Turizm sektörünün, işten çıkarmalar konusunda dersini çalışması gerekiyor.
Kurum ile çalışan arasındaki bağı sonlandırma süreci amatörce yürütülüyor. Kapı kapandıktan sonra iki tarafta da bir huzursuzluk oluyor. Geri dönüş seçeneği tamamen ortadan kalkıyor.
1. Sebepler konusunda şeffaf olun
Eğer emin değilseniz, aslında bu olumlu bir durumdur.
Hatadan dönme payı vardır.
Belirsizlik bir noktada her iki taraf için de bir şanstır. Dikkatli ve adil olmak gerekir.
Böyle durumlarda, işten çıkarmak için tespit ettiğiniz nedenleri çok iyi düşünün.
Acaba yapılan hatalara neden olan beceriksizlik eğitimle düzeltilebilir mi? Çalışana, sağlıklı bir gelişim fırsatı sunulmuş mu? Hatalarını toparlaması için bir şans daha verilebilir mi? Yapmış olduğu hatada ekip arkadaşlarının payı var mı? Bu soruları sormak belki de işletmeye çok bağlı bir çalışan kazandırmanın ilk adımları olabilir.
2. İşten çıkarma kararını bir üst ile mutlaka görüşün
İşletmeniz böyle durumlar için bir komite oluşturmuş olabilir. İşten çıkarma kararlarını bu komite alabilir. Ya da daha üst seviyede bir yönetici bu konuda yetkilidir. Departman yöneticisi olarak işten çıkarma kararını kesinleştirmeden önce bu komite ya da üst yönetici ile mutlaka fikir alış verişi yapın.
İşten çıkarma kararı vermeden önce ekip arkadaşları ile de görüşmelisiniz. Onların düşünceleri de önemlidir. Böylece en adil kararı vermek için gerekli bütün bilgiyi toplamış olursunuz. İşten çıkarma kararları çok büyük bir vicdani yüktür. Çevreye ve üstlere danışarak bu vicdani yükü hafifletirsiniz.
Bir insanı işten çıkararak onun hayatında çok derin izler bırakabilecek bir ayrılık kararı almış oluyorsunuz. Bu karar o insanın geleceğini olumlu ya da olumsuz etkileyecektir. Belki de aile ve sosyal hayatında derin travmalar yaşayacaktır.
İşten çıkarma kararı bir insanı felakete de taşıyabilir. Bu nedenle çok büyük bir dikkat ve odaklanma gerekir.
3. Söyleyeceklerinizi önceden planlayın ( Yazılı metin değil )
İşten çıkarmayı bildireceğiniz toplantının akışı çok önemlidir. Bu akışın sorunsuz ve kolay olması için çok sıkı bir konuşma hazırlığı yapmalısınız.
Konuşma sırasında duraksama kafa karıştırır. Karşı tarafı kızdırabilir.
Doğru ifade edilmeyen mesajlar kırıcı olabilir. Yanlış anlaşılabilir. Yanlış anlamalar aşırı ve gergin tepkilere neden olabilir.
En iyisi işten çıkarma nedenlerini çok basit ve somut olarak önceden hazırlamaktır. Bunu yaparken her türlü soruya karşı en etkili cevaplarınız da hazır olmalıdır.
Karşılıklı soru ve cevaplamaya dönüşen toplantılar zaman kaybettirir. Son aşamada kavga bile çıkabilir. Kısır döngüler tehlikelidir. Buna izin vermemek gerekir.
4. Çıkış evrakları ve devir teslim planı hazır olmalıdır
Toplantıda karar bildirildi. Bundan sonrası en önemli aşamadır. İyi planlanmayan bir ayrılık süreci iki tarafı da olumsuz etkiler.
İşten çıkan arkadaşınızın bütün belgeleri hazır olmalıdır. Maaş, vergi, tazminat ve benzeri konularda en küçük bir belirsizlik kalmamalıdır.
İşyerinden ayrılma sürecinin titizlikle planlanması gerekir. Eşyaların teslim edilmesi. Hesaplar. Şifreler. Ekipman. Hepsi özenle teslim alınmalıdır.
Son aşamada, çalışanın arkadaşları ile vedalaşmasına izin verilmelidir. Bu centilmence bir yaklaşım olur. Bütün ekibe pozitif etki yapar.
5. Zamanlama
Zamanlama hayati önemde olmasa bile dikkat edilmesi gereken bir aşamadır.
Günün herhangi bir saati ya da haftanın herhangi bir günü olabilir. Tatil günleri hariç. Karar verilmesi ile toplantı arasındaki süre çok uzun olmamalıdır. Belirsizlik endişeye neden olur ve iki tarafta da strese neden olur.
Dünyadaki uygulamalarda genellikle Cuma ve mesai sonu tercih edilmektedir. Böylece işten ayrılan çalışan, hafta sonunda kafasını boşaltıp yeni seçenekleri araştırmaya başlayabilir.
6. Toplantıyı ayarla
Bu başlıktan anlamamız gereken şudur; işten çıkarma kararı ayaküstü geçiştirilecek bir husus olmamalıdır. Bu kadar basitleşirse, çalışanda olumsuz bir algı oluşması kesindir.
Toplantı kararını verin. Araya süre koymadan hemen daveti yapın. Çalışan toplantı için geldiğinde onu mutlaka ayakta karşılayın.
Selam verin. Samimi bir tarzda tokalaşın.
Çay da kahve ikramını ihmal etmeyin. Bütün bunlar ortamı yumuşatır. Sizin elinizi güçlendirir. Havada bir saygı atmosferi oluşur.
7. Toplantı aşamasında neler yapmalısınız?
İşten çıkarma kararını bildireceğiniz çalışan odanıza geldiğinde, bütün planlar pencereden uçup gidebilir. Böyle anlarda birçok yönetici panikler. Gereksiz yorumlar yapar. Kimileri de ne diyeceğini bilmeden donup kalabilir.
Nasıl bir tepki ile karşılaşacağınızı tahmin edemezsiniz. Bu nedenle siz sadece kendinize ve adımlarınıza odaklanın. Farklı tepkilere karşı esnek olun.
Aşağıdaki ipuçları sizin elinizi rahatlatabilir.
· Saygı gösterin
Mesele kuru bir planlamadan ibaret değildir. Duygular ve ifadeler de önemlidir. Hoş bir görüşme olmama ihtimali yüksektir. Olumsuz duygular yansıtılabilir. Saygılı olmayan bir yaklaşım ve özensiz seçilmiş kelimeler işi zorlaştırır.
· Kısa, net ve şefkatli olun
Gerçekler üstünden konuşun. Abartmayın. Yuvarlak sözcüklerden kaçının. Fazla abartılı sözcükler sürecin akışını yavaşlatır.
Direkt hitap edin. Ama acımasız olmayın. Sebeplerinizi belirtin ama kişisel hedeflemelerden ziyade akışa odaklanın. Kişinin kendisini suçlu hissetmesine neden olmayın.
Sorular gelebilir. Mutlaka cevaplandırın. Ama işi tartışmaya dönüştürmeyin. Çalışan, kararın verilmiş olduğunu kavramış olmalıdır.
Yapılmış olan hataların şirket kültürüne uymadığını vurgulayın. Ama hataları belirtirken, karşı tarafa hatalı olduğu mesajından da ustaca kaçınmak gerekir.
Bu tür toplantılarda övgüye ve neşeli bir havaya gerek yoktur. Böyle çabalar genellikle samimiyet açısından sorgulanır.
Kendinizi kötü hissedebilirsiniz. Bu normaldir. Ama bu durumu karşı tarafa hissettirmemelisiniz. Aksi halde siz sürecin kurbanı gibi görünürsünüz.
· Profesyonelliğinizi koruyun
Karşı taraf öfkelenebilir. Hayal kırıklığı ile tepki verebilir. Savunmaya geçebilir. Bunlara hazırlıklı olmalısınız. Planlamanızı bu olasılıklara göre yapın. Etki altında kalmayın.
· Konuşmayı başlattığınızda, onu yönetmeniz önemlidir.
Kişinin olumsuz hissetmesi tamamen anlaşılabilir bir durumdur. Bu işten çıkarmayla ilgili karmaşık duygu ve düşüncelere sahip olabilirler. Bu konuda anlayışlı olmalısınız
Sizden bir geri bildirim isteyebilirler. Bu konuda onlara yardımcı olmanız şık olur. Yapıcı bir geri bildirim, bu son görüşmeye olumlu bir katkı sağlar.
8. Toplantı sonrasını takip etmek
Toplantı bittikten sonra yapılması gereken işler vardır.
İşten çıkarma kararının geride kalan ekibe nasıl etki yapacağını bilmek gerekir. Bu süreç doğru yönetilmelidir. Aksi halde huzursuzluk başlayabilir.
Ekip ile hemen bir toplantı düzenleyin.
Meslektaşlarından sorular gelecektir. Bu toplantıda sorulara net, samimi cevaplar verin.
İnsanlar işlerinin tehlikede olduğunu düşünebilirler. Onlara güven verin.
İşten çıkarma kararı zordur. Ama bir yıkıma da yol açmaz.
Biraz hazırlık, şefkat ve saygı işleri kolaylaştırır.
