Libya'nın Tripoli havalimanıyla hangi Türk şirketi ilgileniyor?

TRİPOLİ - Türk müteahhitlik tarihinin en önemli projelerinden biriydi Libya’da başkent Tripoli’de yapılacak havalimanı. 2007 yılında Türk inşaat şirketi TAV’ın yanı sıra Brezilyalı Odebrecht ve Lübnanlı CCC’nin kurduğu konsorsiyum projeyi 3 milyar dolara kazanmıştı. Kaddafi döneminin de en önemli projelerinden biri olan Tripoli Uluslararası Havalimanı için 14 yıl önce ilk adım atıldı ve uzay üssü görüntüsü veren tasarım için harekete geçildi.

Dünya'dan Kerim Ülker'in haberine göre toplam 350 bin metrekare alana sahip olması hedeflenen terminal projesi, Afrika kıtasının da en modern havalimanı olacaktı. 20 milyon yolcu kapasiteli terminal binasının yanı sıra, 4 bin 400 araç kapasiteli otoparka sahip projenin bir kısım iş gücü ise Türkiye’den karşılandı. Proje devam ederken, Arap Baharı’nın da etkisiyle 2011 yılında Libya’da iç karışıklıklar başladı. Albayrak'tan Libya adımı: Hangi proje için görüştü?

TAV İnşaat, havalimanındaki çalışanlarını güvenlik endişesi ile ülkeden çekti ve tahliye etti. Havalimanı önce radikal İslamcı grubun, ardından da adına Libya Ulusal Ordusu adını veren güçlerin komutanı olan General Hafter yönetimine geçti.

Geçen yıl haziran ayında yine el değiştiren havalimanının kontrolünü ise şu anda BM tarafından tanınan ve Türkiye’nin desteklediği Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne bağlı Libya ordusu tarafından alındı. Geçen yıldan bu yana kontrol edilen Libya’nın dünyaya açılan kapısı Tripoli Uluslararası Havalimanı için merkezi hükümet yeniden onarım çalışmasına başladı.

ÖNCE RÖNESANS’IN ADI GEÇTİ

Havalimanının kaldığı yerden devamı için Libya Yönetimi, TAV İnşaat’ın yerine ise 2 Türk firması ile temasa geçti. Bunlardan ilki Rönesans Holding oldu. Bu yılın nisan ayında Ankara’da düzenlenen törende Rönesans ve Libyalı temsilciler arasında imzalanan mutabakat zaptı ile Tripoli Havalimanı terminalinin yapılmasına yönelik görüşme resmilik kazandı. Ancak geçtiğimiz hafta ilginç bir gelişme yaşandı ve proje için devreye Albayrak Holding girdi. Libya Ulaştırma Bakanlığı, Tripoli Uluslararası Havalimanı Yolcu Terminali inşaatını tamamlamak için Albayrak Grubu ile 1 Ağustos’ta görüşme yaptı.

Toplantıya Albayrak Grubu yöneticilerinin yanı sıra Libya Ulaştırma Bakanı Mohammed Al-Shoubi, Deniz Ulaştırma İşleri Müsteşarı Wissam Al-Idrisi, Havalimanları ve Hava Ulaştırma İşleri Müsteşarı, Hava Meydanları İşletmesi Başkanı Khaled Souissi, Ulaştırma Projeleri Yürütme Kurumu Başkanı Muhammed Bait Al-Mal katıldı.

Albayrak Holding’in Libya’da görüştüğü ilk proje bu değil. Hatırlayacağınız üzere temmuz ayında yazdığımız haberde Albayrak Holding üst yönetimi, Misrata Serbest Bölgesi’nde yatırım yapmak için görüşme yaptı. Bu görüşmede ayrıca Albayrak Holding, Misrata Havalimanı’nın yeniden inşaatı ve büyüme projesinde yer almak için Libya Havalimanları Kurumu’ndan (LLA) gereken onayı da gündeme almıştı.

80 MİLYON DOLAR KAZANDI, LİBYA ÖDEMEDİ

Rönesans ve Albayrak Grubu’nun ilgi gösterdiği Tripoli Uluslararası Havalimanı projesinin yargısal bir yönü var. Yukarıda da bahsettiğim üzere 2007 yılında başlayan ve 4 yılda tamamlanması planlanan proje 2011 yılında yaşanan Arap Baharı ile birlikte büyük darbe yedi. Çatışmaların ortasında kalan havalimanı, modern görüntüsünü bir anda kaybetti ve deyim yerindeyse harabeye döndü. Bu süreçte TAV ve konsorsiyum üyelerine de hak edişleri ödenmedi. Bir çok Türk firmasının alacağı olan Libya, TAV İnşaat’a ödemelerini yapmadığı için olay uluslararası tahkime gitti. Türkiye’nin de üye olduğu Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) Paris’teki tahkim mahkemesindeki davayı 2019 yılında TAV İnşaat kazandı. 80 milyon dolarlık alacak ise o tarihten bu yana ödenmedi.