MÜTEAHHİTLİKTE TEK ŞART 'REŞİT OLMAK': SERTİFİKAYA BİLE GEREK YOK
Deprem felaketiyle beraber gözler, vatandaşlara ev değil adeta mezar yapan müteahhitlere çevrildi.
24 Şubat 2023 Cuma 19:00
İSTANBUL- Türkiye’de Vsayısının, hekim sayısından 2.5 katından fazla olduğu anlaşılırken, bu iş için herhangi bir eğitim alma mecburiyeti yok. 18 yaşını dolduran her vatandaş, yaşadığı şehrin ticaret odasına kaydolarak yılda 2 bin metrekare inşaat yapabiliyor.
Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin ardından Türkiye'nin birçok ilinin, bina yapımı ve denetimi açısından sınıfta kaldığı çok acı bir şekilde ortaya çıktı. Gölcük'te meydana gelen 1999 depreminin ardından "ders çıkarıldığı" söylense de, afetin vurduğu 10 ilde 43 binden fazla insanın enkaz altında kalarak yaşamını yitirmesi, durumun vahametine işaret ederek, dikkatleri inşaat sektörünün nasıl işlediğine yöneltti.
Gazete Oksijen'den Esen Dolma'nın haberine göre; Türkiye’de 450 bin müteahhit bulunuyor. Yalnızca İstanbul’da konut inşaatı yapan firma sayısı 77 bin. Ve bu 450 bin müteahhit için ne bir diploma ne de başka bir eğitim şartı aranıyor. Bu iş koluna girmek isteyenler bulundukları ilin ticaret odalarına giderek faaliyet alanlarına göre kaydoluyor. Konut, altyapı ve restorasyon gibi her inşaat faaliyeti için ayrı bir kod veriliyor. Yani 18 yaşını doldurmuş, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve şirket açabilme şartlarına sahip herkes müteahhit olabiliyor.
SERTİFİKAYA BİLE GEREK YOK
Bu işi yapmak için herhangi bir üniversite bitirmek gerekmiyor. Bazı yükseköğretim kurumları bu eğitimi veriyor, bazı danışmanlık kurumları da “üniversite onaylı” olduğunu belirttikleri eğitim programları düzenliyor. 48-120 saat arası değişen programlar sonrasında bu sertifikaları almak mümkün. Ancak bu sertifikaya sahip olmak müteahhit olmak için zorunlu değil.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Genel Sekreteri ve Yönetim Kurulu Üyesi Kubilay Salihvatandaş inşaat sürecinde birçok kişinin denetimiyle karşılaşıldığını hatırlatıyor:
“Jeoloji mühendisi zemin etüdü yapıyor. Mimari, statik, elektrik, yangın ve asansör projelerine onay veren inşaat mühendisleri var. Bu aşamalarda meslek odaları ile belediyenin onayı söz konusu. Hepsinin ardından inşaata bakanlıkça bir yapı denetim firması atanıyor. Ve firma her beton dökümünden numune alıyor. En son da belediye iskan veriyor. Denetim mekanizması iyi çalışırsa sorun çıkmaz. İlkokul mezunu biri restoran da işletebilir ancak gıda mühendisleri tarafından denetlenir.”
DERNEK VAR AMA YAPTIRIMI YOK
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2019’da çıkarılan bir yönetmelikle ilk defa müteahhitlerle ilgili bir sınıflandırma öngörüldü.
Buna göre yapı müteahhitleri H’den A’ya 15 sınıfa ayrılıyor. Bakanlık tarafından her müteahhite bir karne veriliyor. Yönetmelikle birlikte karnesiz müteahhitlerin iş yapamayacağını söyleyen Salihvatandaş, “Dolayısıyla tüm müteahhitler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı” diyor. Ancak yönetmelik herhangi bir ‘müteahhit olma kriteri’ getirmiyor.
Peki bu sınıflandırma nasıl yapılıyor? Hiç iş tecrübesi olmayan bir müteahhit, en alt sınıf olan H grubundan başlıyor. Projeler hazırlanıyor, ruhsata başvuruluyor, müteahhidin karnesi de yapılan her inşaatta yükseliyor. Yıllık olarak ilgili yönetmelikle aranan ekonomik, mali, mesleki ve teknik kapasiteye sahip olması halinde müteahhit bir üst sınıfa çıkıyor. Kaç metrekare inşaat ve kaç liralık iş yapılacağı ile kaç personel çalıştırılacağı da üst sınıfa çıktıkça artıyor. H grubu müteahhitlere yılda ortalama 2 bin metrekare iş yapma hakkı veriliyor. En yüksek sınıf olan A grubu karne sahibi müteahhitlerin inşaat hakkı ise sınırsız. Ancak A grubunun yıllık en az 150 milyon liralık iş yapması ve en az 50 personel çalıştırması gerekiyor. Ayrıca her müteahhidin belli sınıflarda (villa rezidans, depo vb.) yapabileceği inşaatın da limiti bulunuyor.
Müteahhitlik yetki belgesi kayıtları elektronik ortamda, bakanlık bünyesinde YAMBİS adı verilen yapı müteahhitliği bilişim sisteminde tutuluyor. Denetim de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılıyor. İstanbul İnşaatçılar ve Müteahhitler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Hilmi Akgün, “Meslek odası olmadığı için derneklerin yaptırım gücü yok. Ancak bakanlık idari para cezası verip suç duyurusunda bulunabilir. Ayrıca bakanlığın sınıf düşürme veya yetki belgesini iptal etme gibi karne müeyyideleri de bulunuyor” diyor.
AB ÜLKELERİNİN TOPLAMININ 18 KATI
Avrupa Birliği ülkelerinin tamamında 25 bin müteahhit bulunuyor. Yani Türkiye’de bu işi yapan kişi sayısı, AB’dekinin 18 katı kadar.
Örnek vermek gerekirse, Fransa’da hiç tecrübesi olmayan biri Genç Bina Liderleri Enstitüsü (ESJDB) adı verilen bir kurumdan ‘Yapı Müteahhidi Sertifikası’ alıyor. Sertifika için bir meslek lisesinde iki yıllık bir eğitim görüyor.
Bu eğitimden sonra üç yıllık saha deneyimini tamamladığında da ‘Seviye II Yapı Müteahhidi Sertifikası’ almaya hak kazanıyor. Almanya’da ise sertifika sahibi olmak şart ve bunun için de eğitim programlarını tamamlamanız gerekiyor.
- Roma'nın ünlü 'Aşk Çeşmesi' yeniden açıldıTrevi Çeşmesi, üç ay süren restorasyon çalışmalarının ardından yeniden ziyaretçilerini ağırlamaya başladı. Roma Belediye Başkanı, 3 ay süren çalışmaların 327 bin euroya mal olduğunu açıkladı.23 Aralık 2024 Pazartesi 13:00TURİZM
- Bütün leylekler göç etti, 2 tanesi kaldıVan'ın İpekyolu ilçesinde havalar soğuyunca iki leylek dışında tüm leylekler sıcak bölgelere göç etti. 23 Aralık 2024 Pazartesi 12:00GÜNDEM
- 2025'te turistlerin gitmemesi gereken kentlerFodor's şirketinin hazırladığı 'Gidilmemesi Gereken Yerler' listesinde, aşırı turizm nedeniyle tehlike altında olan kentler sıralandı.23 Aralık 2024 Pazartesi 11:00TURİZM
- Havayolunda yolcu sayısı 5 milyarı, gelir 1 trilyon doları aşacak!Havacılık sektörü 2025’i pandeminin etkilerini tamamen geride kalacağı bir yıl olarak karşılamaya hazırlanıyor. Yolcu sayısı ve gelirde tarihi rekorlar bekleniyor.23 Aralık 2024 Pazartesi 10:00ULAŞTIRMA
- 16 yaşında Türkiye’nin en genç kadın pilot adayı olduLise 11’inci sınıf öğrencisi Defne Özcan (16), Türkiye’de solo uçuş gerçekleştiren en genç kadın pilot adayı oldu.23 Aralık 2024 Pazartesi 09:00ULAŞTIRMA
- Mübadele çocukları Demre Belediyesi'nde ağırlandıLozan Antlaşması da iki ülke arasında karşılıklı nüfus mübadelesi yapılmasını karara bağlanmasına bağlı Mübadele çocukları Demre'de aırlandı.22 Aralık 2024 Pazar 20:00MICE
- Atina'daki en iyi restoranlarYunanistan'ın başkentindeki en lezzetli yerel lokantalarda nerede yemek yiyebilirsiniz?22 Aralık 2024 Pazar 19:00YEME İÇME
- Dünyanın en engelli dostu havayolu Air New ZealandAir New Zealand, dünyanın en erişilebilir havayolu olarak Conde Nast Traveller’den Sophie Morgan, Beyond Barriers'ın son bölümünde test etti22 Aralık 2024 Pazar 18:00ULAŞTIRMA
- Murat Muratoğlu: Kazıkların şahı havalimanları!Nefes gazetesi yazarı Murat Muratoğlu “Kazıkların şahı havalimanları!” başlıklı yazısında uçakların inmediği israf kaynağı havalimanlarını yazdı22 Aralık 2024 Pazar 17:00ULAŞTIRMA
- Avrupa ve Asya arasında bulunan minik adaCNN muhabiri Maureen O'Hare İstabul'da Asya ile Avrupa kıtalarının birleştiği Boğaziçi'nin tam ortasında bulunan Kız Kulesi'ni yazdı.22 Aralık 2024 Pazar 15:00TURİZM
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2005 Türkiye Turizm
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.