İSTANBUL'UN ORTASI UNUTULDU
Yaklaşık 470 yıl önce Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle ve Mimar Sinan tarafından hesaplamalarla, İstanbul'un tam ortasına mermer sütun dikilmişti.
29 Mayıs 2015 Cuma 09:00
ÖZKAN ALTINTAŞ-TÜRKİYE TURİZM
İSTANBUL- Yaklaşık 470 yıl önce Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle ve Mimar Sinan tarafından yapılan hesaplamalarla, İstanbul'un tam ortası bulunmuş ve oraya bir mermer sütun dikilmişti. İlgisizlik nedeniyle unutulmaya yüz tutan mermer sütun, yakın zamana kadar kendi etrafında dönebilirken, çevre düzenlemeleri sebebiyle bu özelliğini yitirdi. Ancak ne olduğunu anlatan ve Kanuni Sultan Süleyman ile Mimar Sinan'a saygı anlamında en küçük bir bilgi tabelası bile yok.
Şehirlerin, ülkelerin, hatta dünyanın orta noktası neresidir ? Bilim insanları dahil hemen herkesin aklından geçen bu soruya, Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman döneminde de kafa yorulmuş ve İstanbul'un orta noktası bulunmuş.
Büyük imparatorluklara ve medeniyetlere ev sahipliği yapan İstanbul'un orta noktasının bulunması için Kanuni Sultan Süleyman, Mimar Sinan'a emir vermiş. Mimar Sinan tarafından yapılan hesaplamalar neticesinde belirlenen kentin orta noktasına, bir somaki mermer sütun dikilmiş. Fatih'teki Şehzadebaşı Camisi'nin güney ve doğu duvarlarının birleştiği yerde bulunan bu mermer sütun, bugün ilgisizlik nedeniyle unutulmaya yüz tutmuş durumda.
"EVLAT SEVGISININ DE MERKEZI"
Her gün binlerce insan önünden geçtiği halde merak uyandırmayan bu sütunu ve Şehzadebaşı Camisi'ni, "evlat sevgisinin de merkezi"dir. Şehzadebaşı Camisi'nin duvarlarının kesiştiği ve İstanbul'un ortası olarak kabul edilen bu taşın hikayesi şöyle:
Osmanlı’nın bir şehir medeniyeti olduğu kurulan şehrin mesafelerinden kaynaklanır. İstanbul'un birçok devlete merkez olmasının yanında, ölçümleri de merkezidir. Osmanlı Devleti'nde saatlerin, Ayasofya'nın kubbesinden geçtiği varsayılan meridyene göre ayarlanmıştır. Şehzadebaşı Camisi'nin köşesinde bulunan sütun da İstanbul'un merkezidir.
Caminin bulunduğu Saraçhane bölgesi önemlidir. Saraçhane, İstanbul'un ilk Osmanlı mahallesidir. Burası dönemin en önemli sanayi külliyesidir. Bütün endüstrinin olduğu bu yer, İstanbul'un ve sütun mermerin omuriliğindedir. Buranın sağında Haliç, solunda Marmara'ya açılan liman ağzı Aksaray vardır. Bu iki ticaret noktasının arasındaki Saraçhane, at koşum sisteminden tutun da ayakkabı imalatına kadar birçok şeyin merkezidir. Bu omuriliğin merkezinde ayrıca Yeniçeri odaları vardı. Ticaret ve askeri düzen Türk tarihinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu nedenle de burayı İstanbul'un merkezi olarak kabul etmişlerdir.
EVLAT SEVGISI, HAYATıN MERKEZLERINDEN BIRIDIR
Şehzadebaşı Camisi'nin olduğu alan merkezdir ve şehrin yapılaşma düzeni buraya göre ayarlanmıştır.
Granit ve mermerden oluşan bu sütunun sembolik bir anlamıda vardır.
Türkler'in hafızalarına düşkün bir millettir. Taşın ve alanın zamanla misyonunu kaybetti. Taşla ilgili
birçok efsane üretildi. Cami alanı içindeki türbelerin varlığıda bu efsaneleri güçlendirdi.
Kanuni Sultan Süleyman'ın Şehzadebaşı Camisi'ni kendisi için yaptırırken, oğlu şehazade Mehmet'in ölümü üzerine, caminin onun adına ithaf edildi. Kanuni, kanun nizam oturtan bir padişahtır. Kanun ve nizam hem devletin hem de milletin bel kemiğidir. Bel kemiğinin merkezi orasıdır. O taşın etrafı merkez
teşekkül ettirilmiştir. Bu aslında evlat sevgisinin, dünyanın merkezi olduğu olgusuna da bir göndermedir. Osmanlı'da sarayda erkeklere düğün yapılmaz ama kızlara yapılır. Evlat sevgisi çok apayrı birşeydir. Kanuni, burada kendisi adına yaptırdığı merkez külliyeyi evladına ithaf ediyor. Bu da insan için, merkez noktadır. Evlat sevgisi, hayatın merkezlerinden biridir. Bu nedenle Şehzadebaşı Camisi, Şehzade Mehmet'e ithaf edildi.
Mermer sütunun, caminin yapımından önce mi yoksa sonra mı konulduğuna dair net bir bilgi olmadığını anlatan Göncüoğlu, bunun bir eksiklik olmadığını ve efsanelerin "medeniyetin rengi" olduğunu söyledi. Göncüoğlu, geçmişten kalan birçok eserin yok olduğunu aktararak, bu eserlerin sahiplenilmesinin tarihi bellek açısından önemli olduğunu belirtti. Geçmişini ve medeniyetini tanımayanların, yeniden bir medeniyet kurmasının
imkansız olduğunu dile getiren Göncüoğlu, İslam ve Osmanlı medeniyetinin büyük bir tahribat yaşadığını vurguladı.
Mermer sütunun hikayesi
Sütun hakkındaki en önemli rivayete göre; Mimar Sinan, Şehzadebaşı Külliyesi'ni yaparken Eyüp'ten Sarayburnu'na İstanbul'un geometrik merkezi
hesaplanmıştır. Çeşitli ölçümlerden sonra orta noktanın Şehzadebaşı Külliyesi'ndeki Şehzade Mehmet Türbesi'nin yanına rastladığını belirlemiş ve
oraya bir mermer sütun dikmiştir. Bu nokta bugün Şehzadebaşı ile Dedeefendi Caddeleri'nin kesiştiği noktadaki, Şehzadebaşı Camisi'nin dış duvarının köşesine rastlar. Güney ve doğu duvarlarının birleştiği bu noktada altı ve üstü demir millere oturtulmuş, böylelikle dönen yeşil somaki bir mermer sütun bulunmaktadır.Sütun, yol seviyesinin yükseltilmesi ve asfaltın sütunu kapatması sebebiyle artık dönmemektedir.
- LEGOLAND® Malaysia, Heyecan Verici 2025 İçin hazırlanıyorGüneydoğu Asya'nın en sevilen aile destinasyonu, yepyeni deneyimler, kültürel kutlamalar ve uygulamalı maceralarla bölgenin turizm cazibesini artırmak için cesur planlar açıklıyor22 Ocak 2025 Çarşamba 12:00MICE
- Virgin, Eurostar'a karşı 'HS trenleri satın alacak'Richard Branson'ın Virgin Group'u, Eurostar'ın Manş Tüneli'ndeki "tekelini" kırmak için bu çeyrekte 12 adet yüksek hızlı tren siparişi vermeyi planlıyor .22 Ocak 2025 Çarşamba 11:00ULAŞTIRMA
- Üsküp-Sofya Yüksek Hızlı Tren Hattı'nın ilk bölümü açıldıKuzey Makedonya hükümeti, Kumanovo'dan Beljakovce'ye kadar olan 30 kilometrelik yenilenmiş demir yolu bölümünde trafiği açtı.22 Ocak 2025 Çarşamba 10:35ULAŞTIRMA
- Air Astana, Almatı'dan Guangzhou'ya yeni sefer başlatıyorAir Astana şu anda Almatı ve Astana'dan Pekin'e haftada yedi uçuş ve Almatı'dan Urumçi'ye haftada dört uçuş gerçekleştirmektedir.22 Ocak 2025 Çarşamba 09:16ULAŞTIRMA
- Menüler yabancı turiste de pahalı geldi!Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) anketine göre, 2024 yılında yemekte her üç markadan ikisinin satışları geriledi. İstanbul'da her dört markadan üçünün yabancıya satışları düştü.22 Ocak 2025 Çarşamba 02:50YEME İÇME
- Ekmekte birinciliği kimseye bırakmadık!Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında yıllık kişi başı en fazla ekmek tüketen ülke. 199,6 kg ekmek tüketimiyle listenin birincisi olan Türkiye'yi, Sırbistan (135 kg) ve Bulgaristan (131,1 kg) takip ediyor.22 Ocak 2025 Çarşamba 01:36YEME İÇME
- 76 kişiye mezar olan otelin geceliği 15 bin liradan başlıyorBolu Kartalkaya Kayak Merkezi'nde çıkan yangında en az 66 kişi hayatını kaybederken 51 kişi de yaralandı. 1970'li yıllardan bu yana hizmet veren otel 2000 metre rakımda yer alıyor.21 Ocak 2025 Salı 23:50KONAKLAMA
- Faciada hayatını kaybedenlerin kimlikleri belli oluyorTürkiye'yi yasa boğan ve 1 günlük milli yas ilan edilen acı olayda hayatını kaybedenlerin kimlikleri de belli olmaya başladı.21 Ocak 2025 Salı 23:01KONAKLAMA
- Facianın yaşandığı otelden ilk açıklamaFacianın yaşandığı Grand Kartal Otel'in sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, "Olayın tüm boyutlarının aydınlatılması için yetkililerle iş birliği içindeyiz" denildi.21 Ocak 2025 Salı 21:46KONAKLAMA
- CEO’lar küresel ekonomik büyümeden umutluTürkiye’deki CEO’ların %64’ü geçtiğimiz on iki ayda üretken yapay zekânın çalışanların verimliliğini arttırdığını belirtiyor21 Ocak 2025 Salı 12:00GÜNDEM
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2005 Türkiye Turizm
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.