Abdurrahman Büyükkeskin
Side-Manavgat/Antalya- Türkiye turizminin kültür turizminde öncü olan Antalya Side'de Osmanlı döneminde kalma 116 Cumbalı ev bugün turizme hizmet ediyor. 170 yıl önce Girit'ten Antalya Limanı'na dönemin Padişahı 2. Abdülhamid tarafından getirilen 1 Kuşak Giritliler oğlu Şehzade Selim adında Side'de Selimiye köyüne yerleştirilmesi ile 7 asırdır hayatın olmadığı tarihi ören yerinde yeniden hayat başlar.

1. Kuşak Giritliler bir gün Girit'e geri dönme hayali ile yaşar.ve barınma amaçlı da 116 Osmanlı Cumbalı Ev yaparlar. ,ikinci kuşak Giritliler ise 1947 yılında İzmir Efes'ten sonra ikinci kazı çalışması yapıldığı Ordinaryüs Prof. Dr. Arif Müfid Mansel  ile Prof. Dr. Jale İnan ikinci kazı çalışması ekibine ev sahipliği yapar. Üçüncü kuşak Giritliler ise 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın 1 başbakanlığı döneminde verdiği teşviklerle oterller yaparak turizmin kapılarını açar. Side'de ilk otel yapımını turistlerin geliminin deniz yoluyla yapılması başlamasına turizmci Ali İhsan Barut başlatır. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın turizmcilerin Manavgat Side arası yol yapımı talebi sonrası Side destinasyonunda yeni otel yapımları hızlanır. Side Antik Kenti diğer tarihi ören şehirlerinden en önemli özelliği içinde aktif bir şekilde turizmin yapılması ve yerleşimin olması. Bu bağlamda Side Antik Kent dünyada yaşamın ve turizmin iç içe olduğu tek tarihi ören yeri.

Side Antik Kentte 76 yıldır kazı çalışması yapılıyor. Side Antik Kent İn tamamının gün yüzüne çıkmasının arkeologlar tarafında iki üç asır sürebileceği belirtiliyor. 

Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen,, Side'nin Türkiye, Antalya ve Manavgat turizminin markası olduğunu söyledi. Side Antik Kentte Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemi eserlerinin bulunduğunu kaydetti. Başkan Şükrü Sözen, '' İtalya Roma'da bulunamayan Roma dönemi eserleri Side Antik Kentte bulunuyor. Side'yi turizmde marka değeri yapan tarih, kültür ve arkeolojik varlık zenginliği. Side De kaçak binaların hepsini yıktık. Kaçak binaları yıkınca bugün çoğu turizme hizmet eden Cumbalı Osmanlı evleri ile Helenistik, Roma, Bizans ve en son Osmanlı dönemi eserleri gün yüzüne çıktı. Side'deki Osmanlı dönemi Cumbalı evleri aynı zamanda Giritli Türklerin yaklaşık 2 asırlık yaşam tarihine ışık tutuyor.'' dedi .