EGE DENİZİ'NDE BALIK TÜRLERİNİN STOKLARI TEHDİT ALTINDA
Ege Denizi'ni tehdit eden risk faktörleri incelenerek, balıkçılık ve aşırı avlanmanın denizdeki ekonomik balık türleri üzerine etkisi ele alındı.
20 Ekim 2023 Cuma 16:00
İSTANBUL- İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Balıkçılık ve Su Ürünleri İşleme Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Taner Yıldız, Ege Denizi'ndeki ekonomik balık stokları üzerinde başta aşırı avcılık olmak üzere birçok baskı unsurunun olduğunu, bunun önüne geçebilmek için ekosistem yaklaşımlı balıkçılığın uygulanması gerektiğini söyledi.
TÜRLERİN ÇOĞUNDA AZALMA VAR
Ege'de avcılığı yapılan ekonomik türler arasında berlam, barbun, çipura, dil balığı, fener, hamsi, kraça istavrit, izmarit, karagöz, kefal, kılıç, kolyoz, kupez, levrek, lahoz, lüfer, mercan, orfoz, palamut, sardalya, sinarit, tekir, tirsi, uskumru ve yazılı orkinos türleri öne çıkıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2013'ten 2021 yılına kadarki av miktarlarının ortalaması ile 2022 yılı av miktarı kıyaslandığında, türlerin çoğunda azalma olduğu görülüyor.
2 TÜRDE BALIKÇILIK YAPILIYOR
Yıldız, Türkiye'nin bütün kıyılarında olduğu gibi Ege Denizi'nde de küçük ölçekli ve endüstriyel ölçekli olmak üzere 2 türde balıkçılık yapıldığını anlattı.
Küçük ölçekli teknelerin sayısı daha fazla olsa da avlanma kapasitelerinin ve avlayabildikleri türlerin sayısının daha az olduğuna dikkati çeken Yıldız, trol ve gırgırlarla yapılan endüstriyel balıkçılıkta ise daha büyük tekneler kullanıldığı için fazla miktarda avlanma yapıldığını belirtti.
Yıldız, trollerin daha çok derinlerde yaşayan ve demersal olarak adlandırılan barbun, berlam, göçmen mezgit ve derin su pembe karidesi gibi daha kıymetli türleri, gırgırların ise deniz yüzeyine yakın yaşayan sardalya ve papalina gibi küçük pelajik türleri avladığını bildirdi.
Ege Denizi'ndeki balık stokunu hassas olarak nitelendiren Yıldız, "Uzun yıllar, kontrol olmadan balıkçılık yapmışız ve yıpratmışız. Şu anda üzerine iklim değişikliği ve kirlilik baskısı da ekleniyor ama balıkçılık baskısını azaltmadan devam ediyoruz. Mutlaka balıkçılık sezonu ve takvimi yeniden düzenlenmeli, alıcı, satıcı ve balıkların biyolojik istekleri dikkate alınmalı." dedi.
Derin sularda yapılan avcılıkta balık miktarıyla ilgili bir kısıtlama olmamasının stoklara zarar verdiğini ifade eden Yıldız, avlanma boyu 20 santimetre olduğu halde balıkhanelerde 5-6 santimetre boyunda berlam balıkları gördüğünü, dipte yaşayanları avlamada kullanılan bir yöntem olan dip trolü baskısının bu balık türü üzerinde yoğun olduğunu kaydetti.
Gırgır ağlarının avlanma sırasında deniz tabanına değerek buradaki habitata zarar verdiğini vurgulayan Yıldız, şöyle devam etti:
50 METRE KURALI BŞR AN ÖNCE GELMELİ
"Bizde gırgır avcılığının yasal derinlik limiti 24 metre. Avrupa Birliği'nde bu rakam derinlik olarak 50 metre ve kıyının 300 metre yakınına gelemiyorsunuz. Ayrıca gırgır ağının uzunluğunun yüzde 70'inden daha sığ alanlara giremiyorlar. Özellikle Akdeniz'de ilk 50 metrede yoğun olarak deniz çayırları var. Bunlar oksijen üreten su bitkileri, karbon yutuyorlar, yavru balıklara saklanma alanı oluyor. Bizim 50 metre kuralını bir an önce getirmeyi istememizin nedenlerinden biri, deniz çayırlarının büyük bir kısmının Ege ve Akdeniz'de olması."
İklim değişikliği nedeniyle deniz suyundaki ısınmaya ekonomik türlerin verdiği ilk cevabın, dağılım alanlarını değiştirmek olduğunu aktaran Yıldız, "Sular şu anda kuzeye doğru ısınıyor ve birçok balık da bu sıcaklığı tolere edebiliyorsa kalıyor, edemiyorsa dağılım alanlarını kuzeye doğru değiştiriyor ve miktarlarında azalma yaşanıyor." diye konuştu.
Deniz suyu sıcaklığıyla birlikte Ege Denizi'nde görülmeye başlanan istilacı türler ile kirliliğin, balık stokları üzerindeki diğer baskılar olduğuna değinen Yıldız, Marmara'daki kirliliğin, üst akıntıyla Çanakkale üzerinden Ege Denizi'ne akarak su ortamında taşınabildiğini, bunun dışında sanayi tesisleri, turizm işletmeleri ve teknelerin balast suları gibi birçok kirlilik unsuru bulunduğunu anlattı.
EKOSİSTEM YAKLAŞIMLI BALIKÇILIK
Yıldız, türlerin korunmasının ekosistem yaklaşımlı balıkçılıkla mümkün olduğunu dile getirerek şu tavsiyelerde bulundu:
"Denizin ilk 50 metresi en üretken alanı ve buradaki habitata bağımlı ve hareket edemeyecek türleri korumamız gerekiyor. Trol değdiği zemini adeta tarıyor. Ekosistem yaklaşımlı balıkçıkla habitatı, hassas türleri ve avlanması tamamen yasak türleri dikkate alabiliriz. Orijinal türlerimizle rekabet eden bir yabancı tür geliyorsa, kendi türlerimiz üzerindeki balıkçılık baskısını azaltmalıyız ki yabancı türler çoğalarak onların yerine geçmesin. Aslan balığı tüketilebildiği için avlanmasını özendirmeliyiz, balon balığının derisi küçükbaş hayvan derisi gibi olduğu için cüzdan, ayakkabı yapılabilir. Ekosistemden çekilmeleri için yabancı istilacı türleri kullanacak alanlar bulmalıyız."
Her tekneye belirli bir avlanma kotası ve bölgesel balıkçılık mekanizması getirilmesinin öneminden bahseden Yıldız, "Bizim Samsun, Sinop'taki gırgır teknelerimiz Marmara'da, Ege'de balık çok diye buralara gelip avlanmamalı, onların bölgesi belli olmalı. Marmara'ya bağlı tekneler Marmara'da, Ege'ye bağlı tekneler Ege'de kalmalı ve oradaki kaynakları kullanmalı." değerlendirmesinde bulundu.
AVLANAN BALIK MİKTARLARI
TÜİK verilerine göre Ege Denizi'nde en çok avcılığı yapılan bazı türlerin, Türkiye genelinde 2013-2021 ortalaması ile 2022 yılı avlanma miktarları şöyle:
- İlber Ortaylı: En kıyak rakı şimdi imal ediliyor.İlber Ortaylı: En kıyak rakı ne zaman imal ediliyor? Herhalde tek parti devrinde değil, çift parti devrinde de değil, şimdi ediliyor. Bu olur. Bunun önünü alamazsın. Çünkü aksi taktirde uyuşturucu yayılır.18 Eylül 2024 Çarşamba 19:00KONAKLAMA
- Fed, faizi yüzde 4,75-5,00 aralığına çektiFed faiz kararını açıkladı. Politika faizini 4 yıl aradan sonra ilk kez indiren Fed, faizi 50 baz puan düşürerek yüzde 4,75-5,00 aralığına çekti.18 Eylül 2024 Çarşamba 18:00GÜNDEM
- AB’nin sınır kontrolü kararı: Vize bile yetmeyebilirAvrupa Birliği resmi açıklamayla, vize alıp gelenlerin de sınırlarda reddedilebileceği, "kalış amacının ve maddi durumun ispatının istenebileceği" belirtildi.18 Eylül 2024 Çarşamba 17:00GÜNDEM
- Swiss Days İstanbul'da 'Gelecekteki Yolunuzu Tasarlayın'20 - 21 Eylül tarihlerinde gerçekleştirilecek olan Swiss Days İstanbul, dün gerçekleştirilen basın toplantısı ile tanıtıldı. Swiss Days İstanbul'un bu yılki teması ise 'Gelecekteki Yolunuzu Tasarlayın' oldu18 Eylül 2024 Çarşamba 16:00MICE
- İstanbul-Ankara arasına daha hızlı tren geliyorUlaştırma Bakanı Uraloğlu, Ankara-İstanbul Süper Hızlı Tren Projesi için tarih verdi. Projenin 2034'te tamamlanacağını öngördü.18 Eylül 2024 Çarşamba 15:00ULAŞTIRMA
- The Times'ın en iyi plaj tatili listesinde Fethiye yer aldıİngiliz The Times gazetesi tarafından ekimde plaj tatili için dünyanın en iyi destinasyonları arasında üçüncü sırada gösterildi.18 Eylül 2024 Çarşamba 15:00TURİZM
- Corendon Airlines, İstanbul Kürek Festivali'ne destek veriyorCorendon Airlines, 19-22 Eylül tarihleri arasında DenizBank ana sponsorluğunda ilk kez gerçekleştirilecek olan Rixos Tersane İstanbul Kürek Festivali’ne destek veriyor.18 Eylül 2024 Çarşamba 14:00ULAŞTIRMA
- Hititlerden mağarası koah’a şifa olacakÇankırı’da yerin 150 metre altındaki Hititler döneminden kalan 5 bin yıllık tuz mağarası, koah hastalarına şifa dağıtacak.18 Eylül 2024 Çarşamba 12:00GÜNDEM
- Samsun’un en büyük tatil köyü geliyorOtel, devre mülk ve tatil köyü kompleksinden oluşan proje, 450 oda ve 1200 yatak kapasitesine sahip olacak. 50 bin metrekarelik alan üzerine inşa edilen tatil köyünde yüzme havuzları, spor salonları ve yürüyüş yolları yer alacak. 18 Eylül 2024 Çarşamba 11:00KONAKLAMA
- Ünlü hamburger devi BurgerFi iflas bayrağını çektiŞirketin borçlarının 500 milyon dolara kadar ulaştığı ve geleceğinin belirsizlik içinde olduğu açıklandı. İflas başvurusunun ardından gözler, zincirin bundan sonraki adımlarına çevrildi.18 Eylül 2024 Çarşamba 10:00YEME İÇME
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2005 Türkiye Turizm
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.