalıştırılamayacak. Bu kişiler, kayıt yaptırdıkları tarihten 6 ay sonra çalışma izni almak için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurabilecek.

Başvurular, söz konusu yabancıları çalıştıracak işveren tarafından e-devlet üzerinden yapılacak. Bağımsız çalışma iznine başvurma hakkı olan yabancılar ise kendi adlarına başvuru yapacak.

Mevsimlik işçi için muafiyet

Mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacaklar, çalışma izninden muaf olacak. Ancak çalışma izni muafiyeti için valiliklere başvuruda bulunacak bu kişilerin başvuruları, valilikler tarafından bakanlığa bildirilecek. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak yabancılara ilişkin il ve kota sınırlaması getirebilecek.

Çalışma izni başvurularının değerlendirilmesi için kriterleri bakanlık belirleyecek. Kanunlarda yalnızca Türk vatandaşları tarafından icrasına izin verilen iş ve meslekler için yapılan başvurular ise değerlendirme yapılmaksızın işlemden kaldırılacak.

Bakanlığa izin başvurusu için sağlık meslek mensuplarının Sağlık Bakanlığı’ndan, eğitim meslek mensuplarının Milli Eğitim Bakanlığı’ndan veya YÖK’ten ön izin almaları gerekecek. Ön izin belgesi olmayan başvurular değerlendirme yapılmaksızın işlemden kaldırılacak.

Asgari ücretin altında ücret verilemeyecek 

Geçici koruma sağlanan yabancılara asgari ücretin altında ücret ödenemeyecek.

Kamu yararına çalışan dernek statüsüne sahip dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar, insani yardım hizmeti faaliyetlerinde geçici koruma sağlanan yabancıları çalıştırmak için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurabilecek. Bu iki statüye girmeyen dernek ve vakıflar ile federasyon ve yabancı dernekler de başvurabilecek, ancak İçişleri Bakanlığı’nın uygun görüşü istenecek.

Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen kurs ve programlar kapsamında bir iş yerinde mesleki eğitim ve işbaşı eğitimi görecekler ile bu kişilerin eğitim süresinin sonunda aynı işyerinde çalıştırılması için bakanlığa başvuruda bulunabilecek.

Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında geçici koruması sonlandırılan veya iptal edilen yabancıların almış olduğu çalışma izinleri iptal edilecek.

‘Kamu düzeni, güvenliği ve sağlığı’ kriteri

Yabancılara çalışma iznine başvuru hakkı verilmesinde, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün belirlediği ve yabancının kalmasına izin verilen iller esas alınacak.

Kamu düzeni, kamu güvenliği ya da kamu sağlığı yönüyle çalışma izni verilmesinde sakınca görüldüğünün İçişleri Bakanlığınca bildirildiği illerde, çalışma izni verilmesi bakanlıkça durdurulacak. Bu illerde daha önce verilmiş çalışma izinleri de uzatılmayacak. Ancak daha önceden verilen ve geçerliliği devam eden çalışma izinleri sona erene kadar kullandırılacak.

Çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısı üzerinden sektör ve illere göre açık iş ve işe yerleştirmeler dikkate alınarak, bakanlıkça geçici koruma sağlanan yabancı istihdamı kotası değişen oranlarda uygulanabilecek.

Çalışma iznine başvurulan işyerinde çalışan geçici koruma sağlanan yabancı sayısı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde 10’unu geçemeyecek.

Toplam çalışan sayısı 10’dan az olan işyerlerinde en fazla 1 yabancının çalışmasına izin verilecek.

İşveren tarafından işyerinin kayıtlı bulunduğu il müdürlüğünden çalışma izni başvurusundan önceki 4 haftalık süre içinde yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşı bulunmadığının belgelendirildiği başvurularda istihdam kotası uygulanmayabilecek.

Başvurusu olumlu değerlendirilen yabancılara Çalışma Bakanlığı tarafından çalışma izni verilecek ve bu durum İçişleri Bakanlığı ile işverene bildirilecek.