MKÜ'de yerli patates

HATAY - Mustafa Kemal Üniversitesi'nde (MKÜ) 11 kurumun işbirliğiyle yürütülen "Ülkesel Patates Tohumlarının Üretim Sistemini Geliştirme" projesi kapsamında, dışa bağımlığı azaltmak ve hastalıklara dayanıklı, yüksek verimli ve kaliteli tohum çeşitleri geliştirmek amacıyla çalışmalar sürüyor.
MKÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Emin Çalışkan, Türkiye'nin patates üretimde 12'inci sırada yer aldığını söyledi. Türkiye'nin üretimde değerlendirmek üzere yıllık 600 bin ton patates tohumuna ihtiyacı bulunduğunu ifade eden Çalışkan, bunun yaklaşık 40 bin tonunun Avrupa ülkelerinden ithal edilerek karşılandığını kaydetti.
Yerli tohum bulunmaması ve ihtiyacın tam olarak karşılanamaması nedeniyle çiftçinin ürünlerden tohumluk ayırarak bir sonraki dönemin ekimini yaptığını vurgulayan Çalışkan, bunun verimi, kaliteyi ve hastalıklara dayanıklılığı olumsuz yönde etkilediğini belirtti.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığının öncülüğünde, 11 kurumun katılımıyla hazırlanan projeye Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu'ndan (TÜBİTAK) 2 milyon 500 bin TL destek alındığını ifade eden Çalışkan, şöyle devam etti: "2005 yılında başlattığımız projeye, Niğde, İzmir, Adana, Ankara, Erzincan, Erzurum gibi birçok ilden tarımsal araştırma enstitüleri destek veriyor. Projeye ayrıca MKÜ'nün yanı sıra Ege ve Gaziosmanpaşa Üniversiteleri de katkı sağlıyor. Proje kapsamında öncelikle ülkemizde yetiştirilen patates çeşitlerinden laboratuvar ortamında 12 bin adet melez bitki elde ettik. Bunları, Niğde, Erzurum ve Hatay'da bulunan seralara ektik. Seralarda yetiştirdiğimiz tohumlardan çok sayıda yumru oluştu."
Bu yumruları, hastalıklara dayanıklılığı ve kalitesine göre ayırarak Niğde'de proje kapsamında değerlendirilecek alanda üretim yapılacağını belirten ve ardından analizlerin yapılacağını kaydeden Çalışkan, "Proje, yıl sonunda tamamlanacak. Amacımız en az 5 yeni çeşit geliştirerek, tohumluk açığını gidermek" dedi.
Çalışkan, proje kapsamında patates tohumu üretim merkezleri oluşturacaklarını belirtti.
Küresel ısınma nedeniyle birçok çiftçinin ürünlerini sulamakta sıkıntı yaşandığını ifade eden Çalışkan, bu soruna çözüm bulabilmek için elde ettikleri melez çeşitlerden özellikle kuraklığa ve yüksek sıcaklığa dayanıklı patates tohumlarını da belirlemeye çalıştıklarını kaydetti.
Çalışkan, proje sonunda yüksek verimli ve kaliteli yerli tohumların yanı sıra değişen iklim koşullarına uygun, yüksek sıcaklığa ve hastalıklara dayanıklı, az su isteyen tohum çeşitlerinin tespit edileceğini söyledi.
Tohum çeşitlerini Tarım ve Köyişleri Bakanlığına sunacaklarını ve tescil alacaklarını vurgulayan Çalışkan, "Proje sonunda, Türkiye'de özel yerli tohumlar oluşacak. Dışardan alınan tohumlar nedeniyle her yıl büyük maddi sıkıntı yaşayan üreticilere destek olmaya çalışacağız" diye konuştu.