İZRO: yasa taslağı hukuksal değil

İZMİR- İzmir Turist Rehberleri Odası- İZRO Turist Rehberleri ile ilgili olarak yeni yasa taslagina verdiği cevabı açıkladı. Yönetim Kurulu Başkan Vekili Hüsnü Ovacık ve Genel Sekreter Esin Kargın imzasıyla yayınlanan açıklamada "Hazırlanan tasarı pek çok yenilik içermesine karşın, Profesyonel Turist Rehberleri için getirilen örgütlenme biçimi hem hukuksal bakımdan sakıncalar taşımakta hem de demokratik katılımcılık ilkesine aykırı düşmektedir. Ayrıca bu örgütlenme biçimi, içerdiği sakıncalarla ileride mesleki dayanışmayı zedeleyecek unsurlar taşımaktadır" denildi.
Açıklama şöyle:

Değerli Rehberler;

Ekte; T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığından gelen Meslek Yasa Taslağının en son hali ve İZRO'nun taslağa verdiği resmi cevabı okuyabilirsiniz.

Bilgilerinize.

İZRO
0232 4645642


TARİH : 03.09.2009
SAYI : 2009/172
KONU : Yasa Taslak Görüşler

T.C.KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI
Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü

İlgi: 27 Ağustos 2009 tarihinde e-mail yolu ile tarafımıza gönderilen Rehber Meslek Yasa Taslağı hakkındaki yazınız.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Turist Rehberliği alanında kurulmuş bulunan Oda ve Derneklere gönderilerek görüş oluşturmaları istenen Profesyonel Turist Rehberliği Kanun Tasarısı ile ilgili görüşlerimiz aşağıdadır:

A- TASARIDA YER ALAN BAŞLICA YENİLİKLER:
Tasarı ile bugüne kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 4848 sayılı kanunun 13/m maddesi doğrultusunda yürütülen turist rehberlerin eğitimi, mesleğe kabulü, gözetim ve denetimi yetkileri Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde oluşturulacak Sektör Meclisine ve İcra Komitesine devredilmektedir.
Ayrıca şimdiye kadar yine aynı Bakanlığın yürürlüğe koyduğu Yönetmelikle düzenlenen pek çok konuda yeni düzenlemeler öngörülmektedir. Bu yeniliklerin başlıcaları şunlardır:
- Turist rehberi olabilmek için lisans eğitimi almış olma zorunluluğu getirilmesi (Madde 3/1-c)
- Turist Rehberliği levhası kavramı getirilmek suretiyle denetim ve gözetimin kolaylaştırılması (Madde 3/2)
- Kamu kurumlarında çalışan rehberlere kurumlarından izin almak koşulu ile mesleklerini icra etme olanağı tanınması (Madde 4/2)
- Rehberlerin aktif ve pasif olarak sınıflandırılması (Madde 4/3-b)
- Aktif rehberler için iki yıl geçerli çalışma kartı alma zorunluluğu getirilirken vize yaptırma zorunluluğunun kaldırılması (Madd 4/3-b)
- Mali yükümlülüklerini yerine getirmeyen (aidatını ödemeyen) rehberlere çalışma kartı verilmemesi (Madde 4/3-b)
-Aralıksız beş yıl pasif rehber statüsünde kalanların aktif rehber olabilmeleri için bilgi sınavına katılma zorunluluğu getirilmesi (Madde 4/3-d)
- Rehberlere bir acentayla anlaşmaksızın doğrudan rehberlik yapma olanağı tanınması (Madde 4/3-ğ)
- Başka kişi ve kuruluşlara turist rehberliği eğitimi ve belgesi verme yasağı getirilmesi ve yaptırıma bağlanması (Madde 5/2)
- Ruhsatsız rehberlik yapanlara hapis cezası getirilmesi (Madde 5/3)
- Ruhsatsız ya da çalışma kartsız rehber çalıştıranlar yaptırım getirilmesi (Madde 5/6)
- Taban ücretin altında çalışma yasağı getirilmesi (Madde 8/2)
- Tur için sözleşme yapma ve sözleşmeyi tur süresince bulundurma zorunluluğu getirilmesi ve yaptırıma bağlanması (Madde 8/3)
- Rehberler ile acentalar ve tur operatörleri arasında çıkacak uyuşmazlıklar için tahkim niteliğinde Uyuşmazlık Çözüm Kurulu getirilmesi (Madde 10)
Tasarı bu haliyle genel olarak rehberlerin şu aşamadaki taleplerini karşılayacak niteliktedir.

B- TASARININ SAKINCALI YANLARI:
Hazırlanan tasarı pek çok yenilik içermesine karşın, Profesyonel Turist Rehberleri için getirilen örgütlenme biçimi hem hukuksal bakımdan sakıncalar taşımakta hem de demokratik katılımcılık ilkesine aykırı düşmektedir. Ayrıca bu örgütlenme biçimi, içerdiği sakıncalarla ileride mesleki dayanışmayı zedeleyecek unsurlar taşımaktadır.

1.) Tasarının Anayasaya aykırılığı sorunu:
Tasarının 9. maddesi, Turist Rehberlerinin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde örgütlenmelerini düzenlemektedir. Bu örgütlenmeye göre;
- TOBB bünyesinde 40 kişiden oluşan bir Turist Rehberleri Sektör Meclisi kurulmaktadır. Bu meclis, Türkiye"deki tüm turist rehberlerinin seçtiği 35 kişi ile TOBB Yönetim Kurulunun seçtiği 5 kişiden oluşmaktadır. Seçim usulü TOBB"nin çıkaracağı Yönetmelikle belirlenecektir.
- Sektör Meclisi Başkanı ile Meclis tarafından seçilen altı üye, TBB Yönetim kurulunca seçilen bir üye ve Birlik Genel Sekreteri, Sektör Meclisi İcra Komitesini oluşturmaktadırlar.
Komite ve Meclis, Turist Rehberlerinin eğitim, denetim ve gözetimi, mesleğe kabulleri vb konularda görevlidir. Ne var ki Meclisin kararlarını uygulama yetkisi TOBB Yönetim Kuruluna verilmiştir. Aidatlar ve kayıt ücretleri başta olmak üzere toplanacak paralar TOBB"a aktarılacak, Sektör Meclisinin mali konulardaki ihtiyaçları TOB tarafından karşılanacaktır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 13. Maddesin ilk fıkrasında Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları tanımlanırken “Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzelkişilikleridir.” denilmektedir.
Buna göre Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları;
- Belli bir mesleğe mensup olanlar tarafından oluşturulacak,
- Organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usulle, yargı gözetiminde ve gizli oyla seçilecek
- Kamu tüzel kişiliği statüsünde olacaklardır.
Oysa tasarıdaki düzenleme ile;
- Belli bir mesleğe mensup olan rehberler, başka meslek mensuplarının oluşturduğu TOBB bünyesine alınmaktadırlar.
- Yöneticilerini kendileri seçmemektedirler. (Turist Rehberlerinin Ticaret ve Sanayi Odalarının seçimlerinde oy kullanma hakları yoktur.)
Sektör Meclisi ve İcra Komitesi ile ilgili düzenlemeler bu açıdan çok vahimdir. Özellikle seçimler için Anayasada açıkça “kanunda gösterilen usule göre ve yargı gözetimi altında yapılır” denildiği halde seçim usulünün Yönetmeliğe bırakılmış olması ve yargı gözetiminin göz ardı edilmesi bu organların Anayasada ön gördüğü organlar olmadığını göstermektedir. Hele bu organlara meslek mensupları tarafından değil de TOBB tarafından seçilen kişilerin de dahil olması (Bunların sayıları ne olursa olsun) açıkça Anayasaya aykırıdır.
- Önerilen Sektör Meclisinin tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Alacağı kararlar TOBB"nin onayına tabidir. Bunun sonucu olarak meslek mensupları, yönetiminde ve denetiminde söz sahibi olmadıkları bir kuruluşa (TOBB), kayıt ücreti ve aidat ödemek zorunda olacaklardır.
Tasarının Anayasaya açıkça aykırı bulunan 9. maddesi değiştirilmez ve bu haliyle yasalaşırsa, Anayasada belirtilen süre içinde iptal davası açılmasa bile ileride itiraz yolu ile Anayasaya aykırılık iddiasında bulunulabilecektir. Örneğin, mesleğe kabul, disiplin, çalışma kartı gibi konularda yapılan uygulama aleyhine idari yargıya başvuran bir rehber, kanunun anayasaya aykırı olduğunu ileri sürer ve mahkeme de bunu kabul ederse konu Anayasa Mahkemesine gidecektir. Anayasa Mahkemesi kanunu iptal ettiği takdirde ise bu alanda bir boşluk doğacak ve sorunlar içinden çıkılmaz hale gelecektir.

2.) Tasarının 9. ve geçici 1. maddeleri demokratik değildir
Tasarıda ön görülen Turist Rehberleri örgütlenmesi demokratik değildir. Her şeyden önce, seçimlerin Sektör Meclisi seçimlerinin yapılma biçimi tartışmaya açıktır. Tüm rehberlerin nasıl ve nerede oy kullanacakları, adayların nasıl belirleneceği belirsizdir. Yönetmelikle bu konuda yapılacak düzenleme tartışmayı sona erdirmeyecektir.
Kaldı ki, rehberler oy vererek seçtikleri yöneticilerini denetleme olanağından yoksun bırakılmışlardır. Örgütlerde yöneticiler genel kurullar tarafından seçilirler. Yöneticiler, bu genel kurullarda üyelerine hesap verir, onların görüş ve eleştirilerini alırlar. Genel Kurul bütçeyi ve yapıln harcamaları onaylar. Tasarı ile Turist Rehberleri bu olanaktan yoksun bırakılmaktadırlar.
Öte yandan tüm yurtta hizmet veren rehberlerin bir merkezden yönetilmek istenmesi de demokratik değildir. Taşrada bir sorunla karşılaşan rehberin, çözüm için İcra Komitesine başvurmak zorunda kalması hantal bir yapı oluşturacaktır.
Her ne kadar tasarıda Bölge Temsilcilikleri kurulması ön görülmüş ise bu temsilciler seçimle değil atama ile görevlendirileceklerdir. Bu nedenle de meslek mensupları ile kuracakları ilişki bürokratik nitelikte olacaktır.
Sektör Meclisi kavramı 5174 sayılı Kanunun 57. maddesinde yer almaktadır. Bu maddeye göre Sektör Meclisleri istişari nitelikte olup karar alma ve uygulama yetkileri yoktur. Tasarı ile 57 maddenin 4. fıkrası değiştirilerek bu tasarıya atıf yapılmıştır. Yani Turist Rehberliği meslek mensupları TOBB bünyesine alınırken istişari nitelikte olduğu kanunda belirtilen bir organa bağlanmak suretiyle ileride değişik yorumlara yol açabilecek bir kargaşa yaratılmıştır. 57 maddede yapılan bu değişiklik maddenin konuluş amacına aykırı, zorlama bir düzenlemedir. Bu aykırılık, karar alma yetkisinin TOBB Yönetim Kuruluna ait olduğu vurgulanarak giderilmeye çalışılmış, ayrıca bazı kararlar için Turizm ve Kültür Bakanlığının onayı kuralı getirilmiştir. Bu durumun yetki kargaşası yaratacağı açık olduğu gibi Bakanlık, bu alandaki yetkilerini meslekle ilgisi olmayan bir kuruma devretmiş olacaktır.
Yine tasarı ile, rehberler ile yapacakları sözleşmenin diğer tarafında da yer alan seyahat acentaları aynı kuruluşun içinde yer alacaklardır. Seyahat acentaları ile rehberlerin çıkarları farklıdır. Üstelik seyahat acentaları TOBB"un karar mekanizmalarında temsil edilirken rehberler temsil edilmeyecekler, istişari bir kurula üye seçmekle yetineceklerdir. Bu eşitsizliğin hukuka ve demokratik teamüllere aykırı olduğu ortadadır.
Tasarının geçici 1. maddesi, bu antidemokratik yapılanmayı pekiştirmektedir. Normal koşullarda 1-2 aylık bir süre içinde tamamlanabilecek bir kuruluş dönemi 1-1,5 yıllık bir zaman dilimine yayılmakta ve bu dönem için atanmış bir Komiteye her türlü yetki verilmekte, rehberleri yakından ilgilendiren Yönetmeliğin rehberlikle ilgisi olmayan TOBB Yönetim kurulunca çıkarılması ön görülmektedir. Böyle bir düzenlemenin hukuka uygun olduğunu söylemek olanaksızdır.

3.) Tasarı ile esnaflık tartışması sona ermeyecektir:
Rehberler şu anda 5362 sayılı Kanuna tabidirler. Tasarıda rehberlik mesleğinin serbest meslek şeklinde yürütüleceğinin belirtilmiş olması (Madde 4/2) bu durumu değiştirmemektedir. Çünkü tasarı Anayasanın 135. maddesinin ön gördüğü biçimde bir meslek kuruluşu oluşturmamaktadır. Bu durumda rehberler 5362 sayılı kanunun 3/a maddesine tabi olmaya devam edecekler, esnaf siciline ve esnaf odasına kaydolmak ve aidat ödemekle yükümlü olacaklardır.

C- SONUÇ:
Yukarıda özetle belirttiğimiz üzere, tasarının 9. maddesinin Anayasaya uygun biçimde yeniden düzenlenmesi ve rehberlerin örgütlenmelerinin hukuk ve demokrasi ilkeleri doğrultusunda yapılandırılması halinde tasarının şu aşamada büyük ölçüde mesleğin ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte olduğu görüşündeyiz.

Arz ederiz.

Saygılarımızla.

Esin KARGIN
Genel Sekreter

Hüsnü OVACIK
Yönetim Kurulu Başkan Vekili


TURİST REHBERLİĞİ

KANUNU

TASLAĞI


BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı turist rehberliği mesleğine kabule, mesleğin icrasına ve meslek örgütlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Türkiye"de turist rehberliği mesleğinin icrası bu Kanun hükümlerine tâbidir.

Tanımlar
MADDE 2 – (1) Bu Kanunda geçen;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Birlik: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,
c) İcra Komitesi: Bu Kanunla Birlik nezdinde kurulan Turist Rehberleri İcra Komitesini,
ç) Levha: Turist rehberliği mesleğini icra etme hakkına sahip olanlar ile mesleği fiilen icra etme yetkisine sahip olan ve olmayanları gösteren ve Birlik nezdinde tutulan kayıtları,
d) Meslek: Turist rehberliği mesleğini,
e) Oda: Ticaret veya ticaret ve sanayi odasını,
f) Sektör Meclisi: Bu Kanunla Birlik nezdinde kurulan Turist Rehberleri Sektör Meclisini,
g) Turist rehberi: Turist rehberliği mesleğini icra etme hak ve yetkisine sahip olan, kişi veya grup halindeki yerli veya yabancı turistleri gezi öncesinde seçmiş oldukları dili kullanarak kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerler ile varlıkları tanıtarak gezdiren veya seyahat acentaları tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentasının yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütüp acenta adına yöneten gerçek kişiyi,
ğ) Meslek Yönetmeliği: Bu Kanun uyarınca çıkarılacak Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliğini,
İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Mesleğe Kabul, Mesleğin İcrası ve Korunması,
Levha, Disiplin, Taban Ücretler ve Mesleğin Örgütlenmesi

Mesleğe kabul
MADDE 3 – (1) Turist rehberliği mesleğine kabul edilebilmek için su koşullar gerekir:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) Başvuru tarihi itibarıyla reşit olmak,
c) Bakanlığın görüşü alınarak mesleğe yönelik eğitim verdiği İcra Komitesi tarafından kabul edilen turist rehberi eğitimine yönelik lisans programlarından birinden mezun olmak veya Meslek Yönetmeliğinde belirlenen lisans programlarından birinden mezun olduktan sonra, Bakanlığın görüsü alınarak mesleğe yönelik eğitim verdiği İcra Komitesi tarafından kabul edilen yüksek lisans programlarından birini tamamlamak veya turist rehberi ihtiyacının olduğu hallerde İcra Komitesi"nin kararı ve Bakanlığın izni ile İcra Komitesi tarafından Bakanlığın gözetim ve denetimi altında düzenlenen turist rehberliği sertifika programını başarıyla tamamlamış olmak,
ç) İcra Komitesince belirlenen yabancı dillerden birinde; İcra Komitesi ve Bakanlığın işbirliği içinde yapacağı veya konusunda uzmanlaşmış kamu kurum veya kuruluşlarına yaptıracağı yabancı dil sınavında basarili olmak veya Meslek Yönetmeliğinde belirlenen yabancı dil yeterlik belgelerinden birine sahip olmak,
d) Bakanlığın gözetim ve denetimi altında, İcra Komitesi tarafından düzenlenecek uygulama gezisi programını tamamlamak ve gezi sonunda yapılacak sınavda basarili olmak,
e) Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir yıldan fazla hapis cezası ile cezalandırılmamış; 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu veya 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununa muhalefetten, bu kanunlardan her biri için ayrı olmak üzere, bir defadan fazla hüküm giymemiş veya affa uğramış veya tecil edilmiş olsalar bile basit veya nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alim satımlara fesat karıştırma, karapara aklama gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlardan veya Devletin şahsiyetine karşı islenen suçlar ile Devlet sırlarını açığa vurma, Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suçlarından veya bu suçlara iştirakten veya 31/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna muhalefetten hüküm giymemiş olmak,
f) Daha önce meslekten çıkarılmamış olmak,
g) Bu Kanunda belirlenen mesleğe engel hali bulunmamak ve
ğ) Levhaya kayıt ücretini ödemiş olmak.
(2) Mesleğe kabul için başvuranlardan yukarıdaki şartları taşıyanların dosyası ve İcra Komitesi kararıyla düzenlenen turist rehberliği ruhsatnamesi, mesleğe kabul işlemleri için Bakanlık onayına sunulur. Bakanlık, otuz gün içinde gerekli incelemeleri yapar ve başvurusunu kabul ettiği turist rehberlerinin ruhsatnamesini onaylayarak, dosyası ile birlikte İcra Komitesine gönderir. Başvurunun onaylanmaması durumunda dosya, onaylanmama gerekçesi ile birlikte İcra Komitesine iade edilir. Mesleğe kabul edilenler Turist Rehberleri Levhasına yazılır.
(3) Mesleğe kabul koşullarını taşımamalarına rağmen mesleğe kabul edilmiş olanlar, İcra Komitesinin kararı ve Bakanlık onayıyla meslekten çıkarılır.
(4) Mesleğe kabulü engelleyen bir suçtan hüküm giyen veya mesleğe kabulü engelleyen bir fiili nedeniyle cezalandırılanların turist rehberi sıfatı sona erer ve bunlar İcra Komitesinin kararı ve Bakanlık onayıyla levhadan silinir.

Mesleğin icrası
MADDE 4 – (1) Turist rehberi unvanı ancak bu Kanunda öngörülen usul ve esaslarla kazanılır.
(2) Meslek, serbest meslek seklinde veya 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tâbi olarak yürütülür. Ancak kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışanlar kurumlarından izin almak veya kurumu tarafından görevlendirilmek ve bu kanunda öngörülen koşulları yerine getirmek kaydıyla mesleği icra edebilir.
(3) Meslek aşağıdaki koşul ve kurallar dahilinde icra edilir:
a) Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanlar hariç olmak üzere; mesleğin icra edilebilmesi için levhaya kayıt olmak zorunludur.
b) Levhaya kayıtlı turist rehberleri, mesleği fiilen icra edip etmeyeceklerine bağlı olarak aktif ve pasif turist rehberi olarak ayrılırlar. Aktif olacak turist rehberlerinin çalışma kartı almaları zorunludur, çalışma kartları iki yıl süreyle geçerli olacak şekilde düzenlenir. Levhaya kayıt koşullarını kaybetmiş veya mali yükümlülüklerini yerine getirmemiş olanlara çalışma kartı verilmez. Çalışma kartı almayan turist rehberleri ile yazılı olarak başvuran turist rehberleri levhada pasif turist rehberi olarak gösterilir. Pasif turist rehberleri mesleği icra edemezler.
c) Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışmaları nedeniyle levhaya kayıt yükümlülüğünden istisna tutulanlar istekleri üzerine levhaya pasif turist rehberi olarak kaydedilir. Aktif turist rehberleri çalışma kartı almadıkça, üstlendikleri kamu görevinin gereği dışında mesleği icra edemezler.
ç) Turist rehberlerinin, aktif ve pasif turist rehberleri için İcra Komitesince ayrı ayrı ve iki yıl için belirlenecek aidatı ödemeleri zorunludur. Süresi içinde ödenmeyen aidatlar yasal faizi ile tahsil edilir.
d) Turist rehberliği mesleğini icra etmek üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanlar hariç olmak üzere; aralıksız beş yıl süreyle pasif turist rehberi olarak kalanların aktif olabilmeleri için, Bakanlığın gözetimi ve denetimi altında İcra Komitesi tarafından yapılacak bilgi sınavında başarılı olmaları gerekir.
e) Meslek sadece çalışma kartında belirtilen yabancı dillerde veya Meslek Yönetmeliğinin izin verdiği hallerde Türkçe icra edilir.
f) Yurtdışına seyahatler dışında, mesleğin icrasında Türkiye"nin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal ve benzeri değerlerinin ve varlıklarının, Bakanlığın kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılması esastır.
g) Meslek hukuk ve etik kurallarına uygun olarak icra edilir. Turist rehberleri, mesleki onur, itibar ve vakarla bağdaşmayan herhangi bir faaliyet ve eylemde bulunamazlar. Mesleğe ilişkin diğer etik ilke ve kurallar, bu Kanun hükümleri ile tüketicinin korunmasına ilişkin mevzuat dikkate alınarak Sektör Meclisi tarafından belirlenir.
ğ) Turist rehberleri, mesleğe ilişkin özelliklerini göstermek üzere, mevzuata uygun olarak ve Meslek Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslarla reklam veya tanıtım yapabilir ve doğrudan turiste rehberlik hizmeti sunabilirler. Ancak meslek 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu uyarınca seyahat acentacılığı faaliyeti niteliği taşıyacak şekilde icra edilemez ve seyahat acentacılığı faaliyeti niteliğini taşıyacak şekilde reklam veya tanıtım yapılamaz.

Mesleğin korunması
MADDE 5 – (1) Turist rehberliği hizmeti sadece turist rehberleri tarafından sunulur.
(2) Bu Kanunun izin verdiği haller dışında, hiçbir kişi veya kuruluş tarafından hangi ad altında olursa olsun turist rehberliği niteliğinde bir faaliyet yürütülmesine hak kazandıracak eğitim programı veya belge düzenlenemez. Bu iddiayla eğitim programı veya belge düzenleyenler, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesi uyarınca ve belge düzenlemeleri halinde resmi belgede sahtecilik suçundan, diğer hallerde ise bu suça teşebbüsten cezalandırılır; tüzel kişiler hakkında anılan kanunun 60 inci maddesinde belirtilen güvenlik tedbirleri uygulanır. Ayrıca, ceza kovuşturmasının sonucuna bakılmaksızın ve 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak koşulu ile, Bakanlık tarafından fiilin ağırlığı ile süresi dikkate alınarak ayrıca bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır. Bu fiillerin islenmesi mesleğe engel hal oluşturur.
(3) Turist rehberi ruhsatnamesine sahip olmadan turist rehberliği yapmak yasaktır. Bu fiili isleyenler üç aydan altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Suçun tekrarı halinde mesleğe engel hal teşkil eder.
(4) Bu Kanunda öngörülen istisnalar saklı kalmak kaydıyla, turist rehberlerinin, levhada aktif turist rehberi olarak kaydı olmadan ve çalışma kartı almadan turist rehberliği yapmaları yasaktır. Bu fiili isleyenler, disiplin cezası yanında, İcra Komitesi tarafından fiilin ağırlığı ile süresi dikkate alınarak bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idari para cezasıyla cezalandırılır.
(5) İkinci, üçüncü ve dördüncü fıkrada yasaklanan fiilleri isleyenler ile meslekten geçici olarak men edilmiş veya çıkarılmış olmasına rağmen turist rehberliği yapanlar, İcra Komitesi tarafından görevlendirilen denetçiler, Bakanlık yetkilileri veya faaliyette bulundukları yerin mülki amirliğince faaliyetten men edilir. Birinci ve ikinci fıkraya aykırılık halleri gecikmeksizin görevli Cumhuriyet savcılığına bildirilir. Üçüncü ve dördüncü fıkrada belirtilen fiilleri isleyenler ile meslekten geçici olarak men edilmiş olmasına rağmen turist rehberliği yapanlar disiplin soruşturması yapılmak üzere İcra Komitesine bildirilir.
(6) Üçüncü, dördüncü ve besinci fıkraya aykırı olarak turist rehberliği faaliyetinde bulunanları her ne ad altında olursa olsun turist rehberliği niteliğinde bir faaliyette bulunmak üzere çalıştıranlar, ilgili ceza kovuşturmasının sonucuna bakılmaksızın ve 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Bakanlık tarafından beşbin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar idari para cezasıyla cezalandırılır ve tâbi oldukları mevzuat uyarınca haklarında ayrıca işlem yapılır.
(7) Bu maddede belirtilen idari para cezaları, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır ve 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca tahsil edilir.
(8) Bu Kanunun gerektirdiği her türlü denetim, Bakanlık veya Meslek Yönetmeliğinde belirlenen esas ve usullerle İcra Komitesi tarafından yapılır. İcra Komitesi gerek gördüğünde kolluk kuvvetlerinden yardim alır.

Disiplin işleri
MADDE 6 – (1) İcra Komitesince, mesleğini bu Kanunda belirlendiği şekilde icra etmeyen ve meslek kuralları ile etik ilkelerine uymayan rehberlere aşağıdaki disiplin cezaları verilir:
a) Uyarma cezası: Mesleğin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin turist rehberine yazılı olarak bildirilmesidir ve meslek icra edilirken çalışma kartının bulundurulmaması, görünür şekilde taşınmaması veya disiplin yönetmeliğinde uyarma cezası ile cezalandırılması öngörülen diğer fiillerin islenmesi halinde verilir.
b) Kınama cezası: Mesleğini icra ederken kusurlu davrandığının turist rehberine yazılı olarak bildirilmesidir ve tüketici yanıltılarak is alınması, isin taahhüdü aykırı olarak ifa edilmesi, tüketiciyi koruma mevzuatına veya mesleğin etik ilkelerine aykırı davranılması, uyarma ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren altı ay içinde uyarma cezası gerektiren bir disiplin suçunun veya disiplin yönetmeliğinde kınama cezası ile cezalandırılması öngörülen fiillerin islenmesi halinde verilir.
c) Meslekten geçici men cezası: Turist rehberinin mesleği icra etmesinin belirli süreyle yasaklanmasıdır. Bu cezayı alan turist rehberi, ceza süresince mesleği icra etme hak ve yetkisini kaybeder, çalışma kartını Birliğe veya kurulmuşsa çalıştığı ildeki İcra Komitesi temsilciliğine teslim etmek zorundadır ve ceza süresince levhada pasif üye olarak gösterilir. Meslekten geçici men cezası aşağıda belirtilen hallerde verilir ve süresi fiilin ağırlığı ile sonuçları dikkate alınarak belirlenir:
1) Bir aydan üç aya kadar meslekten men cezası, çıkar sağlamak amacıyla ve zorunlu olmadıkça turun süre ve güzergahının değiştirilmesi, yetkililerce yapılan denetimlerde bilgi vermekten kaçınılması, gerçeğin gizlenmesi veya yalan veya eksik bilgi verilmesi, meslekten men cezası tebliğ edilmiş olmasına rağmen verilen süre içinde çalışma kartının teslim edilmemesi, kınama ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlediği tarihten itibaren altı ay içinde kınama cezası gerektiren bir disiplin suçunun islenmesi veya disiplin yönetmeliğinde bir aydan üç aya kadar meslekten geçici men cezası ile cezalandırılması öngörülen fiillerin islenmesi halinde verilir.
2) Üç aydan altı aya kadar meslekten men cezası, turist gruplarına veya turistik kuruluşlara kasıtlı olarak zarar verilmesi, turizm meslek kuruluşlarına, yöneticilerine, çalışanlarına veya mesleğe karşı güven ve itibari zedeleyecek veya turizme zarar verecek nitelikte haksiz söz ve davranışlarda bulunulması halinde verilir.
3) Altı aydan bir yıla kadar meslekten men cezası, yasal istisnalar saklı olmak üzere, mesleğin levhada aktif turist rehberi olmadan, çalışma kartı almadan, çalışma kartında belirtilen dilden başka bir dilde veya meslekten geçici men cezası alınan süre içinde icra edilmesi; bölgesel turist rehberlerinin bölgeleri dışında çalışması veya meslekten geçici men ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde meslekten geçici men cezası gerektiren bir disiplin suçunun islenmesi halinde verilir.
ç) Meslekten çıkarma cezası: Mesleğini icra ederken kusurlu davranan turist rehberinin turist rehberliği ruhsatnamesinin ve çalışma kartının iptal edilerek mesleği icrasının süresiz yasaklanmasıdır ve ülke yararına ve milli onura aykırı hareket, söz ve davranışlarda bulunulması; meslek, turist rehberi unvanı, turist rehberliği ruhsatnamesi veya çalışma kartı kullanılarak suç işlendiğinin veya islenmesine yardim edildiğinin mahkeme kararıyla tespit edilmesi; mesleğe kabul edilirken, levhaya kayıt yaptırırken veya çalışma kartı alırken sahte belge verilmesi veya yalan beyanda bulunulması; altı aydan bir yıla kadar meslekten geçici men ile cezalandırılan bir disiplin suçunun işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde, altı aydan bir yıla kadar meslekten geçici men cezası gerektiren bir disiplin suçunun islenmesi veya levhada aktif turist rehberi olarak kaydı olmadan veya çalışma kartı almadan turist rehberliği faaliyetinde bulunulduğunun iki kez tespit edilmesi halinde verilir. Meslekten çıkarma cezası alanlar levhadan silinir.
(2) Meslekten geçici men ve meslekten çıkarma cezaları Türkiye Seyahat Acentaları Birliğine bildirilir.
(3) Disiplin soruşturması aşağıdaki şekilde yürütülerek karara bağlanır:
a) İcra Komitesi üyeleri kendi haklarında veya üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarının disiplin soruşturmalarında görev alamazlar ve disiplin soruşturmasının görüşüleceği veya karara bağlanacağı toplantılara katılamazlar. Disiplin soruşturmasına ilişkin oylamalarda çekimser oy kullanılamaz.
b) Savunma alınmadan disiplin cezası verilemez. Soruşturmacının on günden az, otuz günden çok olmamak üzere verdiği süre içinde savunma yapmayanlar savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.
c) Disiplin cezalarına karşı, cezanın tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde İcra Komitesine itiraz edilebilir. İtiraz halinde, disiplin cezası itiraz sonuçlanana kadar kesinleşmez. İtiraz, gerek görülen hallerde yeniden soruşturma yapılarak incelenir ve itiraz edilen karar onaylanır veya yeniden karar verilir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesinleşir ve uygulanır.
ç) Kovuşturma ve hüküm tesisi, disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanmasına engel değildir.
d) Disiplin soruşturmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlığın uygun görüsü alınarak Birlik tarafından çıkarılacak disiplin yönetmeliğinde belirlenir.
(4) Uyarma ve kınama cezası gerektiren disiplin suçlarında fiilin öğrenilmesinden itibaren üç ay ve fiil tarihinden itibaren bir yıl içinde, meslekten geçici men cezasını gerektiren disiplin suçlarında fiilin öğrenilmesinden itibaren altı ay ve fiil tarihinden itibaren iki yıl içinde, meslekten çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçlarında fiilin öğrenilmesinden itibaren bir yıl ve fiil tarihinden itibaren beş yıl içinde disiplin soruşturmasına başlanılmazsa veya disiplin soruşturmasının başlatılmasından itibaren bir yıl içinde karar verilmezse disiplin suçu zamanaşımına uğrar. Ancak ceza kanunları uyarınca suç oluşturan fiillerde, ilgili zamanaşımı süresi yukarıda belirtilen zamanaşımı sürelerinden daha uzunsa, ceza kanunlarındaki süreler uygulanır.

Levha ve sicil dosyaları
MADDE 7 - (1) Turist Rehberleri Levhası ile turist rehberinin mesleğe ilişkin işlemlerini gösteren meslek sicilleri İcra Komitesinin gözetimi ve denetimi altında ve yönetmelik hükümleri çerçevesinde Birlik nezdinde tutulur. Levha, Birliğin resmi İnternet sitesinde yayınlanır.
(2) Levha ve meslek sicillerindeki değişiklikler en geç 15 is günü içerisinde İcra Komitesine ve Bakanlığa bildirilir.
(3) İcra Komitesi, levha ve sicil dosyalarının tutulması için ortak veri tabanı oluşturur.

Taban ücretler
MADDE 8 – (1) Turist rehberi taban ücret tarifesi, İcra Komitesi ve Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin görüşleri alındıktan sonra Bakanlık tarafından her yıl en geç Aralık ayında tespit edilir. Taban ücretler net olarak ve en az 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılacak şekilde tespit edilir ve izleyen takvim yılının başından itibaren yürürlüğe girmek üzere Resmi Gazete"de yayımlanır. Tarifenin yayımlanmadığı hallerde önceki yılın taban ücretleri Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Tarifede 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa tâbi olarak çalışan rehberler için geçerli taban ücretler de net olarak belirlenir.
(2) Turist rehberleri taban ücret tarifesinde belirlenenin altında bir ücretle mesleklerini icra edemezler. Taban ücret altında çalışılabilecek sosyal ve kamusal nitelikli turist rehberliği hizmetleri Meslek Yönetmeliğinde belirlenir.
(3) Tur için yazılı sözleşme yapılması esastır. Elektronik ortam, e-posta veya faks yoluyla da sözleşme yapılabilir. Seyahat Acentası ve Rehber, tur süresince sözleşmeyi tur dosyasında muhafaza etmek zorundadır. Sözleşme yapmayan veya taban ücretin altında ücret kararlaştıran turist rehberi Bakanlık tarafından, turun toplam süresine karşılık gelen taban ücret kadar idari para cezasıyla cezalandırılır. Seyahat Acentası veya tüketicinin, verilecek cezayı genel hükümlere göre rehbere rücu etme hakkı saklıdır.

Turist Rehberleri Sektör Meclisi ve İcra Komitesi
MADDE 9 – (1) Birlik nezdinde, dört yıl süre ile görev yapmak üzere kırk üyeden oluşan Turist Rehberleri Sektör Meclisi oluşturulur. Sektör Meclisinin otuzbeş asil ve otuzbeş yedek üyesi Meslek Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre levhaya kayıtlı aktif turist rehberleri tarafından, beş üyesi ise Birlik Yönetim Kurulu tarafından seçilir. Sektör Meclisi ilk toplantıda kendi içinden bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer. Seçimlerin yapılmasına ilişkin esas ve usuller Meslek Yönetmeliğinde belirlenir; ancak turist rehberleri tarafından yapılan seçimde ayni sayıda oy alanlar, aktif turist rehberliği süreleri esas alınarak sıralanır. 5174 sayılı ve 18/06/2004 tarihli Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 57 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü Turist Rehberleri Sektör Meclisi hakkında uygulanmaz. Sektör Meclisi gündemde konu olmasa dahi bir takvim yılında en az bir kere toplantıya çağrılır.
(2) Sektör Meclisi turist rehberi üyeleri içinden, dört yıl süre ile görev yapmak üzere dokuz kişiden oluşan Turist Rehberleri İcra Komitesi için altı asil ve altı yedek üye seçer, Sektör Meclisi başkanı İcra komitesinin doğal asil üyesi ve başkanıdır. İcra Komitesine Birlik Yönetim Kurulu tarafından bir üye ile Birlik Genel Sekreteri veya görevlendireceği yardımcısı daimî üye olarak atanır. Seçimlerin yapılmasına ilişkin esas ve usuller Meslek Yönetmeliğinde belirlenir; ancak Sektör Meclisi tarafından yapılan seçimde ayni sayıda oy alanlar, aktif turist rehberliği süreleri esas alınarak sıralanır. İcra Komitesinin merkezi Sektör Meclisi tarafından belirlenir. İcra Komitesi ilk toplantıda kendi içinden bir başkan yardımcısı seçer. İcra Komitesi, gündemde konu olmasa dahi her ay en az bir kere toplanır.
(3) Sektör Meclisine turist rehberleri tarafından seçilebilmek için en az beş yıl kesintisiz aktif turist rehberliği yapmış olmak zorunludur. Mülga Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde vizeli olarak icra edilmiş rehberlik hizmeti süresi, aktif turist rehberliği süresine dahildir. Uyarma cezası hariç olmak üzere, geçmiş beş yıl içinde disiplin cezası alanlar ile hakkında turist rehberliğine engel bir suçtan dolayı kovuşturma açılmasına karar verilenler kovuşturma tamamlanana kadar Sektör Meclisine ve İcra Komitesine seçilemez. Seçilme yeterliliğini sonradan kaybeden veya bir takvim yılı içinde üç toplantıya geçerli bir mazereti olmadan katılmayan üyelerin üyelikleri kendiliğinden düşer. Yedek üyelerde de asil üyelerde aranan nitelikler aranır. Boşalan üyelikler seçimde aldıkları oy sayısı sırasıyla yedek üyelerle tamamlanır.
(4) Sektör Meclisi ve İcra Komitesi, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla alınır.
(5) Sektör Meclisi bu Kanunda verilen diğer görevler yanında aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir:
a) İcra Komitesi tarafından Sektör Meclisinde görüşülüp karara bağlanmasında yarar görülen hususları görüşüp karara bağlamak,
b) Mesleğin genel menfaatine ilişkin hususları görüşerek ilke veya tavsiye kararları almak,
c) Mesleki uzmanlık dallarını ve uzman turist rehberlerine tanınacak mesleki öncelikleri belirlemek,
ç) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.
(6) İcra Komitesi bu Kanunda verilen diğer görevler yanında aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir:
a) Sektör Meclisi gündemini hazırlamak, Meclisi toplantıya çağırmak ve Sektör Meclisi kararlarının gereğini yerine getirmek,
b) Turist Rehberleri Levhası, çalışma kartları ve meslek sicillerine yönelik usul ve esasları belirlemek, bu kapsamdaki işlemleri yürütmek ve denetlemek,
c) Turist rehberlerinin mesleki faaliyetlerini denetlemek, tüketici şikâyetlerini değerlendirmek ve turist rehberleri arasında haksiz rekabeti ve haksiz uygulamaları ortadan kaldırmak için gerekli tüm önlemleri almak ve uygulamak,
ç) Yurt içinde ve yurt dışında turist rehberliğine ilişkin gelişmeler ile idari ve yasal düzenlemeleri izleyerek toplayacağı bilgileri mensuplarına ve ilgililere ulaştırmak, turist rehberliğine ilişkin olarak yurt içinde ve yurt dışındaki meslek kuruluşlarıyla irtibat kurmak ve Sektör Meclisi kararıyla bunlara üye olmak,
d) Hizmet içi seminer, kurs, konferans, gezi ve uygulama gezisi gibi her türlü eğitim faaliyetini yapmak veya yaptırmak,
e) Birlik Yönetim Kuruluna sunulmak üzere yıllık rapor hazırlamak,
f) Levhaya kayıt, aidat, eğitim faaliyetleri ve uygulama gezisi ücretlerini belirlemek,
g) Birlik Yönetim Kurulu tarafından tahsis edilecek bütçe ödeneklerini kullanmak,
ğ) Meslek Yönetmeliğine veya bu kanuna dayanılarak çıkarılacak diğer yönetmeliklere ilişkin işlemleri yürütmek,
h) Mesleğe kabul ve çalışma kartı için başvurularda gerekli adli sicil kayıtlarını resmi makamlardan istemek.
ı) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.
(7) Levhaya kayıtlı beşyüz turist rehberinin bulunduğu veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun gördüğü yerlerde, bu Kanunla ve İcra Komitesince verilecek görevleri yapmak üzere İcra Komitesinin kararıyla İcra Komitesi temsilciliği oluşturulur ve bir temsilci atanır. Temsilcilikler Meslek Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslarla faaliyet gösterirler.
(8) Sektör Meclisinin, İcra Komitesinin ve İcra Komitesi temsilciliklerinin görevlerini yerine getirmesi için gereken harcamalar Birlik tarafından karşılanır ve bütçe ödenekleri İcra Komitesinin teklifi üzerine tahsis edilir. Birlik, İcra Komitesinin talebi doğrultusunda Sektör Meclisinin, İcra Komitesinin ve İcra Komitesi temsilciliklerinin görevlerini etkin bir biçimde gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli personel ve teknik donanımın temini gibi gerekli önlemleri alır. İcra Komitesi temsilciliklerinin kurulduğu yerlerde temsilciliğin mekanı, personeli ve teknik donanımı levhaya kayıt, aidat gelirleri ve İcra Komitesi tarafından belirlenen bütçe ödeneği kullanım izni meblağının toplamını asmamak üzere temsilci tarafından belirlenir.
(9) İcra Komitesi Başkanı ve onun verdiği yetki kapsamında Başkan Yardımcısı Sektör Meclisinin ve İcra Komitesinin faaliyetlerinin veya kararlarının gerektirdiği her türlü yazışmayı yapabilir.
(10) Sektör Meclisi ve İcra Komitesince alınan kararlar en geç onbeş gün içinde Birlik Yönetim Kuruluna bildirilir. Kararların isleme konulabilmesine yönelik usule ilişkin işlemler Birlik tarafından yerine getirilir. İcra Komitesi, Sektör Meclisinin ve İcra Komitesinin kararlarının gerektirdiği is ve işlemleri yerine getirebilmek için gerektiğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun uygun görüsü ile ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına görev verebilir.
(11) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 94 üncü maddesi Sektör Meclisi ve İcra Komitesi için de uygulanır. İcra Komitesi üyelerine, disiplin işlerinde soruşturmacılara ve Uyuşmazlık Çözüm Kurulu üyelerine ödenecek huzur hakki ve diğer ödemeler, İcra Komitesinin önerisi doğrultusunda Birlik Yönetim Kurulunu tarafından yapılacak teklif üzerine Birlik Genel Kurulunca tespit edilir.
(12) Levhaya kayıt ücreti ile aidatlar Birlik Yönetim Kurulunun uygun görüsü alınarak İcra Komitesi tarafından belirlenir. Bu ödemeler ile İcra Komitesi tarafından elde edilen eğitim faaliyeti ücretleri, uygulama gezisi ücretleri ve diğer gelirler Sektör Meclisinin, İcra Komitesinin ve İcra Komitesi temsilciliklerinin harcamalarında kullanılmak üzere Birlik bütçesine gelir kaydedilir.
(13) Sektör Meclisi ve İcra Komitesi üyeleri, bu maddede belirtilen görev süreleri dolsa dahi, seçimlerin tamamlanmasına kadar görevlerini geçici olarak sürdürürler.
(14) Sektör Meclisinin ve İcra Komitesinin çalışma esas ve usulleri Meslek Yönetmeliğinde belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Uyuşmazlık Çözüm Kurulu
MADDE 10 – (1) Birlik nezdinde, turist rehberleri ile seyahat acentaları veya tur operatörleri arasındaki mesleğe ilişkin uyuşmazlıkları çözmek üzere, İcra Komitesi, Bakanlık ve Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu tarafından seçilecek ikişer asil ve sıra numarası verilen ikişer yedek üye ile Birlik Yönetim Kurulu tarafından seçilecek bir asil ve bir yedek üyeden oluşan yedi kişilik Uyuşmazlık Çözüm Kurulu oluşturulur. Üyelerin görev süresi dört yıldır, ancak görev süreleri dolsa dahi, seçimlerin tamamlanmasına kadar görevlerini geçici olarak sürdürürler.
(2) Kurul ve üyeleri görevinde bağımsızdır. Kurulun hiçbir üyesi Kurul önünde herhangi bir tarafın vekili veya temsilcisi sıfatıyla görev yapamaz. Uyuşmazlık Çözüm Kurulu üyeliği Sektör Meclisi ve İcra Komitesi üyeliğiyle bağdaşmaz.
(3) Kurul üyeliğine seçilebilmek için hukuk fakültesi mezunu ve en az on yıllık mesleki tecrübeye sahip olmak gerekir. Turist rehberliğine engel bir suçtan dolayı hüküm giyenler üye seçilemez. Seçilme yeterliliğini sonradan kaybeden veya bir takvim yılı içinde üç toplantıya geçerli bir mazereti olmadan katılmayan üyeler istifa etmiş sayılır. Yedek üyelerde de asil üyelerde aranan nitelikler aranır. Asil üyelerin katılamadığı hallerde kurul toplantısına yedek üyeler katılır. Asil üyelik sıfatının yitirildiği hallerde ise yedek üyeler sıra sayısıyla asil üye sıfatını kazanır ve ayni usulle yeni yedek üye seçilir. Üyeler istifa etmedikçe veya istifa etmiş sayılmadıkça yerlerine yenisi atanamaz.
(4) Kurul üye tam sayısıyla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla alınır.
(5) Mesleğe ilişkin uyuşmazlıklarda kurula başvurulması zorunludur ve kurula başvuru yasal başvuru ve zamanaşımı sürelerini kurul kararı tebliğ edilene kadar durdurur. Kurul uyuşmazlığa ilişkin başvuru ve zamanaşımı sürelerini ve uyuşmazlığın esasına ilişkin mevzuatı esas alarak karar verir. Kurul kararına karşı, kurul ve karşı taraf hasım gösterilerek doksan gün içinde uyuşmazlığın esasi hakkında görevli yargı yoluna başvurulmazsa karar kesinleşir ve ilam hükmünde kabul edilir. Görevsiz yargı yerine başvurma hakkındaki yasal düzenlemeler saklıdır.
(6) Birlik, kurulun görevlerini yerine getirmesi için gereken harcamaları karşılar ve kurulun görevlerini etkin bir biçimde gerçekleştirebilmesi için uygun mekan, yeterli sayıda personel ve gerekli teknik donanımın temini gibi gerekli önlemleri alır.
(7) Uyuşmazlık Çözüm Kurulunun işleyişine ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Meslek yönetmeliği ile diğer yönetmelikler
MADDE 11 – (1) Meslek Yönetmeliği ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak diğer yönetmelikler ve bunlarda yapılacak ek ve değişiklikler İcra Komitesi tarafından yapılan teklif üzerine Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince çıkarılır. Meslek Yönetmeliği ve disiplin yönetmeliği ile bunların ek ve değişikliklerinde Bakanlığın uygun görüsü alınır.
(3) Bu Kanunda belirlenenler yanında aşağıda belirtilen hususlar da Meslek Yönetmeliğinde düzenlenir:
a) Turist rehberliği niteliğindeki hizmet veya faaliyetler,
b) Turist rehberliği ve uzmanlık sertifika programlarının düzenlenmesi ile meslekte uzmanlığa ilişkin usul ve esaslar,
c) Acenta - Rehber Hizmet Tip Sözleşmesi,
ç) Levhaya ve yayınlanmasına, sicil dosyalarına ve çalışma kartlarına ilişkin hususlar,
d) Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde turist rehberliği mesleği kapsamındaki asli ve sürekli görevler,
e) Gerek görülen hallerde bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer hususlar.
(4) Meslek Yönetmeliği ile bu kanuna dayanılarak çıkarılan diğer yönetmelikler Resmi Gazetede yayımlanır.

Saklı tutulan haklar
MADDE 12 - (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla rehberlik kimlik kartına sahip olanların unvanları, bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (e), (f) ve (g) bendinde öngörülen koşulları taşımaları ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde levhaya yazılmak kaydıyla saklıdır. Bunlar için, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde İcra Komitesi tarafından ruhsatname düzenlenerek onay için Bakanlığa sunulur.