LONDRA-Havacılık sektöründe rekabeti üst seviyelere çıkaran çeşitli kategorilerde verilen ödüller, bu yıl Kovid-19 salgını sebebiyle kısmen kesintiye uğradı. Ama yine de dikkat çeken bazı alanlarda ve bazı bölgeler için ödüller açıklandı. Mesela Avrupa’nın En hijyenik ve yolcu için en güvenli havayolları seçildi.

Bu salgın sürecinde Skytrax’a göre Avrupa’nın en hijyenik iki havayolu; British Airways ve Lufthansa. Üstelik bu iki hava yolu dünyada ilk defa hijyen konusunda en güvenli hava yolları kapsamında 5 üzerinden 4 yıldız almış. İngiltere merkezli derecelendirme kuruluşu olan Skytrax bu sene geleneksel hale gelen ödüllerini veremedi. Eğer aşı ve diğer çalışmalarla salgın sürecinde hızla normalleşme olursa 2021’de gerçekleştirilecek Paris Airshow’da en iyi hava yolları töreni yapılacak.

Neden En Hijyen Değiliz?

Skytrax, en yüksek 5 yıldız üzerinden değerlendirme yaparak, Kovid-19 güvenlik derecesine göre Avrupa’da British ve Luftansa’ya 4 yıldız vermiş. Şirketler hijyen, güvenlik önlemlerinin etkinliği ve tutarlılığı ile havalimanı ve kabin ortamındaki yolcular için potansiyel riskler açısından değerlendirilmeye tabi tutulmuş. British Airways’in notu Londra Heatrow Havalimanı Terminal-5 üzerinden, Lufthansa'nın ise Frankfurt Havalimanı Terminal-1 üzerinden değerlendirilmiş. Yani havayolu-havalimanı eşleşmesinden bir sonuç ortaya çıkmış.

Türk Hava Yolları ile İstanbul Havalimanı’nın eşleştiğini tahmin edebilirsiniz. Skytrax’ın salgın döneminde İstanbul Havalimanı’ndaki incelemelerine denk geldim. Daha önce bu köşede yazdığım üzere THY, bazı tartışmalardan dolayı Skytrax derecelendirmesinden çekilmişti. Bu sebeple eşleşme yaparak mı, yoksa tek başına İstanbul Havalimanı’nı mı incelediler, bilemiyorum. Fakat netice itibariyle Skytrax’ın Kovid-19 sürecinde en hijyenik hava yolları arasında THY yok. Onlar mı ödül vermedi, THY mi alamadı, ayrı mesele...

Öte yandan ülkemizde THY dahil hiçbir hava yolumuz ve havalimanımız şu ana kadar temizlik veya hijyen konusunda öne çıkmış, ödül almış değil. Havacılık sektörümüzün topyekun olarak temizlik ve hijyen konusuna eğilmesi gerekir.

OPET’in akar yakıt istasyonlarındaki tuvaletlerinin çoğunun havalimanı tuvaletlerinden daha temiz olduğu notu düşerek Ulaştırma Bakanlığı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ve özellikle Devlet Hava Meydanları İşletmesi’ne (DHMİ) bu konuda görev düştüğünü hatırlatmış olayım.

En Hijyen Nasıl Olunuyor?

Kriterlerle göre hava yollarının dört yıldıza ulaşmak için ultraviyole (UV) sterilizasyonu ve kitlesel dezenfektan teknikleri kullanarak uçaklarında yüksek bir temizlik standardı elde etmesi gerekiyor. Ayrıca daha az temas temini ve geliştirilmiş gıda güvenliği önlemleri ile uçak içi ikram hizmetleri de ele alınıyor.

İlgili hava yolları tarafından yönetilen havalimanı alanlarında, check-in sırasında, uçağa binişte, varışta temassız teknoloji ve sosyal mesafenin uygulanması derecelendirmeye tabi tutuluyor. Denetimlerin bir parçası olarak havalimanı ve uçak kabinindeki yüksek temas yüzeylerindeki bulaşmayı ölçmek için aktif olarak büyüyen mikroorganizmaları hızla ölçen bir süreç olan ATP testi kullanılıyor.

Ayrıca Skytrax, kendi kontrol listesi ve güvenlik derecelendirme sistemini oluşturmak için IATA Sağlık Güvenliği Standartları Kontrol Listesi, ICAO CART Kalkış kılavuzu ve Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) tavsiyelerine başvurmuş.

Önce Avrupa Sonra Dünya

Mevcut seyahat kısıtlamalarından etkilenen Skytrax, dikkatlerini başta Orta Doğu’nun havacılık sektörüne; hava yolu ve havalimanlarına vermeden önce derecelendirmelerini Avrupalı ​​taşıyıcılar arasında yaygınlaştırdı. Bu yılın sonlarında ise diğer bölgelerde değerlendirmelere başlamayı planlıyor. Yani yıl sonuna doğru Emirates, Qatar AirwaysA, Delta, Southwest gibi havayollarının da 4 veya 5 yıldız alma olasılığı var. Ancak seyahat kısıtlamaları kalkar ve ilgili şirketler de bu projeye destek verirse, Kovid-19 sürecinde yeni hijyen hava yolları tanışabiliriz.